'Ηταν πράγματι ένας διαβολικός αλήτης ο Αλκιβιάδης ;

ΑΝΑΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ ΑΡΘΡΟΥ ΤΟΥ ΔΗΜΗΤΡΗ ΠΕΡΕΤΖΗ ΑΠΟ ΤΗΝ ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΑ ΤΟΥ ΘΕΑΤΡΟΥ ΡΟΔΑ:

Το μεγάλο ερώτημα που θα προκύψει εάν κανείς αναλογιστεί σε βάθος τη σχέση του Αλκιβιάδη με τον Σωκράτη είναι, πώς μπορεί να θεωρηθεί ο Σωκράτης σοβαρός δάσκαλος, εάν πράγματι ο μαθητής του δεν ενεργούσε ποτέ χωρίς να αποβλέπει στο προσωπικό του συμφέρον και ήταν ένας "αλήτης", όπως πολλοί εξακολουθούν να αποκαλούν τον Αλκιβιάδη μέχρι τις μέρες μας.

Η συνηθισμένη άποψη, αυτή που έχει επικρατήσει, είναι ότι ο Σωκράτης δεν μπορεί να ευθύνεται για τη συμπεριφορά του Αλκιβιάδη. "Άλλα του έλεγε ο Σωκράτης και άλλα έκανε ο Αλκιβιάδης", είναι η συνηθισμένη οπτική γωνία από την οποία αντιμετωπίζεται η σχέση τους. Αυτή η σκέψη όμως δεν είναι δυνατόν να σταθεί για όποιον αντιλαμβάνεται τη σοβαρότητα που πάντα έχει η σχέση δασκάλου-μαθητή και ο ισχυροί δεσμοί που τους συνδέουν.

Σαν για να διαψεύσει μάλιστα την άποψη αυτή, ο ίδιος ο Πλάτωνας αναφέρει τον Αλκιβιάδη να λέει στο Σωκράτη, έκανα τα πάντα στη ζωή μου όπως ακριβώς μου είπες, ακολούθησα πιστά την κάθε σου οδηγία (" Αλκιβιάδης 1 "), και παρουσιάζει τον Σωκράτη όχι μόνον να δέχεται αυτά που του λέει ο Αλκιβιάδης, αλλά και να τα επιβεβαιώνει, απαντώντας του, ήμουν ο πρώτος που σε αγάπησε Αλκιβιάδη, όταν ακόμα οι άλλοι δεν καταλάβαιναν τη δύναμή σου, και τώρα που όλοι σε έχουν εγκαταλείψει είμαι ο μόνος που εξακολουθεί να σε αγαπά . Οι μελετητές της ζωής του Αλκιβιάδη συνήθως παρακάμπτουν αυτά τα αποσπάσματα, ίσως διότι χαλούν τη γενική εικόνα που έχει επικρατήσει, αυτή που θέλει το Σωκράτη "άγιο" και τον Αλκιβιάδη περίπου "διαβολικό".

Και πρέπει να τονιστεί ότι ο Αλκιβιάδης δεν έγινε μαθητής του Σωκράτη έτσι "απλά και ωραία". Μήνες ολόκληρους ο Σωκράτης τον είχε πάρει από πίσω, προσπαθώντας να τον φέρει στην τροχιά του. Με άλλα λόγια, τον επέλεξε συνειδητά ως μαθητή του. Αυτό και μόνο αναδείχνει το γεγονός ότι είναι αδύνατον να απεμπλακεί η ζωή του ενός από του άλλου.

Ή μήπως είναι τυχαίο ότι ο κύριος κατήγορος του Σωκράτη στην περίφημη δίκη του, δεν ήταν άλλος από τον Άνυτο, εκείνον που μάταια προσπαθούσε να γίνει εραστής του Αλκιβιάδη και θεωρούσε ότι ο Σωκράτης του τον "έκλεψε", οπότε και ήταν από παλιά αντίζηλός του;

Το τρομακτικό περιεχόμενο της διδασκαλίας του Σωκράτη έχει εξωραϊστεί, και έχει καταλήξει να θεωρείται ως «παιδαγωγικό». Για λόγους μάλλον «ακαδημαϊκής οικονομίας», εύκολα ξεχνιέται ότι δύο από τις βασικές ιδέες του Σωκράτη είναι ότι η αρετή δεν διδάσκεται και ότι το μόνο που πραγματικά γνωρίζει ο άνθρωπος είναι ότι δεν γνωρίζει τίποτα . Τότε; Τι είδους «διδάσκαλος» είναι αυτός που δεν μπορεί να διδάξει την αρετή και δεν γνωρίζει τίποτα; Τι είναι αυτό που διδάσκει; Για να παρακαμφθεί αυτό το συνθλιπτικό ερώτημα, έχουν υπάρξει σύγχρονες απόψεις σύμφωνα με τις οποίες ο Σωκράτης τα έλεγε αυτά . ειρωνικά, δηλαδή δεν τα εννοούσε!

Το κλειδί της Σωκρατικής σκέψης βρίσκεται μέσα στη διδασκαλία της Διοτίμας, όπως αυτή παρατίθεται από τον Πλάτωνα στο Συμπόσιο . Είναι το μόνο σημείο όπου, τόσο ο Πλάτωνας, όσο και μέσω αυτού ο Σωκράτης, προσδιορίζουν τη Διοτίμα ως τη «δασκάλα του Σωκράτη» και δείχνεται έτσι η κατεύθυνση απ' την οποία έχει προέλθει η διδασκαλία που ευαγγελίζονται: η αληθινή σημασία αυτών που θα πράξει ο άνθρωπος δεν έχει σχέση με τη δράση του, τις επιπτώσεις της οποίας ούτως ή άλλως δεν μπορεί να καταλάβει αφού δεν γνωρίζει τίποτα. Σκοπός της ζωής του είναι να πραγματωθεί μέσα του μια συγκλονιστική υπαρξιακή αλλαγή, να φθάσει μέχρι τη θέαση του απολύτου κάλλους που «δεν υπόκειται ούτε εις γέννηση ούτε εις αφανισμό».

Με σύγχρονους όρους, η φιλοσοφία αυτή είναι «εσωτερική». Δηλαδή στοχεύει, όχι στην εξωτερική αλλαγή, αλλά στην ανάπτυξη της ίδιας της ύπαρξης, της συνείδησης, του τρόπου που ο άνθρωπος αντιλαμβάνεται με τις ίδιες του τις αισθήσεις τον εαυτό του και τον κόσμο.

Ακόμα και το ίδιο το όνομα του Σωκράτη (Εσω-κράτης) υποδείχνει τη κατεύθυνση που πρέπει να είναι στραμμένος αυτός που ακολουθεί τη διδασκαλία του: η προσοχή πρέπει να «κρατείται προς τα "έσω"», να είναι στραμμένη προς τον εαυτό, προς την πηγή του «φωτός», σύμφωνα με το μύθο της "σπηλιάς". Ο άνθρωπος πρέπει να «γνωρίσει τον εαυτό του». Ότι όμως και να σημαίνει αυτή η περίεργη σύμπτωση του ονόματος του Σωκράτη, το γεγονός είναι ότι οι στίχοι που βάζει ο Πλάτωνας στο στόμα του στο "Φαίδρο", αυτοί που έχουν μείνει γνωστοί ως «προσευχή του Σωκράτη», δεν αφήνουν περιθώρια για άλλες ερμηνείες της φιλοσοφίας του παρά μόνο αυτή του εσωτερισμού:



Αγαπημένε Πάνα,
Και όσοι άλλοι θεοί βρίσκεστε εδώ,
Στέρξτε να αποκτήσω εσωτερική ομορφιά,
Και όσα εξωτερικά έχω αγαθά
Ας είναι αρμονικά με τα εντός μου.

Για να υπογραμμίσει ο Πλάτωνας το στοιχείο της υπαρξιακής αλλαγής που προωθούν τα κείμενά του, το Συμπόσιο κατά κύριο λόγο, χρησιμοποιεί την εικόνα του «τόκου». Ο άνθρωπος πρέπει να «γεννηθεί» ξανά, κατά τη διάρκεια της ζωής του. Με επίμονες προσπάθειες, με ταλαιπωρίες που καταβάλλει ( Συμπόσιο 210e ), πρέπει να περάσει από δύο υπαρξιακά ορόσημα, πρώτα «να γεννηθεί μέσα στο ωραίο» ( τόκος εν τω καλώ ), και μετά «να γεννηθεί μέσα στη ψυχή» ( τόκος εν τη ψυχή ). Η αναγκαία αλλαγή ξεπερνά κάθε διανοητική προσέγγιση. Αφορά αλλαγή της ουσίας της ύπαρξης, αφορά ακόμα και αλλαγές στις βιολογικές διεργασίες του σώματος. Η αλλαγή είναι τόκος , όχι παιδεία . Δεν αφορά «γνώσεις» αλλά μόνο «γνώση του εαυτού».

Η διδασκαλία της Διοτίμα δίνεται στο Συμπόσιο με τη διεξοδική περιγραφή των φάσεων από τις οποίες περνά αυτή η εσωτερική πορεία, η ενασχόληση με τη φιλοσοφία, που κινητήρια δύναμή της είναι ο «διαρκώς φιλοσοφών έρως». Όπως διατύπωσε αργότερα ο νεοπλατωνικός Πλωτίνος, «σκοπός της φιλοσοφίας είναι η " σωτηρία της ψυχής "». Κι αυτός είναι ο όρος που υιοθετήθηκε μετέπειτα και από τους πατέρες της χριστιανικής εκκλησίας.

Η Διοτίμα ήταν ιέρεια του Πανός. Ο ίδιος ο Σωκράτης συχνά παρομοιάζεται με Σειληνό, δηλαδή ακόλουθο του Διονύσου, που η λατρεία του συνδέεται άμεσα με αυτή του Πανός. Οι Σειληνοί απεικονίζονται στα αττικά αγγεία να έχουν μορφή ζωώδη, να βρίσκονται σε συνεχή στύση, και να ασχολούνται με ακραίες ερωτικές πράξεις. Όλα τούτα τα στοιχεία υποβάλλουν ότι η ανάπτυξη που περιγράφεται από τη διδασκαλία της Διοτίμα, με κάποιο τρόπο σχετίζεται και με τη ζωώδη μορφή του έρωτα, τη σεξουαλική ενέργεια, που αφορά τη διαιώνιση κάθε ζωικής μορφής.

Η σχέση ανάμεσα στην ανάπτυξη της συνείδησης και τη σεξουαλική ενέργεια μπορεί να είναι είτε θετική είτε αρνητική. Η θετική σχετίζεται με τη τεκνογονία αλλά και με την σεξουαλική έκσταση, στοιχείο που οπωσδήποτε εμφανιζόταν κατά τα μυστήρια και τα «όργια» του Πανός, στο οποία βεβαίως η Διοτίμα, ως ιέρεια, αναμφισβήτητα συμμετείχε. Η αρνητική σχετίζεται με την αποχή από τη σεξουαλική δραστηριότητα, πράγμα που πρεσβεύει, τόσο ο προχωρημένος «πλατωνικός έρωτας», όσο και η χριστιανική ασκητική παράδοση που διαμορφώθηκε μετά τον τρίτο μ.Χ. αιώνα (όπως είναι γνωστό, σε πολλές χριστιανικές κοινότητες των πρώτων χρόνων, η ελεύθερη σεξουαλική δραστηριότητα θεωρείτο ως αναπόσπαστο στοιχείο της χριστιανικής αγάπης). Όταν, αιώνες αργότερα, «ο μέγας Παν απέθανε», ο χριστιανισμός απέκλεισε τη θετική συμμετοχή της σεξουαλικής ενέργειας σαν πρακτική για τη πνευματική ανάπτυξη, στοιχείο που εξακολουθούν να δέχονται άλλες πνευματικές παραδόσεις, όπως ο ταντρικός βουδισμός.

Το γεγονός ότι η Διοτίμα ήταν ιέρεια μυστηρίων, υποδείχνει και τη σημασία που προσέδιδε ο Πλάτωνας στην αποκαλυπτική γνώση που ήταν δυνατόν να αποκτηθεί στο πλαίσιο των αρχαίων τελετών.

Οπωσδήποτε, τα μυστήρια, που λέγονταν και "όργια", δεν ήταν μόνο εκείνα του Πανός και των Ελευσίνιων (τα οποία, για να αντιδιασταλλούν από τα άλλα, αποκαλούνταν «σεμνά όργια», πράγμα που έμμεσα δείχνει ότι τα υπόλοιπα δεν ήταν «σεμνά»). Οργιώδεις τελετές, ακόμα και νεκρομαντείες, γινόντουσαν στη Δωδώνη, στη Σαμοθράκη των Κάβειρων, σε κάθε γωνιά του ελληνικού χώρου. Ακόμα και στους Δελφούς, ο νηφάλιος Απόλλωνας έδινε για έξι μήνες τη θέση του στον άναρχο Διόνυσο και τις μαινάδες του Παρνασσού. Η αποκαλυπτική γνώση των μυστηρίων διαπλεκόταν και με τη μαντική τέχνη. Οι «αδελφότητες» αυτές, σωστές μυητικές σχολές, ήταν διαπεπλεγμένες υπογείως μεταξύ τους και αλληλοεπηρεάζονταν. Έτσι και οι ιερείς στους Δελφούς γνώριζαν για το Σωκράτη, τον οποίο έφτασαν να θεωρούν ως τον πιο σημαντικό Αθηναίο.

Η αγάπη του Αλκιβιάδη για τα μυστήρια και η συνεχής συμμετοχή του σ' αυτά ήταν παροιμιώδης, σε σημείο που πολλοί τον ειρωνευόντουσαν. Δεν έχουμε πολλά να πούμε στο σημείο αυτό. Όταν ο δάσκαλός του, ο Σωκράτης, εμπλεκόταν στα μυστήρια του Πανός, όταν ο ίδιος συμμετείχε σε κάθε μυστικιστική τελετή που είχε τη δυνατότητα, εύκολα μπορούμε να καταλάβουμε ότι ο Αλκιβιάδης ήταν ένα γνήσιο τέκνο του μυστικισμού.

Καθώς δεν υπάρχει αμφιβολία ότι τη σχέση τους την επεδίωξε πεισματικά ο Σωκράτης, πέρα από το αρχικό ερώτημα, πώς μπορεί να θεωρηθεί ο Σωκράτης σοβαρός διδάσκαλος εάν πράγματι ο Αλκιβιάδης ήταν ένας "αλήτης" , στο σημείο αυτό εγείρεται και ένα δεύτερο ζήτημα: Με ποια κριτήρια «επιτυχίας» θα κριθεί ο μυστικιστής, κατά πόσο παρέμεινε πιστός στο βαθύ κάλεσμα του εσωτερικού του κόσμου; Ο Σωκράτης, λέγοντας στον Αλκιβιάδη και τώρα που όλοι σε έχουν εγκαταλείψει είμαι ο μόνος που εξακολουθώ να σε αγαπάω , του δήλωσε την αμέριστη συμπαράστασή του. Στην ουσία του δήλωσε τη φιλοσοφική αδιαφορία του για κάθε παράπτωμα για το οποίο είχε κατηγορηθεί άδικα, συμπεριλαμβανόμενης και της υποτιθέμενης «προδοσίας της πατρίδας», όταν ο Αλκιβιάδης αυτομόλησε, πρώτα στη Σπάρτη και μετά στους Πέρσες, στον Τισσαφέρνη. Στο κάτω κάτω, αυτός ήτανε και ο λόγος που, όταν ήρθε η στιγμή, ο Σωκράτης καταδικάστηκε σε θάνατο με την κατηγορία ότι «διέφθειρε τη νεολαία». Κανείς στην εποχή του δεν αντιπροσώπευε τόσο τη «νεολαία», κανείς δεν ήτανε φορέας των ελπίδων της Αθήνας όσο ο Αλκιβιάδης.

Εφ' όσον λοιπόν ο Σωκράτης ποτέ δεν απέρριψε τον Αλκιβιάδη και τα υποτιθέμενα «καμώματά» του, τότε πώς οι ιστορικοί σπεύδουν να ανεβάσουν τον ένα στα ουράνια και τον άλλον να κατεβάσουν στα ζοφερά τάρταρα; Ποια ήταν η πραγματική σχέση που ένωνε τους δύο;

Αλήθεια, τι θα είχε γίνει εάν.

εάν οι Αθηναίοι είχαν ακούσει τις συμβουλές του Αλκιβιάδη, που η ικανότητά του ήταν τέτοια ώστε να κατανικήσει τους εχθρούς του σε πάνω από τριακόσιες μάχες που ηγήθηκε στη ζωή του, σε ξηρά και θάλασσα, χωρίς ποτέ να ηττηθεί ούτε μία φορά ;

εάν δεν τον είχαν επανειλημμένα καταδιώξει άδικα για εγκλήματα που ποτέ δεν είχε διαπράξει, και ο Αλκιβιάδης δεν είχε έτσι εξωθηθεί στο θλιβερό τέλος που είχε ;

εάν η Αθήνα δεν είχε καταστραφεί από τον πόλεμο με την Σπάρτη, με υπαιτιότητα των ανίκανων πολιτικών αντιπάλων του ;

εάν ο Άνυτος, που από υλιστική σκλήρυνση ήταν αδύνατο να καταλάβει την εσωτερική διάσταση της φιλοσοφίας, δεν έβλεπε στο πρόσωπο του Σωκράτη έναν ερωτικό αντίζηλο ;

τι θα είχε γίνει, αλήθεια ;

Ο νους σταματά και μόνο φανταστικές απαντήσεις μπορεί να δώσει σε τούτα τα ερωτήματα.

Οπωσδήποτε, εάν η συγκυρία δεν τα είχε φέρει όλα έτσι, ο Σωκράτης δεν θα είχε θανατωθεί ως θύμα εξιλαστήριο των Αθηναίων, που δεν μπορούσαν να χωνέψουν την ολοκληρωτική τους ήττα στον Πελοποννησιακό Πόλεμο, αποτέλεσμα της ολιγωρίας που οι ίδιοι έδειξαν για να δούνε το σωστό και να ακολουθήσουν τις προτάσεις του Αλκιβιάδη.

Η εκτέλεση του Σωκράτη ήταν η ίδια η αιτία της «αγιοποίησής» του. Χωρίς το θάνατό του η διδασκαλία του δεν θα είχε λάμψει με τον τρόπο που έμεινε γνωστή. Εάν ο Σωκράτης δεν είχε θυσιαστεί, πώς θα ήταν ποτέ δυνατόν να υπάρξει η ιερή πλατωνική παράδοση, αυτή στην οποία στηρίχτηκαν τόσα πολλά στοιχεία του κόσμου μας;

Αλλά ας τα αφήσουμε όλα αυτά, για άλλους να τα κρίνουν. Με τα «εάν» και τα «εάν» δεν γίνεται τίποτα. Ο Αλκιβιάδης ξεπλήρωσε με το παραπάνω το μυστικό του χρέος στο Σωκράτη. Παρέμεινε ακλόνητα πιστός στο έργο τους, στα λόγια που φύτεψε ο Σωκράτης στη καρδιά του. Ο δικός του χαμός, αποτέλεσμα της μικροψυχίας των Αθηναίων, στάθηκε η πραγματική αιτία της καταδίκης του Σωκράτη.

Όσο για εκείνους που επιμένουν να κατακρίνουν τον Αλκιβιάδη με βάση αυτά που θεωρούν στη συμπεριφορά του «ανήθικα» ή «επιπόλαια» (αλλά ποτέ παράνομα!), ας αναλογιστούμε την ηθική που έχει επικρατήσει στον κόσμο μας, και που ευχόμαστε να επικρατεί για πάντα:

Κανείς δεν έχει το δικαίωμα να κατακρίνει άλλον με βάση τα «ευαίσθητα προσωπικά του δεδομένα». Όσο έστω και ένας από μάς διατρέχει τον κίνδυνο να καταδικαστεί, όχι διότι παρανόμησε, αλλά διότι, χωρίς να παραβεί το νόμο, έζησε τη ζωή του όπως ήθελε, πάντα θα ζούμε σε κόσμο πρωτόγονο, αυτόν που αβασάνιστα χαρακτηρίζει τον Αλκιβιάδη ως "αλήτη".

Η φύση προίκισε τον νεαρό Αλκιβιάδη με έξοχα προσόντα: ομορφιά και πνευματική δεξιότητα συμμάχησαν με την ευγένεια της καταγωγής. Την ομορφιά του, στην οποία ενσαρκωνόταν η ιδεώδης ομορφιά του Αθηναίου εφήβου και στην οποία συνταιριάζονταν αισθητική τελειότητα, κομψότητα και χάρη, ύμνησαν πολλοί από τους συγγραφείς της αρχαιότητας.. Ο Αλκιβιάδης είχε όχι μόνο συνείδηση της γοητείας του, αλλά και το πάθος να τη διατηρήσει ανάλλαγη και άφθαρτη στο χρόνο. Το μειονέκτημα που του έδωσε η φύση, κάποιο τραυλισμό στην ομιλία, κατόρθωσε να μεταβάλλει σε αρετή του λόγου, έτσι που πολλοί από τους αριστοκρατικούς και κομψούς νέους της εποχής να το μιμούνται.

Την πνευματική του δεξιότητα χαρακτήριζαν η ζωηρότητα και η ευστροφία ενός νου, που μπορούσε να θέλγει ακόμη και τον Σωκράτη. Στη Σπάρτη διακρίθηκε στη λιτή δίαιτα και τη γυμναστική. Τους Βοιωτούς άφησε έκπληκτους η ικανότητά του στις σωματικές ασκήσεις. Στην Ιωνία ξεπέρασε όλους σε φιληδονία και ακολασία, στη Θράκη στο μεθύσι και στη Μικρά Ασία τον Τισσαφέρνη σε πολυτέλεια και μεγαλοπρέπεια.
πηγή

Από τα παραπάνω προκύπτει ότι ο Αλκιβιάδης ήταν ένας άνθρωπος με πάθος και με πάθη όπως ήταν ο Μάρκος Αντώνιος ή ο Παλαιων Πατρών Γερμανός καθώς και πάρα πολλοί άνθρωποι που θέλησαν μέσα από τη ζωή τους να αλλάξουν τα δεδομένα της εποχής την οποία βιώναν....
Ηθελε να είναι μπροστά στις εξελίξεις οπότε η μόνη λύση γι' αυτόν είναι ο ελιγμός (πολιτικός, κοινωνικός, σταρτιωτικός)....
Κατά καιρούς οι άνθρωποι έχουν υμνήσει αυτούς που έχουν μείνει πιστοί στις αρχές τους......αλλά έχουν αναγνωρίσει κι αυτούς που ήταν προικισμένοι και ικανοί αλλά κινήθηκαν με εγωισμό και απειθαρχία απέναντι στους άλλους , αλλά που τελικά οι πράξεις του οφέλησαν και τους πολλους και τους άλλους.
Άλλωστε εγκαινίασε ένα νέο ήθος πολιτικών που ενδιαφέρονταν κυρίως για το δικό τους συμφέρον.....

Αλκιβιάδης: Από την κορυφή στην άβυσσο

Η κοινωνία της Αθήνας την "εποχή του Σωκράτη" ήταν μια κοινωνία που μετά τις σημαντικές πατριωτικές νίκες που πέτυχε, οι οποίες της έδωσαν μεγάλη επιρροή σε μεγάλο μέρος του τότε ελλαδικού χώρου, επέλεξε να εξαργυρώσει τη στρατιωτική και ηθική της υπεροπλία υιοθετώντας ένα ιμπεριαλιστικό μοντέλο υποταγής πόλεων με το πρόσχημα της συμμαχίας, στρατιωτικών επεμβάσεων κλπ, έχοντας σε πολλά σημεία σημαντικές αναλογίες με την εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ μετά τον Β' ΠΠ και το "συμμαχικό" ΝΑΤΟ.

Η κοινωνία αυτή είχε λοιπόν αποκτήσει πλούτο κι ευτυχώς τον επένδυσε σε καλλιέργεια τεχνών, επιστημών, γραμμάτων, ενός πρωτοποριακού πολιτικού συστήματος κλπ. Γνώρισε μια πρωτόγνωρη ακμή κι έφτασε να λατρεύει το Κάλλος, αναγορεύοντάς το σε υπέρτερο κάθε αρετής, αφού κάθε αρετή καταλήγει ν' απορρέει σε Κάλλος κι αυτή είναι η ειδοποιός διαφορά της από κάθε φαυλότητα.

Ο Αλκιβιάδης συγκέντρωνε -λες από εύνοια των Θεών ή από κατάρα- όλα εκείνα που η κοινωνία μέσα στην οποία μεγάλωνε εκθείαζε και λάτρευε. Αυτή η κοινωνία λάτρεψε τον Αλκιβιάδη από έφηβο και τον γαλούχησε να λατρεύει τον εαυτό του. Τον πόθησε ολοκληρωτικά, τον εκπόρνευσε με κάθε μέσον και μετά τον κατηγόρησε για εκπόρνευση. Κι εκείνος ενέδωσε, με τρόπο ανεπιφύλακτο, όπως κάποιος που το θεωρεί αυτονόητο, αφού δεν γνώρισε τίποτε άλλο στη ζωή του. Χαρακτηρίστηκε "άνδρας όλων των γυναικών και γυναίκα όλων των αντρών της Αθήνας" κι έγινε δέσμιος του μύθου του. Τον είχε άραγε κατασκευάσει ο ίδιος τούτο τον μύθο; Έχω διαβάσει ότι πολλοί Αθηναίοι θεωρούσαν τιμή τους να έχει πηδήσει ο Αλκιβιάδης τη γυναίκα τους και το καυχιόνταν κιόλας, αφού εκείνοι κατείχαν μια γυναίκα-αντικείμενο, αρκετά όμορφη ώστε να σαγηνεύσει έναν ημίθεο. Ακόμη και ο σοφός και συνήθως ταπεινός Σωκράτης έτρεχε από πίσω του με τα σάλια να τρέχουν, αφού ως δάσκαλος του Αλκιβιάδη θ' αποκτούσε κι αυτός υψηλό status. Φαινόμενα μαζικής υστερίας σε μια κοινωνία που είχε ήδη αρχίσει να δίνει τα πρώτα δείγματα ότι κάποια μέρα θα κατανάλωνε τον ίδιο της τον εαυτό. Οι μέρες της αφθονίας τους ήταν ήδη μετρημένες. Ο Αλκιβιάδης ερωτεύτηκε τον εαυτό του, κοιτώντας από μικρός το θεοποιημένο του είδωλο μέσα στα μάτια των άλλων. Ενσάρκωνε λοιπόν το εγγενές ελάττωμα μιας ναρκισσιστικής κοινωνίας γεμάτης αλαζονεία, όπως και όλα της τα ιδανικά, υψηλά και χαμερπή κι εκείνη τον κατανάλωνε σε κάθε δυνατή συσκευασία.

Οι ημίθεοι όμως κατασκευάζονται, λες κι από πανάρχαιο πανανθρώπινο σαδισμό, ακριβώς για να θυσιαστούν κι ο πόθος τελικά πάντοτε ξεσκίζει το σκοτεινό του αντικείμενο. Ο Αλκιβιάδης κατηγορήθηκε ως προδότης και κατέληξε στ' αλήθεια προδότης, όμως εκείνη η κοινωνία είχε προηγουμένως προδώσει τον ίδιο της τον εαυτό κι αυτός αποτέλεσε την ενσαρκωμένη της αντανάκλαση, το ιδανικό τοτέμ της. Σε όσους τον κατηγορήσουν για πορνεία, ακολασία, υπεροψία, φιλαυτία ή προδοσία, εκείνος δικαιωματικά έχει ν' αντιτάξει: "εικόνα σου είμαι κοινωνία και σου μοιάζω"...

Στη δική μου συνείδηση παραμένει ως ένας αντιήρωας, χαρισματικός, σκοτεινός, παθιασμένος, εγωκεντρικός, καταραμένος να σκοτώνει ό,τι αγαπάει, σαν τον Έρλικ του Μελνιμπονέ, υπηρέτης των Κυρίων του Χάους...