14-02-09
18:20
Η ολογραφική αρχή- Εισαγωγή
"Θα έλεγα πως στο επιστημονικό και φιλοσοφικό μου έργο, η κύριά μου ανησυχία ήταν η κατανόηση γενικότερα της πραγματικότητας και ειδικότερα της συνείδησης ως μία αδιαίρετη ολότητα, που δεν είναι ποτέ στατική ή πλήρης αλλά πρόκειται για μία χωρίς τέλος διαδικασία κίνησης και ξετυλίγματος..."
Στα προηγούμενα posts ασχολήθηκα εκτεταμένα με το ζήτημα της ανθρωπικής αρχής. Είναι ο κόσμος κάτι περισσότερο από αυτό που εμείς αντιλαμβανόμαστε για τον κόσμο και έχει νόημα μια τέτοια ερώτηση; Γιατί να στροβιλίζεται αυτή η αγωνία μες στο μυαλό και τις ψυχές μας αν δεν είχε νόημα; Τι υπάρχει πέρα από τα πράγματα που άμεσα αντιλαμβανόμαστε και πώς μπορούμε να το προσεγγίσουμε; Τι είναι τελικά αυτό που ονομάζουμε ζωή (επομένως και θάνατο) και από πού και πότε απορρέει αυτό που ονομάζουμε νοημοσύνη (και γνώση κατά συνέπεια).
Το 1982 ένα αξιοσημείωτο γεγονός έλαβε χώρα. Στο πανεπιστήμιο του Παρισιού μια ερευνητική ομάδα υπό την καθοδήγηση του φυσικού Alain Aspect ανακάλυψε αυτό που μπορεί να αποδειχθεί ένα από τα σημαντικότερα πειράματα του 20ού αιώνα. Ο Aspect και η ομάδα του ανακάλυψαν ότι υπό ορισμένες συνθήκες τα υποατομικά σωματίδια είναι σε θέση να επικοινωνήσουν ακαριαία το ένα με το άλλο ανεξάρτητα από την απόσταση μεταξύ τους. Δεν πειράζει εάν είναι 10 μέτρα ή 10 δισεκατομμύρια μίλια χώρια. Κάπως κάθε σωματίδιο φαίνεται πάντα να ξέρει τι κάνει το άλλο. Το φαινόμενο ονομάζεται κβαντική σύζευξη (quantum entaglement).
[Το πείραμα (στην απλούστερη εκδοχή) έχει ως εξής: Έστω ο Bob και η Alice παρατηρούν σε κάποιο εργαστήριo φυσικής φωτόνια τα οποία παράγονται από μία πηγή (photon sourse) και καταλήγουν στους ανιχνευτές του Bob και της Alice. Θα πρέπει να διευκρινίσουμε το εξής. Η συσκευή της πηγής παράγει ένα φωτόνιο το οποίο και κόβεται καθώς περνάει μέσα από έναν κρύσταλλο έτσι ώστε κάθε φορά να παράγει ένα ζεύγος φωτονίων. Από την αρχή διατήρησης της ορμής, η ορμή του παραγόμενου ζεύγους θα πρέπει να είναι ίση με την ορμή του αρχικού φωτονίου. Αυτό σημαίνει πως αν το ένα από τα δύο φωτόνια του ζεύγους έχει πόλωση κάθετη, τότε το άλλο θα έχει πόλωση οριζόντια κοκ. Όταν λοιπόν η Alice ανιχνεύει το ένα φωτόνιο με κάθετη πόλωση, αυτομάτως ο Bob θα ανιχνεύει το άλλο φωτόνιο με οριζόντια πόλωση. Το πρόβλημα όμως είναι ότι τα φωτόνια κατά τη διάρκεια του ταξιδιού τους και σύμφωνα με την κβαντομηχανική βρίσκονται σε κατάσταση υπέρθεσης. Αυτό σημαίνει ότι η πόλωσή τους σε κάποια χρονική στιγμή μπορεί να είναι οποιαδήποτε. Μόνο τη στιγμή της μέτρησης όταν το φωτόνιο χτυπάει το στόχο πχ της Alice μπορούμε να ξέρουμε με βεβαιότητα την πόλωσή του. Πώς όμως την ίδια στιγμή μπορούμε να ξέρουμε ότι το συζυγές φωτόνιο που ανιχνεύει ο Bob έχει πάρει την αντίθετη πόλωση; Πώς ξέρει δηλαδή το ένα φωτόνιο ακαριαία την κατάσταση στην οποία θα καταλήξει το άλλο φωτόνιο; Ακόμη δηλαδή κι αν αλλάξουμε την πόλωση του ενός φωτονίου λίγο πριν κτυπήσει τον ανιχνευτή, το άλλο φωτόνιο την ίδια στιγμή θα έχει αλλάξει συμμετρικά και τη δική του πόλωση! Το πρόβλημα με αυτό το πείραμα είναι ότι φαίνεται να παραβιάζει την αρχή του Einstein ότι καμία επικοινωνία (σήμα) δεν μπορεί να ταξιδέψει γρηγορότερα από τη ταχύτητα του φωτός. Αυτή η αποθαρρυντική προοπτική έχει αναγκάσει μερικούς φυσικούς να προσπαθήσουν να βρουν κάποιους επιμελημένους τρόπους να εξηγηθεί το πείραμα (μέσω δηλαδή λαθών στην ερμηνεία των δεδομένων ή την οργάνωση του πειράματος), αλλά έχει εμπνεύσει άλλους για να προσφέρουν τις ριζικότερες ερμηνείες]
Ο David Bohm ήταν ένας από τους πρωτοπόρους στην ερμηνεία του φαινομένου της κβαντικής σύζευξης. Θεώρησε πως ο λόγος που τα υποατομικά μόρια είναι σε θέση να παραμείνουν σε επαφή το ένα με το άλλο ανεξάρτητα από την απόσταση που τα χωρίζει δεν είναι επειδή ανταλλάσσουν κάποιο είδος μυστήριου σήματος, αλλά επειδή η απόστασή τους είναι μια ψευδαίσθηση. Υποστηρίζει ότι σε κάποιο βαθύτερο επίπεδο πραγματικότητας τα σωματίδια, όπως και τα μακροσκοπικά αντικείμενα του καθημερινού κόσμου, δεν είναι μεμονωμένες οντότητες αλλά είναι πραγματικά επεκτάσεις του ίδιου θεμελιώδους 'κάτι'.
[Για να κατανοήσουμε καλύτερα την ιδέα του Bohm, ο ίδιος προσφέρει το ακόλουθο παράδειγμα. Φανταστείτε ένα ενυδρείο που περιέχει ένα ψάρι. Φανταστείτε επίσης ότι δεν μπορείτε να δείτε το ενυδρείο άμεσα και η γνώση σας για το τι περιέχει προέρχεται από δύο τηλεοπτικές κάμερες, μια που βρίσκεται μπροστά στο ενυδρείο ενώ η άλλη βρίσκεται στην πλευρά του. Αν εσείς κοιτάζετε τις δύο οθόνες των καμερών σε κάποιο άλλο δωμάτιο, θα υποθέσετε ότι πρόκειται για δύο διαφορετικά ψάρια. Καθώς θα συνεχίσετε να παρατηρείτε αυτά τα 'δύο' ψάρια, θα διαπιστώσετε τελικά ότι υπάρχει μια ορισμένη σχέση μεταξύ τους. Όταν το ένα γυρίζει, τότε και το άλλο γυρίζει, κάνοντας μια ελαφρώς διαφορετική αλλά αντίστοιχη στροφή. Εάν δεν ενημερωθείτε για την πλήρη κατάσταση, θα καταλήξετε στο συμπέρασμα ότι τα ψάρια πρέπει ακαριαία να αλληλεπιδρούν το ένα άλλο. Αυτό λέει Bohm είναι ακριβώς ό,τι συμβαίνει μεταξύ των σωματιδίων στο πείραμα κβαντικής σύζευξης του Aspect]
Σύμφωνα με τον Bohm, η προφανής σύνδεση μεταξύ των σωματιδίων και όλων των πραγμάτων του κόσμου, υπονοεί ένα βαθύτερο επίπεδο πραγματικότητας για το οποίο δεν έχουμε γνώση, και που όλα τα πράγματα δεν είναι χωριστά μέρη, αλλά απόψεις μιας βαθύτερης και ελλοχεύουσας ενότητας (implicate order ο όρος του Bohm). Και δεδομένου ότι όλα τα πράγματα στο φυσικό κόσμο αποτελούνται από αυτά τα 'ειδωλόνια' (eidolons), ο κόσμος ο ίδιος είναι μια προβολή, ένα ολόγραμμα.
[Στην ολογραφία, μία ακτίνα φωτός χωρίζεται σε δύο ακτίνες. Η μία από αυτές φωτίζει το αντικείμενο, ενώ η άλλη καταλήγει κατευθείαν στην επιφάνεια καταγραφής (φιλμ). Η εικόνα του αντικειμένου αποθηκεύεται πάνω στο φιλμ από τη συμβολή των δύο ακτίνων, έτσι ώστε όταν στη συνέχεια φωτιστεί το φιλμ αναπαράγει την εικόνα του αντικειμένου μέσα στο χώρο. Ένα από τα κύρια χαρακτηριστικά του ολογράμματος είναι πως κάθε κομμάτι του φιλμ περιέχει την εικόνα ολόκληρου του αντικειμένου]
O Bohm δεν ήταν ο μόνος ερευνητής που βρήκε στοιχεία ότι ο κόσμος είναι ένα ολόγραμμα. Εργαζόμενος ανεξάρτητα στον τομέα της έρευνας του εγκεφάλου ο Karl Pribram έχει επίσης πειστεί για την ολογραφική φύση της πραγματικότητας. Ο Pribram απασχολήθηκε με το πώς και πού η μνήμη αποθηκεύεται στον εγκέφαλο. Για δεκαετίες οι πολυάριθμες μελέτες έχουν δείξει ότι αντίθετα με το να είναι περιορισμένη σε μια συγκεκριμένη θέση, η μνήμη βρίσκεται διασκορπισμένη σε όλο τον εγκέφαλο. Σε μία σειρά πειραμάτων ορόσημων στη δεκαετία του '20, ο Karl Lashley βρήκε πως όσο μεγάλο τμήμα από τον εγκέφαλο ενός ποντικιού κι αν αφαιρούσε, δεν μπορούσε να ξεριζώσει τη μνήμη του για το πώς να εκτελεστούν σύνθετες λειτουργίες, που το ποντίκι είχε μάθει πριν από τη χειρουργική επέμβαση. Το μόνο πρόβλημα ήταν ότι κανένας δεν μπορούσε να βρει έναν μηχανισμό που να εξηγεί αυτό το περίεργο φαινόμενο. Κατόπιν στη δεκαετία του '60 Pribram χρησιμοποίησε την έννοια της ολογραφίας και συνειδητοποίησε ότι είχε βρει αυτό που οι νευροφυσιολόγοι έψαχναν. Ο Pribram θεώρησε ότι οι μνήμες κωδικοποιούνται όχι στους νευρώνες, ή τους μικρούς σχηματισμούς ομάδων νευρώνων, αλλά στους σχηματισμούς των νευρικών παλμών που διαπερνούν ολόκληρο τον εγκέφαλο με τον ίδιο τρόπο που τα σχέδια συμβολής μιας ακτίνας λέιζερ σαρώνουν ολόκληρο το τμήμα της ταινίας που περιέχει μια ολογραφική εικόνα. Με άλλα λόγια ο Pribram θεωρεί ότι ο εγκέφαλος είναι ο ίδιος ένα ολόγραμμα. Ο Pribram εξηγεί επίσης πώς ο ανθρώπινος εγκέφαλος μπορεί να αποθηκεύσει τόσες πολλές μνήμες σε τόσο μικρή περιοχή. Έχει υπολογιστεί ότι ο ανθρώπινος εγκέφαλος έχει την ικανότητα να απομνημονεύσει 10 δισεκατομμύρια bits πληροφοριών κατά τη διάρκεια της μέσης ανθρώπινης διάρκειας ζωής (ή κατά προσέγγιση την ίδια ποσότητα πληροφοριών που περιλαμβάνονται σε πέντε τόμους της εγκυκλοπαίδειας Britannica).
Ομοίως, έχει ανακαλυφθεί ότι εκτός από τις άλλες ικανότητές τους, τα ολογράμματα έχουν την ικανότητα, απλά με την αλλαγή της γωνίας στην οποία τα δύο λέιζερ χτυπούν ένα κομμάτι της φωτογραφικής ταινίας, να καταγράφουν πολλές διαφορετικές εικόνες στην ίδια επιφάνεια. Έχει δειχθεί ότι ένα κυβικό εκατοστόμετρο μιας ολογραφικής ταινίας μπορεί να περιέχει τουλάχιστον 10 δισεκατομμύρια bits πληροφοριών. Η αποθήκευση της μνήμης δεν είναι ο μόνος γρίφος που γίνεται κατανοητός λαμβάνοντας υπόψη την ολογραφική αρχή του εγκεφάλου. Άλλος ένας είναι πώς ο εγκέφαλος είναι σε θέση να μεταφράσει τη χιονοστιβάδα συχνοτήτων που λαμβάνει μέσω των αισθήσεων. Η κωδικοποίηση και η αποκωδικοποίηση συχνοτήτων είναι ακριβώς ό,τι ένα ολόγραμμα κάνει καλύτερα. Ακριβώς όπως ένα ολόγραμμα λειτουργεί σαν μια συσκευή ικανή να μετατρέψει ένα χωρίς νόημα συνονθύλευμα συχνοτήτων σε μια συνεπή εικόνα, ο Pribram θεωρεί πως ο εγκέφαλος περιέχει επίσης έναν φακό που χρησιμοποιεί τις ολογραφικές αρχές για να μετατρέψει με μαθηματικό τρόπο τις συχνότητες που λαμβάνει μέσω των αισθήσεων στον εσωτερικό κόσμο των αντιλήψεών μας.
Ένα εντυπωσιακό σώμα στοιχείων προτείνει ότι ο εγκέφαλος χρησιμοποιεί τις ολογραφικές αρχές για να εκτελέσει τις διαδικασίες του. Ο Hugo Zucarelli επέκτεινε πρόσφατα το ολογραφικό παράδειγμα στον κόσμο των ακουστικών φαινομένων. Παρακινούμενος από το γεγονός ότι οι άνθρωποι μπορούν να εντοπίσουν την πηγή των ήχων χωρίς κίνηση των κεφαλιών τους, ακόμα κι αν ακούνε μόνο από το ένα αυτί, ο Zucarelli ανακάλυψε ότι οι ολογραφικές αρχές μπορούν να εξηγήσουν αυτήν την δυνατότητα. Επίσης έχει διαπιστωθεί ότι κάθε μια από τις αισθήσεις μας είναι ευαίσθητη σε ένα πολύ ευρύτερο φάσμα συχνοτήτων από ό,τι υποψιαζόμασταν προηγουμένως. Οι ερευνητές έχουν ανακαλύψει για παράδειγμα ότι τα οπτικά συστήματά μας είναι ευαίσθητα σε συχνότητες ήχων, ότι η όσφρησή μας είναι ευαίσθητη σε αυτό που αποκαλείται οσφρητικές συχνότητες (osmic frequencies), καθώς ότι ακόμη και τα κύτταρα στον οργανισμό μας είναι ευαίσθητα σε ένα ευρύ φάσμα συχνοτήτων.
Αυτή η εντυπωσιακή νέα εικόνα της πραγματικότητας, η σύνθεση Bohm και Pribram, η οποία έχει ονομαστεί το ολογραφικό παράδειγμα (holographic paradigm), έχει βρει τους ένθερμους υποστηρικτές της, αν και πολλοί επιστήμονες την αντιμετωπίζουν με σκεπτικισμό. Μια μικρή αλλά αυξανόμενη ομάδα ερευνητών θεωρεί ότι μπορεί να είναι το ακριβέστερο πρότυπο της πραγματικότητας που η επιστήμη έχει φθάσει ως σήμερα. Περισσότερο από αυτούς μερικοί θεωρούν ότι η ολογραφική αρχή μπορεί να λύσει μυστήρια ανεξήγητα από την επιστήμη και που καθιερώνουν ακόμη και το παραφυσικό ως μέρος της φύσης. Πολλά παραψυχολογικά φαινόμενα γίνονται πιο κατανοητά από την άποψη του ολογραφικού παραδείγματος. Σε έναν κόσμο στον οποίο οι μεμονωμένοι εγκέφαλοι είναι πραγματικά αδιαίρετες μερίδες του μεγαλύτερου ολογράμματος και όλοι διασυνδέονται με όλους απείρως, η τηλεπάθεια μπορεί να είναι η πρόσβαση στο ολογραφικό επίπεδο. Επίσης, ο Stanislav Grof θεωρεί πως το ολογραφικό παράδειγμα μπορεί να αποτελέσει ένα πρότυπο για την κατανόηση πολλών από τα φαινόμενα της αλλαγής κατάστασης συνείδησης. Ο ίδιος είχε επίσης ασθενείς που εμφανίστηκαν να περνούν σε κάποιο είδος συλλογικού ή φυλετικού ασυνείδητου. Άτομα με ελάχιστη ή καμία γνώση έδωσαν ξαφνικά λεπτομερείς περιγραφές επικήδειων πρακτικών του Ζωροαστρισμού και σκηνών από την Ινδική μυθολογία. Σε άλλες περιπτώσεις, υπήρξαν πειστικές περιγραφές ταξιδιών έξω από το σώμα, διόρασης του μέλλοντος και αναδρομών σε προηγούμενες ζωές. Οι συσχετισμοί βέβαια με τον Jung, το συλλογικό ασυνείδητο και τη συγχρονικότητα, είναι ολοφάνεροι. Στο βιβλίο δε "Δώρα των άγνωστων πραγμάτων" ο βιολόγος Lyall Watson περιγράφει την εμπειρία του με μια ινδονησιακή γυναίκα σαμάνα, που με την εκτέλεση ενός τελετουργικού χορού ήταν σε θέση να κάνει ένα ολόκληρο άλσος δέντρων να εξαφανιστεί μέσα σ' ένα σύννεφο λεπτού αέρα. Ο Watson καθώς κι ένας άλλος έκπληκτος θεατής συνέχισαν να προσέχουν τη γυναίκα, η οποία ύστερα έκανε τα δέντρα να επανεμφανιστούν και να εξαφανιστούν αρκετές φορές διαδοχικά.
Αν και η τρέχουσα επιστημονική κατανόηση δεν μπορεί να ερμηνέψει τέτοια γεγονότα, δοκιμάζει την υποψία πως αυτό που αποκαλούμε 'σκληρή πραγματικότητα' είναι μόνο μια ολογραφική προβολή. Ίσως συμφωνούμε σχετικά με αυτό που είναι 'εκεί' ή 'όχι εκεί' επειδή αυτό που καλούμε πραγματικότητα προκύπτει από μία συναίνεση που διατυπώνεται και επικυρώνεται στο επίπεδο του ανθρώπινου ασυνείδητου, όπου όλα τα μυαλά διασυνδέονται επ' άπειρο. Εάν αυτό ισχύει, τότε είναι η βαθύτερη επίπτωση του ολογραφικού παραδείγματος για το τι σημαίνει μια εμπειρία όπως αυτή του Watson και πώς την αντιμετωπίζουμε ή την αρνούμαστε επειδή δεν έχουμε προγραμματίσει τα μυαλά μας με τις πεποιθήσεις που θα την έκαναν πιστευτή. Σε έναν ολογραφικό κόσμο δεν υπάρχει κανένα όριο στο βαθμό που μπορούμε να αλλάξουμε την υφή της πραγματικότητας.
Τίποτα δεν είναι αδύνατο, αφού και οι θεμελιώδεις έννοιές μας για την πραγματικότητα γίνονται ύποπτες, γιατί σε έναν ολογραφικό κόσμο, δεδομένου ότι ακόμη και τα τυχαία γεγονότα θα έπρεπε να τα δούμε σύμφωνα με την ολογραφική αρχή και επομένως καθορισμένα. Οι συγχρονικότητες ή φαινομενικές συμπτώσεις έχουν ξαφνικά νόημα, γιατί ακόμη και τα πιο τυχαία γεγονότα θα εξέφραζαν κάποια ελλοχεύουσα συμμετρία. Και αν ακόμα διαπιστώνεται ότι το ολογραφικό παράδειγμα δεν παρέχει την καλύτερη εξήγηση για την ακαριαία επικοινωνία μεταξύ των υποατομικών σωματιδίων, στο ελάχιστο δείχνει ότι θα πρέπει να είμαστε προετοιμασμένοι να επανεξετάσουμε ριζικά τις απόψεις μας για την πραγματικότητα. Γιατί εάν η συμπαγότητα του κόσμου είναι μόνο μια δευτερεύουσα πραγματικότητα και το τι είναι 'εκεί' είναι τελικά μια ολογραφική θαμπάδα συχνοτήτων, και εάν ο εγκέφαλος είναι επίσης ένα ολόγραμμα και επιλέγει μόνο μερικές από τις συχνότητες από αυτήν την θαμπάδα και τις μετασχηματίζει μέσα από τις αισθητήριες αντιλήψεις, τότε τι γίνεται με την αντικειμενική πραγματικότητα; Τιθέμενο απλά, παύει να υπάρχει. Δεδομένου ότι οι θρησκείες της ανατολής έχουν υποστηρίξει από καιρό ότι ο υλικός κόσμος είναι, Maya, μια παραίσθηση και αν μπορούμε να σκεφτούμε ότι είμαστε φυσικά όντα που κινούνται μέσω ενός φυσικού κόσμου, αυτό είναι επίσης μια παραίσθηση. Είμαστε πραγματικά 'δέκτες' που επιπλέουμε μέσα σε μία καλειδοσκοπική θάλασσα συχνοτήτων και ό,τι εξάγουμε από αυτήν τη θάλασσα και το μεταμορφώνουμε ριζικά στη φυσική πραγματικότητα είναι μόνο ένα κανάλι από όλες τις δυνατές διαδρομές που υπάρχουν μέσα στο Ολόγραμμα.
https://christselentis.blogspot.com/2008/08/blog-post_21.html
"Θα έλεγα πως στο επιστημονικό και φιλοσοφικό μου έργο, η κύριά μου ανησυχία ήταν η κατανόηση γενικότερα της πραγματικότητας και ειδικότερα της συνείδησης ως μία αδιαίρετη ολότητα, που δεν είναι ποτέ στατική ή πλήρης αλλά πρόκειται για μία χωρίς τέλος διαδικασία κίνησης και ξετυλίγματος..."
(David Bohm: Wholeness and the Implicate Order)
Στα προηγούμενα posts ασχολήθηκα εκτεταμένα με το ζήτημα της ανθρωπικής αρχής. Είναι ο κόσμος κάτι περισσότερο από αυτό που εμείς αντιλαμβανόμαστε για τον κόσμο και έχει νόημα μια τέτοια ερώτηση; Γιατί να στροβιλίζεται αυτή η αγωνία μες στο μυαλό και τις ψυχές μας αν δεν είχε νόημα; Τι υπάρχει πέρα από τα πράγματα που άμεσα αντιλαμβανόμαστε και πώς μπορούμε να το προσεγγίσουμε; Τι είναι τελικά αυτό που ονομάζουμε ζωή (επομένως και θάνατο) και από πού και πότε απορρέει αυτό που ονομάζουμε νοημοσύνη (και γνώση κατά συνέπεια).
Το 1982 ένα αξιοσημείωτο γεγονός έλαβε χώρα. Στο πανεπιστήμιο του Παρισιού μια ερευνητική ομάδα υπό την καθοδήγηση του φυσικού Alain Aspect ανακάλυψε αυτό που μπορεί να αποδειχθεί ένα από τα σημαντικότερα πειράματα του 20ού αιώνα. Ο Aspect και η ομάδα του ανακάλυψαν ότι υπό ορισμένες συνθήκες τα υποατομικά σωματίδια είναι σε θέση να επικοινωνήσουν ακαριαία το ένα με το άλλο ανεξάρτητα από την απόσταση μεταξύ τους. Δεν πειράζει εάν είναι 10 μέτρα ή 10 δισεκατομμύρια μίλια χώρια. Κάπως κάθε σωματίδιο φαίνεται πάντα να ξέρει τι κάνει το άλλο. Το φαινόμενο ονομάζεται κβαντική σύζευξη (quantum entaglement).
[Το πείραμα (στην απλούστερη εκδοχή) έχει ως εξής: Έστω ο Bob και η Alice παρατηρούν σε κάποιο εργαστήριo φυσικής φωτόνια τα οποία παράγονται από μία πηγή (photon sourse) και καταλήγουν στους ανιχνευτές του Bob και της Alice. Θα πρέπει να διευκρινίσουμε το εξής. Η συσκευή της πηγής παράγει ένα φωτόνιο το οποίο και κόβεται καθώς περνάει μέσα από έναν κρύσταλλο έτσι ώστε κάθε φορά να παράγει ένα ζεύγος φωτονίων. Από την αρχή διατήρησης της ορμής, η ορμή του παραγόμενου ζεύγους θα πρέπει να είναι ίση με την ορμή του αρχικού φωτονίου. Αυτό σημαίνει πως αν το ένα από τα δύο φωτόνια του ζεύγους έχει πόλωση κάθετη, τότε το άλλο θα έχει πόλωση οριζόντια κοκ. Όταν λοιπόν η Alice ανιχνεύει το ένα φωτόνιο με κάθετη πόλωση, αυτομάτως ο Bob θα ανιχνεύει το άλλο φωτόνιο με οριζόντια πόλωση. Το πρόβλημα όμως είναι ότι τα φωτόνια κατά τη διάρκεια του ταξιδιού τους και σύμφωνα με την κβαντομηχανική βρίσκονται σε κατάσταση υπέρθεσης. Αυτό σημαίνει ότι η πόλωσή τους σε κάποια χρονική στιγμή μπορεί να είναι οποιαδήποτε. Μόνο τη στιγμή της μέτρησης όταν το φωτόνιο χτυπάει το στόχο πχ της Alice μπορούμε να ξέρουμε με βεβαιότητα την πόλωσή του. Πώς όμως την ίδια στιγμή μπορούμε να ξέρουμε ότι το συζυγές φωτόνιο που ανιχνεύει ο Bob έχει πάρει την αντίθετη πόλωση; Πώς ξέρει δηλαδή το ένα φωτόνιο ακαριαία την κατάσταση στην οποία θα καταλήξει το άλλο φωτόνιο; Ακόμη δηλαδή κι αν αλλάξουμε την πόλωση του ενός φωτονίου λίγο πριν κτυπήσει τον ανιχνευτή, το άλλο φωτόνιο την ίδια στιγμή θα έχει αλλάξει συμμετρικά και τη δική του πόλωση! Το πρόβλημα με αυτό το πείραμα είναι ότι φαίνεται να παραβιάζει την αρχή του Einstein ότι καμία επικοινωνία (σήμα) δεν μπορεί να ταξιδέψει γρηγορότερα από τη ταχύτητα του φωτός. Αυτή η αποθαρρυντική προοπτική έχει αναγκάσει μερικούς φυσικούς να προσπαθήσουν να βρουν κάποιους επιμελημένους τρόπους να εξηγηθεί το πείραμα (μέσω δηλαδή λαθών στην ερμηνεία των δεδομένων ή την οργάνωση του πειράματος), αλλά έχει εμπνεύσει άλλους για να προσφέρουν τις ριζικότερες ερμηνείες]
Ο David Bohm ήταν ένας από τους πρωτοπόρους στην ερμηνεία του φαινομένου της κβαντικής σύζευξης. Θεώρησε πως ο λόγος που τα υποατομικά μόρια είναι σε θέση να παραμείνουν σε επαφή το ένα με το άλλο ανεξάρτητα από την απόσταση που τα χωρίζει δεν είναι επειδή ανταλλάσσουν κάποιο είδος μυστήριου σήματος, αλλά επειδή η απόστασή τους είναι μια ψευδαίσθηση. Υποστηρίζει ότι σε κάποιο βαθύτερο επίπεδο πραγματικότητας τα σωματίδια, όπως και τα μακροσκοπικά αντικείμενα του καθημερινού κόσμου, δεν είναι μεμονωμένες οντότητες αλλά είναι πραγματικά επεκτάσεις του ίδιου θεμελιώδους 'κάτι'.
[Για να κατανοήσουμε καλύτερα την ιδέα του Bohm, ο ίδιος προσφέρει το ακόλουθο παράδειγμα. Φανταστείτε ένα ενυδρείο που περιέχει ένα ψάρι. Φανταστείτε επίσης ότι δεν μπορείτε να δείτε το ενυδρείο άμεσα και η γνώση σας για το τι περιέχει προέρχεται από δύο τηλεοπτικές κάμερες, μια που βρίσκεται μπροστά στο ενυδρείο ενώ η άλλη βρίσκεται στην πλευρά του. Αν εσείς κοιτάζετε τις δύο οθόνες των καμερών σε κάποιο άλλο δωμάτιο, θα υποθέσετε ότι πρόκειται για δύο διαφορετικά ψάρια. Καθώς θα συνεχίσετε να παρατηρείτε αυτά τα 'δύο' ψάρια, θα διαπιστώσετε τελικά ότι υπάρχει μια ορισμένη σχέση μεταξύ τους. Όταν το ένα γυρίζει, τότε και το άλλο γυρίζει, κάνοντας μια ελαφρώς διαφορετική αλλά αντίστοιχη στροφή. Εάν δεν ενημερωθείτε για την πλήρη κατάσταση, θα καταλήξετε στο συμπέρασμα ότι τα ψάρια πρέπει ακαριαία να αλληλεπιδρούν το ένα άλλο. Αυτό λέει Bohm είναι ακριβώς ό,τι συμβαίνει μεταξύ των σωματιδίων στο πείραμα κβαντικής σύζευξης του Aspect]
Σύμφωνα με τον Bohm, η προφανής σύνδεση μεταξύ των σωματιδίων και όλων των πραγμάτων του κόσμου, υπονοεί ένα βαθύτερο επίπεδο πραγματικότητας για το οποίο δεν έχουμε γνώση, και που όλα τα πράγματα δεν είναι χωριστά μέρη, αλλά απόψεις μιας βαθύτερης και ελλοχεύουσας ενότητας (implicate order ο όρος του Bohm). Και δεδομένου ότι όλα τα πράγματα στο φυσικό κόσμο αποτελούνται από αυτά τα 'ειδωλόνια' (eidolons), ο κόσμος ο ίδιος είναι μια προβολή, ένα ολόγραμμα.
[Στην ολογραφία, μία ακτίνα φωτός χωρίζεται σε δύο ακτίνες. Η μία από αυτές φωτίζει το αντικείμενο, ενώ η άλλη καταλήγει κατευθείαν στην επιφάνεια καταγραφής (φιλμ). Η εικόνα του αντικειμένου αποθηκεύεται πάνω στο φιλμ από τη συμβολή των δύο ακτίνων, έτσι ώστε όταν στη συνέχεια φωτιστεί το φιλμ αναπαράγει την εικόνα του αντικειμένου μέσα στο χώρο. Ένα από τα κύρια χαρακτηριστικά του ολογράμματος είναι πως κάθε κομμάτι του φιλμ περιέχει την εικόνα ολόκληρου του αντικειμένου]
O Bohm δεν ήταν ο μόνος ερευνητής που βρήκε στοιχεία ότι ο κόσμος είναι ένα ολόγραμμα. Εργαζόμενος ανεξάρτητα στον τομέα της έρευνας του εγκεφάλου ο Karl Pribram έχει επίσης πειστεί για την ολογραφική φύση της πραγματικότητας. Ο Pribram απασχολήθηκε με το πώς και πού η μνήμη αποθηκεύεται στον εγκέφαλο. Για δεκαετίες οι πολυάριθμες μελέτες έχουν δείξει ότι αντίθετα με το να είναι περιορισμένη σε μια συγκεκριμένη θέση, η μνήμη βρίσκεται διασκορπισμένη σε όλο τον εγκέφαλο. Σε μία σειρά πειραμάτων ορόσημων στη δεκαετία του '20, ο Karl Lashley βρήκε πως όσο μεγάλο τμήμα από τον εγκέφαλο ενός ποντικιού κι αν αφαιρούσε, δεν μπορούσε να ξεριζώσει τη μνήμη του για το πώς να εκτελεστούν σύνθετες λειτουργίες, που το ποντίκι είχε μάθει πριν από τη χειρουργική επέμβαση. Το μόνο πρόβλημα ήταν ότι κανένας δεν μπορούσε να βρει έναν μηχανισμό που να εξηγεί αυτό το περίεργο φαινόμενο. Κατόπιν στη δεκαετία του '60 Pribram χρησιμοποίησε την έννοια της ολογραφίας και συνειδητοποίησε ότι είχε βρει αυτό που οι νευροφυσιολόγοι έψαχναν. Ο Pribram θεώρησε ότι οι μνήμες κωδικοποιούνται όχι στους νευρώνες, ή τους μικρούς σχηματισμούς ομάδων νευρώνων, αλλά στους σχηματισμούς των νευρικών παλμών που διαπερνούν ολόκληρο τον εγκέφαλο με τον ίδιο τρόπο που τα σχέδια συμβολής μιας ακτίνας λέιζερ σαρώνουν ολόκληρο το τμήμα της ταινίας που περιέχει μια ολογραφική εικόνα. Με άλλα λόγια ο Pribram θεωρεί ότι ο εγκέφαλος είναι ο ίδιος ένα ολόγραμμα. Ο Pribram εξηγεί επίσης πώς ο ανθρώπινος εγκέφαλος μπορεί να αποθηκεύσει τόσες πολλές μνήμες σε τόσο μικρή περιοχή. Έχει υπολογιστεί ότι ο ανθρώπινος εγκέφαλος έχει την ικανότητα να απομνημονεύσει 10 δισεκατομμύρια bits πληροφοριών κατά τη διάρκεια της μέσης ανθρώπινης διάρκειας ζωής (ή κατά προσέγγιση την ίδια ποσότητα πληροφοριών που περιλαμβάνονται σε πέντε τόμους της εγκυκλοπαίδειας Britannica).
Ομοίως, έχει ανακαλυφθεί ότι εκτός από τις άλλες ικανότητές τους, τα ολογράμματα έχουν την ικανότητα, απλά με την αλλαγή της γωνίας στην οποία τα δύο λέιζερ χτυπούν ένα κομμάτι της φωτογραφικής ταινίας, να καταγράφουν πολλές διαφορετικές εικόνες στην ίδια επιφάνεια. Έχει δειχθεί ότι ένα κυβικό εκατοστόμετρο μιας ολογραφικής ταινίας μπορεί να περιέχει τουλάχιστον 10 δισεκατομμύρια bits πληροφοριών. Η αποθήκευση της μνήμης δεν είναι ο μόνος γρίφος που γίνεται κατανοητός λαμβάνοντας υπόψη την ολογραφική αρχή του εγκεφάλου. Άλλος ένας είναι πώς ο εγκέφαλος είναι σε θέση να μεταφράσει τη χιονοστιβάδα συχνοτήτων που λαμβάνει μέσω των αισθήσεων. Η κωδικοποίηση και η αποκωδικοποίηση συχνοτήτων είναι ακριβώς ό,τι ένα ολόγραμμα κάνει καλύτερα. Ακριβώς όπως ένα ολόγραμμα λειτουργεί σαν μια συσκευή ικανή να μετατρέψει ένα χωρίς νόημα συνονθύλευμα συχνοτήτων σε μια συνεπή εικόνα, ο Pribram θεωρεί πως ο εγκέφαλος περιέχει επίσης έναν φακό που χρησιμοποιεί τις ολογραφικές αρχές για να μετατρέψει με μαθηματικό τρόπο τις συχνότητες που λαμβάνει μέσω των αισθήσεων στον εσωτερικό κόσμο των αντιλήψεών μας.
Ένα εντυπωσιακό σώμα στοιχείων προτείνει ότι ο εγκέφαλος χρησιμοποιεί τις ολογραφικές αρχές για να εκτελέσει τις διαδικασίες του. Ο Hugo Zucarelli επέκτεινε πρόσφατα το ολογραφικό παράδειγμα στον κόσμο των ακουστικών φαινομένων. Παρακινούμενος από το γεγονός ότι οι άνθρωποι μπορούν να εντοπίσουν την πηγή των ήχων χωρίς κίνηση των κεφαλιών τους, ακόμα κι αν ακούνε μόνο από το ένα αυτί, ο Zucarelli ανακάλυψε ότι οι ολογραφικές αρχές μπορούν να εξηγήσουν αυτήν την δυνατότητα. Επίσης έχει διαπιστωθεί ότι κάθε μια από τις αισθήσεις μας είναι ευαίσθητη σε ένα πολύ ευρύτερο φάσμα συχνοτήτων από ό,τι υποψιαζόμασταν προηγουμένως. Οι ερευνητές έχουν ανακαλύψει για παράδειγμα ότι τα οπτικά συστήματά μας είναι ευαίσθητα σε συχνότητες ήχων, ότι η όσφρησή μας είναι ευαίσθητη σε αυτό που αποκαλείται οσφρητικές συχνότητες (osmic frequencies), καθώς ότι ακόμη και τα κύτταρα στον οργανισμό μας είναι ευαίσθητα σε ένα ευρύ φάσμα συχνοτήτων.
Αυτή η εντυπωσιακή νέα εικόνα της πραγματικότητας, η σύνθεση Bohm και Pribram, η οποία έχει ονομαστεί το ολογραφικό παράδειγμα (holographic paradigm), έχει βρει τους ένθερμους υποστηρικτές της, αν και πολλοί επιστήμονες την αντιμετωπίζουν με σκεπτικισμό. Μια μικρή αλλά αυξανόμενη ομάδα ερευνητών θεωρεί ότι μπορεί να είναι το ακριβέστερο πρότυπο της πραγματικότητας που η επιστήμη έχει φθάσει ως σήμερα. Περισσότερο από αυτούς μερικοί θεωρούν ότι η ολογραφική αρχή μπορεί να λύσει μυστήρια ανεξήγητα από την επιστήμη και που καθιερώνουν ακόμη και το παραφυσικό ως μέρος της φύσης. Πολλά παραψυχολογικά φαινόμενα γίνονται πιο κατανοητά από την άποψη του ολογραφικού παραδείγματος. Σε έναν κόσμο στον οποίο οι μεμονωμένοι εγκέφαλοι είναι πραγματικά αδιαίρετες μερίδες του μεγαλύτερου ολογράμματος και όλοι διασυνδέονται με όλους απείρως, η τηλεπάθεια μπορεί να είναι η πρόσβαση στο ολογραφικό επίπεδο. Επίσης, ο Stanislav Grof θεωρεί πως το ολογραφικό παράδειγμα μπορεί να αποτελέσει ένα πρότυπο για την κατανόηση πολλών από τα φαινόμενα της αλλαγής κατάστασης συνείδησης. Ο ίδιος είχε επίσης ασθενείς που εμφανίστηκαν να περνούν σε κάποιο είδος συλλογικού ή φυλετικού ασυνείδητου. Άτομα με ελάχιστη ή καμία γνώση έδωσαν ξαφνικά λεπτομερείς περιγραφές επικήδειων πρακτικών του Ζωροαστρισμού και σκηνών από την Ινδική μυθολογία. Σε άλλες περιπτώσεις, υπήρξαν πειστικές περιγραφές ταξιδιών έξω από το σώμα, διόρασης του μέλλοντος και αναδρομών σε προηγούμενες ζωές. Οι συσχετισμοί βέβαια με τον Jung, το συλλογικό ασυνείδητο και τη συγχρονικότητα, είναι ολοφάνεροι. Στο βιβλίο δε "Δώρα των άγνωστων πραγμάτων" ο βιολόγος Lyall Watson περιγράφει την εμπειρία του με μια ινδονησιακή γυναίκα σαμάνα, που με την εκτέλεση ενός τελετουργικού χορού ήταν σε θέση να κάνει ένα ολόκληρο άλσος δέντρων να εξαφανιστεί μέσα σ' ένα σύννεφο λεπτού αέρα. Ο Watson καθώς κι ένας άλλος έκπληκτος θεατής συνέχισαν να προσέχουν τη γυναίκα, η οποία ύστερα έκανε τα δέντρα να επανεμφανιστούν και να εξαφανιστούν αρκετές φορές διαδοχικά.
Αν και η τρέχουσα επιστημονική κατανόηση δεν μπορεί να ερμηνέψει τέτοια γεγονότα, δοκιμάζει την υποψία πως αυτό που αποκαλούμε 'σκληρή πραγματικότητα' είναι μόνο μια ολογραφική προβολή. Ίσως συμφωνούμε σχετικά με αυτό που είναι 'εκεί' ή 'όχι εκεί' επειδή αυτό που καλούμε πραγματικότητα προκύπτει από μία συναίνεση που διατυπώνεται και επικυρώνεται στο επίπεδο του ανθρώπινου ασυνείδητου, όπου όλα τα μυαλά διασυνδέονται επ' άπειρο. Εάν αυτό ισχύει, τότε είναι η βαθύτερη επίπτωση του ολογραφικού παραδείγματος για το τι σημαίνει μια εμπειρία όπως αυτή του Watson και πώς την αντιμετωπίζουμε ή την αρνούμαστε επειδή δεν έχουμε προγραμματίσει τα μυαλά μας με τις πεποιθήσεις που θα την έκαναν πιστευτή. Σε έναν ολογραφικό κόσμο δεν υπάρχει κανένα όριο στο βαθμό που μπορούμε να αλλάξουμε την υφή της πραγματικότητας.
Τίποτα δεν είναι αδύνατο, αφού και οι θεμελιώδεις έννοιές μας για την πραγματικότητα γίνονται ύποπτες, γιατί σε έναν ολογραφικό κόσμο, δεδομένου ότι ακόμη και τα τυχαία γεγονότα θα έπρεπε να τα δούμε σύμφωνα με την ολογραφική αρχή και επομένως καθορισμένα. Οι συγχρονικότητες ή φαινομενικές συμπτώσεις έχουν ξαφνικά νόημα, γιατί ακόμη και τα πιο τυχαία γεγονότα θα εξέφραζαν κάποια ελλοχεύουσα συμμετρία. Και αν ακόμα διαπιστώνεται ότι το ολογραφικό παράδειγμα δεν παρέχει την καλύτερη εξήγηση για την ακαριαία επικοινωνία μεταξύ των υποατομικών σωματιδίων, στο ελάχιστο δείχνει ότι θα πρέπει να είμαστε προετοιμασμένοι να επανεξετάσουμε ριζικά τις απόψεις μας για την πραγματικότητα. Γιατί εάν η συμπαγότητα του κόσμου είναι μόνο μια δευτερεύουσα πραγματικότητα και το τι είναι 'εκεί' είναι τελικά μια ολογραφική θαμπάδα συχνοτήτων, και εάν ο εγκέφαλος είναι επίσης ένα ολόγραμμα και επιλέγει μόνο μερικές από τις συχνότητες από αυτήν την θαμπάδα και τις μετασχηματίζει μέσα από τις αισθητήριες αντιλήψεις, τότε τι γίνεται με την αντικειμενική πραγματικότητα; Τιθέμενο απλά, παύει να υπάρχει. Δεδομένου ότι οι θρησκείες της ανατολής έχουν υποστηρίξει από καιρό ότι ο υλικός κόσμος είναι, Maya, μια παραίσθηση και αν μπορούμε να σκεφτούμε ότι είμαστε φυσικά όντα που κινούνται μέσω ενός φυσικού κόσμου, αυτό είναι επίσης μια παραίσθηση. Είμαστε πραγματικά 'δέκτες' που επιπλέουμε μέσα σε μία καλειδοσκοπική θάλασσα συχνοτήτων και ό,τι εξάγουμε από αυτήν τη θάλασσα και το μεταμορφώνουμε ριζικά στη φυσική πραγματικότητα είναι μόνο ένα κανάλι από όλες τις δυνατές διαδρομές που υπάρχουν μέσα στο Ολόγραμμα.
https://christselentis.blogspot.com/2008/08/blog-post_21.html
Σημείωση: Το μήνυμα αυτό γράφτηκε 15 χρόνια πριν. Ο συντάκτης του πιθανόν να έχει αλλάξει απόψεις έκτοτε.