Σίσυφος και Τάνταλος, Αέναες «Τιμωρίες»

[Isiliel]

Ο Σίσυφος και ο Τάνταλος δοκίμασαν να ξεγελάσουν τους θεούς και τιμωρήθηκαν.

Ο Τάνταλος, κατ΄ εντολή των θεών, τοποθετήθηκε σε λάκκο γεμάτο νερό κάτω ακριβώς από κλώνους δένδρων κατάφορτων με ποικίλους καρπούς. Πεινώντας όμως και διψώντας αφόρητα μόλις άπλωνε το χέρι του να κόψει καρπούς τα κλαδιά ανέρχονταν αμέσως σε μεγάλο ύψος, όταν δε έσκυβε να πιει νερό αυτό εξαφανιζόταν ή απομακρύνονταν από τα πόδια του.

Στον Σίσυφο, οι Κριτές των Νεκρών ανέθεσαν να ανεβάζει σπρώχνοντας στην κορυφή ενός λόφου έναν τεράστιο βράχο. Κάθε φορά που πλησίαζε στην κορυφή, ο βράχος κυλούσε πίσω και η δοκιμασία του ξεκινούσε απʼ την αρχή.

Ανεκπλήρωτη επιθυμία ή μάταιη επανάληψη; Ποια είναι άραγε «χειρότερη τιμωρία»;

 

Σημείωση: Το μήνυμα αυτό γράφτηκε 17 χρόνια πριν. Ο συντάκτης του πιθανόν να έχει αλλάξει απόψεις έκτοτε.

[dalcfu]

Δεν μπορώ να ξεχωρίσω κάποια από τις 2. Κάθε μια είναι απαίσια με τον τρόπο της. Ίσως λίγο περισσότερο η τιμωρία του Τάνταλου από την άποψη ότι αυτό που επιθυμεί βρίσκεται μπροστά στα μάτια του και ξέρει ότι δε θα μπορέσει ποτέ να το αποκτήσει. Από την άλλη πάλι ο Σίσυφος είναι τόσο κοντά στο στόχο κάθε φορά, όμως ξέρει κι αυτός ότι ποτέ δε θα τον εκπληρώσει. Μήπως έχουμε ανεκπλήρωτη επιθυμία και στις δύο περιπτώσεις;

 

Σημείωση: Το μήνυμα αυτό γράφτηκε 17 χρόνια πριν. Ο συντάκτης του πιθανόν να έχει αλλάξει απόψεις έκτοτε.

[Rempeskes]

Ξέχασες τον Ιξίωνα.

 

Σημείωση: Το μήνυμα αυτό γράφτηκε 17 χρόνια πριν. Ο συντάκτης του πιθανόν να έχει αλλάξει απόψεις έκτοτε.

[Isiliel]

Ξέχασες τον Ιξίωνα.

Θα φτάσουμε κι εκεί όταν μιλήσουμε για τον τροχό της τύχης στις Ταρώ

 

Σημείωση: Το μήνυμα αυτό γράφτηκε 17 χρόνια πριν. Ο συντάκτης του πιθανόν να έχει αλλάξει απόψεις έκτοτε.

[Great Chaos]

Η ανεκπλήρωτη επιθυμία είναι φυσικά βασανιστική για τον άνθρωπο, όμως είναι κάτι που νικιέται, σε αντίθεση με τη φυσική ανάγκη. Ο νεκρός Τάνταλος ωστόσο, δεν έχει στην πραγματικότητα ανάγκη από τροφή και νερό. Η επιθυμία του δημιουργεί την ανάγκη και αυτή βρίσκεται μόνο μέσα στο μυαλό του. Εάν στη θέση του Τάνταλου ήταν ο Διογένης ο Κυνικός, το μαρτύριο θα είχε μετατραπεί σε κωμωδία. Υπάρχει και μια σατυρική ιστορία του Λουκιανού, με τον Διογένη να λογομαχεί με το Χάροντα, βαρκάρη του Αχέροντα, επειδή δεν είχε να του πληρώσει το ναύλο. Από εκεί έχει μείνει και η παροιμιώδης έκφραση "Ουκ αν λάβοις παρά του μη έχοντος". Ακόμη και στην πραγματική του ζωή, ο Διογένης είχε την ίδια στάση. Όταν κάποιος τον ρώτησε "Ποιος θα σε βγάλει απ' το σπίτι όταν πεθάνεις;" (εννοώντας ποιος θα τον κηδέψει), εκείνος αποκρίθηκε: "Προφανώς αυτός που θα χρειάζεται το σπίτι".

Αντίθετα, η αιώνια επανάληψη, έχει εντελώς διαφορετική χροιά. Αποτελούσε το φρικτότερο εφιάλτη του Νίτσε. Σύμφωνα με την αρχαία παράδοση, η μεγαλύτερη τιμωρία που επιφύλασσε ο Θεός στους μεγαλύτερους εγκληματίες, ήταν να μην μπορούν να πεθάνουν. Αυτό έχει ακουστεί για τον Κάιν (που μάλιστα λέγεται ότι έτσι έγινε ο προπάτορας των βρικολάκων), για τον Ιούδα (ο μύθος του περιπλανώμενου Ιουδαίου από άλλους αποδίδεται στον Ιούδα και από άλλους στον Κάιν), στον Βαράβα, τον Κόμη Δράκουλα κλπ. Η αιώνια ζωή σε τούτη τη διάσταση, θεωρείται το μέγιστο των τιμωριών, που επιφυλάσσεται μόνο σε εξαιρετικές περιπτώσεις. Θυμηθείτε ότι και το υπέρτατο βραβείο του Χαϊλάντερ, στη σχετική ταινία, ήταν να γίνει θνητός και να μπορεί να κάνει παιδιά, γεγονός που δεν είναι άσχετο με την εσωτερική παράδοση. Ο Τόλκιν έγραφε πως "Ο Ιλουβάταρ χάρισε στον άνθρωπο το δώρο του θανάτου".

Η εξέλιξη είναι μια σημαντικότατη πτυχή της ζωής, ως φαινομένου. Όπως είπε ο Θεοδόσιος Ντομπζάνσκυ (μεγάλος δάσκαλος της εξελικτικής βιολογίας), "Τίποτε δεν έχει σημασία στη βιολογία, αν δεν το δει κανείς από τη σκοπιά της εξέλιξης". Ακόμη σημαντικότερη είναι ίσως για ένα έλλογο ον, όπως ο άνθρωπος. Η τιμωρία της αιώνιας επανάληψης, του αφαιρεί αυτήν τη δυνατότητα εξέλιξης, αλλά όπως θα συζητήσουμε στο θέμα των Ταρώ, ακόμη και τη θεϊκή του υπόσταση, ή καλύτερα τη δυνατότητα για Θέωση.

Συνεπώς: Ψηφίζω πως η αιώνια επανάληψη είναι η μέγιστη τιμωρία. Ας σκεφτούμε τις Δαναΐδες, αλλά και τον Προμηθέα, που αποτελούν άλλες παραλλαγές του ίδιου θέματος.

 

Σημείωση: Το μήνυμα αυτό γράφτηκε 17 χρόνια πριν. Ο συντάκτης του πιθανόν να έχει αλλάξει απόψεις έκτοτε.

[cibyllian]

Θα συμφωνήσω με τον Χάος ότι την ανεκπλήρωτη επιθυμία μπορείς να την αντιμετωπίσεις αλλάζοντας στάση απέναντι στις ανάγκες σου. Η αιώνια επανάληψη όμως πραγματικά είναι μαρτυρική, γιατί πολύ απλά τίποτα δεν θ' αλλάξει ποτέ.

 

Σημείωση: Το μήνυμα αυτό γράφτηκε 17 χρόνια πριν. Ο συντάκτης του πιθανόν να έχει αλλάξει απόψεις έκτοτε.

[fantasmenos]

Αντίθετα, η αιώνια επανάληψη, έχει εντελώς διαφορετική χροιά. Αποτελούσε το φρικτότερο εφιάλτη του Νίτσε. Σύμφωνα με την αρχαία παράδοση, η μεγαλύτερη τιμωρία που επιφύλασσε ο Θεός στους μεγαλύτερους εγκληματίες, ήταν να μην μπορούν να πεθάνουν. Αυτό έχει ακουστεί για τον Κάιν (που μάλιστα λέγεται ότι έτσι έγινε ο προπάτορας των βρικολάκων), για τον Ιούδα (ο μύθος του περιπλανώμενου Ιουδαίου από άλλους αποδίδεται στον Ιούδα και από άλλους στον Κάιν), στον Βαράβα, τον Κόμη Δράκουλα κλπ. Η αιώνια ζωή σε τούτη τη διάσταση, θεωρείται το μέγιστο των τιμωριών, που επιφυλάσσεται μόνο σε εξαιρετικές περιπτώσεις. Θυμηθείτε ότι και το υπέρτατο βραβείο του Χαϊλάντερ, στη σχετική ταινία, ήταν να γίνει θνητός και να μπορεί να κάνει παιδιά, γεγονός που δεν είναι άσχετο με την εσωτερική παράδοση. Ο Τόλκιν έγραφε πως "Ο Ιλουβάταρ χάρισε στον άνθρωπο το δώρο του θανάτου".

Συνεπώς: Ψηφίζω πως η αιώνια επανάληψη είναι η μέγιστη τιμωρία. Ας σκεφτούμε τις Δαναΐδες, αλλά και τον Προμηθέα, που αποτελούν άλλες παραλλαγές του ίδιου θέματος.

Σε σχέση με το Νίτσε: Δεν ήταν ο χειρότερος εφιάλτης του αλλά πιστεύω του. Πίστευε ότι ο κόσμος κινείται με αυτό το τρόπο. Η αιώνια επανάληψη του Νίτσε.

Ως προς το δίλλημα είμαι υπέρ της επανάληψης του Σίσυφου. Στην ουσία και τα δύο είναι επαναλήψεις. Στην επανάληψη του Τάνταλου επαναλαμβάνεται το αίσθημα της απογοήτευσης για το ανεκπλήρωτο, της μη ικανοποίησης των αναγκών του. Μια ζωή θα νιώθει ξανά και ξανά τη δίψα και την πείνα και κάθε φορά που θα επιδιώξει να τα ικανοποιήσει θα αποτυγχάνει.

Από την άλλη ο Σίσυφος, έχει να πραγματοποιήσει μια δουλεία. Απαλλαγμένος από τις ορέξεις των ζωντανών (αφού είναι νεκρός) πρέπει να πραγματοποιήσει μια εργασία (το ανέβασμα της πέτρας). Ακόμη και αν δε το καταφέρνει ποτέ στην ουσία έχει κάτι να κάνει, να επιτύχει ένα σκοπό. Η ύπαρξη του έχει νόημα. Στο τέλος αφού αυτό το κάνει χωρίς κάποιο λόγο (άρα δεν έχει και κάποιο συμφέρον να το πραγματοποιήσει) απλώς θα αλλοτριωθεί και θα λειτουργεί μηχανικά.

Η διαφορά τους είναι ότι στη μια περίπτωση ο Τάνταλος υποφέρει εξαιτίας της αιώνιας επανάληψης σα ζωντανός χωρίς να είναι απαλλαγμένος από τις ανθρώπινες αδυναμίες του ενώ ο άλλος απλώς ανέχεται την επανάληψη. Πιστεύω ότι είναι κιόλας λίγο ευτυχισμένος. Η ρουτίνα δηλαδή του έδωσε κάποια ασφάλεια σε σχέση με τον Τάνταλο.

Προφανώς είμαι υπέρ της μάταιης επανάληψης από ότι καταλάβατε

 

Σημείωση: Το μήνυμα αυτό γράφτηκε 17 χρόνια πριν. Ο συντάκτης του πιθανόν να έχει αλλάξει απόψεις έκτοτε.

[Idril]

Kι εγώ είμαι υπέρ της επανάληψης. Νομίζω πως η αιωνιότητα σίγουρα περνάει πιο εύκολα προσπαθώντας να πετύχεις κάτι (έστω κι αν ξέρεις ότι ποτε δεν τα καταφέρεις) παρα με το να κάθεσαι, να μην κανεις τίποτα και να βασανίζεσαι για πάντα με ανεκπλήρωτες επιθυμίες.

Aλλωστε, το επιχείρημα της cibyllian μου φαίνεται λίγο άκυρο, αφού σε καμια από τις δυο περιπτώσεις δεν αλλάζει τίποτα, όσο κι αν αλλάξεις εσύ τη στάση σου ως προς την κατάσταση που βιώνεις.

 

Σημείωση: Το μήνυμα αυτό γράφτηκε 17 χρόνια πριν. Ο συντάκτης του πιθανόν να έχει αλλάξει απόψεις έκτοτε.

[T_Chameleon]

Ηθικό δίδαγμα μην τα βάζεις με τους θεους..και στης 2 περιπτώσεις επικρατεί το αιώνιο.μια αιώνια ενέργεια που επαναλαμβάνετε σε 2 πρόσωπα που ο ένας έζησε ως «θεος»της αφθονίας και ο άλλος ως νικητής του Άδη..το ποίος έχει δίκιο και ποίος άδικο το ξέρουν μόνο οι θεοί

 

Σημείωση: Το μήνυμα αυτό γράφτηκε 17 χρόνια πριν. Ο συντάκτης του πιθανόν να έχει αλλάξει απόψεις έκτοτε.

[cibyllian]

Kι εγώ είμαι υπέρ της επανάληψης. Νομίζω πως η αιωνιότητα σίγουρα περνάει πιο εύκολα προσπαθώντας να πετύχεις κάτι (έστω κι αν ξέρεις ότι ποτε δεν τα καταφέρεις) παρα με το να κάθεσαι, να μην κανεις τίποτα και να βασανίζεσαι για πάντα με ανεκπλήρωτες επιθυμίες.

Aλλωστε, το επιχείρημα της cibyllian μου φαίνεται λίγο άκυρο, αφού σε καμια από τις δυο περιπτώσεις δεν αλλάζει τίποτα, όσο κι αν αλλάξεις εσύ τη στάση σου ως προς την κατάσταση που βιώνεις.

Η αιωνιότητα δεν περνάει ποτέ όμως! Νομίζω πως τις ανεκπλήρωτες επιθυμίες αν πάψεις να τις θεωρείς επιθυμίες, απλά δεν σε βασανίζουν πια.

 

Σημείωση: Το μήνυμα αυτό γράφτηκε 17 χρόνια πριν. Ο συντάκτης του πιθανόν να έχει αλλάξει απόψεις έκτοτε.

[Idril]

Η άποψη μου στηρίζεται στο ότι δε νομίζω ότι ο Τάνταλος είχε τη δυνατότητα να απαλλαγεί από την επιθυμία. Αν μπορούσε να το κάνει αυτό τότε η τιμωρία θα έχανε την ισχύ της, οποτε μπράβο Τάνταλε, άντε τραβα κι εσύ στα Ηλύσια πεδία.

Με δεδομένο όμως ότι και τα δυο είναι αιώνιες τιμωρίες (άρα δε χάνουν ποτε την ισχύ τους) θεωρώ την πετρα πιο εύκολο να την αντέξει κανεις γιατί όπως είπε και κάποιος παραπάνω δίνει ένα νόημα στην ύπαρξη αυτού που τιμωρείται χωρίς να παύει να είναι μαρτύριο.

 

Σημείωση: Το μήνυμα αυτό γράφτηκε 17 χρόνια πριν. Ο συντάκτης του πιθανόν να έχει αλλάξει απόψεις έκτοτε.

[Isiliel]

Ας σκεφτούμε τις Δαναΐδες, αλλά και τον Προμηθέα, που αποτελούν άλλες παραλλαγές του ίδιου θέματος.

Η τιμωρία του Προμηθέα κάποια στιγμή έλαβε τέλος αφού ο Δίας τον συγχώρεσε. Θα ʽλεγε κανείς, πως η μόνη «υποχρέωση» του Προμηθέα ήταν να μην ξεχάσει τη δοκιμασία του φορώντας το δακτυλίδι με την Καυκάσια πέτρα. Άραγε είναι τυχαίο που ως τις μέρες μας, το δαχτυλίδι συμβολίζει τη δέσμευση;

Πίσω στο θέμα μας:

Θεωρώ την τιμωρία του Ταντάλου χειρότερη από εκείνη του Σίσυφου διότι το γεγονός ότι είναι δέσμιος των ορέξεων και επιθυμιών του τον καθιστά άβουλο και ανίκανο να τις τιθασεύσει είτε πρόκειται για πραγματικές ανάγκες είτε μόνον ο ίδιος τις αντιλαμβάνεται έτσι. Στην ουσία ο Τάνταλος δεν έχει να παλέψει με την Ανάγκη τόσο, όσο με τη δική του αντίληψη της Ανάγκης. Αυτή άλλωστε δεν είναι και η πλάνη που υφιστάμεθα εμείς οι άνθρωποι όταν αναζητούμε την ευτυχία;


Μέσω της αέναης επανάληψης της τιμωρίας του Σίσυφου, η έννοια του Στόχου αποδυναμώνεται αφού ο ήρωας γνωρίζει τη ματαιότητα του πονήματός του.
Με την ίδια σχεδόν λογική οι Θιβετάνοι μοναχοί, δημιουργούν περίτεχνα σχήματα με άμμο, τις λεγόμενες Μαντάλες, οι οποίες αφήνονται να παρασυρθούν από τον άνεμο, υπογραμμίζοντας την παροδικότητα της ύπαρξης αλλά και τη ματαιότητα κάθε δημιουργήματος.
Παρʼ όλʼ αυτά, ο Σίσυφος, συνεχίζει εν γνώση του να σπρώχνει την πέτρα στην κορυφή του λόφου όπως ένα μικρό παιδί αρέσκεται να χρησιμοποιεί την τσουλήθρα ξανά και ξανά αντλώντας ευχαρίστηση από μια πράξη που επιφανειακά μοιάζει ανούσια.
Δεν είμαι σίγουρη πως δεν υπάρχει εξέλιξη στο μαρτύριο του Σίσυφου. Επαναλαμβάνοντας την ίδια πράξη μπορεί κανείς να βρει κάμποσους διαφορετικούς τρόπους να την τελειοποιήσει ακόμα κι αν η πράξη αυτή δεν οδηγεί σε συγκεκριμένο αποτέλεσμα. Κάθε φορά που ο Σίσυφος επιστρέφει στη βάση του λόφου για να σπρώξει το βράχο του απʼ την αρχή, του δίνεται η δυνατότητα να πειραματιστεί με τις αντοχές αλλά και την εφευρετικότητά του, ώστε να κάνει το μαρτύριό του, ευκολότερο και γιατί όχι, περισσότερο ευχάριστο τροποποιώντας (άρα εξελίσσοντας) την τεχνική με την οποία επιλέγει κάθε φορά να τη μετακινήσει. Πιθανότατα έπειτα από άπειρες δοκιμές θα μπορούσε ίσως να αναφωνεί: «Πέτρα ανέβα το λόφο» κι εκείνη να ανεβαίνει με τη δύναμη της σκέψης του και μόνο...

Τελικά το κοινό μαρτύριο που οι δύο ήρωες έχουν να υπομείνουν είναι αυτό της αιωνιότητας... Μήπως τελικά ακόμα και η ύστατη ευχαρίστηση μετατρέπεται σε μαρτύριο όταν δεν υπάρχει αρχή και τέλος;

 

Σημείωση: Το μήνυμα αυτό γράφτηκε 17 χρόνια πριν. Ο συντάκτης του πιθανόν να έχει αλλάξει απόψεις έκτοτε.

[iJohnnyCash]

Δεν ξέρω κατά πόσο έχει νόημα να συγκρίνουμε αυτά τα δύο θέματα, μιας και όλα θέλουν να δείξουν ότι ο Άνθρωπος είναι ικανός να επιμείνει και να προσπαθεί για κάτι διαπαντός. Ίσως τελικά όπου δεν τα "καταφέρνουμε" οφείλετε στο γεγονός ότι δεν το είχαμε πραγματικά ανάγκη ή επιθυμία γιατί σε διαφορετική περίπτωση θα ήμασταν ικανοί να προσπαθούμε με μόνο εμπόδιο τον θάνατο.

 

Σημείωση: Το μήνυμα αυτό γράφτηκε 17 χρόνια πριν. Ο συντάκτης του πιθανόν να έχει αλλάξει απόψεις έκτοτε.

[Isiliel]

Από ένα blog:

Ούτε το νερό χάνεται στο χώμα όταν σκύβει να πιει, ούτε τα κλαδιά τα παίρνει ο αέρας όταν απλώνει το χέρι του να κόψει τους καρπούς τους. Πίνει και τρωει ώσπου να χορτάσει, μα το επόμενο κιόλας λεπτό ξαναπεινάει και ξαναδιψάει. Η τιμωρία του είναι να χάνει το χρόνο του ικανοποιώντας ορέξεις οι οποίες αναζωπυρώνονται αμέσως. Ο Τάνταλος είναι ο Σίσυφος και ο δικός του βράχος είναι η επιθυμία.

 

Σημείωση: Το μήνυμα αυτό γράφτηκε 17 χρόνια πριν. Ο συντάκτης του πιθανόν να έχει αλλάξει απόψεις έκτοτε.

[Γιώργος]

Θα είμαι λίγο σύντομος: μάταιη επανάληψη. Η ανεκπλήρωτη επιθυμία με γεμίζει με απωθημένα, πίκρα και μάταια "αν". Με την επανάληψη τουλάχιστον δεν υπάρχουν τα "αν" που με βασανίζουν. Δοκίμασα κάτι κι απέτυχε. Το προτιμώ απ' το ν' αφήσω κάτι στην τύχη του.

 

Σημείωση: Το μήνυμα αυτό γράφτηκε 17 χρόνια πριν. Ο συντάκτης του πιθανόν να έχει αλλάξει απόψεις έκτοτε.

[Great Chaos]

Από ένα blog:

Ούτε το νερό χάνεται στο χώμα όταν σκύβει να πιει, ούτε τα κλαδιά τα παίρνει ο αέρας όταν απλώνει το χέρι του να κόψει τους καρπούς τους. Πίνει και τρωει ώσπου να χορτάσει, μα το επόμενο κιόλας λεπτό ξαναπεινάει και ξαναδιψάει. Η τιμωρία του είναι να χάνει το χρόνο του ικανοποιώντας ορέξεις οι οποίες αναζωπυρώνονται αμέσως. Ο Τάνταλος είναι ο Σίσυφος και ο δικός του βράχος είναι η επιθυμία.

Η εκδοχή του μύθου που παρατίθεται εδώ, αλλάζει κατά τη γνώμη μου τα πράγματα. Το μαρτύριο τώρα δεν μπορεί να ξεπεραστεί, όπως σκέφτηκα εγώ αρχικά. Ούτε ποτέ θα έβαζε κανείς το Διογένη σε τέτοια δοκιμασία, αφού ουσιαστικά δεν θα είχε αντικείμενο.

Ο Σίσυφος μπορεί λέει να φτάσει στην ευτυχία, παίζοντας με το βράχο του. Χάνοντας την επίγνωσή του. Κάποιος άλλος είπε πως θ' αλλοτριωθεί και θα λειτουργεί μηχανικά, οπότε δεν θα έχει συναίσθηση της κατάστασής του. Αυτό είναι και η τρομερότερη τιμωρία κατά τη γνώμη μου, η αλλοτρίωση. Από την άλλη πλευρά, θα μπορούσε και ο Τάνταλος να χάσει τη μνήμη του, να μη θυμάται πως μόλις πριν από λίγο είχε παλέψει να ικανοποιήσει την επιθυμία του και να χαίρεται με το κυνήγι της ικανοποίησης, σαν να ήταν η πρώτη φορά. Όπως ακριβώς ένα χρυσόψαρο δεν κατανοεί το στενάχωρο εγκλεισμό του, ούτε παθαίνει κατάθλιψη από την αέναη επανάληψη του περιβάλλοντός του, απλά γιατί η μνήμη του κρατάει μόλις για τρία δευτερόλεπτα. Πολλοί άνθρωποι και στην πραγματική ζωή, ζουν ευτυχισμένοι, απλά εφαρμόζοντας τη "μνήμη χρυσόψαρου". ("We are two lost souls, swimming in a fish bole, year after year. Running over the same old grounds, what have we found? Same old fears, Wish you were here"...Pink Floyd).

Όσο και να σκεφτεί κανείς, τι θα ήταν αυτό που θα επαναλαμβανόταν επ' άπειρον και δεν θα ήταν αβάσταχτο, δεν μπορεί να φτάσει σε καμμία απάντηση. Φαίνεται πως η ουσιαστική τιμωρία είναι η ίδια η αιωνιότητα της τιμωρίας. Το τι ακριβώς είναι αυτό που επαναλαμβάνεται, μάλλον έχει συμβολικό χαρακτήρα, σε σχέση με το ίδιο το έγκλημα που έχει διαπραχθεί. Πρόκειται μάλλον για παραδειγματισμό προς τους υπολοίπους. Ακόμη και η ίδια η αιώνια ζωή, εγκλωβισμένη σε αυτήν τη διάσταση, θεωρείται ως το ίδιο σκληρή τιμωρία, που επιφυλάσσουν οι Θεοί μόνο για τους πλέον περιβόητους εγκληματίες, όπως έγραψα παραπάνω. Το βαθύτερο νόημα είναι η στέρηση της εξέλιξης, η οποία είναι όπως φαίνεται, σημαντικότατος παράγοντας για τον ορισμό της ζωής.

Συνεπώς, μετά από πολλή σκέψη, καταλήγω στο συμπέρασμα ότι οι δύο τιμωρίες ήταν εξίσου βαριές, αφού δεν υπήρχε πρόβλεψη άρσης τους, όταν ο τιμωρούμενος κατανοούσε το σφάλμα του ή ξεπερνούσε την έπαρσή του απέναντι στους Θεούς, ή έστω συγχώρεση, όπως στην περίπτωση του Προμηθέα.

Το πιο ενδιαφέρον όμως από την πολύ καλή έως τώρα συζήτηση (που σκιάζουν κατά τη γνώμη μου κάποιες αρνητικές ψήφοι χωρίς τεκμηρίωση. Ας μην ξεχνάμε πως είμαστε στο φιλοσοφικό φόρουμ και πως εδώ η αντίρρηση έχει τη δική της αξία όταν εκφράζεται) είναι το εξής: Μπροστά σε ένα ισοδύναμο δίλημμα, δηλαδή μεταξύ δυο επιλογών που είναι το ίδιο κακές, εμείς όλοι εκφράσαμε τους μύχιους φόβους μας. Κάποιοι δεν μπήκαν καν στον κόπο να επενδύσουν την επιλογή τους με φιλοσοφικό μανδύα, αφού μάλλον κατάλαβαν ότι η επιλογή μας έγινε με βάση ένα και μόνο κριτήριο: Τι είναι αυτό που μας τρομάζει περισσότερο στη ζωή μας. Μέσω ενός φιλοσοφικού ερωτήματος, εκδηλώσαμε ένα τμήμα του υποσυνειδήτου μας...

Οι δύο τιμωρημένοι βρίσκονται στον Άδη, ή Άιδη ή Χώρο των Ιδεών και του Ανεκδήλωτου. Οι αιώνιες τιμωρίες είναι κι αυτές κάτοικοί του, οι οποίοι υπάρχουν ως συμβολισμοί, για να σηματοδοτήσουν κάποιες καταστάσεις της πραγματικής ζωής των ανθρώπων. Κάποιος είπε πως αυτά συμβαίνουν κάθε φορά που κυνηγούμε την ευτυχία. Κάποιος άλλος πως ο συνήθης εργάτης βιώνει το μαρτύριο του Σίσυφου στην καθημερινότητά του. Άλλος ίσως σκεφτεί το γάμο του, χωρίς να τ' ομολογήσει. Το ηθικό δίδαγμα είναι πως η συνεχής επανάληψη, η ασφάλεια, η σιγουριά και σε τελική ανάλυση η έλλειψη εξέλιξης, είναι μαρτυρικά για τον άνθρωπο.

Μόνο ένας τρόπος υπάρχει για να ξεφύγει κανείς από το μαρτύριο: Η Τρέλα. Μόνο ο Τρελός (με τον αρχετυπικό τρόπο που παρουσιάζεται και στις κάρτες των Ταρώ) μπορεί να αψηφήσει το θέλημα των Θεών και τον προκαθορισμό του. Άλλωστε, "Δεν υπάρχει μοίρα που να μη νικιέται με την περιφρόνηση", αλλά και δεν υπάρχει κανείς, πέρα απ' τον Τρελό, που να μπορεί να περιφρονήσει τη Μοίρα του...

 

Σημείωση: Το μήνυμα αυτό γράφτηκε 17 χρόνια πριν. Ο συντάκτης του πιθανόν να έχει αλλάξει απόψεις έκτοτε.

[Νωεύς]

Ο Σίσυφος και ο Τάνταλος δοκίμασαν να ξεγελάσουν τους θεούς και τιμωρήθηκαν...

Μήπως οι θεοί, τού( και μας) ξεγέλασαν;;; Γιατί π.χ., άλλο "Κρόνος" ή "Δίας" και άλλο, "Θεάνθρωπος"(Ζην-Ζευς, Ιησούς Χριστός κ.π.)...

 

Σημείωση: Το μήνυμα αυτό γράφτηκε 17 χρόνια πριν. Ο συντάκτης του πιθανόν να έχει αλλάξει απόψεις έκτοτε.