


Το 254 μ.χ Ο Πλωτίνος σε ηλικία 50 ετών αρχίζει το συγγραφικό του έργο, γράφοντας συνολικά 54 βιβλία.
Το 263 μ.χ έρχεται στην σχολή του Πλωτίνου σε ηλικία 30 χρόνων ο Πορφύριος, ο οποίος μετά τον θάνατο του διδασκάλου του, συγκέντρωσε τα συγγράμματα του και τα διαίρεσε σε έξι εννεάδες. Το 270 μ.χ ο Πλωτίνος μεταβαίνει στην Καμπανία όπου και πεθαίνει σε ηλικία 66 ετών. Σήμερα γνωρίζουμε την σκέψη του Πλωτίνου κυρίως μέσα από το έργο «Εννεάδες», του μαθητή του Πορφύριου.
Σύμφωνα με τον Πλωτίνο υπάρχουν μία αισθητή και τρεις νοητές υποστάσεις στις οποίες συμπεριλαμβάνονται τα πάντα. Οι υποστάσεις αυτές είναι οντολογικά και αξιολογικά ιεραρχημένες από τις ανώτερες προς τις κατώτερες, και έχουν ως εξής: ΈΝ, Νους, ψυχή, φύση. Το κάθε επίπεδο γεννά, μέσα από «θέαση» το επόμενο. Η θέαση κατά τον Πλωτίνο είναι η λειτουργία μέσα από την οποία δημιουργούν τα νοητά όντα. Ο Πλωτίνος αφήνει να εννοηθεί ότι η λέξη «ΘΕΟΣ» προέρχεται από το «θεάομαι» (βλέπω). Οι τρεις υποστάσεις ΕΝ ΝΟΥΣ ΨΥΧΗ δημιουργούν τις κατώτερες πραγματικότητες, ακτινοβολώντας το ανώτερο στο κατώτερο, ως μία αναγκαστική συνέπεια της ίδιας του της ύπαρξης. Η Φύση, αποτελεί γέννημα της Ψυχής, (η Ψυχή είναι γέννημα του Νου, ο Νους είναι γέννημα του Ενός), και γεννάει τον φυσικό μας κόσμο. Το Έν είναι άμορφο άρα δεν παρέχει καμία δυνατότητα να το δούμε. Όχι μόνο δεν μπορούμε να το δούμε , αλλά δεν μπορούμε να του αποδώσουμε καν ιδιότητες, διότι τότε θα το καταστούσαμε διττό. Αποτελούμενο δηλ. από τον πύρινα του συν μία πρόσθετη ιδιότητα. Ωστόσο ο Πλωτίνος κάνει νύξεις για έμμεση θέαση του Εν. Συγκρινόμενο με τον Ήλιο που ανατέλλει πάνω από τα όντα και στέλνει το φως του σε αυτά, το Ένα μπορεί να προσεγγιστεί από τον Νου , κατά το μέτρο που αυτός θα ακινητοποιηθεί και θα αφοσιωθεί στην θεϊκή θέαση. Το 270 μ.χ ο Πλωτίνος μεταβαίνει στην Καμπανία όπου και πεθαίνει σε ηλικία 66 ετών. Ο Νεοπλατωνισμός επηρέασε την βυζαντινή σκέψη μέσω του Διονύσιου Αρεοπαγίτη και του Μιχαήλ Ψελλού, γονιμοποίησε τη μεσαιωνική σκέψη μέσω του Αγίου Αυγουστίνου, ενώ επηρέασε και την ισλαμική φιλοσοφία με την έλευση των Αράβων. Σήμερα γνωρίζουμε την σκέψη του Πλωτίνου κυρίως μέσα από το θαυμάσιο έργο «Εννεάδες». Το 1794 και το 1817 ο τελευταίος Νεοπλατωνιστής Αγγλος Thomas Taylor εκδίδει το βιβλίο «the Works of Plotinus», στο οποίο περιγράφει ένα διάλογο του Πλωτίνου με τον μαθητή του Πορφύριο, μέσα από τον οποίο προσπαθεί να σκιαγραφήσει την σκέψη του Πλωτίνου. Aς παρακολουθήσουμε πως περίπου ήταν αυτός ο διάλογος, μέσα από την σύνθεση των κειμένων του Πλωτίνου:
ΠΟΡΦΥΡΙΟΣ : Ο Αμέλιος μου είπε Πλωτίνε, ότι για να φιλοσοφήσω πρέπει πρώτα να γνωρίσω τις παγκόσμιες αρχές. Για αυτό σε ερωτώ. Τι βρίσκετε πίσω από όλες τις μορφές της ζωής; Τι είναι η φύση; Πως μπορεί να περιγραφεί;
ΠΛΩΤΙΝΟΣ : Πάνω από όλα πρέπει να βρίσκεται κάτι που να είναι απλό. Γιατί εάν δεν είναι απλό, και δεν είναι το ΕΝ, τότε δεν θα είναι η αιτία Η αιτία των πάντων πρέπει να είναι μία και μοναδική.
ΠΟΡΦΥΡΙΟΣ : Μα το δημιουργημένο σύμπαν είναι πολλαπλασιαζόμενο και σύνθετο. Θέλεις να πεις ότι το σύνθετο προέρχεται από το απλό;
ΠΛΩΤΙΝΟΣ : Δεν είναι δυνατό για τα πολλά να υπάρχουν εκτός και αν υπάρχει το ΕΝ, από το οποίο αποτελούνται, και το οποίο υπάρχει πριν από όλα τα άλλα. Το ΕΝ είναι η αιτία όλων.
ΠΟΡΦΥΡΙΟΣ : Πως μπορεί δάσκαλε το ΕΝ να περιγραφεί;Έχω την εντύπωση ότι το ΕΝ υπερβαίνει την δυνατότητα της ανθρώπινης αντίληψης, και ότι η ανθρώπινη έκφραση θα μπορούσε μόνο το αλλοιώσει.
ΠΛΩΤΙΝΟΣ : Πως αλήθεια μπορούμε να μιλήσουμε για αυτό; Μπορούμε να πούμε κάτι για αυτό, αλλά δεν μπορούμε να το περιγράψουμε. Ούτε έχουμε κάποια γνώση ή διανοητική αντίληψη του. Μπορούμε να πούμε τι δεν είναι και όχι τι είναι. Αυτό όμως δεν μας εμποδίζει να το γνωρίσουμε.
ΠΟΡΦΥΡΙΟΣ : Μπορούμε να πούμε ότι το ΕΝ είναι η ύπαρξη;
ΠΛΩΤΙΝΟΣ : Το ΈΝΑ δεν είναι η ύπαρξη, αλλά η ύπαρξη είναι η εκπόρευση του, η πρώτη γέννηση. Για τον λόγο αυτό δεν υπάρχει όνομα για το ΕΝ, είναι ανέκφραστο.
ΠΟΡΦΥΡΙΟΣ : Κατάλαβα. Είναι περισσότερο μη ύπαρξη παρά ύπαρξη. Δεν έχει όμως σχέση με την εκδηλωμένη πεπερασμένη ύπαρξη;
ΠΛΩΤΙΝΟΣ : Το ΕΝ είναι τα πάντα, και ταυτόχρονα τίποτα. Το ΕΝ είναι τα πάντα, για τον λόγο ότι όλα ενυπάρχουν μέσα του. Στους κόλπους του υπάρχουν, και ΘΑ υπάρξουν τα πάντα.
ΠΟΡΦΥΡΙΟΣ : Κατάλαβα. Το ΕΝ αντιπροσωπεύει την δυνατότητα. Ποια όμως η σχέση του Ενός με την ζωή;
ΠΛΩΤΙΝΟΣ : Υπάρχει πριν από την ζωή και είναι η αιτία της, εφόσον η ενέργεια της ζωής δεν προηγείται αλλά αντίθετα απορρέει από την ανέκφραστη πηγή του ΕΝΟΣ.
ΠΟΡΦΥΡΙΟΣ : Πρέπει να υποθέσουμε λοιπόν ότι το ΕΝ που υπάρχει πριν από όλα, δεν είναι το εκδηλωμένο σύμπαν. Που βρίσκεται λοιπόν το ΕΝ;
ΠΛΩΤΙΝΟΣ : Το ΕΝ υπάρχει παντού. Δεν υπάρχει μέρος όπου δεν είναι, για αυτό και γεμίζει τα πάντα. Μέσω αυτού υπάρχουν τα πάντα. Το ΕΝ γεμίζει τα πάντα, παράγει τα πάντα, χωρίς να είναι αυτό που παράγει.
ΠΟΡΦΥΡΙΟΣ : Μα Πλωτίνε ξέρεις καλά ότι το εκδηλωμένο σύμπαν χαρακτηρίζεται από την κίνηση. Είναι το ΕΝ η κίνηση; Ή είναι η δυνατότητα της κίνησης, μία συνθήκη στάσης; Ποια η σχέση του ΕΝΟΣ με την κίνηση και την στάση;
ΠΛΩΤΙΝΟΣ : Το ΕΝ υπερέχει και της κίνησης και της στάσης. Είναι η δυνατότητα και της κίνησης και της στάσης, υπερέχει και των δύο.
ΠΟΡΦΥΡΙΟΣ : Άλλη μία σκέψη με προβληματίζει δάσκαλε. Το σύμπαν εκδηλώνεται διανοητικά. Μπορείς να περιγράψεις το ΕΝ σαν διάνοια; Με άλλα λόγια το ΕΝ σκέπτεται;
ΠΛΩΤΙΝΟΣ : Το ΕΝ δεν σκέπτεται γιατί εμπεριέχει τόσο την σκέψη, όσο και το σκεπτόμενο. Το ΕΝ δεν είναι η διάνοια, αλλά ανώτερο της διάνοιας. Κατά συνέπεια εφόσον είναι ανώτερο της διάνοιας η εκπόρευση του θα είναι και διανοητική.
ΠΟΡΦΥΡΙΟΣ : Είναι φανερό ότι το ΕΝ είναι πέρα από την ανθρώπινη αντίληψη. Δεν μπορείς όμως δάσκαλε να μου περιγράψεις περιοχές του ΕΝΟΣ που να μπορώ να αντιληφθώ; Τι ακολουθεί την συνθήκη της δυνατότητας; πώς το σύμπαν εκδηλώνεται;
ΠΛΩΤΙΝΟΣ : Οτιδήποτε υπάρχει μετά από το ΕΝ, προέρχεται από αυτό. Αλλά αυτό το δεύτερο στάδιο της ύπαρξης, δεν θα είναι πια το ΕΝ αλλά η πολλαπλότητα του ΕΝΟΣ. Διαπιστώνουμε ότι όλα τα πράγματα που πλησιάζουν την τελειότητα δεν μπορούν να παραμείνουν σε ανεκδήλωτη ύπαρξη, αλλά πρέπει να εκδηλώνονται Αυτό παρατηρείται σε όλη την φύση. Όχι μόνο στα όντα που είναι ικανά επιλογών, αλλά ακόμα και σε αυτά που στερούνται της επιλογής, υπάρχει η τάση να μεταδίδουν ότι ενυπάρχει μέσα τους. Για παράδειγμα η φωτιά παράγει θερμότητα, το χιόνι παράγει κρύο. Για αυτό τον λόγο, όλα τα πράγματα στην φύση τείνουν στην αθανασία με την εκδήλωση των ποιοτήτων τους. Το ΕΝ εκδηλώνει το εαυτό του. Αυτό που εκδηλώνεται, εκδηλώνει παράλληλα τον εαυτό του.
ΠΟΡΦΥΡΙΟΣ : Α μάλιστα. Διδάσκεις λοιπόν και εσύ το δόγμα «της απόρροιας» των Γνωστικών. Ξεχνάς όμως Πλωτίνε, ότι όλα τα εκδηλωμένα είναι φτιαγμένα από ύλη. Πως μπορεί η ύλη να παράγει τον αυτό της;
ΠΛΩΤΙΝΟΣ : Η ύλη δεν είναι νεκρή. Η ύλη δεν στερείται ζωής και νοημοσύνης. Το ένα δεν υπάρχει χωρίς το άλλο. Το σχήμα και η ύλη είναι αρχές αναγκαίες για οτιδήποτε έχει σώμα
ΠΟΡΦΥΡΙΟΣ : Καταλαβαίνω Πλωτίνε . Η θεωρία σου υποστηρίζει ότι το πνεύμα και η ύλη δεν πρέπει να θεωρούνται σαν ξεχωριστές οντότητες, αλλά σαν δύο όψεις του ΕΝΟΣ, που αποτελεί την βάση της ύπαρξης. Αλλά τι συμβαίνει με τον άνθρωπο; Υπάρχει κάτι στον άνθρωπο που αντιστοιχεί στο ΕΝ;
ΠΛΩΤΙΝΟΣ : Πρέπει να υπάρχει μία άλλη φύση, διαφορετική από το σώμα, που γεννά ύπαρξη από τον εαυτό της. Είναι αναγκαίο και πρέπει να υπάρχει ένα συγκεκριμένο πρωταρχικό είδος ζωής, που είναι επίσης χωρίς μορφή και αιώνιο, και που είναι μέρος όλων των πραγμάτων . Είναι αναγκαίο να υπάρχει κάτι που είναι η πηγή της ζωής, κάτι που θα είναι πέρα από την σωματική φύση.
ΠΟΡΦΥΡΙΟΣ : Μιλάς για αυτό που ονομάζουμε Ψυχή; Εάν ναι ποία είναι η σχέση της ψυχής με το ΕΝ;
ΠΛΩΤΙΝΟΣ : Η ψυχή είναι μία και σέβεται το ΕΝ. Η ψυχή εμπεριέχει άφθονο μέρος της ουσίας του ΕΝΟΣ μέσα της.
ΠΟΡΦΥΡΙΟΣ : Ποια είναι η φύση της ψυχής ;
ΠΛΩΤΙΝΟΣ : Η ψυχή δεν έχει σώμα όπως διδάσκουν οι Στωικοί. Κανένα άθροισμα ατόμων δεν θα μπορούσε να παράξει την ψυχή. Η ψυχή είναι μία ασώματη και αθάνατη ουσία. Η ψυχή μεταδίδει κίνηση σε όλα. Μεταδίδει ζωή στο σώμα. Αυτή μόνη κατέχει την αληθινή ζωή. ΠΟΡΦΥΡΙΟΣ : Ποία είναι η γνώμη σου για την σχέση των ψυχών με την παγκόσμια ψυχή ;
ΠΛΩΤΙΝΟΣ : Το σύμπαν ενυπάρχει στην ψυχή που είναι η ουσία του, και κανένα τμήμα του δεν στερείται της ψυχής που το υγραίνει με ζωή, όπως το δίχτυ στο νερό. Εάν όλες οι ψυχές γίνονται ΜΙΑ στην συμπαντική ψυχή, γιατί δεν θα μπορούσαν μαζί να σχηματίζουν το ΕΝ; Εάν η ψυχή μου και η ψυχή σου προέρχονται από την παγκόσμια ψυχή τότε όλες οι ψυχές σχηματίζουν το ΕΝ.
ΠΟΡΦΥΡΙΟΣ : Πως τότε Πλωτίνε θα όριζες τον άνθρωπο; Είναι ο άνθρωπος μία ψυχή ή κατέχει απλώς κατέχει μία ψυχή;
ΠΛΩΤΙΝΟΣ : Ο άνθρωπος είναι ψυχή και έχει ένα σώμα. Η φύση και η ουσία αυτών των δύο πρέπει να διαχωριστεί. Από την στιγμή που το σώμα είναι σύνθετο, η ανάγκη δεν μπορεί να το διατηρήσει για πάντα στην ίδια κατάσταση. Η γνώση ομοίως δείχνει πως, ότι διαλύεται κατά τον θάνατο δέχεται διαχωρισμούς μίας και κάθε τι που ενυπάρχει σε κάτι, τείνει στο όλο και όμοιο του από όπου προήλθε Η ψυχή λοιπόν διαχωρίζεται κατά τον θάνατο από το σώμα.
ΠΟΡΦΥΡΙΟΣ : Το σώμα μας δεν αποτελεί μέρος μας Πλωτίνε ;
ΠΛΩΤΙΝΟΣ : Εάν το σώμα είναι μέρος μας, τότε δεν είμαστε εξολοκλήρου αθάνατοι. Όταν όμως διακρίνουμε σωστά, βλέπουμε ότι το σώμα είναι μόνο το όργανο της ψυχής, και ότι η ψυχή είναι ουσιαστικά ο άνθρωπος.
ΠΟΡΦΥΡΙΟΣ : Μα Πλωτίνε παρότι το σώμα είναι ένα όργανο μόνο της ψυχής, παρόλα αυτά είναι ένα σημαντικό μέρος της. Δεν μπορούμε να λειτουργήσουμε χωρίς αυτό.
ΠΛΩΤΙΝΟΣ : Δεν είμαστε μόνο το σώμα, αλλά δεν είμαστε και εντελώς χωρισμένοι από αυτό. Είναι εξαρτώμενο από εμάς. Για αυτό οι πόνοι και οι ηδονές που βιώνει το σώμα μας επηρεάζουν. Όσο πιο αδύναμοι είμαστε τόσο πιο πολύ ασχολούμαστε με αυτό. Μέσα σε αυτό είναι δεμένο ένα μέρος του εαυτού μας, που αποτελεί την προσωπικότητα μας.
ΠΟΡΦΥΡΙΟΣ : Γιατί τότε Πλωτίνε οι άνθρωποι μιλούν για την ψυχή σαν να είναι το σώμα;
ΠΛΩΤΙΝΟΣ : Λέγεται ότι η ψυχή είναι το σώμα, για τον λόγο ότι το σώμα είναι ορατό. Αλλά εάν μπορούσαμε να δούμε την ψυχή, και αν μπορούσαμε να δούμε ότι περιβάλει το σώμα με την ζωή που κατέχει, θα λέγαμε ότι η ψυχή δεν είναι με κανένα τρόπο το σώμα, αλλά αντίθετα το σώμα περιέχεται μέσα σε αυτήν, αυτό που ρέει μέσα στο ακίνητο.
ΠΟΡΦΥΡΙΟΣ : Μπορείς να μου δώσεις ένα παράδειγμα έτσι ώστε να μου γίνει πιο ξεκάθαρο ;
ΠΛΩΤΙΝΟΣ : Η ψυχή λέγεται ότι υπάρχει στο σώμα όπως ο καπετάνιος σε ένα πλοίο. Αλλά αυτό δεν είναι σωστό. Γιατί αφενός βρίσκεται στο πλοίο κατά τύχη, και αφετέρου γιατί ο καπετάνιος κυβερνά όλο το πλοίο, ενώ βρίσκεται σε ένα μόνο μέρος του, ενώ η ψυχή κυβερνά το σώμα και είναι παρούσα παντού. Ένα καλύτερο παράδειγμα θα ήταν εάν λέγαμε ότι η ψυχή είναι παρούσα στο σώμα όπως το φως στον αέρα. Το φως είναι παρόν στον αέρα χωρίς να ανακατεύεται με αυτό. Όταν το φως αποσύρεται από τον αέρα, μέσα στον οποίο ακτινοβολεί, αυτός (ο αέρας) δεν κρατά τίποτα από το φως, αλλά φωτίζεται μόνο για όσο ο αέρας παραμένει το μέσα του.
ΠΟΡΦΥΡΙΟΣ : Σε ευχαριστώ Πλωτίνε για τα παραδείγματα. Αλλά έχω άλλη μια ερώτηση που θα ήθελα να σου κάνω. Είπες πριν από λίγο ότι μέρος του εαυτού μας είναι δεμένο στο σώμα μας. Πρέπει να υποθέσω ότι και όλη ψυχή δεν είναι παρούσα στο σώμα ;
ΠΛΩΤΙΝΟΣ : Η ψυχή δεν εισέρχεται ολοκληρωτικά στο σώμα. Το υψηλότερο μέρος μένει πάντα ενωμένο με τον νοήμονα κόσμο, ενώ το κατώτερο μέρος της παραμένει ενωμένο με τον αισθητό κόσμο. Το ανώτερο μέρος της είναι ανεπηρέαστο από την έλξη των παροδικών απολαύσεων και οδηγεί σε μία ατάραχη ζωή. Κάθε ψυχή έχει ένα κατώτερο μέρος που είναι στραμμένο προς το σώμα, και ένα ανώτερο που είναι στραμμένο προς την θεία διάνοια.
ΠΟΡΦΥΡΙΟΣ : Μάλιστα. Η φύση της ψυχής γίνεται δυαδική μόλις εισέρχεται στο σώμα Συνεπώς αυτό αναγκαστικά σημαίνει διπλή δράση.
ΠΛΩΤΙΝΟΣ : Ακριβώς. Η ψυχή έχει διπλή δράση στις σχέση της με το πάνω και το κάτω. Με την πρώτη της ενέργεια ελέγχει το σώμα, και με την δεύτερη μελετά τις καταληπτές οντότητες.
ΠΟΡΦΥΡΙΟΣ : Κατάλαβα. Η ψυχή είναι μία ενεργή οντότητα. Πως ενεργεί ;
ΠΛΩΤΙΝΟΣ : Η ψυχή έχει οντότητα με χαρακτηριστική φύση και ενέργειες. Μία από αυτές είναι η μνήμη, της οποίας η άσκηση εμποδίζεται μόνο από το σώμα. Όταν η ψυχή δένεται στο σώμα, ξεχνάει. Όταν διαχωρίζετε θυμάται. Για αυτό τον λόγο το σώμα είναι η πηγή της λήθης. Η μνήμη ανήκει μόνο στην ψυχή.
ΠΟΡΦΥΡΙΟΣ : Πως η ψυχή χρησιμοποιεί τα σώματα ; Υπάρχει κάποιος νόμος που προκαλεί την μετενσάρκωση σε ένα σώμα ;
ΠΛΩΤΙΝΟΣ : Αυτό που ονομάζεται αναπόφευκτη ανάγκη και θεία δικαιοσύνη κυβερνά την φύση που προκαλεί κάθε ψυχή να εισέρχεται σε εκείνο το σώμα που έχει επιλέξει. Όταν έρθει η κατάλληλη ώρα, η ψυχή πλησιάζει το σώμα εκείνο όπου οφείλει να εισέλθει. Κάθε ψυχή έχει την δική της ώρα.
ΠΟΡΦΥΡΙΟΣ : Πλωτίνε φαίνεται ότι διδάσκεις για μία δύναμη που βρίσκεται έξω από τον άνθρωπο. Ο νόμος για τον οποίο μιλάς που βρίσκεται ; Από πού πηγάζει ;
ΠΛΩΤΙΝΟΣ : Ο κάθε ένας από εμάς κουβαλά μαζί του αυτόν τον νόμο, έναν νόμο του οποίου η ισχύς δεν πηγάζει από έξω, αλλά που είναι έμφυτη.
ΠΟΡΦΥΡΙΟΣ : Ποιος είναι ο σκοπός της μετενσάρκωσης ;
ΠΛΩΤΙΝΟΣ : Η ψυχή κατέρχεται για να εξελίξει τις δυνάμεις της και για να στολίσει ότι βρίσκεται κάτω από αυτήν. Η ψυχή αλλάζει σώματα με τον ίδιο τρόπο που σε ένα θεατρικό έργο ο ηθοποιός πεθαίνει, αλλά στην επόμενη σκηνή, αλλάζει ενδύματα και υποδύεται ένα άλλο πρόσωπο και επιστρέφει στην σκηνή.
ΠΟΡΦΥΡΙΟΣ : Τι είναι τότε Πλωτίνε ο θάνατος;
ΠΛΩΤΙΝΟΣ : Θάνατος είναι μόνο η αλλαγή του σώματος, όπως και να έχει αυτός που αναχωρεί θα ξαναγυρίσει να παίξει..
ΠΟΡΦΥΡΙΟΣ : Δώσε μου ακόμα ένα παράδειγμα Πλωτίνε. Είναι ένα θέμα που πάντα με μπέρδευε.
ΠΛΩΤΙΝΟΣ : Η Ζωή είναι ένας συνεταιρισμός της ψυχής και του σώματος. Θάνατος είναι ο χωρισμός. Τόσο στην ζωή όσο και στον θάνατο η ψυχή νοιώθει σαν στο σπίτι της.
ΠΟΡΦΥΡΙΟΣ : Τι συνείδηση έχει η ψυχή μετά τον θάνατο ;
ΠΛΩΤΙΝΟΣ : Υπάρχουν δύο στάδια μετά θάνατο. Στο πρώτο η ψυχή έλκεται από το σώμα που αναπολεί ότι ο άνθρωπος έκανε ή υπέφερε κατά την διάρκεια της ζωής του. Στην διάρκεια του χρόνου όμως η ανάμνηση προηγούμενων ζωών θα επιτευχθεί. Για τον λόγω ότι με τον καιρό η ψυχή εξαρτάται όλο και λιγότερο από το σώμα, και έτσι αρχίζει να θυμάται πράγματα που είχε ξεχάσει στην παρούσα ζωή.
ΠΟΡΦΥΡΙΟΣ : Και όταν η ψυχή επιστρέφει στην γήινη ύπαρξη Πλωτίνε, τι συμβαίνει ;
ΠΛΩΤΙΝΟΣ : Συναντά τις συνέπειες των προηγούμενων οφειλών της. Αυτοί που στην προηγούμενη ζωή τους, ήταν ιδιοκτήτες σκλάβων, εάν καταχράστηκαν την εξουσία τους, θα γίνουν αυτοί σκλάβοι. Δεν εναπόκειται μόνο στην τύχη το να γίνει κάποιος σκλάβος, φυλακισμένος ή ατιμασμένος. Θα πρέπει να έχει διαπράξει την βία την οποία εισπράττει. Εάν επιθυμείς να ανακαλύψεις την διανεμόμενη δικαιοσύνη, δεν είναι αρκετό να εξετάζεις μόνο το παρόν αλλά τόσο παρελθόν, όσο και το μέλλον. Το σύστημα αυτό ανταποδιτικότητας είναι απόλυτο, δίκαιο και σοφό. Η τάξη που κυριαρχεί στο σύμπαν είναι αιώνια. Επενεργεί στο κάθε τι ακόμα και στα μικρότερα πράγματα.
ΠΟΡΦΥΡΙΟΣ : Μου υπέδειξες Πλωτίνε ότι ο άνθρωπος είναι ο υπαίτιος της μοίρας του, και ο μοναδικός υπεύθυνος που ενεργοποιεί τις αιτίες τόσο της ευτυχίας όσο και της δυστυχίας του. Πως όμως αυτός ο νόμος που κληρονομείται στον άνθρωπο ορίζει την ποιότητα και την ποσότητα της τιμωρίας που ο άνθρωπος πρέπει να υποφέρει ;
ΠΛΩΤΙΝΟΣ : Ο Θείος νόμος είναι αναπόφευκτος, και περιέχει μέσα του την δύναμη της δικαιοσύνης. Μέσω του νόμου καθορίζεται πως και για πόσο είναι αναγκαίο κάποιος να υποφέρει. Οι τιμωρίες που εξαγνίζουν το κακό πρέπει να προέρχονται από την τάξη που κυβερνά όλα τα πράγματα. Οι κακές πράξεις τα ατυχήματα και η δυστυχία που καταπιέζουν το καλό, μπορεί να ειπωθεί ότι είναι οι συνέπειες προηγούμενων σφαλμάτων. Η παγκόσμια τάξη δεν πρέπει να κατηγορείται ως άδικη , αλλά πρέπει να επιμένουμε στην διανομή του δίκαιου. Εάν δεν καταλαβαίνουμε κάποια πτυχές του Θείου νόμου είναι λόγω κρυφών αιτιών που διαφεύγουν της γνώσης μας.
ΠΟΡΦΥΡΙΟΣ : Διανεμητής δικαιοσύνης. Θα θυμάμαι αυτές τις λέξεις Πλωτίνε. Μου ξεκαθάρισες πολλά σημεία που με προβλημάτιζαν. Αλλά Πλωτίνε όλοι οι άνθρωποι υποβάλλονται στην διανομή της δικαιοσύνης με τον ίδιο τρόπο;
ΠΛΩΤΙΝΟΣ : Υπάρχουν τρεις τύποι ανθρώπων. Ο πρώτος αφορά τους ανθρώπους εκείνους που θεωρούν την επίγεια ζωή σαν την αρχή και το τέλος. Ο δεύτερος αφορά αυτούς που είναι ικανοί σε κάποιο βαθμό να στρέφουν την ψυχή τους σε πιο υψηλές αξίες. Και τέλος υπάρχουν οι σοφοί άνθρωποι των οποίων τα μάτια στρέφονται προς το Φως..
Δημοσιεύτηκε στο περιοδικό «Ελληνική Αγωγή».
https://xletsos-basilhs.blogspot.com/search/label/Πλωτίνος
Σημείωση: Το μήνυμα αυτό γράφτηκε 15 χρόνια πριν. Ο συντάκτης του πιθανόν να έχει αλλάξει απόψεις έκτοτε.
Δεσμώτης
Περιβόητο μέλος



Αρίστιππος ο Κυρηναίος
Αρίστιππος ο πρεσβύτερος ήταν φιλόσοφος, μαθητής του Σωκράτη και ιδρυτής της Κυρηναϊκής Σχολής ή Ηδονιστικής Σχολής (435 – 355 π.Χ.).
Σε νεαρή ηλικία γνωρίστηκε με τη διδασκαλία του Πρωταγόρα. Αργότερα γοητεύθηκε από τη διδασκαλία του Σωκράτη, ήλθε στην Αθήνα και συνδέθηκε στενά μαζί του, χωρίς όμως να εγκαταλείψει τις συνήθειες τις ζωής του και τις αντιλήψεις του.
Ο Ξενοφών (Απομνημονεύματα Α,1 και Γ,8) τον παρουσιάζει να συνομιλεί με τον Σωκράτη και να αναπτύσσει τις ηδονιστικές του θεωρίες. Η φιλοσοφία όμως του Σωκράτη δεν είχε αποφασιστική σημασία για τη ζωή του. Είναι ο πρώτος μαθητής του Σωκράτη ο οποίος μετά τον θάνατο του δασκάλου εμφανίστηκε ως σοφιστής, δηλαδή επαγγελματίας και αμειβόμενος δάσκαλος, αρχικά στην Αθήνα και αργότερα σε άλλες πόλεις, όπου φιλοξενήθηκε από τυράννους, όπως ο Διονύσιος των Συρακουσών, τους οποίους κολάκευε και ζούσε με πολυτέλεια στις αυλές τους. Δίδαξε ως σοφιστής και έπαιρνε υψηλά δίδακτρα.
Επιστρέφοντας στην πατρίδα του ίδρυσε τη φιλοσοφική του σχολή, όπου δίδασκε ότι η γνώση έχει αξία, όταν αυτή συνοδεύεται με πρακτική χρησιμότητα. Περιφρονούσε τα μαθηματικά, διότι δεν εξετάζουν τι είναι ωφέλιμο και τι βλαβερό. Τις φυσιογνωστικές έρευνες τις θεωρούσε άσκοπες και ανωφελείς.
Ακολουθώντας τον Πρωταγόρα, υποστήριζε ότι μπορούμε να γνωρίζουμε μόνο τα δικά μας αισθήματα και όχι το ποιόν των όντων και τα αισθήματα των άλλων, επειδή αυτά είναι δημιουργήματα της στιγμής. Τα αισθήματα τα διέκρινε σε εκείνα που προκαλούν ηδονή και σε εκείνα που προκαλούν πόνο. Η ηδονή από τη φύση της είναι ευάρεστη και αποτελεί αγαθό, ενώ ο πόνος, ως δυσάρεστος από τη φύση του επίσης , αποτελεί κακό. Ύψιστος λοιπόν σκοπός του ανθρώπου είναι η ηδονή και προς αυτόν το σκοπό πρέπει να κατατείνουν όλες οι πράξεις του.
Αυτός ο σκοπός εξάλλου κατά τον Αρίστιππο την έκφραση της ανώτατης ηθικής. Γι' αυτό είναι εντελώς αδιάφορη η πηγή προέλευσης των ηδονών.Υπάρχει όμως διαφορά βαθμού μεταξύ των απολαύσεων. Τα σωματικά αισθήματα ηδονής κατέχουν την πρώτη θέση, ως τα πιο πηγαία και ισχυρότερα. Δε στερούνται όμως τελείως σημασίας και οι ψυχικές και πνευματικές ηδονές.
Έργο της φρόνησης είναι να κρίνει, ανάλογα με την αξία τους, τα διάφορα αγαθά και τις αντίστοιχες απολαύσεις. Οποιαδήποτε και αν είναι η επιλογή, απαράβατος πρέπει να θεωρείται ένας όρος, η εγκράτεια. Δεν πρέπει δηλαδή κατά την πραγματοποίηση του μοναδικού σκοπού, που είναι η απόλαυση της ζωής κατά τον καλύτερο δυνατόν τρόπο, να υποταχθεί κανείς στις ηδονές , αλλά να παραμένει κύριος του εαυτού του και των περιστάσεων.
Στον διάλογό του Περί του Λαΐδος κατόπτρου (είναι ένας από τους 6 και κατ' άλλους 25 διαλόγους που έγραψε) τον κανόνα αυτό ζωής τον περιγράφει ως εξής:<< Έχω Λαΐδα, ουκ έχομαι. επεί το κρατείν και μη ηττάσθαι ηδονών άριστον>>.
Η αντίληψη αυτή περί αυτοκυριαρχίας και ο έρωτας της ανεξαρτησίας τον οδηγούν μακρύτερα, στο αγαθό της ελευθερίας του ατόμου, προς το οποίο τρέφει ιδιαίτερη εκτίμηση. Ο ίδιος προσωπικά, για να μη θυσιάσει την ελευθερία του, όχι μόνο μακριά από την πολιτική κρατήθηκε, αλλά και δεν δέχθηκε να ανήκει ως πολίτης σε κάποιο συγκεκριμένο κράτος, γι' αυτό και ζούσε παντού ως μέτοικος.
Η φιλοσοφική του σχολή στην Κυρήνη άνθησε και άκμασε ως την εποχή των Πτολεμαίων. Η φιλοσοφία του είναι αισθησιοκρατική. Η μόνη πραγματική γνώση μας, λέει, που αποτελεί και κριτήριο για τις πράξεις μας, είναι η ηδονή και ο πόνος που νιώθουμε. Ο σκοπός της ζωής μας επομένως είναι η ηδονή. Αγαθό είναι το ευάρεστο, κακό το δυσάρεστο. Ύψιστο αγαθό είναι η ηδονή που τη διευθύνει η σύνεση και την εξευγενίζει η παιδεία. «Νʼ αρπάζεις την κάθε στιγμή και να τη χαίρεσαι, γιατί μόνο η στιγμή μας ανήκει». Αυτή είναι η ουσία της φιλοσοφίας του. Η ηθική που διακηρύσσει ο Αρίστιππος είναι καθαρά ατομική, εγωιστική και χρησιμοθηρική.
Διάδοχοί του είναι ο Ηγησίας,ο Αννίκερις, ο Θεόδωρος ο άθεος, η κόρη του Αρήτη, που δίδαξε τη φιλοσοφία του πατέρα της στο γιο της Αρίστιππο το Μητροδίδακτο, ο οποίος προήγαγε την Κυρηναϊκή φιλοσοφία.
Βικ.
Σημείωση: Το μήνυμα αυτό γράφτηκε 15 χρόνια πριν. Ο συντάκτης του πιθανόν να έχει αλλάξει απόψεις έκτοτε.
paokman
Νεοφερμένο μέλος


Σημείωση: Το μήνυμα αυτό γράφτηκε 15 χρόνια πριν. Ο συντάκτης του πιθανόν να έχει αλλάξει απόψεις έκτοτε.
venividivici
Τιμώμενο Μέλος



Ο Πλάτωνας δείχνει προς τον ουρανό, ενώ ο Αριστοτέλης προς τη γη......
δηλώνοντας τον Πλάτωνα ως ιδεαλιστή-σοφό και τον Αριστοτέλη ως λογικό - θετικιστή....

Η Φιλοσοφική Σχολή της Αθήνας - Ραφαήλ
Από το Αριστοτέλης VS Πλάτωνα: Οι διαφορές των δύο γιγάντων
https://magazine.nea-acropoli.gr/index.php?option=com_content&view=article&id=2:-vs-&catid=11:-128&Itemid=25
Σημείο πρώτο: Η Θεωρία των Ιδεών
Το πρώτο κύριο και βασικό σημείο διαφωνίας τους ήταν η αντίληψή τους για τον Κόσμο. Ο Πλάτωνας πίστευε ότι πίσω από τον κόσμο των αισθήσεων και της Ύλης υπήρχε μία άλλη πραγματικότητα, την οποία ονόμαζε “Κόσμο των Ιδεών”. Σʼ αυτόν τον κόσμο υπάρχουν και βρίσκονται τα καλούπια, οι αιτίες, τα πρότυπα όλων των πραγμάτων και φαινομένων που αντιλαμβανόμαστε μέσω των αισθήσεων γύρω μας. Όλα είναι φτιαγμένα με βάση μία διαχρονική μορφή, που παραμένει αιώνια και σταθερή παρά τις μεταβολές που ο χρόνος επιφέρει στα πάντα. Αυτές οι διαχρονικές μορφές μοιάζουν να είναι τα πρωταρχικά στοιχεία της φύσης, κάτι σαν διανοητικά και αφηρημένα σχήματα που διαμορφώνουν τα φυσικά φαινόμενα και που ο αριθμός τους είναι συγκεκριμένος. Έτσι πίσω από τον άνθρωπο υπάρχει η “ιδέα-άνθρωπος”, πίσω από το άλογο, υπάρχει η “ιδέα- άλογο”, κ.ο.κ.
Ο Αριστοτέλης από τη μεριά του είχε εντελώς αντίθετη άποψη. Γιʼ αυτόν ο Πλάτωνας είχε αναποδογυρίσει την πραγματικότητα. Συμφωνούσε στο ότι ο φυσικός κόσμος διέπεται από μεταβλητότητα, παροδικότητα και φθορά. Αλλά οι «ιδέες» του Πλάτωνα γιʼ αυτόν δεν είναι οι αρχικές μορφές των πραγμάτων, αλλά είναι ένα κατασκεύασμα της λογικής του ανθρώπου, που δημιουργείται μέσα από την εμπειρία. Δηλαδή η ιδέα μας για το άλογο σχηματίζεται από τη λογική μας, αφού έχουμε δει και συγκρίνει μέσα στη φύση ένα μεγάλο αριθμό αλόγων και έχουμε καταλήξει σʼ εκείνα τα χαρακτηριστικά που είναι κοινά σε όλα, πέρα από τις διαφορές τους. Αυτό το σύνολο κοινών χαρακτηριστικών είναι η ιδέα ή «μορφή», όπως την αποκαλούσε ο Αριστοτέλης, η οποία δεν προϋπάρχει σε κάποιον ειδικό κόσμο, αλλά συναντάται μέσα στο καθετί.
Για τον Πλάτωνα η ύψιστη πραγματικότητα βρίσκεται στον Κόσμο των Ιδεών και των Αρχετύπων. Για τον Αριστοτέλη η ύψιστη πραγματικότητα βρίσκεται σʼ αυτό που αντιλαμβανόμαστε με τις αισθήσεις μας. Για τον Πλάτωνα όλα όσα βλέπουμε γύρω μας είναι αντανακλάσεις άλλων πραγμάτων, που υπάρχουν στον Κόσμο των Ιδεών-κι επομένως και μέσα στην ψυχή του ανθρώπου. Για τον Αριστοτέλη όσα υπάρχουν μέσα στην ψυχή του ανθρώπου είναι αντανακλάσεις των πραγμάτων και των αντικειμένων του φυσικού κόσμου.
Σημείωση: Το μήνυμα αυτό γράφτηκε 15 χρόνια πριν. Ο συντάκτης του πιθανόν να έχει αλλάξει απόψεις έκτοτε.
paokman
Νεοφερμένο μέλος


Σημείωση: Το μήνυμα αυτό γράφτηκε 15 χρόνια πριν. Ο συντάκτης του πιθανόν να έχει αλλάξει απόψεις έκτοτε.
Great Chaos
Περιβόητο μέλος


Ακολουθώντας τον Πρωταγόρα, υποστήριζε ότι μπορούμε να γνωρίζουμε μόνο τα δικά μας αισθήματα και όχι το ποιόν των όντων και τα αισθήματα των άλλων, επειδή αυτά είναι δημιουργήματα της στιγμής. Τα αισθήματα τα διέκρινε σε εκείνα που προκαλούν ηδονή και σε εκείνα που προκαλούν πόνο. Η ηδονή από τη φύση της είναι ευάρεστη και αποτελεί αγαθό, ενώ ο πόνος, ως δυσάρεστος από τη φύση του επίσης , αποτελεί κακό. Ύψιστος λοιπόν σκοπός του ανθρώπου είναι η ηδονή και προς αυτόν το σκοπό πρέπει να κατατείνουν όλες οι πράξεις του.
Αυτός ο σκοπός εξάλλου, αποτελούσε κατά τον Αρίστιππο την έκφραση της ανώτατης ηθικής.
Έργο της φρόνησης είναι να κρίνει, ανάλογα με την αξία τους, τα διάφορα αγαθά και τις αντίστοιχες απολαύσεις. Οποιαδήποτε και αν είναι η επιλογή, απαράβατος πρέπει να θεωρείται ένας όρος, η εγκράτεια. Δεν πρέπει δηλαδή κατά την πραγματοποίηση του μοναδικού σκοπού, που είναι η απόλαυση της ζωής κατά τον καλύτερο δυνατόν τρόπο, να υποταχθεί κανείς στις ηδονές , αλλά να παραμένει κύριος του εαυτού του και των περιστάσεων.
Εδώ υπάρχει κάτι που δεν το κατανοώ καλά. Πώς από τη μία θεωρείται η αναζήτηση της ηδονής ως υπέρτατη ηθική και ταυτόχρονα, από την άλλη, μπορεί κάποιος να μην παραδίδεται σ' αυτήν, αλλά να παραμένει κύριος του εαυτού του; Πώς συμβιβάζεται ο ηδονισμός με την εγκράτεια; Μπορεί κάποιος να δώσει κάποια στοιχεία ή παραδείγματα επ' αυτού;
Σημείωση: Το μήνυμα αυτό γράφτηκε 15 χρόνια πριν. Ο συντάκτης του πιθανόν να έχει αλλάξει απόψεις έκτοτε.
DrStrangelove
Περιβόητο μέλος


Εδώ υπάρχει κάτι που δεν το κατανοώ καλά. Πώς από τη μία θεωρείται η αναζήτηση της ηδονής ως υπέρτατη ηθική και ταυτόχρονα, από την άλλη, μπορεί κάποιος να μην παραδίδεται σ' αυτήν, αλλά να παραμένει κύριος του εαυτού του; Πώς συμβιβάζεται ο ηδονισμός με την εγκράτεια; Μπορεί κάποιος να δώσει κάποια στοιχεία ή παραδείγματα επ' αυτού;
'Οπως είναι η εγκράτεια και ο έλεγχος στις ταντρικές τεχνικές μήπως που ο ηδονισμός είναι το κύριο θέμα, αλλά ο έλεγχος ένα από τα κύρια μέσα ;
Σημείωση: Το μήνυμα αυτό γράφτηκε 15 χρόνια πριν. Ο συντάκτης του πιθανόν να έχει αλλάξει απόψεις έκτοτε.
Obscura
Πολύ δραστήριο μέλος


Εδώ υπάρχει κάτι που δεν το κατανοώ καλά. Πώς από τη μία θεωρείται η αναζήτηση της ηδονής ως υπέρτατη ηθική και ταυτόχρονα, από την άλλη, μπορεί κάποιος να μην παραδίδεται σ' αυτήν, αλλά να παραμένει κύριος του εαυτού του; Πώς συμβιβάζεται ο ηδονισμός με την εγκράτεια; Μπορεί κάποιος να δώσει κάποια στοιχεία ή παραδείγματα επ' αυτού;
Με δυσκολέυει και μένα τούτος. Φαίνεται αρκετά απλοϊκός στη σκέψη του. Ξεκινάει και εμμένει σε μία αρκετά αυτονόητη παρατήρηση πως όλες οι ανθρώπινες (και όχι μόνο) εμπειρίες πρωτογενώς βιώνονται είτε ως αρνητικές (πόνος) είτε ως θετικές (ευχαρίστηση). Οι συνεχιστές του (ειδικότερα ο Επίκουρος που έφτιαξε τη δική του σχολή στη συνέχεια) ανταποκρίνονται περισσότερο στη νόησή μου καθότι προχωρούν ένα βήμα παραπάνω και δίνουν έμφαση στον τρόπο που μπορεί κανείς να διατηρήσει τον αυτοέλεγχο και να πετύχει το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα μακροπρόθεσμα ενώ παράλληλα μεταθέτουν το βάρος από τις υλικές ηδονές στις πνευματικές.
Σημείωση: Το μήνυμα αυτό γράφτηκε 15 χρόνια πριν. Ο συντάκτης του πιθανόν να έχει αλλάξει απόψεις έκτοτε.
Μελιώ
Δραστήριο μέλος


Εδώ υπάρχει κάτι που δεν το κατανοώ καλά. Πώς από τη μία θεωρείται η αναζήτηση της ηδονής ως υπέρτατη ηθική και ταυτόχρονα, από την άλλη, μπορεί κάποιος να μην παραδίδεται σ' αυτήν, αλλά να παραμένει κύριος του εαυτού του; Πώς συμβιβάζεται ο ηδονισμός με την εγκράτεια; Μπορεί κάποιος να δώσει κάποια στοιχεία ή παραδείγματα επ' αυτού;
Χμ .. ας αποτολμήσω μια ερμηνεία …
Θαρρώ πως το κλειδί βρίσκεται σε αυτό εδώ :
Και σε αυτό εδώ :Έχω Λαΐδα, ουκ έχομαι. επεί το κρατείν και μη ηττάσθαι ηδονών άριστον>>.
Η αντίληψη αυτή περί αυτοκυριαρχίας και ο έρωτας της ανεξαρτησίας τον οδηγούν μακρύτερα, στο αγαθό της ελευθερίας του ατόμου, προς το οποίο τρέφει ιδιαίτερη εκτίμηση.
[FONT="]. Δεν πρέπει δηλαδή κατά την πραγματοποίηση του μοναδικού σκοπού, που είναι η απόλαυση της ζωής κατά τον καλύτερο δυνατόν τρόπο, να υποταχθεί κανείς στις ηδονές , αλλά να παραμένει κύριος του εαυτού του και των περιστάσεων.
[/FONT]
Δλδ για να το πω σε απλά ελληνικά καθότι φιλόσοφος του καφενείου : Να αγαπάς τη Μαρία αλλά να μην γίνεσαι δούλος αυτής ώστε εκείνη να σε οδηγεί , γιατί αν σε οδηγεί η Μαρία τότε θα χάσεις την ελευθερία σου και ίσως και τον ίδιο το σκοπό που είναι το κυνήγι της ηδονής .
Και ως δούλος πλέον δεν θα είναι ευχάριστα τα συναισθήματα αλλά δυσάρεστα δλδ πόνος οπότε δεν θα έχουμε ως αποτέλεσμα το ζητούμενο δλδ το να περνάμε καλά και να μην πονάμε .
Οκ ! το ισοπέδωσα στο τέλος αλλά και οι ίδιοι στο φινάλε το ισοπεδώσανε τελικά ...
από τη Βίκυ
Επόμενο ήταν , γεράσανε βλέπετε .... και το μεν πνεύμα πρόθυμο η δε σαρξ , αχ! ασθενής η άτιμηΟι Κυρηναϊκοί θεωρούσαν σαν υπέρτατο αγαθό τις ηδονές των αισθήσεων και έβαζαν το ατομικό συμφέρον πάνω από το κοινωνικό,σταδιακά όμως άρχισαν ο ένας μετά τον άλλο να εγκαταλείπουν πλέον τον ηδονισμό, τον τροποποιούσαν ή τον θεωρούσαν αδύνατο. Ο Ηγησίας μάλιστα έφτασε σε μια απαισιόδοξη βιοθεωρία.
Και δεν υπήρχε και το βιάγκρα τότενες …

Σημείωση: Το μήνυμα αυτό γράφτηκε 15 χρόνια πριν. Ο συντάκτης του πιθανόν να έχει αλλάξει απόψεις έκτοτε.
Mittenwald
Πολύ δραστήριο μέλος


Και γιατί αυτά θεωρούνται αντικρουόμενα;Για τον Πλάτωνα η ύψιστη πραγματικότητα βρίσκεται στον Κόσμο των Ιδεών και των Αρχετύπων. Για τον Αριστοτέλη η ύψιστη πραγματικότητα βρίσκεται σʼ αυτό που αντιλαμβανόμαστε με τις αισθήσεις μας. Για τον Πλάτωνα όλα όσα βλέπουμε γύρω μας είναι αντανακλάσεις άλλων πραγμάτων, που υπάρχουν στον Κόσμο των Ιδεών-κι επομένως και μέσα στην ψυχή του ανθρώπου. Για τον Αριστοτέλη όσα υπάρχουν μέσα στην ψυχή του ανθρώπου είναι αντανακλάσεις των πραγμάτων και των αντικειμένων του φυσικού κόσμου.
Σημείωση: Το μήνυμα αυτό γράφτηκε 15 χρόνια πριν. Ο συντάκτης του πιθανόν να έχει αλλάξει απόψεις έκτοτε.
mindcircus
Περιβόητο μέλος


Εμπιστοσυνη στις αισθήσεις και όσα της λένε. Τα παντα ρει, δηλαδη ολα βρισκονται εν κινησει και τιποτα δεν κρατα για παντα. Δεν μπορουμε να μποτυμε δυο φορες στο ιδιο ποταμι. Μεχρι να βγουμε κα να ξαναμπουμε θα χουμε αλλαξει τοσο εμεις, οσο και τα ιδια τα νερα.
Ο κοσμος μας σφραγισμενος απο αντιθεσεις συνεχεις. Το Καλο και το Κακο ειναι μια ισορροπια δυναμεων, ειναι απαραιτητα για να ξεχωριζουμε, να συγκρινουμε, να βιωνουμε τη ζωη δικαια.
Ακομα κι αν ολοι μας ειμαστε διαφορετικοι μεταξυ μας, υπαρχει μια κοινη λογικη για ολους (λογος κατα Ηρακλειτο= λογικη), μια ''παγκοσμια λογικη''.
Οι περισσοτεροι ομως προτιμουν να ζουν με τη δικη τους την ατομικη τους λογικη.
Μεσα απο τις αλλαγες ερχεται η Ολοκληρωση του Κοσμου και η Ενοτητα.
''Εμπειρια'', η λεξη - κλειδι του.
Σημείωση: Το μήνυμα αυτό γράφτηκε 15 χρόνια πριν. Ο συντάκτης του πιθανόν να έχει αλλάξει απόψεις έκτοτε.
Νωεύς
Τιμώμενο Μέλος


Ενας αγαπητος μου ειναι ο Ηράκλειτος. Ειναι κοντα στις δικες μου φιλοσοφικες σκέψεις.
Εμπιστοσυνη στις αισθήσεις και όσα της λένε. Τα παντα ρει, δηλαδη ολα βρισκονται εν κινησει και τιποτα δεν κρατα για παντα. Δεν μπορουμε να μποτυμε δυο φορες στο ιδιο ποταμι. Μεχρι να βγουμε κα να ξαναμπουμε θα χουμε αλλαξει τοσο εμεις, οσο και τα ιδια τα νερα.
Ο κοσμος μας σφραγισμενος απο αντιθεσεις συνεχεις. Το Καλο και το Κακο ειναι μια ισορροπια δυναμεων, ειναι απαραιτητα για να ξεχωριζουμε, να συγκρινουμε, να βιωνουμε τη ζωη δικαια.
Ακομα κι αν ολοι μας ειμαστε διαφορετικοι μεταξυ μας, υπαρχει μια κοινη λογικη για ολους (λογος κατα Ηρακλειτο= λογικη), μια ''παγκοσμια λογικη''.
Οι περισσοτεροι ομως προτιμουν να ζουν με τη δικη τους την ατομικη τους λογικη.
Μεσα απο τις αλλαγες ερχεται η Ολοκληρωση του Κοσμου και η Ενοτητα.
''Εμπειρια'', η λεξη - κλειδι του.
Θα σου πρότεινα το "Ο Ηράκλειτος και η φιλοσοφία του" του αείμνηστου Κώστα Αξελού, εκδ. Εξάντας, αν δεν το έχεις υπόψη σου!
Υγ: Η μόνη ομοιότητά μας είναι η μοναδικότητα και διαφορετικότητά μας...
Σημείωση: Το μήνυμα αυτό γράφτηκε 15 χρόνια πριν. Ο συντάκτης του πιθανόν να έχει αλλάξει απόψεις έκτοτε.
mindcircus
Περιβόητο μέλος


Σωκρατης, επισης πολυ πολυ αγαπητος μου.
Αγνωστικιστης (εκεινος που ομολογει πως δεν ξερει αν υπαρχει Θεος η οχι), φιλοσοφος κι οχι σοφιστης. Δεν δεχοταν το δευτερο τιτλο. Με εβαλε σε τρομερες σκεψεις αυτη του η επιμονη κι αρνηση, τοτε ηταν που τον θαυμασα πραγματικα κι ουσιαστικα. Σκεπτικιστης, εζησε την περιοδο που η Αθηνα ειχε δημοκρατικη διακυβερνηση (δικαστηρια, εκκλησια του δημου κλπ) και ορθολογιστης.
Δεν υπαρχουν σταθερα κριτηρα για το Δικαιο και το Αδικο, ομως ολοι ανεξαιρετως εχουμε καποιες αξιες σταθερες που ισχυουν για παντα και παντου.
Δεν εγραψε ποτε ουτε μια λεξη, οσα ξερουμε ειναι απο τον Πλατωνα, μαθητης του. Ισως γιαυτο δεν ειναι ευκολο να διακριθουν οι σκεψεις τους, δεν ξερουμε αν οντως οι σκεψεις του Πλατωνα ηταν δικες του η του Σωκρατη και το αντιστροφο ( θυμιζει Ιησου με μαθητες του)
Συζητουσε και δεν εκανε κηρυγμα. ''Κατεβασε τη φιλοσοφια απο τα ουρανια στη γη, την εβαλε στα σπιτια ωστε να αναρωτηθουν οι ανθρωποι τι ειναι καλο και τι κακο''
''Εν οιδα οτι ουδεν οιδα''
Πιστευε στη συνειδηση που φερει το καλο. Ειναι σημαντικο να διευρυνουμε τις γνωσεις μας συνεχως. Ομως η διακριση του καλου και του κακου ειναι εμφυτη, δηλαδη γεννιομαστε με αυτην.
Σημείωση: Το μήνυμα αυτό γράφτηκε 14 χρόνια πριν. Ο συντάκτης του πιθανόν να έχει αλλάξει απόψεις έκτοτε.
SICX
Διάσημο μέλος


(Back)
Σωκρατης, επισης πολυ πολυ αγαπητος μου.
Αγνωστικιστης (εκεινος που ομολογει πως δεν ξερει αν υπαρχει Θεος η οχι), φιλοσοφος κι οχι σοφιστης. Δεν δεχοταν το δευτερο τιτλο. Με εβαλε σε τρομερες σκεψεις αυτη του η επιμονη κι αρνηση, τοτε ηταν που τον θαυμασα πραγματικα κι ουσιαστικα. Σκεπτικιστης, εζησε την περιοδο που η Αθηνα ειχε δημοκρατικη διακυβερνηση (δικαστηρια, εκκλησια του δημου κλπ) και ορθολογιστης.
Δεν υπαρχουν σταθερα κριτηρα για το Δικαιο και το Αδικο, ομως ολοι ανεξαιρετως εχουμε καποιες αξιες σταθερες που ισχυουν για παντα και παντου.
Δεν εγραψε ποτε ουτε μια λεξη, οσα ξερουμε ειναι απο τον Πλατωνα, μαθητης του. Ισως γιαυτο δεν ειναι ευκολο να διακριθουν οι σκεψεις τους, δεν ξερουμε αν οντως οι σκεψεις του Πλατωνα ηταν δικες του η του Σωκρατη και το αντιστροφο ( θυμιζει Ιησου με μαθητες του)
Συζητουσε και δεν εκανε κηρυγμα. ''Κατεβασε τη φιλοσοφια απο τα ουρανια στη γη, την εβαλε στα σπιτια ωστε να αναρωτηθουν οι ανθρωποι τι ειναι καλο και τι κακο''
''Εν οιδα οτι ουδεν οιδα''
Πιστευε στη συνειδηση που φερει το καλο. Ειναι σημαντικο να διευρυνουμε τις γνωσεις μας συνεχως. Ομως η διακριση του καλου και του κακου ειναι εμφυτη, δηλαδη γεννιομαστε με αυτην.
Ο αγαπημενος μου!(φαίνεται και στην υπογραφη αλλωστε) τωρα διαβαζω τον Φαιδρο του Πλατωνα. Μου αρεσει η ικανοτητα στο λογο του, ικανοτερος ολων στο να συζητα. Δεν πληρωνοταν για να συζητα, αυτο δειχνει ποσο παθος ειχε για τη "δουλεια" του. Παντως η Ξανθιππη δεν τον πολυσυμπαθουσε, ομως αυτος την σεβοταν οταν του μιλουσε. Στους Δελφους ανακηρύχθηκε ο σοφοτερος ανδρας στον τοτε κοσμο και τοτε ειπε το "εν οιδα, οτι ουδεν οιδα" με το οποιο ουσιαστικα εννοουσε, οτι σοφια ειναι να εχεις επιγνωση της αγνοιας σου.
Σημείωση: Το μήνυμα αυτό γράφτηκε 14 χρόνια πριν. Ο συντάκτης του πιθανόν να έχει αλλάξει απόψεις έκτοτε.
Νωεύς
Τιμώμενο Μέλος


(Back)
Σωκρατης, ....
Προσωπική μου πεποίθηση: Αν η Αθήνα δεν γεννούσε τον Σωκράτη, ούτε και Μαρία θα γεννούσε τον Ιησού Χριστό

Σημείωση: Το μήνυμα αυτό γράφτηκε 14 χρόνια πριν. Ο συντάκτης του πιθανόν να έχει αλλάξει απόψεις έκτοτε.
Rempeskes
Επιφανές μέλος


Ενας αγαπητος μου ειναι ο Ηράκλειτος. Ειναι κοντα στις δικες μου φιλοσοφικες σκέψεις.
Ε...


Τι να πω...
Μπράβο του
Σημείωση: Το μήνυμα αυτό γράφτηκε 14 χρόνια πριν. Ο συντάκτης του πιθανόν να έχει αλλάξει απόψεις έκτοτε.
venividivici
Τιμώμενο Μέλος


Ο Πλάτων διατυπώνει στους Νόμους μία θέση, ότι η τέχνη πρέπει να κρίνεται από την ορθότητά της.....
Ο Σωκράτης λέει ότι η μουσική μιμείται τον αόρατο χαρακτήρα της ψυχής.....
Ο Αριστοτέλης θεωρεί ότι η τραγωδία προκαλώντας συγκινήσεις όπως οίκτο και φόβο, έχει ένα είδος θεραπευτικής επίδρασης στην πνευματική υγεία του κοινού, παρέχοντας του μια αίσθηση ανακούφισης.......
Σημείωση: Το μήνυμα αυτό γράφτηκε 14 χρόνια πριν. Ο συντάκτης του πιθανόν να έχει αλλάξει απόψεις έκτοτε.
Liakouras
Δραστήριο μέλος


Επίκουρος
https://el.wikipedia.org/wiki/Επίκουρος
Σημείωση: Το μήνυμα αυτό γράφτηκε 14 χρόνια πριν. Ο συντάκτης του πιθανόν να έχει αλλάξει απόψεις έκτοτε.
parafernalia
Περιβόητο μέλος




Μεταφέρω ένα απόσπασμα για τον Αντιφών τον Αθηναίο:
"Ο πρώτος που αμφισβήτησε τους θεσμούς της πολιτείας ήταν ο Αντιφών ο Αθηναίος. Στην καρδιά της κλασικής εποχής (μέσα 5ου αι. π.Χ.) ο σοφιστής αυτός διατύπωσε δύο αδιανόητες για τότε απόψεις: α) όλοι οι άνθρωποι είναι από τη φύση τους όμοιοι, β) οι νόμοι της πολιτείας είναι αυθαίρετοι κανονισμοί. Για τον Αντιφώντα οι νόμοι της πολιτείας είναι αμοιβαίες συμφωνίες ανάμεσα στους ανθρώπους και επίκτητοι. Απέναντί τους στέκονται, σαφώς ανώτεροι, οι νόμοι της φύσης, που υπαγορεύονται από την ανάγκη. Η φύση, περισσότερο από τον νόμο, βρίσκεται κοντά στην αλήθεια και σʼ αυτήν οδηγεί τον άνθρωπο με αρωγό τον ορθό λόγο. Ως εδώ, οι ιδέες του Αντιφώντα δεν ακούγονται και τόσο ακραίες. Προχωρώντας όμως ακόμη πιο πέρα, ο Αντιφών ταυτίζει τον νόμο με τον ανθρώπινο πολιτισμό, τον οποίο επίσης απορρίπτει.
Διότι ο πολιτισμός αντιτίθεται στην ισότητα που υπαγορεύει η φύση και παραβιάζει τη φυσική δικαιοσύνη, αφού χαρακτηρίζεται από εθνικές και κοινωνικές διακρίσεις. Από αυτή την άποψη, οι πρωτόγονες φυλές, κατά τον Αντιφώντα, βρίσκονται πιο κοντά στην ευτυχία απʼ ό,τι οι πολιτισμένοι λαοί.
Μόνο η φύση και ο πρωτογονισμός, βέβαια, δεν αρκούν, για να εξασφαλίσουν στους ανθρώπους έναν τρόπο ζωής ομαλό και εποικοδομητικό. Προϋποθέσεις απαραίτητες που ορίζει ο Αντιφών είναι η ομόνοια ανάμεσα στα μέλη της κοινότητας, δηλαδή η σύμπνοια αντιλήψεων, και η παιδεία. Σχετικά με τη σημασία της τελευταίας στην εξέλιξη του ανθρώπου, ο Αντιφών χρησιμοποιεί ως σημείο αναφοράς ―τι άλλο;― τη φύση: όπως και η ποιότητα του σπόρου που φυτεύεται καθορίζει την ανάπτυξη του φυτού και το θωρακίζει απέναντι στη βροχή ή στην αμβροσία, όμοια και το είδος της παιδείας επιδρά στη διαμόρφωση της προσωπικότητας και δημιουργεί στον άνθρωπο ισχυρές εσωτερικές αντιστάσεις απέναντι σε εξωτερικούς αλλοτριωτικούς παράγοντες."
Περισσότερα στο: https://img.pathfinder.gr/clubs/files/61405/35.html
Σημείωση: Το μήνυμα αυτό γράφτηκε 14 χρόνια πριν. Ο συντάκτης του πιθανόν να έχει αλλάξει απόψεις έκτοτε.
starlight
Νεοφερμένο μέλος






Μπραβο σας παντως που ασχολειστε μ τν πολιτισμο μας....

Σημείωση: Το μήνυμα αυτό γράφτηκε 14 χρόνια πριν. Ο συντάκτης του πιθανόν να έχει αλλάξει απόψεις έκτοτε.
Χρήστες Βρείτε παρόμοια
-
Τα παρακάτω 0 μέλη και 0 επισκέπτες διαβάζουν μαζί με εσάς αυτό το θέμα:Tα παρακάτω 2 μέλη διάβασαν αυτό το θέμα:
-
Φορτώνει...
-
Το forum μας χρησιμοποιεί cookies για να βελτιστοποιήσει την εμπειρία σας.
Συνεχίζοντας την περιήγησή σας, συναινείτε στη χρήση cookies στον περιηγητή σας.