Ενοχές: Ευεργετούν τον άνθρωπο;

[Great Chaos]

Η μεταμέλεια δεν είναι συναίσθημα πρωτόγονο όπως η χαρά, ο φόβος, ή η αηδία. Οι άνθρωποι αρχίζουμε να νιώθουμε λύπη για τα λάθη μας, εφόσον έχουμε εισπράξει την γενναιοδωρία των άλλων, σε ηλικία περίπου πέντε ή έξι ετών.

Δύο βασικά στοιχεία συνθέτουν την έννοια της μεταμέλειας: μια ιδέα κι ένα συναίσθημα. Η ιδέα παραμένει πάντα ίδια και δεν είναι άλλη από τη συνείδηση του σφάλματος. Αντίθετα, το συναίσθημα μπορεί να ποικίλει από το θυμό και την οργή (συνήθως έναντι του εαυτού μας), τη θλίψη, την ντροπή, την πικρία, μέχρι τις τύψεις ή τις ισχυρές ενοχές. Η μεταμέλεια μπορεί να είναι μια φευγαλέα σκέψη που θα ξεχαστεί γρήγορα, από τις λεγόμενες "ελαστικές συνειδήσεις", ή μπορεί να προκαλέσει ψυχική συντριβή, που θα παραλύσει το πνεύμα και θ' αλλάξει μια ολόκληρη ζωή, ή ακόμη θα επιφέρει το τέλος της. Οι δύο πιο συνηθισμένες αιτίες αυτοκτονίας είναι οι ενοχές και η απόγνωση.

Η μεταμέλεια αποτελεί ένα περίπλοκο ψυχολογικό φαινόμενο. Κάποιος μπορεί να αισθανθεί ενοχές για πράξεις ήσσονος σημασίας, όπως η διακοπή μιας δίαιτας ή η αγορά μιας πανάκριβης τηλεόρασης. Άλλοι πάλι μπορεί να αισθανθούν ενοχές για πιο σοβαρά πράγματα, όπως μία έκτρωση, ή ακόμη για ένα παιδί που γέννησαν, χωρίς να το επιθυμούν ιδιαίτερα. Η ενοχή μπορεί ακόμη να είναι το αποτέλεσμα κάποιας επιτυχίας ή αποτυχίας. Μετανιώνουμε για λανθασμένους χειρισμούς, όταν αποτυγχάνουμε, ενώ μετανιώνουμε για τις "παράπλευρες απώλειες" όταν επιτυγχάνουμε. Ειδικά όταν οι συνέπειες της πράξης για την οποία αισθανόμαστε ενοχές δεν είναι αναστρέψιμες, εκτός από ενοχές νιώθουμε απόγνωση, παράγοντες που όπως είπαμε οδηγούν συχνά στην αυτοκτονία.

Οι περισσότεροι άνθρωποι μετανιώνουμε και αυτοκατηγορούμαστε, για συμπεριφορές που
πηγάζουν από τρία χαρακτηριστικά μας: Αδεξιότητα, αφέλεια και κακία. Μπερδεύτηκα, ήμουν αφελής και με εξαπάτησαν. Έκανα κάτι κακό, μετανιώνω και μισώ τον εαυτό μου. Στην τελευταία περίπτωση, η ηθική διάσταση του προβλήματος μπορεί να μας επηρεάσει βαθύτατα, και να μας αλλάξει ολόκληρη τη ζωή. Άραγε προς το καλύτερο, ή προς το χειρότερο; Η συνείδηση του σφάλματος και η ενοχή είναι χαρακτηριστικά της ανθρώπινης ψυχολογίας, που δεν μπορούμε να διακρίνουμε στα άλλα ζώα.

Σύμφωνα με τον Πασκάλ Μπρικνέρ, η ευρωπαϊκή ήπειρος, τουλάχιστον η δυτική, ζει μέσα στο μαρτύριο της μεταμέλειας και των αιώνιων ενοχών. Αναμασά τα παλιά της εγκλήματα: τους πολέμους, τους θρησκευτικούς διωγμούς, τη δουλεία (η οποία ωστόσο λειτουργεί ακάθεκτη στις μέρες μας), την αποικιοκρατία (η οποία ωστόσο έχει αντικατασταθεί από την οικονομική επιβολή, μέσω διεθνών οργανισμών όπως η Παγκόσμια Τράπεζα και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο), το φασισμό, τον κομμουνισμό (οι οποίοι ωστόσο έχουν στις μέρες μας όλο και περισσότερους οπαδούς). "Η Ευρώπη", εξηγεί ο συγγραφέας, "και μόνο αυτή, αγωνίστηκε για να ξεπεράσει τη βαρβαρότητά της". Ο γερμανικός λαός μέχρι και σήμερα προσπαθεί να επανορθώσει για το Ολοκαύτωμα και τα εγκλήματα κατά των Εβραίων, για τα οποία συνεχίζουν να νιώθουν ενοχές οι δύο ή τρεις επόμενες γενεές από εκείνους που τα διέπραξαν. Ωστόσο, το κύμα ("Die Welle") των οπαδών του ναζισμού ολοένα και φουσκώνει, απειλώντας να καταπιεί ξανά τη χώρα.

Η ανθρώπινη σκληρότητα και κτηνωδία, όπως συζητάμε και σε άλλο σχετικό θέμα, είναι αδυσώπητη, ωστόσο θεωρείται από πολλούς ότι αν δικαιούμαστε να έχουμε ελπίδα για το είδος μας, το χρωστάμε σε μεγάλο βαθμό στη μεταμέλεια. Το γεγονός ότι νιώθουμε ενοχές για τις πράξεις μας, στην πραγματικότητα σημαίνει πως είμαστε καλοί. Η σύγχρονη ψυχολογία κατατάσσει τη μεταμέλεια μεταξύ των θετικών συναισθημάτων, μαζί με την ενσυναίσθηση, τη στοργή και τη συμπόνια.

Ωστόσο, είδαμε στα παραπάνω, ότι τις περισσότερες φορές η μεταμέλεια εκφράζεται όχι ως "Μετάνοια" με την ετυμολογική σημασία του όρου, αλλά ως κατακλυσμός ενοχών που προσφέρουν στον άνθρωπο την επίγεια κόλαση σε συσκευασία δώρου. Είναι λοιπόν η ενοχή, όπως επισημαίνεται στο παραπάνω κείμενο σημαντική κατάκτηση του ανθρώπινου πολιτισμού; Έχει η ενοχή ευεργετικές συνέπειες για τον άνθρωπο;

(Το παρόν κείμενο γράφηκε με βάση άρθρο που έχει δημοσιευτεί στο περιοδικό Focus).

 

Σημείωση: Το μήνυμα αυτό γράφτηκε 16 χρόνια πριν. Ο συντάκτης του πιθανόν να έχει αλλάξει απόψεις έκτοτε.

[epote]

Το μονο πραγμα στην ανθρωπινη υπαρξη που δεν εχει καποιες αμεσες εξελικτικα σαφεις αιτιες ειναι η θρησκιες.

Συμφωνα με τον μιλερ το αισθημα της ενοχης ειναι απαραιτητο για τις εξαιρετικα κοινωνικες ανθρωπινες δομες γιατι μας διευκολυνει να διατηρουμε μια σταθεροτητα και να αντιμετοπιζουμε καλυτερα τον αλτρουισμο και την επιθυμια να βλαψουμε.

Δεν ειναι λιγο προφανες? Χωρις το συναισθημα των τυψεων τι θα μας σταματουσε απο το να κυνηγαμε με οποιοδηποτε κοστος φαγητο/αναπαραγογη καταστρεφοντας την ιδια την κοινωνια που μας επιτρεπει να ΕΧΟΥΜΕ φαγητο και αναπαραγωγη?

Again αυτα ειναι πραγματα που εχουν παρατηρηθει στη φυση, ο ανθρωπος δεν ειναι το μονο ζωο που νοιωθει τυψεις.

 

Σημείωση: Το μήνυμα αυτό γράφτηκε 16 χρόνια πριν. Ο συντάκτης του πιθανόν να έχει αλλάξει απόψεις έκτοτε.

[Great Chaos]

Συμφωνα με τον μιλερ το αισθημα της ενοχης ειναι απαραιτητο για τις εξαιρετικα κοινωνικες ανθρωπινες δομες γιατι μας διευκολυνει να διατηρουμε μια σταθεροτητα και να αντιμετοπιζουμε καλυτερα τον αλτρουισμο και την επιθυμια να βλαψουμε.

Δεν ειναι λιγο προφανες? Χωρις το συναισθημα των τυψεων τι θα μας σταματουσε απο το να κυνηγαμε με οποιοδηποτε κοστος φαγητο/αναπαραγογη καταστρεφοντας την ιδια την κοινωνια που μας επιτρεπει να ΕΧΟΥΜΕ φαγητο και αναπαραγωγη?

Η μετάνοια είναι διαφορετικό πράγμα, από τις ενοχές. Η αναγνώριση του σφάλματος και η συνακόλουθη τάση απόσεισης των συνεπειών του, έστω κι μία χαμηλής κλίμακας ντροπή ή ενοχή, θα ήταν αρκετές για να εξασφαλίσουν την κοινωνική συνύπαρξη, όχι όμως τις δομές της εξουσιαστικής κοινωνίας. Δεν είναι τυχαίο πως οι εξουσιαστές, όπως μας λέει ο Μαρκήσιος, δεν αισθάνονται ενοχές, κάθε άλλο μάλιστα. Το κακό που εφαρμόζουν στους άλλους, είναι απόδειξη της κυριαρχίας τους και θεωρούν πως έχουν κάθε δικαίωμα να το κάνουν.
Οι ενοχές, μιλώντας γι' αυτές που οδηγούν στην αυτοκτονία ή στον αιώνιο αυτοβασανισμό, είναι κατασκευασμένες κι επιβεβλημένες από τις κυρίαρχες τάξεις, ώστε να επιβάλουν την εξουσία τους. Ακόμη κι αν δεχτούμε ότι μέσα μας έχουμε ένα κτήνος, οι ενοχές μοιάζουν με το μαστίγιο και τη φοβέρα, τα οποία το ελέγχουν προσωρινά μεν, το κάνουν όμως περισσότερο άγριο κι επικίνδυνο, έτοιμο να εξαπολυθεί προς όποιον απειλεί τα συμφέροντα των αφεντάδων μας. Όσοι έχουν ζώα, ξέρουν πως με τη βία και την αγριότητα τα κάνεις πιο άγρια, όπως τα pit bull που τα εξαγριώνουν για να τα ρίξουν στην αρένα. Με το φόβο τα κάνεις θρασύδειλα, ύπουλα κι επικίνδυνα.
Με αγάπη, ανθρωπιά και επικοινωνία, ακόμη και τα ζώα εξημερώνονται. "Να με αγαπήσεις για να με εξημερώσεις", είπε η αλεπού στον Μικρό Πρίγκηπα. Το ανθρώπινο κτήνος είναι τόσο άγριο και χυδαίο όσο διαπιστώνεις, επειδή εδώ και μερικές χιλιάδες χρόνια, ο ανθρώπινος πολιτισμός το ταΐζει ενοχές, βία και πόνο. Το ανθρώπινο κτήνος είναι θύμα βασανισμού...

Again αυτα ειναι πραγματα που εχουν παρατηρηθει στη φυση, ο ανθρωπος δεν ειναι το μονο ζωο που νοιωθει τυψεις.

Από πού ακριβώς προκύπτει αυτό; Ποια είναι τα ζώα που νιώθουν ενοχές και πώς αυτό αποδεικνύεται; Έχουν τα ζώα ηθική υπόσταση; Στοιχεία please...

 

Σημείωση: Το μήνυμα αυτό γράφτηκε 16 χρόνια πριν. Ο συντάκτης του πιθανόν να έχει αλλάξει απόψεις έκτοτε.

[epote]

δεν μιλησα για μετανοια ομως...

οι τυψεις, οι ενοχες βασιζονται στους καθρεπτικους (?) νευρωνες μας, ειμαστε αγελαια ζωα, οταν βλεπουμε καποιον αλλο να υποφερει τον μιμουμαστε στο μυαλο μας γιατι αυτο μας επιτρεπει να αντιλιφθουμε την κατασταση του καλυτερα. Οι ενοχες εκει βασιζονται και ειναι ενας τροπος κοινωνικου ελεγχου.

Με ενοχλει ο τροπος με τον οποιο το θετεις ομως, η ενοχη ειναι μερος της ανθρωπινης φυσης δεν μας το "επεβαλε" καποιος. Οι ανθρωποι που δεν αισθανονται ενοχες ειναι οι ψυχοπαθεις η αυτοι που δρουν εκλογικευοντας υπερβολικα πολυ αλλα δεν ειναι η νορμα.

Που θελεις να καταληξεις ομως?

 

Σημείωση: Το μήνυμα αυτό γράφτηκε 16 χρόνια πριν. Ο συντάκτης του πιθανόν να έχει αλλάξει απόψεις έκτοτε.

[alis]

Ωραιο θεμα και πραγματικα δεν ηξερα ολα αυτα για την μεταμελεια...Προσωπικα εχω ενοχες αν και θελω να πιστευω οτι δεν διεπραξα ποτε κατι το οποιο να πρεπει να μου δημιουργησει πραγματικες τυψεις και ενοχες..Ομως αυτες παραμενουν για παλια ασημαντα λαθη τα οποια προσπαθω εστω και αργοπορημενα να διορθωσω..Οι ενοχες ειναι και οπως ολα δειχνουν θα συνεχισουν να αποτελουν ενα αναποσπαστο κομματι της ζωης μου ισως και της καθημερινοτητας μου...Οι ενοχες μου δημιουργουν πονο και πικρια ισως και απεχθεια η αηδια για τον εαυτο μου...Ετσι εχω επωδυνες στιγμες και πραγματικα πονω..Απο την αλλη οι ενοχες μας κανουν ανθρωπινους...Δεν ειμαστε αψυχα μηχανηματα και απο τη στιγμη που κανουμε λαθη η ενεργουμε με τροπο που δεν θα θελαμε,ειναι λογικο και σωστο θα ελεγα να μετανιωνουμε και ,ναι, να αισθανομαστε ενοχοι...Μας βοηθα να αποφευγουμε μελλοντικα λαθη και μερικες φορες προσπαθουμε να διορθωσουμε,αν ειναι δυνατο,τις αιτιες που μας δημιουργησαν ενοχες...Προσωπικα παλι μιλωντας δεν εχω τυψεις και ενοχες (τουλαχιστον οχι σε μεγαλο βαθμο) για πραγματα που εκανε ο λαος μου σε προγενεστερα χρονια...Φυσικα αισθανομαι ασχημα και ντροπιασμενη,αλλα ενοχες;Οχι,δεν εχω...Ενοχες μου δημιουργουνται αποκλειστικα για δικα μου λαθη και οσο πονο και να δημιουργουν πιστευω οτι βοηθουν..Αρκει βεβαια να μην ειναι καποια εντελως γελοια αιτια για την οποια ταλαιπωρουμαι και μετανιωνω τσαμπα...Αυτες οι ενοχες πρεπει να περνουν υστερα απο καποιο διαστημα..

 

Σημείωση: Το μήνυμα αυτό γράφτηκε 15 χρόνια πριν. Ο συντάκτης του πιθανόν να έχει αλλάξει απόψεις έκτοτε.

[Νωεύς]

Ένοχους μας θέλει πάντα ο Σατανάς, ποτέ ο Θεός! Σχετικά, είναι νομίζω εξαιρετικά διαφωτιστικό το βιβλίο του Ιώβ...

 

Σημείωση: Το μήνυμα αυτό γράφτηκε 15 χρόνια πριν. Ο συντάκτης του πιθανόν να έχει αλλάξει απόψεις έκτοτε.

[kalypso]

δεν μιλησα για μετανοια ομως...

οι τυψεις, οι ενοχες βασιζονται στους καθρεπτικους (?) νευρωνες μας, ειμαστε αγελαια ζωα, οταν βλεπουμε καποιον αλλο να υποφερει τον μιμουμαστε στο μυαλο μας γιατι αυτο μας επιτρεπει να αντιλιφθουμε την κατασταση του καλυτερα. Οι ενοχες εκει βασιζονται και ειναι ενας τροπος κοινωνικου ελεγχου.

Με ενοχλει ο τροπος με τον οποιο το θετεις ομως, η ενοχη ειναι μερος της ανθρωπινης φυσης δεν μας το "επεβαλε" καποιος. Οι ανθρωποι που δεν αισθανονται ενοχες ειναι οι ψυχοπαθεις η αυτοι που δρουν εκλογικευοντας υπερβολικα πολυ αλλα δεν ειναι η νορμα.

Που θελεις να καταληξεις ομως?

Ακριβώς βρε epote, η ενοχή είναι μέρος της ανθρώπινης φύσης. Τα ζώα δεν γνωρίζουν αυτό το συναίσθημα- αφού στο ζωικό βασίλειο δεν υπάρχει η πολυτέλεια του να μπει κάποιος στη θέση του άλλου, ώστε να νιώσει συμπόνοια. Το μεγάλο ψάρι τρώει το μικρό, δεν είναι;..

Οι ενοχές, πράγματι όμως βασίζονται στην ικανότητά μας να έχουμε συναίσθηση μιας κατάστασης. Και να το πάω ακόμα παραπέρα, πιστεύω πως έχουν άμεση σχέση με τη συνείδηση και τον τέλειο (ηθικά) εαυτό μας. Ξέρουμε πότε κάτι είναι λάθος, κι αν πάραυτα το κάνουμε θα έχουμε πάει κόντρα σε αυτό που ξέρουμε πως ήταν σωστό να γίνει..
Οι ενοχές είναι αποτέλεσμα της γνώσης μιας κατάστασης και των συνεπειών των λανθασμένων επιολογών μας, που όμως έγιναν συνειδητά.
Θεωρώ όμως πως ευεργετούν τον άνθρωπο, μέχρι το σημείο όπου αυτές τον καταδιώκουν αδιαλείπτως για πράγματα σχετικά ασήμαντα, οπότε το άτομο γίνεται έρμαιο των αρνητικών αυτών συναισθημάτων ενοχής, πράγμα το οποίο μάλλον θα έρθει σε σύγκρουση με τη φυσιολογική διαδικασία, αυτή του αισθάνομαι ενοχές για κάτι, το οποίο όμως θα διορθώσω για να μην αισθανθώ έτσι ποτέ ξανα..

 

Σημείωση: Το μήνυμα αυτό γράφτηκε 15 χρόνια πριν. Ο συντάκτης του πιθανόν να έχει αλλάξει απόψεις έκτοτε.

[Great Chaos]

Έχω τη γνώμη ότι η ενοχή δεν είναι στην πραγματικότητα αποτρεπτικό μέσον για την αποφυγή της επανάληψης ενός λάθους στο μέλλον, αντίθετα τις περισσότερες φορές η ενοχική αντιμετώπιση των καταστάσεων της ζωής μας, οδηγεί στη μανιώδη επανάληψη των ίδιων λαθών, τα οποία με τη σειρά τους πυροδοτούν μία εκ νέου σειρά ενοχών, και ο φαύλος κύκλος συνεχίζεται αδιάλειπτα. Θα έλεγε κανείς ότι ο άνθρωπος συχνά εθίζεται στο συναίσθημα της ενοχής και αντί να προσπαθεί να το αποφύγει, αντίθετα τείνει να το αποζητά...

Έχετε άποψη επί του συγκεκριμένου θέματος αγαπητοί μου συνομιλητές;

 

Σημείωση: Το μήνυμα αυτό γράφτηκε 15 χρόνια πριν. Ο συντάκτης του πιθανόν να έχει αλλάξει απόψεις έκτοτε.

[@nt¤wnis|~|¤e]

Συχνά νιώθω ενοχές

γιατί

είμαι ευαίσθητος

εκεί που οι άλλοι είναι αναίσθητοι

και συμφωνώ με χάος
με την έννοια πως αν το άτομο αισθάνεται ανάξιο λόγω ενοχών, τότε θα οδηγηθεί και σε ανάξιες πράξεις (αφού "αυτές του αξίζουν τέτοιο που είναι" ), μετά θα αισθάνεται πάλι ενοχές γι' αυτές τις πράξεις, που θα του δημιουργούν επιπρόσθετες ενοχές που θα τον οδηγούν σε νέες ανάξιες πράξεις κ.ο.κ
φαύλος κύκλος

 

Σημείωση: Το μήνυμα αυτό γράφτηκε 15 χρόνια πριν. Ο συντάκτης του πιθανόν να έχει αλλάξει απόψεις έκτοτε.

[kalypso]

Έχω τη γνώμη ότι η ενοχή δεν είναι στην πραγματικότητα αποτρεπτικό μέσον για την αποφυγή της επανάληψης ενός λάθους στο μέλλον, αντίθετα τις περισσότερες φορές η ενοχική αντιμετώπιση των καταστάσεων της ζωής μας, οδηγεί στη μανιώδη επανάληψη των ίδιων λαθών, τα οποία με τη σειρά τους πυροδοτούν μία εκ νέου σειρά ενοχών, και ο φαύλος κύκλος συνεχίζεται αδιάλειπτα. Θα έλεγε κανείς ότι ο άνθρωπος συχνά εθίζεται στο συναίσθημα της ενοχής και αντί να προσπαθεί να το αποφύγει, αντίθετα τείνει να το αποζητά...

Έχετε άποψη επί του συγκεκριμένου θέματος αγαπητοί μου συνομιλητές;

Συμφωνώ, εν μέρει..
Αυτό που περιγράφεις Χάος μου είναι μία στάση απέναντι στη ζωή- κάπως ασυνήθιστη μα δεν παύει να υφίσταται, σε κάποιες περιπτώσεις. Κατα την άποψή μου, αυτό το συναίσθημα της ενοχής που περιγράφεις είναι το μη υγιές, καθότι καταλήγει στη διαιώνιση ενός προβλήματος, και δεν είναι με κανέναν τρόπο ευεργετικό, ούτε προσφέρει στο άτομο την - μετέπειτα - κάθαρση. Η "υγιής" ενοχή, είναι εκείνη που στη συνέχεια θα επιτρέψει στο άτομο να ..εξιλεωθεί κατα κάποιο τρόπο, επειδή ακολουθείται συνήθως από μεταμέλεια ή απλά από παραδοχή μιας μη ορθής επιλογής ή ενός εσφαλμένου τρόπου συμπεριφοράς, τα οποία το άτομο αποφασίζει συνειδητά να μην επαναλάβει στο μέλλον.
Η ενοχή, όπως και η μετάνοια, όπως και όλα τα συναισθήματα που εμπίπτουν στην κατηγορία εκείνων που μας κάνουν κοινωνούς μιας άλλης θεώρησης των πραγμάτων, θα έπρεπε να έχει ευεργετική επίδραση, διότι όπως το βλέπω εγώ θα έπρεπε να έχει ως απώτερο στόχο να φέρει το άτομο σε ένα παραπάνω επίπεδο, αυτό όπου το λάθος του αναγνωρίζεται και συγχωρείται. Θεωρώ δηλαδή πως η ενοχή καθεαυτή είναι ένα στάδιο μεταβατικό, το οποίο δεν έχει νόημα αν υπάρχει από μόνο του και δεν ακολουθείται από κάποιου είδους συναισθηματικής αποφόρτισης του ατόμου..

 

Σημείωση: Το μήνυμα αυτό γράφτηκε 15 χρόνια πριν. Ο συντάκτης του πιθανόν να έχει αλλάξει απόψεις έκτοτε.

[Lorien]

Έχω τη γνώμη ότι η ενοχή δεν είναι στην πραγματικότητα αποτρεπτικό μέσον για την αποφυγή της επανάληψης ενός λάθους στο μέλλον, αντίθετα τις περισσότερες φορές η ενοχική αντιμετώπιση των καταστάσεων της ζωής μας, οδηγεί στη μανιώδη επανάληψη των ίδιων λαθών, τα οποία με τη σειρά τους πυροδοτούν μία εκ νέου σειρά ενοχών, και ο φαύλος κύκλος συνεχίζεται αδιάλειπτα. Θα έλεγε κανείς ότι ο άνθρωπος συχνά εθίζεται στο συναίσθημα της ενοχής και αντί να προσπαθεί να το αποφύγει, αντίθετα τείνει να το αποζητά...

Το "γιατι" εχεις αυτη τη γνωμη θα ηθελα να ακουσω. Γιατι δλδ εχεις την εντυπωση οτι μια ενοχη οχι μονο δε βοηθα να μην επαναληφθει κατι, αλλά αντιθετως μας βαζει σε κυκλο να ξανακανουμε το ιδιο.

 

Σημείωση: Το μήνυμα αυτό γράφτηκε 15 χρόνια πριν. Ο συντάκτης του πιθανόν να έχει αλλάξει απόψεις έκτοτε.

[Νωεύς]

Το "γιατι" εχεις αυτη τη γνωμη θα ηθελα να ακουσω. Γιατι δλδ εχεις την εντυπωση οτι μια ενοχη οχι μονο δε βοηθα να μην επαναληφθει κατι, αλλά αντιθετως μας βαζει σε κυκλο να ξανακανουμε το ιδιο.

"Όποιος ανακατεύεται με τα πίτουρα, τον τρώνε οι κότες", λέει ο λαός, και η ενοχή αποτελεί πίτουρο(κατάλοιπο) στο αλώνι της ψυχής μας. Αλλά το πίτουρο, στη σύγχρονη διαιτητική, προτείνεται κι ως απαραίτητο, για ένα υγιεινό ψωμί. Όχι όμως σκέτο... Δεν τρώγεται με τίποτε ένα τέτοιο ψωμί! Ο "άρτος" λοιπόν "ο καταβάς εξ ουρανών", μάλλον γι' αυτό πρότεινε, την Μετάνοια. Ενοχές χωρίς μετάνοια...ξύλο απελέκυτο!

ΥΣ: Εξ ου, νομίζω, και η πολυτέλεια() των "77 συγχωρέσεων"!

 

Σημείωση: Το μήνυμα αυτό γράφτηκε 15 χρόνια πριν. Ο συντάκτης του πιθανόν να έχει αλλάξει απόψεις έκτοτε.

[Lorien]

Μα εδω διαφωνει και λεει οτι η ενοχη (το πιτουρο) ειναι κατι που μονο κακο ειναι. Αρα στο παραδειγμα σου, διαφωνει οτι πχ το ψωμακι ολικης αλεσεως κανει καλο στο εντερο....και ρωταω το γιατι..

 

Σημείωση: Το μήνυμα αυτό γράφτηκε 15 χρόνια πριν. Ο συντάκτης του πιθανόν να έχει αλλάξει απόψεις έκτοτε.

[Νωεύς]

Μα εδω διαφωνει και λεει οτι η ενοχη (το πιτουρο) ειναι κατι που μονο κακο ειναι. Αρα στο παραδειγμα σου, διαφωνει οτι πχ το ψωμακι ολικης αλεσεως κανει καλο στο εντερο....και ρωταω το γιατι..

Καθότι υπάρχει... και η σαδομαζοχιστική ατραπός, όπως δείχνει η κοινωνικοπολιτική εν γένει συμπεριφορά του ιστορικού ανθρώπου.

 

Σημείωση: Το μήνυμα αυτό γράφτηκε 15 χρόνια πριν. Ο συντάκτης του πιθανόν να έχει αλλάξει απόψεις έκτοτε.

[Sal Paradise]

οι ενοχες αποτελουν ενα προσωπικο παιχνιδι δικαστη-κατηγορουμενου,που και τους 2 ρολους τους παιζει ο εαυτος μας και ισως μπορει να γινει ενα μεσο εξιλεωσης εαν οι αιτιες των ενοχων κατανοηθουν απο το ατομο και δεν επαναληφθουν.
Απο την αλλη,οι τυψεις,οι ενοχες ειναι ενα χιλιοχρησιμοποιημενο εργαλειο οποιασδηποτε εξουσιας που εκφοβιζουν,ευτελιζουν και αδικουν πολλες φορες κοσμο.
θα ελεγα οτι σημερα οι πραγματικα ενοχες συνειδησεις σπανιζουν πλεον για ενα περιεργο λογο,ενω οι δημιουργοι ενοχων πληθαινουν ως αλλοι ψυχολογικοι θυτες.
ισως τελικα οι ενοχες να ευεργετουν τον ανθρωπο,αλλα να αποτελματωνουν την ανθρωποτητα,να επιζημιωνουν το συνολο.

 

Σημείωση: Το μήνυμα αυτό γράφτηκε 12 χρόνια πριν. Ο συντάκτης του πιθανόν να έχει αλλάξει απόψεις έκτοτε.

[Νηρηίς]

Δεν θεωρώ πως οι ενοχές είναι ευεργετικές, απο την στιγμή που μας "εμποδίζουν" να κάνουμε πράγματα, τα οποία πραγματικά θέλουμε, και καταφεύγουμε σε αυτά που πρέπει να κάνουμε.

 

Σημείωση: Το μήνυμα αυτό γράφτηκε 12 χρόνια πριν. Ο συντάκτης του πιθανόν να έχει αλλάξει απόψεις έκτοτε.

[just smile!]

οι ενοχεες δεν ειναι ακριβως ευεγερτικες απλα κατευθυνουν τον ανθρωπο.οπως ολα τα συναισθηματα μπορουμε να το ελεγξουμε .Μερικοι δολοφονοι μετα τον φονο ειναι σαν μωρα μως τους εδωσαν γλυφειτζουρι ενω καποιος μπορει να βρισει ενα συνανθρωπο του και να τον τρωνε οι τυψεις.Ειναι υποκειμενικο

 

Σημείωση: Το μήνυμα αυτό γράφτηκε 12 χρόνια πριν. Ο συντάκτης του πιθανόν να έχει αλλάξει απόψεις έκτοτε.

[mindcircus]

Έχει η ενοχή ευεργετικές συνέπειες για τον άνθρωπο;

Αν έχεις πράξει λάθος, έχεις ενοχές γι'αυτό κι έπειτα ζητάς και δείχνεις αν σου δίδεται η δυνατότητα έμπρακτα τη συγνώμη σου απέναντι στον άλλο, αλλά κι απέναντι σε'σένα και δεν ξανακάνεις το ίδιο λάθος, τότε είναι ευεργετικές. Αν έχεις κάνει λάθος, έχεις ενοχές και ξανακάνεις τα ίδια, τότε έχεις πρόβλημα σοβαρότερο. Αν έχεις κάνει λάθος, το ξέρεις πως είναι λάθος αλλά δε σε απασχολεί διόλου και καθόλου ενοχές δεν έχεις, τότε είσαι αναίσθητος.... μάλλον κακός άνθρωπος. Υπάρχει το ενδέχομενο να έχεις κάνει λαθος αλλά να μην έχεις καταλάβει πώς έχεις κάνει λάθος, τότε δεν ξέρω τι παίζει. Μάλλον κάτι με το iq. (?)

 

Σημείωση: Το μήνυμα αυτό γράφτηκε 12 χρόνια πριν. Ο συντάκτης του πιθανόν να έχει αλλάξει απόψεις έκτοτε.

[dragon]

Οι ενοχες διαφερουν απο ανθρωπο σε ανθρωπο αναλογα το πως εκτιμαει καποιος μια κατασταση στην οποια εχει βρεθει.Για μενα ο συναισθηματικος κοσμος ενος ανθρωπου εχει συμαντικο ρολο σε αυτο που λεμε ενοχες.Για καποιους, τετοιου ειδους συναισθηματα,τυψεων κ ενοχων ειναι σχεδον ανυπαρκτα,καποιοι αλλοι τα αντιμετωπιζουν με μεγαλη ενταση οπως οι κρισεις πανικου κ καποιοι εχουν την δυνατοτητα να εκτιμουν σε λογικα πλαισια ενα λαθος που τους εχει δημιουργησει αρνητικες σκεψεις.Θεωρω οτι ο τροπος με τον οποιο σκεφτομαστε κ ενεργουμε στην καθημερινοτητα μας, αποδυκνει κ το πως μπορουμε να αντιμετωπισουμε διαφορα θεματα που μας απασχολουν κ γιατι οχι μας πληγωνουν ή μας χαροποιουν.
Οταν ενα ατομο κανει εντονα κριτικη στον εαυτο του κ πολλες φορες τον βαζει αντιμετωπο καθημερινα με αξιες,ιδανικα,πρεπει κ δεν πρεπει,τοσο σε προσωπικο επιπεδο,οικογενειακο καθως κ κοινωνικο,τοτε τις περισσοτερες φορες νιωθει ενοχες ακομα κ για απλα πραγματα γτ δεν γινεται εκ των πραγματων να ειναι σωστος σε ολα.
Προσωπικα,δεν υπαρχει ουτε ενας ανθρωπος στην γη αυτη που να μην εχει νιωσει αυτο το συναισθημα(ενοχης-τυψης) εστω κ μια φορα.Πολλοι ειναι αυτοι που τα νιωθουν σε εντονο βαθμο σε σημειο που δημιουργουν κακο στον εαυτο τους,οχι απαραιτητα μεσω της αυτοκτονιας αλλα σε ψυχολογικο επιπεδο κ αυτο θεωρω οτι ειναι χειροτερο.Δεν βρησκουν ηρεμια κ συνεχως κατηγορουν τον εαυτο τους ακομα κ για ασημαντα πραγματα.Κυριως γτ βαζουν τον εαυτο τους στη θεση του αλλου κ σκεφτονται πως θα ενιωθαν αν ηταν στη θεση τους,λεγοντας τους ή κανοντας κατι που θα τους στεναχωρουσε ή θα τους πληγωνε ακομα κ αν γινεται αθελα τους.Καποιος που εχει μεγαλωσει σε ενα περιβαλλον το οποιο τον αποθαρυνει σε καθε του βημα,τον κρινει αυστηρα,τον προστατευει σε υπερβολικο βαθμο κ τον αποδυναμωνει με ενα του λαθος, τοτε τις περισσσοτερες φορες αυτο το ατομο μεγαλωνοντας να δημιουργει συναισθηματα εντονα τυψεων κ ενοχων.Ή καποιοι αλλοι ολα αυτα τα παραπανω τα υοθετουν σαν αμυνα του εαυτου τους κανοντας τα οπλα ωστε μπορουν να αντιμετωπιζουν με ευκολια δυσκολοτερες καταστασεις.Κ στις δυο περιπτωσεις εξαρταται κ απο το τι ερεθισματα εχει ο καθενας εκτος οικογενειακου περιβαλλοντος καθως κ απο το τι χαρακτηρας ειναι.
Πιστευω επισης οτι οι πιο ευαισθητοποιημενες ομαδες ανθρωπων που κρινουν αυστηρα τον εαυτο τους,πληγωνονται ευκολα κ φοβουνται την κριτικη των αλλων,καθως το να κανουν πραγματα που να ειναι αρεστα, προσεχωντας ως επι το πλειστον την αναγκη του αλλου να ειναι ευτυχισμενος κ χαρουμενος,παραμεριζοντας την δικη τους ευτυχια κ μενωντας ανικανοποιητοι ουσιαστικα,τοτε αυτοι ειναι που ενδεχωμενως να νιωθουν τυψεις κ ενοχες.
Η προσωπικη μου εκτιμηση ειναι να ζηταμε κ στον εαυτο μας καποιες φορες συγνωμη ακομα κ αν κανουμε λαθη ακουγουντας την φωνη της καρδια μας αντι αυτης της λογικης.Οτι κ να γινει παντως κανωντας λαθη,εξακολουθωντας να κανουμε τα ιδια λαθη ή ακομα κ να μην τα επαναλλαμβανουμε,ο καθενας μας ειναι υπευθυνος για τις συνεπειες των πραξεων του κ δεν ειναι σωστο να κρινεται αρνητικα ή θετικα γι αυτα!


''Καθε πρωι φερνει μαζι του μια κρυμενη ευλογια,μια ευλογια που χρησιμευει μονο για την ιδια μερα και που δεν μπορουμε να τη φυλαξουμε ή να την εκμεταλευτουμε ξανα''
Αρθρα-Διαλογοι με τον δασκαλο(απο το ημερολογιο του Paulo Coelho Στιγμες)

 

Σημείωση: Το μήνυμα αυτό γράφτηκε 12 χρόνια πριν. Ο συντάκτης του πιθανόν να έχει αλλάξει απόψεις έκτοτε.

[Άγγελος]

οι ενοχες ειναι ενας πονος της ψυχης,,δειχνει ποτε κατι δεν παει με αυτα που κανουμε


και θελουν μετρο,,καποιες φορες ειναι υπερβολικα λιγες ή υπερβολικα πολλες

 

Σημείωση: Το μήνυμα αυτό γράφτηκε 12 χρόνια πριν. Ο συντάκτης του πιθανόν να έχει αλλάξει απόψεις έκτοτε.