Δημόσιος Θηλασμός

Δ.Τ. 41/2000
Αθήνα, 27 Οκτωβρίου 2000​

Η Ελληνική Επιτροπή Συνεργασίας με τη UNICEF συμμετέχει και φέτος ενεργά στον εορτασμό της Παγκόσμιας Εβδομάδας Μητρικού Θηλασμού (1-7 Νοεμβρίου) που αυτή τη χρονιά έχει τον τίτλο διεθνώς "Ο Θηλασμός είναι Δικαίωμά σου".​

Σύμφωνα με υπολογισμούς της UNICEF και διεθνών οργανώσεων υγείας, πάνω από 1,5 εκατομμύριο βρέφη που πεθαίνουν κάθε χρόνο από διάφορες ασθένειες κυρίως στον αναπτυσσόμενο κόσμο, θα μπορούσαν να είχαν σωθεί αν τρέφονταν αποκλειστικά με μητρικό γάλα το πρώτο εξάμηνο της ζωής τους. Παράλληλα, τα μελλοντικά οφέλη για τις οικογένειες και για τις εθνικές οικονομίες θα ήταν ανυπολόγιστης αξίας.​

Η UNICEF ενισχύει το μητρικό θηλασμό, θεωρώντας τον ως την καλύτερη αρχή για τη ζωή
επειδή ανάμεσα σε πολλά άλλα, παρουσιάζει 10 σημαντικά πλεονεκτήματα:​

1. ενισχύει το ανοσοποιητικό σύστημα του βρέφους
2. προστατεύει από σοβαρές λοιμώδεις ασθένειες και ιώσεις
3. προστατεύει από μολύνσεις του αναπνευστικού συστήματος
4. προστατεύει από τον κίνδυνο του παιδικού διαβήτη
5. ελαττώνει τη συχνότητα του παιδικού καρκίνου
6. μειώνει τη θνησιμότητα των πρόωρων βρεφών
7. ικανοποιεί πλήρως τις ανάγκες του βρέφους σε τροφές & υγρά
8. συντελεί στο συναισθηματικό δέσιμο παιδιού και μητέρας
9. εξοικονομεί χρήματα και πόρους για την υγεία
10. προστατεύει τη θηλάζουσα μητέρα από τον καρκίνο του στήθους ή των ωοθηκών, την αναιμία από σιδηροπενία την οστεοπόρωση, ανεπιθύμητη εγκυμοσύνη κ.α.

​

Αναγνωρίζοντας την αξία του μητρικού θηλασμού η UNICEF και η Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας καθιέρωσαν επίσης την πρωτοβουλία "Νοσοκομεία Φιλικά προς τα Βρέφη", στα οποία με 10 συγκεκριμένα βήματα προωθείται αποκλειστικά ο μητρικός θηλασμός και παρέχονται επαρκείς ιατρικές υπηρεσίες στις εγκύους και τις θηλάζουσες μητέρες. Τα 10 βήματα είναι:​

Ο θηλασμός είναι δικαίωμα επειδή οι γυναίκες και τα παιδιά είναι υποκείμενα ανθρωπίνων δικαιωμάτων και όχι αντικείμενα ελεημοσύνης, είναι μέρος των θεμελιωδών ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην διατροφή και στην υγεία και ένα ουσιαστικό στοιχείο της σωστής παιδικής φροντίδας. Συμβάλλει στην υγιή ανάπτυξη του παιδιού τόσο σωματικά όσο και ψυχικά αλλά επίσης προστατεύει και το δικαίωμα κάθε γυναίκας στην υγεία, μειώνοντας τον κίνδυνο προσβολής της από πολλές ασθένειες. (Σύμβαση των Δικαιωμάτων του Παιδιού - ʼρθρο 24 παρ. 2δ, 2ε).​

Η Παγκόσμια Εβδομάδα Μητρικού Θηλασμού έχει ως στόχο το σχεδιασμό και την εφαρμογή πρωτοβουλιών για την προστασία, την προώθηση και την υποστήριξη του θηλασμού αναγνωρίζοντας τα σημαντικά οφέλη που προσφέρει αυτός, στη σωματική και διανοητική ανάπτυξη του βρέφους. Η UNICEF, η Παγκόσμια Συμμαχία για Δράση υπέρ του Θηλασμού (WABA) και η Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας (WHO), δεσμεύτηκαν από την πρώτη στιγμή να δραστηριοποιηθούν ενάντια στην τάση να υποκαθίσταται η πρακτική του θηλασμού από βρεφικό γάλα του εμπορίου. Στην Ελλάδα η Εβδομάδα Μητρικού Θηλασμού γιορτάζεται κάθε χρόνο από το 1996 μετά από πρόταση της Εθνικής Επιτροπής για το Μητρικό Θηλασμό που έγινε δεκτή από το Υπ. Υγείας και Πρόνοιας.​

Παράλληλα η UNICEF εργάζεται ώστε να δεσμεύονται οι κυβερνήσεις, να διασφαλίζουν το δικαίωμα των γυναικών να θηλάζουν, να προωθούν το μητρικό θηλασμό, να αυξήσουν την ενημέρωση του κοινού για το μητρικό θηλασμό, να εφαρμόζονται οι κατάλληλες πρακτικές μητρικού θηλασμού σε μαιευτικές κλινικές, να υπάρχουν αναφορές για το μητρικό θηλασμό σε όλες τις βαθμίδες εκπαίδευσης και γενικά να διαμορφωθεί μια κοινωνία φιλική προς τα βρέφη και τις μητέρες.

ΛΟΧΕΙΑ - ΘΗΛΑΣΜΟΣ
ΘΗΛΑΣΜΟΣ: Η ΚΑΛΥΤΕΡΗ ΑΡΧΗ ΓΙΑ ΤΗ ΖΩΗ ΤΟΥ ΜΩΡΟΥ ΣΑΣ
Ο θηλασμός είναι ο πιο εύκολος και φυσικός τρόπος για να μάθετε να ικανοποιείται τις ανάγκες του μωρού σας. Εκτός του ότι παρέχει πλήρη τροφή και προστατεύει από λοιμώξεις και αλλεργίες, το μητρικό γάλα χωνεύεται εύκολα και γρήγορα. Και το σπουδαιότερο είναι ότι ο θηλασμός δημιουργεί ένα ιδιαίτερο θερμό και ευχάριστο δεσμό με το μωρό σας. Η ασφάλεια της αγκαλιάς σας, η απαλότητα του αγγίγματος σας, ο ήχος της φωνής σας - όλα αυτά μαζί με την υπέροχη θρεπτική αξία του γάλατος σας, βοηθάνε το μωρό σας να μεγαλώνει με υγεία.
Οι πρώτες μέρες
Αρχίστε το θηλασμό νωρίς και θηλάζετε συχνά. Πριν έλθει το γάλα σας, το μωρό παίρνει πρωτόγαλα (πύαρ), ένα κιτρινωπό υγρό, πλούσιο σε ανοσοποιητικούς παράγοντες και ευκολοχώνευτο. Το γάλα αυτό καθεαυτό έρχεται μεταξύ της δεύτερης και έκτης ημέρας. Στην αρχή υπάρχει ακόμη πρωτόγαλα μαζί με το γάλα που το κάνει να φαίνεται σαν κρέμα. Αργότερα, όταν το πρωτόγαλα φεύγει, το γάλα εμφανίζεται σαν νερωμένο. Παρ' όλα αυτά είναι η τέλεια τροφή για το μωρό σας με όλες τις θρεπτικές και προστατευτικές ουσίες στις ακριβείς τους αναλογίες.

Δίνετε μόνο μητρικό γάλα
Δεν είναι απαραίτητο να δίνετε ξένο γάλα, νερό ή τσάι μεταξύ των γευμάτων, γιατί μπορεί αυτό να κάνει το μωρό σας να χορταίνει υπερβολικά και να έχει την τάση να κοιμάται και να μην μπορεί να θηλάζει κανονικά. Οι συχνοί θηλασμοί θα ικανοποιήσουν τις ανάγκες του μωρού σας.

Ξεκινώντας με το μωρό σας
Πλένετε τα χέρια σας πριν ξεκινήσετε το θηλασμό. Μετά, κρατήστε το μωρό έτσι ώστε να είναι ξαπλωμένο στο πλευρό του με ολόκληρο το σώμα του γυρισμένο προς το μέρος σας. Εάν κάθεστε μπορεί να χρειαστείτε ένα μαξιλάρι πάνω στα πόδια σας, από κάτω του, για να το φέρετε αρκετά κοντά στη θηλή σας. Εάν είστε ξαπλωμένη, βάλτε το μωρό στο πλάι του γυρισμένο προς το μέρος σας.

Τραβήξτε το μωρό κοντά σας, στηρίξτε το στήθος σας με το ένα χέρι και απαλά αγγίξτε το κάτω χείλος του με τη θηλή σας. Καθώς το μωρό γυρίζει και ανοίγει το στόμα του, τραβήξτε το κοντύτερα ώστε η θηλή σας να μπει αρκετά μέσα στο στόμα του. Το μωρό πρέπει να πάρει μεγάλο μέρος από τη θηλαία άλω (σκούρο μέρος) στο στόμα του μαζί με τη θηλή. Αν πονάτε όταν θηλάζει βγάλτε το από το στήθος βάζοντας το μικρό δάκτυλο σας ανάμεσα στο στόμα του μωρού και το στήθος σας και πιέζοντας το στήθος προς τα κάτω. Το μωρό θα ανοίξει το στόμα του και θα το αφήσει και ξαναρχίστε. Αναπαυθείτε και μη βιάζεστε. Να είστε υπομονετική - και οι δύο θα γίνετε πιο άνετοι με την εμπειρία.




Η φροντίδα της θηλής
Δεν είναι αναγκαίο να καθαρίζετε τις θηλές σας πριν από κάθε θηλασμό. Ένα πλύσιμο την ημέρα με σκέτο νερό είναι αρκετό. Αποφύγετε σαπούνια, οινόπνευμα και άλλα ιδιοσκευάσματα που στεγνώνουν και μπορούν να προκαλέσουν ερεθισμό της θηλής.

Ένα καταλλήλου μεγέθους αλλά όχι σφιχτό σουτιέν θηλασμού εξασφαλίζει υποστήριξη στο στήθος και μπορεί να αυξήσει την άνεση σας. Εάν αφήνετε τα ανοίγματα του σουτιέν κατεβασμένα για λίγο χρόνο μετά το θηλασμό για να στεγνώσουν στον αέρα οι θηλές θα τις βοηθάει να γίνουν πιο ανθεκτικές. Μην χρησιμοποιείται πλαστική επένδυση στο σουτιέν σας. Βάλτε ένα καθαρό βαμβακερό μαντήλι στο σουτιέν για να απορροφήσει το γάλα που ξεφεύγει ή πιέστε απλά με το χέρι σας ή το μπράτσο σας τη θηλή για ένα λεπτό, εάν αισθάνεστε ότι το γάλα αρχίζει να τρέχει μόνο του.



Όσο περισσότερο θηλάζετε, τόσο περισσότερο γάλα θα έχετε
Τα μωρά που θηλάζουν συνήθως προτιμούν γεύματα κάθε2 ή3 ώρες (υπολογίζοντας το χρόνο από την αρχή του ενός θηλασμού μέχρι την αρχή του επόμενου). Αυτό συμβαίνει επειδή το γάλα της μητέρας χωνεύεται πιο εύκολα και γρήγορα από το ξένο γάλα. Η συνηθισμένη διαδικασία είναι η εξής: θηλάστε το μωρό σας από τη μια πλευρό για 10 λεπτά. Μετά από μια μικρή διακοπή για να ρευτεί ή για να το αλλάξετε, θηλάστε το από το άλλο στήθος όσο εσείς ή αυτό θέλει (10 λεπτά ή περισσότερο).

Στον επόμενο θηλασμό, θηλάστε πρώτα από εκεί που θηλάσατε τελευταία την προηγούμενη φορά. Πολλά μωρά προτιμούν συχνούς θηλασμούς μικρής διάρκειας. Αλλα μωρά προτιμούν ένα θηλασμό μεγάλης διαρκείας.

Μην βιάζετε το μωρό σας να θηλάσει αλλά αφιερώστε του το χρόνο που θέλει. Μην ξεχνάτε πως οι πρώτες 40 ημέρες είναι "περίοδος μαθήσεως" και για σας και για το μωρό σας και ο χρόνος και η υπομονή μπορούν να λύσουν πολλά από τα προβλήματα.




Παίρνει αρκετό γάλα;
Πολλές μητέρες έχουν την εντύπωση πως έτσι και περάσει το σπάργωμα του στήθους, χάνουν και το γάλα τους. Το γάλα δεν ελαττώνεται γιατί ο θηλασμός φέρνει πάντα την απαραίτητη ποσότητα γάλατος. Εάν το μωρό σας βρέχεται 6-8 πάνες την ημέρα και έχει 3 με 5 κενώσεις, αυτό σημαίνει πως παίρνει αρκετό γάλα, γιατί το σώμα αποβάλλει ανάλογα με την ποσότητα που παίρνει. Το μωρό που τρέφεται μόνο με το γάλα της μητέρας του δεν χρειάζεται νερό. Ακόμη και όταν κάνει πολλή ζέστη, θηλάζοντας περισσότερο θα ικανοποιήσει τις ανάγκες του για υγρά. Μπορείτε πάντα να κρίνετε από τις πάνες του.

Το βάρος των νεογέννητων ποικίλει
Πολλά μωρό χάνουν βάρος μετά τη γέννα, είτε θηλάζουν είτε όχι. Μπορεί να περάσουν και τρεις βδομάδες για να επανέλθουν στο βάρος που είχαν όταν γεννήθηκαν. Είναι αρκετό να ζυγίζετε το μωρό σας μια φορά το μήνα όταν επισκέπτεστε το γιατρό. Αν παίρνει μισό ως ένα κιλό βάρος κάθε μήνα είναι αρκετό.

Κενώσεις
Το μωρό που παίρνει μόνο μητρικό γάλα δεν γίνεται δυσκοίλιο. Συνήθως είναι ευκοίλιο και πολλές φορές οι πάνες του έχουν απλώς μια κηλίδα, που μπορεί να διαφέρει σε χρώμα. Μπορεί να ενεργείται έξι ή περισσότερες φορές την ημέρα και μετά τον πρώτο μήνα μια φορά κάθε πέντε ή έξι μέρες. Και οι δύο περιπτώσεις είναι φυσιολογικές και δεν υπάρχει λόγος να ανησυχείτε.

Νυχτερινοί θηλασμοί
Ιδιαίτερα τους πρώτους μήνες το μωρό συνήθως ξυπνά τη νύχτα για να θηλάσει Μερικά μωρά κοιμούνται όλη τη νύχτα χωρίς να ξυπνήσουν, από τις πρώτες μέρες. Άλλα ξυπνούν τη νύχτα για αρκετούς μήνες, είτε θηλάζουν είτε όχι. Εάν το μωρό θηλάζει και σας ξυπνάει τη νύχτα - είναι εύκολο - πάρτε το στο κρεβάτι σας και θηλάστε το. Αν είναι ζεστό δεν είναι ανάγκη ούτε να το αλλάξετε

Τρώτε σωστά
Διατηρείται τους κανόνες καλής διατροφής και πίνετε αρκετά υγρά για να μην γίνετε δυσκοίλια, θα διαπιστώσετε ότι θα διψάτε πολύ γι' αυτό μην διατάζεται να πίνετε πολλά υγρά, φάτε ή πιείτε κάτι θρεπτικό όταν καθόσαστε να θηλάσετε. Δεν υπάρχουν τροφές που πρέπει να αποφεύγετε εκτός απ' αυτές που ίσως σας προκαλούν αλλεργία.

Είναι καλύτερα να τρώτε κυρίως φρέσκα φρούτα και λαχανικά, κρέας, ψάρι, αυγά και τυρί και να αποφεύγετε τα πολλά γλυκό. Δεν υπάρχει λόγος να υπερβείτε το κανονικό σας βάρος εφ' όσον θηλάζετε. Μην ξεχνάτε πως η πείνα δημιουργεί κούραση και όταν η μητέρα είναι κουρασμένη τότε το μωρό γίνεται ευέξαπτο.

Πολύ σημαντικό στοιχείο για επιτυχή θηλασμό είναι να έχετε εμπιστοσύνη στον εαυτό σας. Όσο περνάνε οι εβδομάδες θα μεγαλώνει η αυτοπεποίθηση σας και θα αισθανθείτε πιο περήφανη και ικανοποιημένη όταν θηλάζετε το μωρό σας.



Μία τελευταία σημείωση
Το σπουδαιότερο για ένα επιτυχή θηλασμό είναι να έχετε εμπιστοσύνη στον εαυτό σας. Καθώς περνούν οι βδομάδες θα αποκτήσετε περισσότερη αυτοπεποίθηση και θα είστε περήφανη και χαρούμενη που θηλάζετε το μωρό σας.

Πολλές μητέρες βρίσκουν ότι σε συναντήσεις με άλλες μητέρες που θηλάζουν ενθαρρύνονται και αποκομίζουν χρήσιμες πρακτικές συμβουλές. Ο Σύνδεσμος θηλασμού (La Leche League International) είναι ένας μη κερδοσκοπικός οργανισμός που δίνει την ευκαιρία στις μητέρες να συναντιούνται μια φορά το μήνα σε μια φιλική σπιτική ατμόσφαιρα με τη συμμετοχή εμπείρων συμβούλων θηλασμού του Συνδέσμου.

Επισκεφθείτε την ιστοσελίδα του Συνδέσμου Θηλασμού. Για περισσότερες πληροφορίες: www.lalecheleague.org




​