• Σας ενημερώνουμε ότι η κατηγορία δεν αντικαθιστά σε καμία περίπτωση την επίσκεψη σας σε επαγγελματία ιατρό.

    Το σύνολο του περιεχομένου της κατηγορίας αυτής, όπως κείμενα, γραφικά, εικόνες, πληροφορίες που λαμβάνονται από δικαιούχους διαφήμισης, είναι καθαρά και μόνο για ενημερωτικούς σκοπούς και δεν προορίζεται να είναι υποκατάστατο για την επαγγελματική ιατρική συμβουλή, διάγνωση ή θεραπεία. Δεν αποτελεί υποκατάστατο ιατρικής εξέτασης, ούτε αντικαθιστά την ανάγκη για υπηρεσίες που παρέχονται από επαγγελματία ιατρό. Πάντοτε να ζητάτε τη συμβουλή του ιατρού σας πριν πάρετε οποιαδήποτε συνταγή ή φάρμακο. Μόνο ο ιατρός σας μπορεί να σας δώσει συμβουλές για το τι είναι ασφαλές και αποτελεσματικό για σας.

Πωλ Ζακ: Εμπιστοσύνη, ηθική και ...ωκυτοκίνη

Isiliel

Επιφανές μέλος

Η Φεγγάρω αυτή τη στιγμή δεν είναι συνδεδεμένη. Είναι 51 ετών και μας γράφει απο Θεσσαλονίκη (Θεσσαλονίκη). Έχει γράψει 13,854 μηνύματα.


Τι μας ωθεί να συμπεριφερόμαστε ηθικά;

Ο νευρο-οικονομολόγος Πωλ Ζακ δείχνει γιατί πιστεύει πως η ωκυτοκίνη (την αποκαλεί «το ηθικό μόριο») είναι υπεύθυνη για την εμπιστοσύνη, την ενσυναίσθηση και άλλα αισθήματα που βοηθούν στην οικοδόμηση μιας σταθερής κοινωνίας.
Χρειαζόμαστε οκτώ αγκαλιές την ημέρα.
Έτσι θα είμαστε πιο χαρούμενοι και ο κόσμος μας θα γίνει καλύτερος.
Ο Πωλ Ζακ είναι ένας όμορφος ψηλός και χαμογελαστός άνδρας που δεν διστάζει να κάνει πράξη αυτό που υποστηρίζει. Η τάση του ν' αγκαλιάζει τους ανθρώπους του εξασφάλισε το παρατσούκλι Δρ Αγάπης.
Υπάρχει κάτι μοναδικό στα ανθρώπινα πλάσματα; Ναι, υπάρχει. Είμαστε τα μόνα όντα με πλήρως ανεπτυγμένα ηθικά συναισθήματα. Έχουμε εμμονή με την ηθική ως κοινωνικά πλάσματα. Θέλουμε να ξέρουμε γιατί οι άνθρωποι κάνουν όσα κάνουν. Εγώ προσωπικά έχω εμμονή με την ηθική. Όλα οφείλονται σε αυτήν την γυναίκα, την Αδερφή Μαρία Μαραστέλα, γνωστή και ως η μαμά μου. Ως παπαδοπαίδι, εισέπνευσα αρκετό θυμίαμα κι έμαθα να λέω φράσεις στα Λατινικά, είχα όμως επίσης αρκετό χρόνο να σκεφτώ εάν η θεόπνευστη ηθική της μητέρας μου έχει εφαρμογή σε όλους. Είδα πως θρησκευόμενοι και άθρησκοι έχουν τη ίδια εμμονή με την ηθική. Σκέφτηκα πως ίσως υπάρχει μια επίγεια βάση για τις ηθικές αποφάσεις. Ήθελα όμως να πάω πιο μακριά από το να πω ότι το μυαλό μας κάνει ηθικούς. Ήθελα να ξέρω αν υπάρχει η χημεία της ηθικής. Ήθελα να ξέρω αν υπάρχει κάποιο ηθικό μόριο.

Έπειτα από 10 χρόνια πειραμάτων, ο Πωλ Ζακ εντόπισε όπως ισχυρίζεται το μόριο της ηθικής που δεν είναι άλλο από την ορμόνη ωκυτοκίνη. Η ορμόνη αυτή, που συναντάται μόνο στα θηλαστικά, ήταν γνωστό πως εκκρίνεται και από τα δύο φύλα κατά τη διάρκεια του σεξ και διευκολύνει τον τοκετό και τον θηλασμό.

Ο Πωλ Ζακ σκέφτηκε να σχεδιάσει ένα πείραμα με το οποίο θα μπορούσε να μελετήσει την επιρροή της ωκυτοκίνης στις ηθικές μας αποφάσεις.

Η ηθική με κεφαλαίο Η, είναι μεγάλη υπόθεση. Γι' αυτό ξεκίνησα από πιο χαμηλά. Μελέτησα μία μόνο αρετή: την αξιοπιστία. Γιατί; Διότι είχα δείξει στις αρχές του 2000 ότι οι χώρες με υψηλότερα ποσοστά αξιόπιστων ανθρώπων είναι πιο ευημερούσες. Σ' αυτές τις χώρες γίνονται περισσότερες οικονομικές συναλλαγές και δημιουργείται περισσότερος πλούτος, εξαλείφοντας τη φτώχεια. Έτσι, οι φτωχές χώρες είναι γενικά χώρες με χαμηλή εμπιστοσύνη. Αν έχω καταλάβει τη χημεία της αξιοπιστίας, μπορεί να βοηθήσω στην εξάλειψη της φτώχειας.
Αυτό που έκαναν λοιπόν στο εργαστήριό του, ήταν να προκαλέσουν τη αρετή και τη φαυλότητα των ανθρώπων με τον γνωστότερο εκμαυλιστή: Το χρήμα.
Επιτρέψτε μου να σας δείξω πώς το κάνουμε. Προσλαμβάνουμε κάποιους ανθρώπους για ένα πείραμα. Αν παρουσιαστούν παίρνουν όλοι 10 δολάρια. Τους δίνουμε πολλές οδηγίες και ποτέ μα ποτέ δεν τους εξαπατούμε. Τους χωρίζουμε σε ζευγάρια μέσω υπολογιστή. Ένα από τα άτομα του ζευγαριού παίρνει ένα μήνυμα που λέει: «Θέλεις να δώσεις ένα ποσό από τα 10 δολάρια που κέρδισες για να είσαι εδώ, σε κάποιον άλλον από το εργαστήριο;» Το κόλπο είναι πως δεν μπορούν να τους δουν ή να τους μιλήσουν. Αυτό γίνεται μόνο μια φορά. Ό,τι παραχωρούν τριπλασιάζεται στον λογαριασμό του άλλου ατόμου. Τους κάνουν πολύ πλουσιότερους. Λαμβάνουν ένα μήνυμα στον υπολογιστή που λέει πως ο τάδε σου έστειλε αυτό το ποσό χρημάτων. Θέλεις να το κρατήσεις όλο, ή θέλεις να στείλεις ένα μέρος πίσω;

Οικονομολόγοι πειραματιστές διεξήγαγαν το πείραμα σ' όλον τον κόσμο, με πιο υψηλό ρίσκο, και η συναινετική άποψη ήταν πως το μέτρο μεταξύ των δύο ατόμων, ήταν το μέτρο της εμπιστοσύνης, και η μεταφορά από το δεύτερο άτομο πίσω στο πρώτο ήταν το μέτρο της αξιοπιστίας. Στην πραγματικότητα, οι οικονομολόγοι είχαν σαστίσει με τους λόγους που το δεύτερο άτομο επέστρεφε χρήματα. Υπέθεταν πως τα χρήματα είναι καλό πράγμα, γιατί να τα επιστρέψεις;
Ο Πωλ Ζακ και οι συνεργάτες του, δεν βρήκαν όμως αυτό:
Βρήκαμε πως 90% των πρώτων έστειλε τα χρήματα, κι από αυτούς που τα έλαβαν, το 95% επέστρεψε λίγα απ' αυτά. Γιατί όμως; Μετρώντας την ωκυτοκίνη βρήκαμε πως όσο περισσότερα χρήματα λάμβανε το δεύτερο άτομο, τόσο περισσότερη ωκυτοκίνη παρήγαγε ο εγκέφαλός του, και όσο περισσότερη ωκυτοκίνη, τόσο περισσότερα χρήματα επέστρεφε. Έχουμε τη βιολογία της αξιοπιστίας.
Μαζί με συναδέλφους στη Ζυρίχη, δώσαμε σε 200 άνδρες ωκυτοκίνη ή πλασέμπο, κάναμε το ίδιο τεστ εμπιστοσύνης με τα λεφτά, και βρήκαμε πως όσοι είχαν πάρει ωκυτοκίνη, όχι μόνο έδειχναν περισσότερη εμπιστοσύνη, αλλά μπορούσαμε να διπλασιάσουμε τον αριθμό των ανθρώπων που έστελναν όλα τα χρήματά τους σε έναν άγνωστο -- χωρίς να μεταβάλουμε τη διάθεση ή τη γνωστική τους λειτουργία.
[...]Όποτε διεγείρουμε την ωκυτοκίνη, οι άνθρωποι ανοίγουν οικειοθελώς τα πορτοφόλια τους και μοιράζονται τα χρήματά τους με αγνώστους.
Η αλλαγή στην ωκυτοκίνη προέβλεπε τα συναισθήματα της ενσυναίσθησης. Είναι λοιπόν η ενσυναίσθηση που μας συνδέει με τους άλλους ανθρώπους. Είναι η ενσυναίσθηση που μας κάνει να βοηθάμε τους άλλους. Είναι αυτή που μας κάνει ηθικούς.

Αυτή η ιδέα δεν είναι καινούργια. Ο τότε άγνωστος φιλόσοφος Άνταμ Σμιθ έγραψε ένα βιβλίο το 1759 με τίτλο «Η Θεωρία των Ηθικών Συναισθημάτων». Στο βιβλίο αυτό, ο Σμιθ γράφει πως δεν είμαστε ηθικά πλάσματα εξαιτίας θεόπνευστων αιτιών, αλλά ανθρώπινων αιτιών. Είπε πως είμαστε κοινωνικά πλάσματα, γι' αυτό μοιραζόμαστε τα συναισθήματα των άλλων. Έτσι, αν κάνω κάτι που σε πληγώνει, νιώθω τον πόνο σου. Έχω λοιπόν την τάση να το αποφεύγω. Αν κάνω κάτι που σ' ευχαριστεί, μοιράζομαι τη χαρά σου. Έχω λοιπόν την τάση να κάνω τέτοια πράγματα. Αυτός είναι ο ίδιος Άνταμ Σμιθ που, 17 χρόνια αργότερα, έγραψε ένα βιβλίο με τίτλο «Ο Πλούτος των Εθνών» -- τον ακρογωνιαίο λίθο των οικονομικών. Ήταν κατά βάθος, ένας ηθικός φιλόσοφος και είχε δίκιο για τους λόγους που είμαστε ηθικοί. Εγώ βρήκα απλά το μόριο που το προκαλεί. Είναι πολύτιμο να γνωρίζουμε γι' αυτό το μόριο, επειδή μας λέει πώς να προκαλέσουμε αυτή τη συμπεριφορά και τι την καταστέλλει.
Ένας άλλος δρόμος εξερεύνησης της ηθικής, είναι η εξερεύνηση της ανηθικότητας. Ο Πωλ Ζακ στην ομιλία του μας μεταφέρει μια πολύ ενδιαφέρουσα ιστορία εξαπάτησης, για να καταλήξει:
Ο τρόπος που λειτουργούν πολλές απάτες δεν είναι ότι ο απατεώνας κάνει το θύμα να τον εμπιστευτεί, αλλά δείχνει εκείνος στο θύμα πως το εμπιστεύεται. Τώρα ξέρουμε τι συμβαίνει. Ο εγκέφαλος του θύματος εκκρίνει ωκυτοκίνη, κι ανοίγει το πορτοφόλι ή την τσάντα, δίνοντας τα χρήματα.
Το πιο ανησυχητικό όμως είναι πως ένα 5% του πληθυσμού δεν εκκρίνει ωκυτοκίνη άρα δεν έχει την ικανότητα να συμπάσχει με άλλους ανθρώπους.


Ποιοι είναι αυτοί οι άνθρωποι που χειρίζονται την ωκυτοκίνη μας; Ελέγχοντας χιλιάδες ανθρώπους, βρήκαμε πως το 5% του πληθυσμού δεν εκκρίνει ωκυτοκίνη στα σχετικά ερεθίσματα. Εάν τους εμπιστεύεστε,ο εγκέφαλός τους δεν εκκρίνει ωκυτοκίνη. Αν υπάρχουν λεφτά στο τραπέζι, τα κρατούν όλα για τον εαυτό τους. Υπάρχει ένας τεχνικός όρος γι' αυτούς τους ανθρώπους στο εργαστήριό μου. Τους αποκαλούμε μπάσταρδους. (Γέλια) Δεν θέλεις να συναναστρέφεσαι τέτοιους ανθρώπους. Έχουν πολλά από τα χαρακτηριστικά των ψυχοπαθών.
Ο Πωλ Ζακ είναι ιδρυτικό στέλεχος του Κέντρου Μελετών Νευροοικονομίας και καθηγητής οικονομικών, ψυχολογίας και διαχείρισης στο Claremont Graduate University. Ο Δρ Ζακ έχει πτυχία στα μαθηματικά και οικονομικά από το San Diego State University, Ph.D. στα οικονομικά από το Πανεπιστήμιο της Πενσυλβανίας, και μετα-διδακτορικές σπουδές στη Νευροαπεικόνιση από το Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ.

Περισσότερα μπορείτε να βρείτε εδώ.
 

Σημείωση: Το μήνυμα αυτό γράφτηκε 12 χρόνια πριν. Ο συντάκτης του πιθανόν να έχει αλλάξει απόψεις έκτοτε.

Χρήστες Βρείτε παρόμοια

  • Τα παρακάτω 0 μέλη και 1 επισκέπτες διαβάζουν μαζί με εσάς αυτό το θέμα:
    Tα παρακάτω 0 μέλη διάβασαν αυτό το θέμα:
  • Φορτώνει...
Top