Αρχική Forum
Νέα Δημοσίευση
Προσωπικές Συζητήσεις
Πολυμέσα - Gallery
Chat
Συνδεδεμένοι Χρήστες
Λίστα Αποκλεισμένων
Υπεύθυνοι του Forum
Chat and Fun
iSchool
20-04-12
15:23
https://news247.gr/eidiseis/kosmos/danezikh_trapeza_apelyse_thn_moody_s.1740811.html
Μπορει καποιος να μου εξηγησει τι ειναι ο "οικος αξιολογησης" που υποβαθμιζει τα παντα;
Σημείωση συντονιστή: Το θέμα αυτό προέκυψε από το θέμα "Η επικαιρότητα εν συντομία".
Μπορει καποιος να μου εξηγησει τι ειναι ο "οικος αξιολογησης" που υποβαθμιζει τα παντα;
Σημείωση συντονιστή: Το θέμα αυτό προέκυψε από το θέμα "Η επικαιρότητα εν συντομία".
Σημείωση: Το μήνυμα αυτό γράφτηκε 12 χρόνια πριν. Ο συντάκτης του πιθανόν να έχει αλλάξει απόψεις έκτοτε.
Isiliel
Επιφανές μέλος
Η Φεγγάρω αυτή τη στιγμή δεν είναι συνδεδεμένη. Είναι 52 ετών και μας γράφει απο Θεσσαλονίκη (Θεσσαλονίκη). Έχει γράψει 13,854 μηνύματα.
20-04-12
15:29
Ενώνω τη φωνή μου με της diotima και παρακαλώ τους υπεύθυνους να το κάνουν νέο θέμα.
Σημείωση: Το μήνυμα αυτό γράφτηκε 12 χρόνια πριν. Ο συντάκτης του πιθανόν να έχει αλλάξει απόψεις έκτοτε.
moxa15
Διάσημο μέλος
Ο moxa15 αυτή τη στιγμή δεν είναι συνδεδεμένος. Είναι 30 ετών. Έχει γράψει 3,327 μηνύματα.
20-04-12
15:34
αξιζει επισης να αναφερθει σχετικα με τον οικο moody's οτι ποτε δεν ειναι αυστηρος με την χωρα στην οποια εδρευει δλδ την Αγγλια(ηνωμενη βρετανια... )
Σημείωση: Το μήνυμα αυτό γράφτηκε 12 χρόνια πριν. Ο συντάκτης του πιθανόν να έχει αλλάξει απόψεις έκτοτε.
Valder
Τιμώμενο Μέλος
Ο Αυτοκράτωρ αυτή τη στιγμή δεν είναι συνδεδεμένος. Είναι 40 ετών, επαγγέλεται Χρηματιστής και μας γράφει απο Αυστρία (Ευρώπη). Έχει γράψει 27,877 μηνύματα.
20-04-12
16:06
Ναι μπορεί κάποιος να στο εξηγήσει, και μπράβο που ρωτάς γιατί πολλοί μιλάνε χωρίς να ρωτάνε και να μαθαίνουν.
Στην ουσία δεν υπάρχει ένας οίκος αξιολόγησης, αλλά πολλοί:
Standard & Poor’s
Moody’s
Fitch
International Bank Credit Rating Agency
Japan Credit Rating Agency
...και άλλοι.
Τι είναι ο οίκος αξιολόγησης:
Είναι μια εταιρεία που προσφέρει υπηρεσίες αξιολόγησης της πιστοληπτικής ικανότητας ενός εκδότη (πχ. ομολόγου). Σου λέει δηλαδή κατα πόσον αυτός ο εκδότης μπορεί να εκπληρώσει τις υποχρεώσεις του ή αν έχει πιθανότητα να πτωχεύσει.
Γιατί υπάρχει αυτή η εταιρεία;
Γιατί η αξιολόγηση της πιστοληπτικής ικανότητας ενός εκδότη, παίρνει χρόνο, χρειάζεται τεχνογνωσία και απαιτεί πρόσβαση σε πληροφορίες, όλα αυτά πέρα από τη δυνατότητα ενός ιδιώτη που θέλει να επενδύσει στα προϊόντα ενός εκδότη. Ο οίκος αξιολόγησης λοιπόν γεφυρώνει αυτό το χάσμα αν θέλεις, της ασύμμετρης πληροφόρησης μεταξύ των εμπλεκομένων σε μια τέτοια συναλλαγή.
Σημείωση: Το μήνυμα αυτό γράφτηκε 12 χρόνια πριν. Ο συντάκτης του πιθανόν να έχει αλλάξει απόψεις έκτοτε.
20-04-12
16:16
Οοοο ευχαριστω
Και να ρωτησω εγω τωρα..ειναι αδεκαστοι;
Και να ρωτησω εγω τωρα..ειναι αδεκαστοι;
Σημείωση: Το μήνυμα αυτό γράφτηκε 12 χρόνια πριν. Ο συντάκτης του πιθανόν να έχει αλλάξει απόψεις έκτοτε.
Ψαραδέλλη
Διάσημο μέλος
Η Ψαραδέλλη αυτή τη στιγμή δεν είναι συνδεδεμένη. Έχει γράψει 2,030 μηνύματα.
20-04-12
16:19
Σιγα μωρε και χρειαζεται ολοκληρος οικος αξιολογησης για να μας πει οτι θα πτωχευσουμε;Το ξερουμε.
Σημείωση: Το μήνυμα αυτό γράφτηκε 12 χρόνια πριν. Ο συντάκτης του πιθανόν να έχει αλλάξει απόψεις έκτοτε.
Valder
Τιμώμενο Μέλος
Ο Αυτοκράτωρ αυτή τη στιγμή δεν είναι συνδεδεμένος. Είναι 40 ετών, επαγγέλεται Χρηματιστής και μας γράφει απο Αυστρία (Ευρώπη). Έχει γράψει 27,877 μηνύματα.
20-04-12
16:32
Τίποτα.
Κοίταξε, υποτίθεται ότι πρέπει να είναι. Έχει αμφισβητηθεί η αξιοπιστία τους πολλές φορές και για να σου δώσω ένα παράδειγμα με τα ενυπόθηκα ομόλογα (η κρίση του 2008 με τα στεγαστικα), εκεί πολλοί κατηγορούν τους οίκους ότι ποιούσαν την νήσσαν και διατηρούσαν τις αξιολογήσεις των τραπεζών πολύ ψηλά άδικα.
Όταν σαν τράπεζα, δίνεις δάνειο σε κάποιον που είναι σίγουρο ότι δε θα στο ξεχρεώσει, απλά επειδή ήρθε με την ταυτότητά του και στο ζήτησε, και ύστερα τιτλοποιείς αυτή την απαίτηση πχ. εκδίδεις ομόλογο, στην ουσία δηλαδή προεισπράττεις τα έσοδα τα οποία ΘΑ έπαιρνες ΑΝ τα έπαιρνες, και πρακτικά μετακυλύεις τον κίνδυνο σε αυτόν που τα αγοράζει, ε είσαι επικίνδυνος. Γιατί μετά άμα γίνει η στραβή, ντόμινο όλα.
Είναι άκρως αναξιόπιστος αυτός που δανείζει έτσι. Κίνδυνος ίσον ρίσκο, ίσον μικρότερη αξιολόγηση από έναν οίκο.
Το κατα πόσον η αξιολόγηση είναι δύναμη στα χέρια λίγων και αν αυτοί είναι αξιόπιστοι, είναι μια πολύ μεγάλη συζήτηση λοιπόν.
Σημείωση: Το μήνυμα αυτό γράφτηκε 12 χρόνια πριν. Ο συντάκτης του πιθανόν να έχει αλλάξει απόψεις έκτοτε.
whitelioness
Πολύ δραστήριο μέλος
Η Porcupine αυτή τη στιγμή δεν είναι συνδεδεμένη. Μας γράφει απο Αθήνα (Αττική). Έχει γράψει 1,867 μηνύματα.
20-04-12
16:40
καπου εκει στο τελος το εχασαΤίποτα.
Όταν σαν τράπεζα, δίνεις δάνειο σε κάποιον που είναι σίγουρο ότι δε θα στο ξεχρεώσει, απλά επειδή ήρθε με την ταυτότητά του και στο ζήτησε, και ύστερα τιτλοποιείς αυτή την απαίτηση πχ. εκδίδεις ομόλογο, στην ουσία δηλαδή προεισπράττεις τα έσοδα τα οποία ΘΑ έπαιρνες ΑΝ τα έπαιρνες, και πρακτικά μετακυλύεις τον κίνδυνο σε αυτόν που τα αγοράζει, ε είσαι επικίνδυνος. Γιατί μετά άμα γίνει η στραβή, ντόμινο όλα.
.
προσπαθωΣημείωση: Το μήνυμα αυτό γράφτηκε 12 χρόνια πριν. Ο συντάκτης του πιθανόν να έχει αλλάξει απόψεις έκτοτε.
Valder
Τιμώμενο Μέλος
Ο Αυτοκράτωρ αυτή τη στιγμή δεν είναι συνδεδεμένος. Είναι 40 ετών, επαγγέλεται Χρηματιστής και μας γράφει απο Αυστρία (Ευρώπη). Έχει γράψει 27,877 μηνύματα.
20-04-12
16:57
καπου εκει στο τελος το εχασα
Μπαίνει ο κύριος Αδέκαρος Κοντοβράκης στην τράπεζα και ζητάει δάνειο μόνο με την ταυτότητά του.
Είσαι η τράπεζα, και του δανείζεις 100.000 ευρώ να πάρει ένα σπίτι. Το παίρνει αυτός το σπίτι. Κανονικά θα πρέπει να σου ξεπληρώσει 150.000 έστω σε 30 χρόνια.
Πας εσύ και λες, θα εκδόσουμε ομόλογα 150 χιλιάδων με υποθήκη το σπίτι του Κοντοβράκη, τα οποία θα τα αγοράσει η διοτίμα, ο βάλντερ, ο Τζόνι Κας και η Σαρα3701.
Τα αγοράζουμε λοιπόν τα ομόλογα, (Χοντρικά τώρα στα λέω γιατί άμα μπλέξω εταιρείες ειδικού σκοπού SPV θα γίνω ακατανόητος) τσιμπάς εσύ τα 150 χιλιάρικα. Πάω εγώ, στο Ελληνικό Χρηματιστήριο και κάνω επενδύσεις που θέλουν να καταβάλλω λεφτά. Το ίδιο κάνει η διοτίμα στην Μάλτα, το ίδιο ο Τζόνι Κας με παράγωγα στο Σικάγο, το ίδιο η Σάρα με δάνεια στην Τουρκία. Λεφτά που περιμένουμε να τα πάρεις εσύ η τράπεζα από τον κακομοίρη με το κοντοβράκι, να τα δώσεις σε μας ως τοκομερίδια που έχουμε τα ομόλογα, να τα δώσουμε εμείς στους άλλους που χρωστάμε.
Ο κοντοβράκης δε στα δίνει, χάνει το σπίτι, εσύ κλείνεις (Λεμαν Μπράδερς), εγω πάω φυλακή, η διοτίμα πάει φυλακή, ο Τζόνι Κας αυτοκτονεί και η Σάρα μένει στην ψάθα.
Domino effect.
Σημείωση: Το μήνυμα αυτό γράφτηκε 12 χρόνια πριν. Ο συντάκτης του πιθανόν να έχει αλλάξει απόψεις έκτοτε.
iJohnnyCash
e-steki.gr Founder
Ο Panayotis Yannakas αυτή τη στιγμή δεν είναι συνδεδεμένος. Είναι 34 ετών, επαγγέλεται Επιχειρηματίας και μας γράφει απο Αθήνα (Αττική). Έχει γράψει 24,043 μηνύματα.
21-04-12
00:15
Αυτά που θα πω, τα έχω ξανά πει. Ωστόσο ίσως είναι πιο επίκαιρα από πότε.
Ας κάνουμε μια ιστορική αναδρομή, να πάμε λίγο στο 1908. Εκείνη την περίοδο η ΗΠΑ αναζητούσε επενδυτές όπου είναι πρόθυμοι να χρηματοδοτήσουν την κατασκευή του σιδηροδρομικού σταθμού, ένα project όπου θα συμμετείχαν άγνωστες, για την τότε εποχή, εταιρίες. Ο ευφυέστατος John Moody, εκμεταλλεύτηκε αυτή την συγκυρία και δημιούργησε, το 1909, την πρώτη εταιρία αξιολόγησης επενδύσεων.
Ο σκοπός της εταιρίας ήταν η βαθμολόγηση των διάφορων επενδυτικών ευκαιριών, έτσι ώστε να γίνεται εύκολα αντιληπτό το ρίσκο που πρέπει να αναλάβει κάποιος. Μέχρι το 1924 είχαν δημιουργηθεί δυο ακόμη εταιρίες. Αυτό το «trio inferno» κατέχει μέχρι και σήμερα περίπου το 90% της παγκόσμιας αγοράς.
Το πιο ενδιαφέρον κομμάτι είναι ότι οι υπόλοιπες αναπτυγμένες οικονομίες (π.χ. ΕΕ) δεν φρόντισαν να δημιουργήσουν ανάλογες εταιρίες. Ίσως αυτό το γεγονός έδωσε την αφορμή στην δήλωση του Thomas Friedman, «Υπάρχουν δύο υπερδυνάμεις: οι Η.Π.Α. και η εταιρεία αξιολόγησης Moodyʼs. Πιστέψτε με, δεν είναι πάντοτε ξεκάθαρο, ποια από τις δύο διαθέτει τη μεγαλύτερη ισχύ».
Μέχρι στιγμής, δεν έχω παρουσιάσει κάτι το τρομερό, στην ουσία έχουμε κάποιους οικονομολόγους που απλά εκφράζουν, την υποκειμενική τους, άποψη. Σίγουρα αναρωτιέστε γιατί τόσο ντόρος για τις εταιρίες αυτές και σίγουρα η δήλωση του T. Friedman, σας ακούγετε υπερβολική.
Όμως, η επιθυμία των κρατών να μην αφήνουν πραγματικά ελεύθερες τις αγορές έδωσε, θαρρώ, τεράστια δύναμη σε αυτές τις εταιρίες με μια σειρά νόμων που εφαρμόστηκαν σε όλα τα καπιταλιστικά κράτη. Για παράδειγμα η συνθήκη της Βασιλείας ΙΙ που ψηφίστηκε το 1999. Έτσι οι αξιολογήσεις αυτές αποκτούν τρομαχτικά σοβαρή υπόσταση.
Συγκεκριμένα, για την αγορά ενός επενδυτικού προϊόντος ύψους $ 10.000.000 με αξιολόγηση ΑΑΑ (δηλαδή χαμηλού ρίσκου), η τράπεζα αρκεί να κατέχει στον ισολογισμό ίδια κεφάλαια ύψους $ 55.000, κάπου 180 φορές λιγότερα. Ενώ για παράδειγμα για το ίδιο προϊόν αν είχε αξιολογηθεί με Ba1 θα χρειάζονταν $ 2.000.000. Για να κατέχει το 100% σε ίδια κεφάλαια πρέπει το προϊόν να έχει χαρακτηριστεί το πολύ B1, ενώ από Ca1 και κάτω μπορεί να το περάσει ως ζημία.
Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι αν μια τράπεζα κατέχει επενδυτικά προϊόντα με καλή αξιολόγηση, τόσο μεγαλύτερα ποσά μπορεί να διαθέτει για δανεισμό καταναλωτών και επιχειρήσεων. Αν μάλιστα η τράπεζα κατέχει επενδυτικά προϊόντα τα όποια υποτιμηθούν εκ των υστέρων τότε οφείλει να αποσύρει πιστώσεις από την αγορά (πιστωτική παγίδα, google it) και συγχρόνως να μειωθεί ο τζίρος της. Αυτό επηρεάζει και τις επιχειρήσεις, αφού όσο καλύτερη αξιολόγηση έχουν, τόσο οι τράπεζες τους προσφέρουν δάνεια με ευνοϊκούς όρους. Ακριβώς το ίδιο ισχύει και για τις χώρες, αν μια χώρα έχει κακή αξιολόγηση, τόσο οι πιστωτές της απαιτούν υψηλότερους τόκους για αντιστάθμιση του ρίσκου.
Όμως, ενώ οι νομοθεσίες υπολογίζουν τόσο σοβαρά τις αξιολογήσεις (μάλιστα τα επενδυτικά ταμεία κάποιες φορές είναι υποχρεωμένα να διαλέγουν μόνο προϊόντα με πολύ καλή αξιολόγηση), ωστόσο είναι αδύνατον να τις ελέγξουν αυτές τις αξιολογήσεις αφού είναι υποκειμενικές απόψεις. Μάλιστα κάνεις δεν μπορεί να τις μηνύσει, για το ίδιο λόγο.
Ένα άλλο ψεγάδι στην ιστορία είναι ότι μια τράπεζα μπορεί να ζητήσει εκ των προτέρων αξιολόγηση ενός επενδυτικού προϊόντος που θέλουν να δημιουργήσουν, αυτό σίγουρα προωθεί τις αυτοεκπληρούμενη προφητεία, αρά τότε οι αγορές βασίζονται σε ευμετάβλητα θεμέλια.
Θα κλείσω με ενδιαφέρον διάλογο μεταξύ ενός δημοσιογράφου και ενός στελέχους της Moodys
Δημοσιογράφος: Θα μπορούσαμε ποτέ πια να σας εμπιστευτούμε; (Σημείωση: ήταν λίγο μετά την πτώχευση της Lehman Brothers.)
Moodys: Ίσως δεν είναι λογικό να στηρίζεστε αποκλειστικά στις δικές μας αξιολογήσεις,
Δημοσιογράφος: Αλλά μέχρι σήμερα οφείλαμε να εμπιστευόμαστε τις τοποθετήσεις σας
Moodys: Όμως, όταν χρησιμοποιείτε αξιολογήσεις, θα πρέπει να αποφασίζετε μόνος σας τι ακριβώς κάνετε με αυτές
Λίγο ακόμη σχολιασμός
Οι οίκοι αξιολόγησης δεν είναι κάτι κακό ή ανήθικο από την φύση τους, αντίθετα είναι κάτι θεμιτό. Τι πιο ωραίο για ένα πολίτη που επιθυμεί ένα μέρος των αποταμιεύσεων να τα μετατρέψει σε ομόλογα, αμοιβαία κεφάλαια ή μετοχές να έχει στην διάθεση του οργανωμένες μελέτες, προβλέψεις και εκτιμήσεις. Άλλα μέχρι εκεί.
Πλέον οι οίκοι αξιολόγησης έχουν χάσει τον συμβουλευτικό τους χαρακτήρας. Δεν θα ήταν υπερβολή να μιλήσουμε για οίκοι καθοδήγησης. Έχουν συγκεντρώσει "αφύσικη" & νομοθετική δύναμη ακόμη και για τα φιλελεύθερα πλαίσια των χρηματιστηριακών αγορών. Ο Adam Smith μίλαγε για αόρατο χέρι. Δεν εννοούσε ότι το χέρι αυτό κρύβεται, εννοούσε ότι είναι απροσδιόριστο γιατί είναι μια τεράστια συνιστώσα δύναμη. Ίσως είχε στο μυαλό του μια τέλεια, αλλά σταθμισμένη, δημοκρατία του χρήματος.
Είναι εντελώς διαφορετικό η επιθυμία ενός δισεκατομμυριούχου επενδυτή χρηματιστηριακών προϊόντων μετράει πολύ περισσότερο από την επιθυμία ενός μεσοαστού επενδυτή. Είναι απόλυτα θεμιτό, δίκαιο, ηθικό και δημοκρατικό αν ο π.χ. Soros αποφασίσει όλα του την περιουσία να την μετατρέψει σε προϊόντα του ΧΑΑ ξαφνικά οι δείκτες να εμφανίσουν αυξήσεις που αγγίζουν το άπειρο.
Όμως οι οίκοι αξιολόγησης στιγματίζουν, διατάζουν & απαιτούν. Είναι η σύγχρονη η ιερά εξέταση. Θεωρούν την Αργεντινή κακή οικονομία, τέλος. Θεωρούν την Ελλάδα κακή οικονομία, τέλος. Προσέξτε τι είπα πιο πάνω, είπα ότι μια τράπεζα για να αγοράσει ομόλογα βαθμολογίας ΑΑΑ πρέπει να έχει 180% λιγότερα ίδια κεφαλαία. Πρακτικά λοιπόν το κόστος που προκαλούμαι στην Ευρώπη είναι, κατά κάποιον, τρόπο επειδή το θέλουν οι οίκοι αξιολόγησης.
Πρακτικά δείτε το, ποία η διαφορά το να δανείζει κάνεις την Γερμανία και ποία η διαφορά το να δανείζει την Ελλάδα; Και όμως, απαιτούν από μια τράπεζα, από έναν επενδυτικό οίκο ή από ένα ασφαλιστικό ταμείο περισσότερα για να αγοράσουν ομόλογα της Ελλάδας, της Ιταλίας ή της Αργεντινής. Αυτό είναι δικτατορία. Δεν είναι έτσι η ελευθερία ή έστω ο φιλελευθερισμός. Είμαι βέβαιος, ο Adam Smith δεν εννοούσε κάτι τέτοιο.
Ναι υπάρχει περισσότερο ρίσκο του να δανείζεις την Ελλάδα σε σχέση με την Γερμανία. Για αυτό υπάρχει το επιτόκιο. Κάνεις δεν θα δάνειζε έναν άστεγο ή ...μήπως και όχι; Σκεφτείτε, σας σταματάει ένας άστεγος και σας ζητάει 5€ και σας λέει ότι στο τέλος του μήνα θα σας επιστρέψει 1000€; Εγώ μπορεί να τα έδινα, όχι επειδή θα τον πίστευα, αλλά επειδή στο ενδεχόμενο να έχω 1000€, 5€ θα τα έδινα όπως πολλοί δίνουν 1€ να αγοράσουν ένα λαχείο ... και εν τέλη εγώ με τον άστεγο κάνω και ένα, ας πούμε καλό, ενώ ο άλλος με το λαχείο ικανοποιεί απλώς την μάταια ... ματαιοδοξία του.
Οι οίκοι αξιολόγησης όμως αποτρέπουν και επιτηδευμένα προεξοφλούν. Έτσι λοιπόν οι οίκοι αξιολόγησης αποτρέπουν τον δανεισμό την Ελλάδα, την Αργεντινή και την Ισπανία και προτρέπουν τον δανεισμό σε ΗΠΑ, Γερμανία και Βρετανία. Και καλά έχουν περάσει την αντίληψη ότι είναι ορθολογικές. Τι είναι ο ορθολογισμός; Ορθολογιστική δεν είναι και η σκέψη τι στο διάολο θα κάνει η ΗΠΑ τα επιπλέον κεφάλαια; Τα πάντα έχει... υγεία, παιδεία, επιχειρηματικότητα, άμυνα ... πόσο άλλο μπορεί να αναπτυχθεί και άρα να αποδώσει τους τόκους; Ποίος έλεγε ότι το ανώμαλο του φυσιολογικού είναι το φυσιολογικό του ανώμαλου; Για εμένα λοιπόν, το ανώμαλο είναι να έρθει η Αμερική και να μου ζητήσει δανικά.
Και πριν κλείσω θέλω να μιλήσω μια ακόμη διαστρέβλωση των πραγμάτων που επιτηδευμένα έχουν χαράξει λες και η συνείδηση μας είναι βινύλιο. Πράγματι το κράτος, οποιοδήποτε κράτος, φαίνεται να μην τα πηγαίνει καλά επιχειρηματικότητα. Να μιλήσω για τον ΟΣΕ; Να μιλήσω για τον "παλιό" ΟΤΕ; Μπορούμε να βρούμε σε παγκόσμιο επίπεδο εταιρίες που είναι κρατικές και δεν τα πηγαίνουν καλά... επειδή ακριβώς είναι κρατικές. Ας μην αποδείξω το γιατί, είναι τεράστια συζήτηση. Λοιπόν, ένα τεράστια μέρος της (σύγχρονης) επιχειρηματικότητας είναι και η λήψη αποφάσεων και πλέον θέλουν ιδιωτικοποιηθούν και όλοι οι μηχανισμοί αποφάσεων και αυτό είναι τρέλα. Και είναι τρέλα επειδή δεν υπάρχει η παραμικρή ένδειξη ότι οι "ιδιωτικές" αποφάσεις είναι ανώτερες από τις "κρατικές".
Θα αναφέρω εν συντομία δυο ενδεικτικά παραδείγματα. Πρώτον, η LG την δεκαετία του 1960 επιθυμεί να μπει στο χώρο στην κλωστοϋφαντουργίας, η κυβέρνηση της Κορέας επεμβαίνει και στην ουσία διατάζει να μπει στον χώρο της τεχνολογίας και συγκεκριμένα στην παραγωγή καλωδίων. Όλοι ξέρουμε την εξέλιξη. Πάμε στο δεύτερο, πάλι στην Κορέας. Υπάρχει η επιθυμία για επενδύσεις στην χαλυβουργία οπότε έρχονται σε επαφές με ρώσικες τράπεζες, αμερικάνικες και ευρωπαϊκές αλλά καμία προθυμία, κυρίως επειδή η εταιρία θα ήταν κρατική. Η κυβέρνηση της Κορέας δεν πτοείται και συνεχίζει, βέβαια "έπεισε" και την Ιαπωνία να συμμετέχει στο όλο εγχείρημα. Η εταιρία POSCO σήμερα είναι μια από τις πλουσιότερες εταιρίες, και η τέταρτη μεγαλύτερη εταιρία παραγωγής χάλυβα. Ναι η επένδυση ήταν κακή αφού για να κυριαρχήσει έπρεπε η Κορέα να θέσει ακόμη και περιορισμούς στις αντίστοιχες εισαγωγές κ.α.. Βλέπουμε λοιπόν ότι στο θέμα ποιότητας λήψη αποφάσεων μεταξύ ιδιωτών και κράτους όχι μόνο υπάρχει διαφορετική υφή αλλά και ισχυρότερη θέληση και ικανότητα.
Εκεί που θέλω να καταλήξω είναι ότι τα κράτη, κρατικοί μηχανισμοί & θεσμοί δεν χρειάζονται τον ιδιώτη στην διαδικασία λήψης αποφάσεων, εκτός ότι η ύφη μιας ιδιωτικής απόφασης είναι πολλές φορές αμφιλεγόμενη παράλληλα το κράτος έχει περισσότερες ευκαιρίες, ικανότητες και όπλα να στηρίξει μια απόφαση. Έτσι λοιπόν τα κράτη θα έπρεπε να αγνοούν τους οίκους αξιολόγησης και μάλιστα να έχουν το σθένος για επιδεικτική αγνόησή.
Πρέπει να ξεσκεπάσουμε το αόρατο χέρι, δεν είναι το αόρατο χέρι που περιέγραφε με γλαφυρότητα ο Adam Smith. Είναι το αόρατο χέρι της σύγχρονης δεσποτικής ιεράς εξέτασης.
Ας κάνουμε μια ιστορική αναδρομή, να πάμε λίγο στο 1908. Εκείνη την περίοδο η ΗΠΑ αναζητούσε επενδυτές όπου είναι πρόθυμοι να χρηματοδοτήσουν την κατασκευή του σιδηροδρομικού σταθμού, ένα project όπου θα συμμετείχαν άγνωστες, για την τότε εποχή, εταιρίες. Ο ευφυέστατος John Moody, εκμεταλλεύτηκε αυτή την συγκυρία και δημιούργησε, το 1909, την πρώτη εταιρία αξιολόγησης επενδύσεων.
Ο σκοπός της εταιρίας ήταν η βαθμολόγηση των διάφορων επενδυτικών ευκαιριών, έτσι ώστε να γίνεται εύκολα αντιληπτό το ρίσκο που πρέπει να αναλάβει κάποιος. Μέχρι το 1924 είχαν δημιουργηθεί δυο ακόμη εταιρίες. Αυτό το «trio inferno» κατέχει μέχρι και σήμερα περίπου το 90% της παγκόσμιας αγοράς.
Το πιο ενδιαφέρον κομμάτι είναι ότι οι υπόλοιπες αναπτυγμένες οικονομίες (π.χ. ΕΕ) δεν φρόντισαν να δημιουργήσουν ανάλογες εταιρίες. Ίσως αυτό το γεγονός έδωσε την αφορμή στην δήλωση του Thomas Friedman, «Υπάρχουν δύο υπερδυνάμεις: οι Η.Π.Α. και η εταιρεία αξιολόγησης Moodyʼs. Πιστέψτε με, δεν είναι πάντοτε ξεκάθαρο, ποια από τις δύο διαθέτει τη μεγαλύτερη ισχύ».
Μέχρι στιγμής, δεν έχω παρουσιάσει κάτι το τρομερό, στην ουσία έχουμε κάποιους οικονομολόγους που απλά εκφράζουν, την υποκειμενική τους, άποψη. Σίγουρα αναρωτιέστε γιατί τόσο ντόρος για τις εταιρίες αυτές και σίγουρα η δήλωση του T. Friedman, σας ακούγετε υπερβολική.
Όμως, η επιθυμία των κρατών να μην αφήνουν πραγματικά ελεύθερες τις αγορές έδωσε, θαρρώ, τεράστια δύναμη σε αυτές τις εταιρίες με μια σειρά νόμων που εφαρμόστηκαν σε όλα τα καπιταλιστικά κράτη. Για παράδειγμα η συνθήκη της Βασιλείας ΙΙ που ψηφίστηκε το 1999. Έτσι οι αξιολογήσεις αυτές αποκτούν τρομαχτικά σοβαρή υπόσταση.
Συγκεκριμένα, για την αγορά ενός επενδυτικού προϊόντος ύψους $ 10.000.000 με αξιολόγηση ΑΑΑ (δηλαδή χαμηλού ρίσκου), η τράπεζα αρκεί να κατέχει στον ισολογισμό ίδια κεφάλαια ύψους $ 55.000, κάπου 180 φορές λιγότερα. Ενώ για παράδειγμα για το ίδιο προϊόν αν είχε αξιολογηθεί με Ba1 θα χρειάζονταν $ 2.000.000. Για να κατέχει το 100% σε ίδια κεφάλαια πρέπει το προϊόν να έχει χαρακτηριστεί το πολύ B1, ενώ από Ca1 και κάτω μπορεί να το περάσει ως ζημία.
Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι αν μια τράπεζα κατέχει επενδυτικά προϊόντα με καλή αξιολόγηση, τόσο μεγαλύτερα ποσά μπορεί να διαθέτει για δανεισμό καταναλωτών και επιχειρήσεων. Αν μάλιστα η τράπεζα κατέχει επενδυτικά προϊόντα τα όποια υποτιμηθούν εκ των υστέρων τότε οφείλει να αποσύρει πιστώσεις από την αγορά (πιστωτική παγίδα, google it) και συγχρόνως να μειωθεί ο τζίρος της. Αυτό επηρεάζει και τις επιχειρήσεις, αφού όσο καλύτερη αξιολόγηση έχουν, τόσο οι τράπεζες τους προσφέρουν δάνεια με ευνοϊκούς όρους. Ακριβώς το ίδιο ισχύει και για τις χώρες, αν μια χώρα έχει κακή αξιολόγηση, τόσο οι πιστωτές της απαιτούν υψηλότερους τόκους για αντιστάθμιση του ρίσκου.
Όμως, ενώ οι νομοθεσίες υπολογίζουν τόσο σοβαρά τις αξιολογήσεις (μάλιστα τα επενδυτικά ταμεία κάποιες φορές είναι υποχρεωμένα να διαλέγουν μόνο προϊόντα με πολύ καλή αξιολόγηση), ωστόσο είναι αδύνατον να τις ελέγξουν αυτές τις αξιολογήσεις αφού είναι υποκειμενικές απόψεις. Μάλιστα κάνεις δεν μπορεί να τις μηνύσει, για το ίδιο λόγο.
Ένα άλλο ψεγάδι στην ιστορία είναι ότι μια τράπεζα μπορεί να ζητήσει εκ των προτέρων αξιολόγηση ενός επενδυτικού προϊόντος που θέλουν να δημιουργήσουν, αυτό σίγουρα προωθεί τις αυτοεκπληρούμενη προφητεία, αρά τότε οι αγορές βασίζονται σε ευμετάβλητα θεμέλια.
Θα κλείσω με ενδιαφέρον διάλογο μεταξύ ενός δημοσιογράφου και ενός στελέχους της Moodys
Δημοσιογράφος: Θα μπορούσαμε ποτέ πια να σας εμπιστευτούμε; (Σημείωση: ήταν λίγο μετά την πτώχευση της Lehman Brothers.)
Moodys: Ίσως δεν είναι λογικό να στηρίζεστε αποκλειστικά στις δικές μας αξιολογήσεις,
Δημοσιογράφος: Αλλά μέχρι σήμερα οφείλαμε να εμπιστευόμαστε τις τοποθετήσεις σας
Moodys: Όμως, όταν χρησιμοποιείτε αξιολογήσεις, θα πρέπει να αποφασίζετε μόνος σας τι ακριβώς κάνετε με αυτές
Λίγο ακόμη σχολιασμός
Οι οίκοι αξιολόγησης δεν είναι κάτι κακό ή ανήθικο από την φύση τους, αντίθετα είναι κάτι θεμιτό. Τι πιο ωραίο για ένα πολίτη που επιθυμεί ένα μέρος των αποταμιεύσεων να τα μετατρέψει σε ομόλογα, αμοιβαία κεφάλαια ή μετοχές να έχει στην διάθεση του οργανωμένες μελέτες, προβλέψεις και εκτιμήσεις. Άλλα μέχρι εκεί.
Πλέον οι οίκοι αξιολόγησης έχουν χάσει τον συμβουλευτικό τους χαρακτήρας. Δεν θα ήταν υπερβολή να μιλήσουμε για οίκοι καθοδήγησης. Έχουν συγκεντρώσει "αφύσικη" & νομοθετική δύναμη ακόμη και για τα φιλελεύθερα πλαίσια των χρηματιστηριακών αγορών. Ο Adam Smith μίλαγε για αόρατο χέρι. Δεν εννοούσε ότι το χέρι αυτό κρύβεται, εννοούσε ότι είναι απροσδιόριστο γιατί είναι μια τεράστια συνιστώσα δύναμη. Ίσως είχε στο μυαλό του μια τέλεια, αλλά σταθμισμένη, δημοκρατία του χρήματος.
Είναι εντελώς διαφορετικό η επιθυμία ενός δισεκατομμυριούχου επενδυτή χρηματιστηριακών προϊόντων μετράει πολύ περισσότερο από την επιθυμία ενός μεσοαστού επενδυτή. Είναι απόλυτα θεμιτό, δίκαιο, ηθικό και δημοκρατικό αν ο π.χ. Soros αποφασίσει όλα του την περιουσία να την μετατρέψει σε προϊόντα του ΧΑΑ ξαφνικά οι δείκτες να εμφανίσουν αυξήσεις που αγγίζουν το άπειρο.
Όμως οι οίκοι αξιολόγησης στιγματίζουν, διατάζουν & απαιτούν. Είναι η σύγχρονη η ιερά εξέταση. Θεωρούν την Αργεντινή κακή οικονομία, τέλος. Θεωρούν την Ελλάδα κακή οικονομία, τέλος. Προσέξτε τι είπα πιο πάνω, είπα ότι μια τράπεζα για να αγοράσει ομόλογα βαθμολογίας ΑΑΑ πρέπει να έχει 180% λιγότερα ίδια κεφαλαία. Πρακτικά λοιπόν το κόστος που προκαλούμαι στην Ευρώπη είναι, κατά κάποιον, τρόπο επειδή το θέλουν οι οίκοι αξιολόγησης.
Πρακτικά δείτε το, ποία η διαφορά το να δανείζει κάνεις την Γερμανία και ποία η διαφορά το να δανείζει την Ελλάδα; Και όμως, απαιτούν από μια τράπεζα, από έναν επενδυτικό οίκο ή από ένα ασφαλιστικό ταμείο περισσότερα για να αγοράσουν ομόλογα της Ελλάδας, της Ιταλίας ή της Αργεντινής. Αυτό είναι δικτατορία. Δεν είναι έτσι η ελευθερία ή έστω ο φιλελευθερισμός. Είμαι βέβαιος, ο Adam Smith δεν εννοούσε κάτι τέτοιο.
Ναι υπάρχει περισσότερο ρίσκο του να δανείζεις την Ελλάδα σε σχέση με την Γερμανία. Για αυτό υπάρχει το επιτόκιο. Κάνεις δεν θα δάνειζε έναν άστεγο ή ...μήπως και όχι; Σκεφτείτε, σας σταματάει ένας άστεγος και σας ζητάει 5€ και σας λέει ότι στο τέλος του μήνα θα σας επιστρέψει 1000€; Εγώ μπορεί να τα έδινα, όχι επειδή θα τον πίστευα, αλλά επειδή στο ενδεχόμενο να έχω 1000€, 5€ θα τα έδινα όπως πολλοί δίνουν 1€ να αγοράσουν ένα λαχείο ... και εν τέλη εγώ με τον άστεγο κάνω και ένα, ας πούμε καλό, ενώ ο άλλος με το λαχείο ικανοποιεί απλώς την μάταια ... ματαιοδοξία του.
Οι οίκοι αξιολόγησης όμως αποτρέπουν και επιτηδευμένα προεξοφλούν. Έτσι λοιπόν οι οίκοι αξιολόγησης αποτρέπουν τον δανεισμό την Ελλάδα, την Αργεντινή και την Ισπανία και προτρέπουν τον δανεισμό σε ΗΠΑ, Γερμανία και Βρετανία. Και καλά έχουν περάσει την αντίληψη ότι είναι ορθολογικές. Τι είναι ο ορθολογισμός; Ορθολογιστική δεν είναι και η σκέψη τι στο διάολο θα κάνει η ΗΠΑ τα επιπλέον κεφάλαια; Τα πάντα έχει... υγεία, παιδεία, επιχειρηματικότητα, άμυνα ... πόσο άλλο μπορεί να αναπτυχθεί και άρα να αποδώσει τους τόκους; Ποίος έλεγε ότι το ανώμαλο του φυσιολογικού είναι το φυσιολογικό του ανώμαλου; Για εμένα λοιπόν, το ανώμαλο είναι να έρθει η Αμερική και να μου ζητήσει δανικά.
Και πριν κλείσω θέλω να μιλήσω μια ακόμη διαστρέβλωση των πραγμάτων που επιτηδευμένα έχουν χαράξει λες και η συνείδηση μας είναι βινύλιο. Πράγματι το κράτος, οποιοδήποτε κράτος, φαίνεται να μην τα πηγαίνει καλά επιχειρηματικότητα. Να μιλήσω για τον ΟΣΕ; Να μιλήσω για τον "παλιό" ΟΤΕ; Μπορούμε να βρούμε σε παγκόσμιο επίπεδο εταιρίες που είναι κρατικές και δεν τα πηγαίνουν καλά... επειδή ακριβώς είναι κρατικές. Ας μην αποδείξω το γιατί, είναι τεράστια συζήτηση. Λοιπόν, ένα τεράστια μέρος της (σύγχρονης) επιχειρηματικότητας είναι και η λήψη αποφάσεων και πλέον θέλουν ιδιωτικοποιηθούν και όλοι οι μηχανισμοί αποφάσεων και αυτό είναι τρέλα. Και είναι τρέλα επειδή δεν υπάρχει η παραμικρή ένδειξη ότι οι "ιδιωτικές" αποφάσεις είναι ανώτερες από τις "κρατικές".
Θα αναφέρω εν συντομία δυο ενδεικτικά παραδείγματα. Πρώτον, η LG την δεκαετία του 1960 επιθυμεί να μπει στο χώρο στην κλωστοϋφαντουργίας, η κυβέρνηση της Κορέας επεμβαίνει και στην ουσία διατάζει να μπει στον χώρο της τεχνολογίας και συγκεκριμένα στην παραγωγή καλωδίων. Όλοι ξέρουμε την εξέλιξη. Πάμε στο δεύτερο, πάλι στην Κορέας. Υπάρχει η επιθυμία για επενδύσεις στην χαλυβουργία οπότε έρχονται σε επαφές με ρώσικες τράπεζες, αμερικάνικες και ευρωπαϊκές αλλά καμία προθυμία, κυρίως επειδή η εταιρία θα ήταν κρατική. Η κυβέρνηση της Κορέας δεν πτοείται και συνεχίζει, βέβαια "έπεισε" και την Ιαπωνία να συμμετέχει στο όλο εγχείρημα. Η εταιρία POSCO σήμερα είναι μια από τις πλουσιότερες εταιρίες, και η τέταρτη μεγαλύτερη εταιρία παραγωγής χάλυβα. Ναι η επένδυση ήταν κακή αφού για να κυριαρχήσει έπρεπε η Κορέα να θέσει ακόμη και περιορισμούς στις αντίστοιχες εισαγωγές κ.α.. Βλέπουμε λοιπόν ότι στο θέμα ποιότητας λήψη αποφάσεων μεταξύ ιδιωτών και κράτους όχι μόνο υπάρχει διαφορετική υφή αλλά και ισχυρότερη θέληση και ικανότητα.
Εκεί που θέλω να καταλήξω είναι ότι τα κράτη, κρατικοί μηχανισμοί & θεσμοί δεν χρειάζονται τον ιδιώτη στην διαδικασία λήψης αποφάσεων, εκτός ότι η ύφη μιας ιδιωτικής απόφασης είναι πολλές φορές αμφιλεγόμενη παράλληλα το κράτος έχει περισσότερες ευκαιρίες, ικανότητες και όπλα να στηρίξει μια απόφαση. Έτσι λοιπόν τα κράτη θα έπρεπε να αγνοούν τους οίκους αξιολόγησης και μάλιστα να έχουν το σθένος για επιδεικτική αγνόησή.
Πρέπει να ξεσκεπάσουμε το αόρατο χέρι, δεν είναι το αόρατο χέρι που περιέγραφε με γλαφυρότητα ο Adam Smith. Είναι το αόρατο χέρι της σύγχρονης δεσποτικής ιεράς εξέτασης.
Σημείωση: Το μήνυμα αυτό γράφτηκε 12 χρόνια πριν. Ο συντάκτης του πιθανόν να έχει αλλάξει απόψεις έκτοτε.
Χρήστες Βρείτε παρόμοια
-
Φορτώνει...
