Isiliel
Επιφανές μέλος
Η Φεγγάρω αυτή τη στιγμή δεν είναι συνδεδεμένη. Είναι 52 ετών και μας γράφει απο Θεσσαλονίκη (Θεσσαλονίκη). Έχει γράψει 13,854 μηνύματα.
02-03-12
15:52
Εδώ βλέπουμε την κοινωνική κινητικότητα. Στην πραγματικότητα πρόκειται για ένα μέτρο της κινητικότητας, βασισμένο στο εισόδημα. Βασικά τίθεται το ερώτημα: Έχουν οι πλούσιοι πατεράδες πλούσιους γιους και οι φτωχοί πατεράδες φτωχούς γιους, ή μήπως δεν υπάρχει καμμία συσχέτιση μεταξύ των δύο;
Στο πιο άνισο άκρο της κατανομής το πατρικό εισόδημα είναι πολύ πιο σημαντικό -- στο Ηνωμένο Βασίλειο και τις ΗΠΑ. Στις Σκανδιναβικές χώρες, το πατρικό εισόδημα είναι πολύ λιγότερο σημαντικό. Υπάρχει μεγαλύτερη κοινωνική κινητικότητα.
Aπό γράφημα σε γράφημα, βρίσκουμε ότι οι χώρες που τα πηγαίνουν χειρότερα, ανεξάρτητα από το αποτέλεσμα, φαίνεται να είναι οι πλέον άνισες και αυτές που τα πηγαίνουν καλά, φαίνεται να είναι οι Σκανδιναβικές χώρες και η Ιαπωνία. Έτσι, αυτό που βλέπουμε είναι η γενική κοινωνική δυσλειτουργία σε σχέση με τις ανισότητες. Δεν είναι μόνο ένα ή δύο πράγματα που δεν πάνε καλά, αλλά τα περισσότερα.
Το άλλο πραγματικά σημαντικό σημείο που ήθελα να δείξω είναι ότι, εάν κοιτάξετε στο κάτω μέρος, η Σουηδία και η Ιαπωνία είναι πολύ διαφορετικές χώρες από πολλές απόψεις. Η θέση των γυναικών, το πόσο κοντά παραμένουν στην πυρηνική οικογένεια, βρίσκονται στα αντίθετα άκρα των μετρήσεων με όρους του πλούσιου ανεπτυγμένου κόσμου. Όμως μια ακόμη πραγματικά σημαντική διαφορά είναι με ποιον τρόπο επιτυγχάνουν την μεγαλύτερη ισότητα. Η Σουηδία έχει τεράστιες διαφορές στις αποδοχές και κλείνει την ψαλίδα μέσω της φορολογίας, μέσω εκτεταμένου κράτους πρόνοιας, γενναιόδωρες παροχές κλπ. Η Ιαπωνία πάντως είναι αρκετά διαφορετική. Ξεκινάει με πολύ μικρότερες διαφορές στις αποδοχές προ φόρων. Έχει χαμηλότερους φόρους. Έχει λιγότερο κράτος πρόνοιας. Στην ανάλυσή μας για τις αμερικανικές πολιτείες, βλέπουμε περίπου την ίδια αντίθεση. Υπάρχουν πολιτείες που τα καταφέρνουν μέσω αναδιανομής εισοδήματος και κάποιες που τα καταφέρνουν έχοντας μικρότερες εισοδηματικές διαφορές προ φόρων. Έτσι συμπεραίνουμε ότι δεν παίζει ιδιαίτερο ρόλο πώς επιτυγχάνεται η μεγαλύτερη ισότητα, εφόσον με κάποιον τρόπο την επιτυγχάνεις.
Δεν μιλάω για τέλεια ισότητα, αλλά γι' αυτό που συμβαίνει στις πλούσιες αναπτυγμένες δημοκρατίες ελεύθερης αγοράς. Μια άλλη πραγματικά αναπάντεχη πτυχή τούτης της εικόνας είναι πως δεν επηρεάζονται μόνο οι φτωχοί από τις ανισότητες. Φαίνεται πως υπάρχει μια δόση αλήθειας στη ρήση του Τζων Ντον «Κανένας άνθρωπος δεν είναι νησί». Σε μια σειρά μελετών, είναι εφικτό να συγκρίνουμε πώς τα πάνε οι άνθρωποι σε λιγότερο και περισσότερο ίσες χώρες, σε κάθε επίπεδο της κοινωνικής ιεραρχίας. Εδώ έχουμε ένα απλό παράδειγμα.
Πρόκειται για τη βρεφική θνησιμότητα. Κάποιοι Σουηδοί ταξινόμησαν πολλούς από τους θανάτους βρεφών σύμφωνα με το βρετανικό μητρώο γενικής κοινωνικοοικονομικής ταξινόμησης. Έτσι, έχουμε μια αναχρονιστική ταξινόμηση σύμφωνα με το επάγγελμα του πατέρα, όπου οι ανύπαντροι πατεράδες πηγαίνουν μόνοι τους. Όμως όπου γράφει «χαμηλή κοινωνική τάξη», πρόκειται για ανειδίκευτα χειρωνακτικά επαγγέλματα. Η κατάταξη πάει μέσω των ειδικευμένων χειρωνακτικών επαγγελμάτων στο μέσον, έπειτα στα κατώτερα μη χειρωνακτικά, καταλήγοντας στην κορυφή στα ελευθέρια επαγγέλματα -- γιατροί, δικηγόροι, διευθυντές μεγαλύτερων εταιρειών.
Βλέπετε εδώ ότι η Σουηδία τα πηγαίνει καλύτερα από την Βρετανία σε όλο το φάσμα της κοινωνικής ιεραρχίας. Οι μεγαλύτερες διαφορές βρίσκονται στον πυθμένα της κοινωνίας. Ακόμη όμως και στην κορυφή, φαίνεται να υπάρχει ένα μικρό πλεονέκτημα όταν βρίσκεσαι σε μια πιο ίση κοινωνία.
Επίσης οδηγούν σε ανασφάλεια για την κοινωνική θέση. Ανησυχούμε περισσότερο για το πώς μας βλέπουν και μας κρίνουν οι άλλοι, εάν θεωρούμαστε ελκυστικοί, έξυπνοι, όλα αυτά. Οι κρίσεις κοινωνικής αξιολόγησης αυξάνουν το φόβο του πώς θα κριθούμε.
Κατ' ενδιαφέροντα τρόπο, διεξάγεται παράλληλα κάποια έρευνα στην κοινωνική ψυχολογία: κάποιοι ανασκόπησαν 208 διαφορετικές μελέτες κατά τις οποίες εθελοντές είχα κληθεί σε ένα ψυχολογικό εργαστήριο και μετρούσαν τις ορμόνες του στρες, την απόκρισή τους σε στρεσογόνες εργασίες. Στην ανασκόπηση, αυτό που τους ενδιέφερε να δουν ήταν τι είδους στρεσογόνοι παράγοντες αυξάνουν με μεγαλύτερη επαναληψιμότητα τα επίπεδα της κορτιζόλης, την κυριότερη ορμόνη του στρες. Το συμπέρασμα ήταν ότι πλέον στρεσογόνες είναι οι εργασίες που περιελάμβαναν απειλή κοινωνικής αξιολόγησης -- απειλές για την αυτοεκτίμηση ή την κοινωνική θέση όπου άλλοι μπορούν να κρίνουν αρνητικά την επίδοσή σου. Αυτού του είδους οι στρεσογόνοι παράγοντες έχουν ένα πολύ συγκεκριμένο αποτέλεσμα στην ψυχολογία του στρες.
[...]
Τι γίνεται με την αιτιότητα; Η συσχέτιση από μόνη της δεν αποδεικνύει την αιτιότητα. Ξοδεύουμε αρκετό χρόνο. Πράγματι, οι άνθρωποι ξέρουν τις αιτιώδεις σχέσεις αρκετά καλά για κάποια από αυτά τ' αποτελέσματα. Η μεγάλη αλλαγή στην κατανόησή μας των αιτίων των χρόνιων προβλημάτων υγείας στον πλούσιο αναπτυγμένο κόσμο είναι το πόσο σημαντικά το χρόνιο στρες κοινωνικής προέλευσης επηρεάζει το ανοσοποιητικό σύστημα ή το καρδιαγγειακό σύστημα. Ή για παράδειγμα ο λόγος που η βία γίνεται πιο κοινή σε πιο άνισες κοινωνίες είναι ότι οι άνθρωποι είναι ευαίσθητοι στο να τους κοιτούν αφ' υψηλού.
Θα πρέπει να πούμε ότι για να το αντιμετωπίσουμε αυτό, θα πρέπει ν' αντιμετωπίσουμε τα θέματα μετά φόρων και προ φόρων. Πρέπει να περιορίσουμε το εισόδημα, την κουλτούρα των μπόνους στην κορυφή της κοινωνίας.
Στο πιο άνισο άκρο της κατανομής το πατρικό εισόδημα είναι πολύ πιο σημαντικό -- στο Ηνωμένο Βασίλειο και τις ΗΠΑ. Στις Σκανδιναβικές χώρες, το πατρικό εισόδημα είναι πολύ λιγότερο σημαντικό. Υπάρχει μεγαλύτερη κοινωνική κινητικότητα.
Όπως μας αρέσει να λέμε -- και γνωρίζω ότι υπάρχουν πολλοί Αμερικανοί εδώ στο ακροατήριο -- εάν οι Αμερικανοί θέλουν να ζήσουν το αμερικάνικο όνειρο, θα πρέπει να πάνε στην Δανία.
Θα μπορούσα να σας δείξω μια σειρά άλλων προβλημάτων. Όλα είναι προβλήματα που τείνουν να είναι πιο κοινά στον πυθμένα της κοινωνικής διαστρωμάτωσης. Όμως υπάρχουν ατελείωτα προβλήματα με την κοινωνική διαστρωμάτωση που γίνονται χειρότερα στις πιο άνισες χώρες -- όχι λιγάκι χειρότερα, αλλά εμφανίζονται με διπλάσια έως δεκαπλάσια συχνότητα. Σκεφτείτε τη δαπάνη, το ανθρώπινο κόστος αυτών.
Aπό γράφημα σε γράφημα, βρίσκουμε ότι οι χώρες που τα πηγαίνουν χειρότερα, ανεξάρτητα από το αποτέλεσμα, φαίνεται να είναι οι πλέον άνισες και αυτές που τα πηγαίνουν καλά, φαίνεται να είναι οι Σκανδιναβικές χώρες και η Ιαπωνία. Έτσι, αυτό που βλέπουμε είναι η γενική κοινωνική δυσλειτουργία σε σχέση με τις ανισότητες. Δεν είναι μόνο ένα ή δύο πράγματα που δεν πάνε καλά, αλλά τα περισσότερα.
Το άλλο πραγματικά σημαντικό σημείο που ήθελα να δείξω είναι ότι, εάν κοιτάξετε στο κάτω μέρος, η Σουηδία και η Ιαπωνία είναι πολύ διαφορετικές χώρες από πολλές απόψεις. Η θέση των γυναικών, το πόσο κοντά παραμένουν στην πυρηνική οικογένεια, βρίσκονται στα αντίθετα άκρα των μετρήσεων με όρους του πλούσιου ανεπτυγμένου κόσμου. Όμως μια ακόμη πραγματικά σημαντική διαφορά είναι με ποιον τρόπο επιτυγχάνουν την μεγαλύτερη ισότητα. Η Σουηδία έχει τεράστιες διαφορές στις αποδοχές και κλείνει την ψαλίδα μέσω της φορολογίας, μέσω εκτεταμένου κράτους πρόνοιας, γενναιόδωρες παροχές κλπ. Η Ιαπωνία πάντως είναι αρκετά διαφορετική. Ξεκινάει με πολύ μικρότερες διαφορές στις αποδοχές προ φόρων. Έχει χαμηλότερους φόρους. Έχει λιγότερο κράτος πρόνοιας. Στην ανάλυσή μας για τις αμερικανικές πολιτείες, βλέπουμε περίπου την ίδια αντίθεση. Υπάρχουν πολιτείες που τα καταφέρνουν μέσω αναδιανομής εισοδήματος και κάποιες που τα καταφέρνουν έχοντας μικρότερες εισοδηματικές διαφορές προ φόρων. Έτσι συμπεραίνουμε ότι δεν παίζει ιδιαίτερο ρόλο πώς επιτυγχάνεται η μεγαλύτερη ισότητα, εφόσον με κάποιον τρόπο την επιτυγχάνεις.
Δεν μιλάω για τέλεια ισότητα, αλλά γι' αυτό που συμβαίνει στις πλούσιες αναπτυγμένες δημοκρατίες ελεύθερης αγοράς. Μια άλλη πραγματικά αναπάντεχη πτυχή τούτης της εικόνας είναι πως δεν επηρεάζονται μόνο οι φτωχοί από τις ανισότητες. Φαίνεται πως υπάρχει μια δόση αλήθειας στη ρήση του Τζων Ντον «Κανένας άνθρωπος δεν είναι νησί». Σε μια σειρά μελετών, είναι εφικτό να συγκρίνουμε πώς τα πάνε οι άνθρωποι σε λιγότερο και περισσότερο ίσες χώρες, σε κάθε επίπεδο της κοινωνικής ιεραρχίας. Εδώ έχουμε ένα απλό παράδειγμα.
Πρόκειται για τη βρεφική θνησιμότητα. Κάποιοι Σουηδοί ταξινόμησαν πολλούς από τους θανάτους βρεφών σύμφωνα με το βρετανικό μητρώο γενικής κοινωνικοοικονομικής ταξινόμησης. Έτσι, έχουμε μια αναχρονιστική ταξινόμηση σύμφωνα με το επάγγελμα του πατέρα, όπου οι ανύπαντροι πατεράδες πηγαίνουν μόνοι τους. Όμως όπου γράφει «χαμηλή κοινωνική τάξη», πρόκειται για ανειδίκευτα χειρωνακτικά επαγγέλματα. Η κατάταξη πάει μέσω των ειδικευμένων χειρωνακτικών επαγγελμάτων στο μέσον, έπειτα στα κατώτερα μη χειρωνακτικά, καταλήγοντας στην κορυφή στα ελευθέρια επαγγέλματα -- γιατροί, δικηγόροι, διευθυντές μεγαλύτερων εταιρειών.
Βλέπετε εδώ ότι η Σουηδία τα πηγαίνει καλύτερα από την Βρετανία σε όλο το φάσμα της κοινωνικής ιεραρχίας. Οι μεγαλύτερες διαφορές βρίσκονται στον πυθμένα της κοινωνίας. Ακόμη όμως και στην κορυφή, φαίνεται να υπάρχει ένα μικρό πλεονέκτημα όταν βρίσκεσαι σε μια πιο ίση κοινωνία.
Αυτή φαίνεται να είναι η γενική εικόνα -- ότι η μεγαλύτερη ισότητα έχει μεγαλύτερο θετικό αποτέλεσμα στον πυθμένα όμως έχει και κάποια οφέλη ακόμη και για την κορυφή.
Νομίζω ότι ερευνώ και μιλώ για τα ψυχοκοινωνικά αποτελέσματα των ανισοτήτων. Έχει να κάνει περισσότερο με αισθήματα υπεροχής και μειονεξίας, να σ' εκτιμούν ή να σε υποτιμούν, να είσαι αξιοσέβαστος ή ανυπόληπτος. Φυσικά αυτά τα αισθήματα του ανταγωνισμού για την κοινωνική θέση, καταλήγουμε ότι προκαλούν τον καταναλωτισμό στην κοινωνία μας.
Επίσης οδηγούν σε ανασφάλεια για την κοινωνική θέση. Ανησυχούμε περισσότερο για το πώς μας βλέπουν και μας κρίνουν οι άλλοι, εάν θεωρούμαστε ελκυστικοί, έξυπνοι, όλα αυτά. Οι κρίσεις κοινωνικής αξιολόγησης αυξάνουν το φόβο του πώς θα κριθούμε.
Κατ' ενδιαφέροντα τρόπο, διεξάγεται παράλληλα κάποια έρευνα στην κοινωνική ψυχολογία: κάποιοι ανασκόπησαν 208 διαφορετικές μελέτες κατά τις οποίες εθελοντές είχα κληθεί σε ένα ψυχολογικό εργαστήριο και μετρούσαν τις ορμόνες του στρες, την απόκρισή τους σε στρεσογόνες εργασίες. Στην ανασκόπηση, αυτό που τους ενδιέφερε να δουν ήταν τι είδους στρεσογόνοι παράγοντες αυξάνουν με μεγαλύτερη επαναληψιμότητα τα επίπεδα της κορτιζόλης, την κυριότερη ορμόνη του στρες. Το συμπέρασμα ήταν ότι πλέον στρεσογόνες είναι οι εργασίες που περιελάμβαναν απειλή κοινωνικής αξιολόγησης -- απειλές για την αυτοεκτίμηση ή την κοινωνική θέση όπου άλλοι μπορούν να κρίνουν αρνητικά την επίδοσή σου. Αυτού του είδους οι στρεσογόνοι παράγοντες έχουν ένα πολύ συγκεκριμένο αποτέλεσμα στην ψυχολογία του στρες.
[...]
Τι γίνεται με την αιτιότητα; Η συσχέτιση από μόνη της δεν αποδεικνύει την αιτιότητα. Ξοδεύουμε αρκετό χρόνο. Πράγματι, οι άνθρωποι ξέρουν τις αιτιώδεις σχέσεις αρκετά καλά για κάποια από αυτά τ' αποτελέσματα. Η μεγάλη αλλαγή στην κατανόησή μας των αιτίων των χρόνιων προβλημάτων υγείας στον πλούσιο αναπτυγμένο κόσμο είναι το πόσο σημαντικά το χρόνιο στρες κοινωνικής προέλευσης επηρεάζει το ανοσοποιητικό σύστημα ή το καρδιαγγειακό σύστημα. Ή για παράδειγμα ο λόγος που η βία γίνεται πιο κοινή σε πιο άνισες κοινωνίες είναι ότι οι άνθρωποι είναι ευαίσθητοι στο να τους κοιτούν αφ' υψηλού.
Θα πρέπει να πούμε ότι για να το αντιμετωπίσουμε αυτό, θα πρέπει ν' αντιμετωπίσουμε τα θέματα μετά φόρων και προ φόρων. Πρέπει να περιορίσουμε το εισόδημα, την κουλτούρα των μπόνους στην κορυφή της κοινωνίας.
Πιστεύω ότι θα πρέπει να καταστήσουμε τους εργοδότες υπεύθυνους έναντι των εργαζομένων με όποιο τρόπο μπορούμε. Πιστεύω ότι το μήνυμα που πρέπει να σας μείνει φεύγοντας είναι ότι μπορούμε να βελτιώσουμε την πραγματική ποιότητα της ανθρώπινης ζωής μειώνοντας τις διαφορές των εισοδημάτων μεταξύ μας.
Ξαφνικά έχουμε μια λαβή επί της ψυχοκοινωνικής ευημερίας ολόκληρων κοινωνιών κι αυτό είναι συναρπαστικό.
~Ρίτσαρντ Γουίλκινσον
Σημείωση: Το μήνυμα αυτό γράφτηκε 12 χρόνια πριν. Ο συντάκτης του πιθανόν να έχει αλλάξει απόψεις έκτοτε.
Isiliel
Επιφανές μέλος
Η Φεγγάρω αυτή τη στιγμή δεν είναι συνδεδεμένη. Είναι 52 ετών και μας γράφει απο Θεσσαλονίκη (Θεσσαλονίκη). Έχει γράψει 13,854 μηνύματα.
02-03-12
12:35
Εγω λεω να αποφευγουμε τις υπερβολες...και να βοηθαμε στην ισορροπια στην κοινωνια,,γιατι οι ακροτητες-πολυ πλουσιων πολυ φτωχων φερνουν ασταθεια ανατροπες που δεν εχουν σημασια πια τα δικαιωματα παρα ο φτωχοτερος που θελει να παρει τα πλουτη του πλουσιοτερου...
Σύμφωνα με τον Ρίτσαρντ Γουίλκινσον, ο Άγγελος έχει δίκιο...
Νιώθουμε ενστικτωδώς ότι οι κοινωνίες που έχουν μεγάλα εισοδηματικά χάσματα, με κάποιο τρόπο πηγαίνουν στραβά. Ο Ρίτσαρντ Γουίλκινσον αναρτά τα αριθμητικά δεδομένα των οικονομικών ανισοτήτων και μας δείχνει τι πηγαίνει προς το χειρότερο, όταν πλούσιοι και φτωχοί απέχουν πάρα πολύ μεταξύ τους: πραγματικές επιπτώσεις στην υγεία, στο προσδόκιμο επιβίωσης, ακόμη και σε βασικές αξίες, όπως η εμπιστοσύνη.
Για Βιογραφικό και σημεία της ομιλίας που αξίζει να σταθείτε, δείτε παρακάτω.
Τα slides που παρουσιάστηκαν, μπορείτε να τα βρείτε εδώ.
Τα slides που παρουσιάστηκαν, μπορείτε να τα βρείτε εδώ.
Σημείωση: Το μήνυμα αυτό γράφτηκε 12 χρόνια πριν. Ο συντάκτης του πιθανόν να έχει αλλάξει απόψεις έκτοτε.