parafernalia
Περιβόητο μέλος
Ο Νίκος αυτή τη στιγμή δεν είναι συνδεδεμένος. Επαγγέλεται Προγραμματιστής/τρια και μας γράφει απο Αθήνα (Αττική). Έχει γράψει 4,889 μηνύματα.
15-02-22
09:35
Πολύ ωραίο επίσης, παλιό αλλά διαχρονικό θρεντ με πλούσια παραδείγματα είναι το Ηθικά διλήμματα.
Στην δικονομία, μια βασική αρχή είναι η ζημία. Τι ζημία σου προκάλεσαν, τι προκάλεσες εσύ. Για παράδειγμα, ένας γέρος δέχτηκε επίθεση από έναν περιθωριακό αλήτη του δρόμου που προσπάθησε να του κλέψει τη τσάντα. Αυτός αντιστάθηκε κρατώντας μία ομπρέλα. Η πρόθεσή του ήταν να διώξει τον αλήτη, ως αποτέλεσμα του έμπηξε την ομπρέλα στο μάτι! Καταδικάστηκε φυσικά για δυσανάλογη βία.
Δεν συμφωνώ ακριβώς με τη διάκριση δέοντος / όντος. Θα έπρεπε να είναι ένα πράγμα ή τουλάχιστον να συνυπάρχουν εξίσου. Στον "ιδεατό" κόσμο και η σκέψη είναι αμαρτία. Δηλαδή η πρόθεση μετράει και μπορεί να οδηγήσει σε αστοχία. Ο σκοπός δεν αγιάζει τα μέσα γιατί όπως διερωτάται ο Καμύ: "αν ο σκοπός αγιάζει τα μέσα, τι αγιάζει τον σκοπό;" (η απάντηση εδώ είναι "τα ίδια τα μέσα").
Επίσης ο δρόμος για την κόλαση είναι στρωμένος με τις πιο αγνές προθέσεις. Δεν χρειάζεται να πάμε μακριά να βρούμε παράδειγμα. Ζούμε την πανδημία και τις προθέσεις αυτών που τη διαχειρίζονται.
Συνήθως κρινόμαστε εκ του αποτελέσματος γιατί το αποτέλεσμα είναι αυτό που θα μας οδηγήσει στην κρίση. Την ώρα της κρίσης συνυπολογίζεται η πρόθεση. Αυτό τον τρόπο έχουμε επιλέξει ως κοινωνία για να συνυπάρχουμε όλοι μαζί έξω απ' τις σπηλιές.
Το αποτέλεσμα επίσης κρίνει τι είναι ωφέλιμο / ζημιογόνο και σε τι βαθμό. Ακόμα κι αν δεν έχεις πρόθεση να πατήσεις τα μυρμηγκάκια τα πάτησες. Ποια ήταν όμως η συνολική ζημία που προκάλεσες στην φυλή των μυρμηγκιών ή την ίδια τη φύση; Ναι είναι κακό να πατάς τα μυρμηγκάκια και οφείλεις να προσέχεις "όσο μπορείς". Αλλά δεν θα σου πάρουμε και το κεφάλι γι' αυτό. Φυσικά, δεν είναι το ίδιο να πατάς κατά λάθος μυρμηγκάκια με το να σφάζεις γατιά και να κακοποιείς ζώα. Τι θα γινόταν αν όλοι κάναμε αυτό το πράγμα;
Μέσα απ' το αποτέλεσμα επίσης καταλαβαίνει κάποιος τις βασικές αιτίες των προθέσεων. Ο ηγεμόνας, παγκοσμιοποιητής εκτελεί μια ατζέντα την οποία την καμουφλάρει μέσα από ένα αφήγημα. Αντί να σκέφτεσαι θεωρίες συνωμοσίας - να ανιχνεύεις δηλαδή τις προθέσεις του - δες τι κακό προκαλεί.
Ο Μπένθαμ εκτός από φιλόσοφος ήταν και νομικός. Άσχετο λίγο με το θέμα, υπήρξε και σπουδαίος φιλέλληνας.
Ασχολήθηκε σχολαστικά με την ανάπτυξη σχεδίων που αφορούσαν πρακτικές προτάσεις για την αναδιάρθρωση κοινωνικών θεσμών. Είναι λάθος λοιπόν να τον συλλογιζόμαστε μόνο ως πατέρα της Ηθικής του Ωφελιμισμού. Ως προσωπικότητα υπήρξε απείρως πιο διεισδυτική και μαχητική απ' τον Καντ.
Το όφελος δεν πρέπει να συνδέεται άρρηκτα με το αποτέλεσμα αλλά με τον σκοπό, ο οποίος σκοπός των πράξεών μας πρέπει να είναι η μεγαλύτερη κατά το δυνατόν ωφέλεια για τον μεγαλύτερο κατά το δυνατόν αριθμό ατόμων. Η βασική αδυναμία του ωφελιμισμού είναι η προβληματική αντίληψη περί ηθικής ορθότητας, η οποία "ηθική" ανάγεται ευκολότατα σε πολιτική ορθότητα (political correct).
Σε αυτό το σημείο χρειάζεται εκβάθυνση, μία ενδιαφέρουσα εξέλιξη είναι ο Βιο-ωφελιμισμός που συνδέει το όφελος με την Βιολογία και την έννοια της Σωματικότητας. Εδώ εδράζεται η μεγάλη σφαγή εμβολιοφρενείς / αρνητές της υποχρεωτικότητας, αλλά είναι μια διαφορετική συζήτηση.
Σίγουρα δεν υπάρχει μια Αριστοτέλεια απάντηση Ναι/όχι, Μαύρο/άσπρο. Στην Ηθική η λογική είναι μάλλον "fuzzy". Μία μεταβλητή / συνθήκη μπορεί να οδηγήσει σε περισσότερες από μία αλήθειες.Το καθένα αναφέρεται σε διαφορετικούς κόσμους, οι οποίοι μας επηρεάζουν εξίσου. Η πρόθεση στον κόσμο του δέοντος, το αποτέλεσμα στον κόσμο του όντος.
Συνεπώς, δε μετράει κάτι περισσότερο, γιατί το καθένα μετριέται σε διαφορετικό νόμισμα.
Στην δικονομία, μια βασική αρχή είναι η ζημία. Τι ζημία σου προκάλεσαν, τι προκάλεσες εσύ. Για παράδειγμα, ένας γέρος δέχτηκε επίθεση από έναν περιθωριακό αλήτη του δρόμου που προσπάθησε να του κλέψει τη τσάντα. Αυτός αντιστάθηκε κρατώντας μία ομπρέλα. Η πρόθεσή του ήταν να διώξει τον αλήτη, ως αποτέλεσμα του έμπηξε την ομπρέλα στο μάτι! Καταδικάστηκε φυσικά για δυσανάλογη βία.
Δεν συμφωνώ ακριβώς με τη διάκριση δέοντος / όντος. Θα έπρεπε να είναι ένα πράγμα ή τουλάχιστον να συνυπάρχουν εξίσου. Στον "ιδεατό" κόσμο και η σκέψη είναι αμαρτία. Δηλαδή η πρόθεση μετράει και μπορεί να οδηγήσει σε αστοχία. Ο σκοπός δεν αγιάζει τα μέσα γιατί όπως διερωτάται ο Καμύ: "αν ο σκοπός αγιάζει τα μέσα, τι αγιάζει τον σκοπό;" (η απάντηση εδώ είναι "τα ίδια τα μέσα").
Επίσης ο δρόμος για την κόλαση είναι στρωμένος με τις πιο αγνές προθέσεις. Δεν χρειάζεται να πάμε μακριά να βρούμε παράδειγμα. Ζούμε την πανδημία και τις προθέσεις αυτών που τη διαχειρίζονται.
Συνήθως κρινόμαστε εκ του αποτελέσματος γιατί το αποτέλεσμα είναι αυτό που θα μας οδηγήσει στην κρίση. Την ώρα της κρίσης συνυπολογίζεται η πρόθεση. Αυτό τον τρόπο έχουμε επιλέξει ως κοινωνία για να συνυπάρχουμε όλοι μαζί έξω απ' τις σπηλιές.
Το αποτέλεσμα επίσης κρίνει τι είναι ωφέλιμο / ζημιογόνο και σε τι βαθμό. Ακόμα κι αν δεν έχεις πρόθεση να πατήσεις τα μυρμηγκάκια τα πάτησες. Ποια ήταν όμως η συνολική ζημία που προκάλεσες στην φυλή των μυρμηγκιών ή την ίδια τη φύση; Ναι είναι κακό να πατάς τα μυρμηγκάκια και οφείλεις να προσέχεις "όσο μπορείς". Αλλά δεν θα σου πάρουμε και το κεφάλι γι' αυτό. Φυσικά, δεν είναι το ίδιο να πατάς κατά λάθος μυρμηγκάκια με το να σφάζεις γατιά και να κακοποιείς ζώα. Τι θα γινόταν αν όλοι κάναμε αυτό το πράγμα;
Μέσα απ' το αποτέλεσμα επίσης καταλαβαίνει κάποιος τις βασικές αιτίες των προθέσεων. Ο ηγεμόνας, παγκοσμιοποιητής εκτελεί μια ατζέντα την οποία την καμουφλάρει μέσα από ένα αφήγημα. Αντί να σκέφτεσαι θεωρίες συνωμοσίας - να ανιχνεύεις δηλαδή τις προθέσεις του - δες τι κακό προκαλεί.
Το premise του τίτλου πέφτει στο ίδιο σφάλμα στο οποίο έπεσε ο Μπένθαμ, δλδ στον αναγωγισμό του "καλού" σε μια μονοαξιακή προσέγγιση.
Ο Μπένθαμ εκτός από φιλόσοφος ήταν και νομικός. Άσχετο λίγο με το θέμα, υπήρξε και σπουδαίος φιλέλληνας.
Ασχολήθηκε σχολαστικά με την ανάπτυξη σχεδίων που αφορούσαν πρακτικές προτάσεις για την αναδιάρθρωση κοινωνικών θεσμών. Είναι λάθος λοιπόν να τον συλλογιζόμαστε μόνο ως πατέρα της Ηθικής του Ωφελιμισμού. Ως προσωπικότητα υπήρξε απείρως πιο διεισδυτική και μαχητική απ' τον Καντ.
Το όφελος δεν πρέπει να συνδέεται άρρηκτα με το αποτέλεσμα αλλά με τον σκοπό, ο οποίος σκοπός των πράξεών μας πρέπει να είναι η μεγαλύτερη κατά το δυνατόν ωφέλεια για τον μεγαλύτερο κατά το δυνατόν αριθμό ατόμων. Η βασική αδυναμία του ωφελιμισμού είναι η προβληματική αντίληψη περί ηθικής ορθότητας, η οποία "ηθική" ανάγεται ευκολότατα σε πολιτική ορθότητα (political correct).
Σε αυτό το σημείο χρειάζεται εκβάθυνση, μία ενδιαφέρουσα εξέλιξη είναι ο Βιο-ωφελιμισμός που συνδέει το όφελος με την Βιολογία και την έννοια της Σωματικότητας. Εδώ εδράζεται η μεγάλη σφαγή εμβολιοφρενείς / αρνητές της υποχρεωτικότητας, αλλά είναι μια διαφορετική συζήτηση.