kynofilos
Δραστήριο μέλος
Ο kynofilos αυτή τη στιγμή δεν είναι συνδεδεμένος. Έχει γράψει 448 μηνύματα.
09-04-07
15:22
«Έστω ότι υπήρχε μια διάνοια που θα μπορούσε σε μια συγκεκριμένη χρονική στιγμή να γνωρίζει όλες τις δυνάμεις που θέτουν σε κίνηση τη φύση, καθώς και όλες τις θέσεις όλων των αντικειμένων από τα οποία η φύση αποτελείται. Εάν αυτή η διάνοια μπορούσε να καταθέσει όλα αυτά τα δεδομένα προς ανάλυση, τότε θα ήταν δυνατή η σύνθεση ενός και μόνο μαθηματικού τύπου που θα περιελάμβανε όλες τις κινήσεις των μεγαλύτερων σωμάτων του σύμπαντος, καθώς και τις κινήσεις ακόμα και του ελάχιστου ατόμου. Για μια τέτοια διάνοια τίποτα δεν θα ήταν αβέβαιο και το μέλλον, όπως ακριβώς και το παρελθόν, θα ξεδιπλωνόταν με ακρίβεια μπροστά στα μάτια του.» (Laplace, 1812)
Ο Laplace και η άκρατη αυτή μορφή νεωτερικότητας που εισάγει θα λέγαμε ότι θυμίζει τους πρώτους Ίωνες κοσμολόγους που προσπαθούσαν να πείσουν τον κόσμο με λογικά επιχειρήματα και με φιλοσοφική μέθοδο ότι η γη δεν στηρίζεται στους θεούς, ότι η ανθρώπινη ζωή δεν εξελίσσεται μέσω μυστηριακών οδών και αυθαίρετων μεταφυσικών υποθέσεων. Ο Καρτέσιος άλλωστε θα διατυπώσει πως μόνο για ένα πράγμα είναι σίγουρος, το ότι είναι ένα πράγμα που σκέπτεται (Descartes, 1641). Μπορεί όλα να του φαίνονται γύρω του απατηλά, να μην μπορεί ακόμα και να ξεχωρίσει την κατάσταση ύπνου από την κατάσταση ξύπνιου, αλλά ένα είναι σίγουρο και αυτό που τον κάνει να έχει έναν δεδομένο βαθμό αυτογνωσίας: το ότι σκέφτεται, το ότι έχει λογική, το ότι μπορεί να διακρίνει τη λογική συνάφεια των πραγμάτων πίσω από τους μηχανισμούς της φύσης.
Ο Νίτσε μερικά χρόνια αργότερα θα εισάγει αγωνιωδώς και γεμάτος πάθος την ανάγκη να περάσει πλέον ο άνθρωπος από το γεφύρι που θα τον οδηγήσει στον Υπεράνθρωπο (Nietzsche, 1885), όπως κάποτε πέρασε το γεφύρι από τη ζωώδη κατάσταση στην ανθρώπινη. Η λογική θα πρέπει πλέον να ξεπεραστεί και το φαινόμενο της ζωής να αντιμετωπιστεί με μια διαφορετική ματιά, εκείνη του φιλοσόφου της υπερβάσεως της παραδεδομένης και περιορισμένων δυνατοτήτων ορθολογιστικής φιλοσοφίας.
Οι θεωρίες της κβαντικής απροσδιοριστίας από τους Χάιζενμπεργκ και Σρέντιγκερ θα καταφέρουν ισχυρότατο πλήγμα στην κραταιά μέχρι τότε αιτιοκρατία: Υπάρχει και ο παράγων του αναίτιου λοιπόν στον κόσμο και πιο συγκεκριμένα, στο θεμελιώδες στοιχείο του, τον μικρόκοσμο. Δεν θα ήταν ποτέ δυνατόν επομένως να υπήρχε ο δαίμων του Laplace που θα γνώριζε σε μια δεδομένη χρονική στιγμή όλες τις κινήσεις των σωμάτων του κόσμου, αφού σε κβαντικό επίπεδο αποδείχθηκε πειραματικά η απροσδιοριστία, η τυχαιότητα των κινήσεων των υποατομικών σωματιδίων (Heisenberg, 1927).
Τώρα σηματοδοτείται ο μεταμοντερνισμός, ο οποίος και εισάγει τον λόγο και τη λογική σε πιο χαλαρά πλαίσια εξαρτώντας τα από ποικίλους παράγοντες που τα διαμορφώνουν. Τέτοιοι είναι ο τόπος, ο χρόνος και οι εκάστοτε κοινωνικές ανάγκες.
Ο ανθρωποκεντρικός χαρακτήρας της φιλοσοφίας υποβαθμίζεται και αυτό γίνεται καθόλα φανερό στον δυναμικά αναδυόμενο κλάδο της Οικολογικής Ηθικής όπου τονίζεται ότι πλέον πρέπει να προβληματιζόμαστε πάνω στα δικαιώματα ενός βράχου ή μιας κότας (Rolston, 1991) βλέποντας τον κόσμο μέσα από τα μάτια του Οικοσυστήματος χωρίς να το περνάμε από το άλεσμα της ανθρώπινης αξιολόγησης. Ο άνθρωπος δεν είναι το κέντρο του σύμπαντος, δεν είναι το κέντρο του κόσμου. Πόσο μάλλον η λογική του δεν είναι παντοδύναμη.
Πάνω σε αυτό το σημείο, ο ύστερος υπαρξιστής φιλόσοφος Σαρτρ θα παρατηρήσει ότι τα πράγματα δε μπορούν να διαλυθούν μέσα στη συνείδηση (Sartre, 1939) και πως ο άνθρωπος και η λογική του νοούνται μόνο μέσα στα σχετικά πλαίσια του κόσμου. Τον άνθρωπο, διατυπώνει ο Σαρτρ, δεν θα τον βρεις αποκομμένο και χαμένο σε κάποιο σημείο της ύπαρξης, αλλά μόνο σαν άνθρωπο μέσα στον κόσμο και τα πράγματα που τον περιβάλλουν.
Δεν πρέπει να αποδέχομαι μονάχα ότι παρουσιάζεται με τρόπο πειστικό στη σκέψη μου. Η λογική δεν είναι πλέον ο απόλυτος οδηγός κατάκτησης της αλήθειας. Πόσο μάλλον όταν και η ίδια η αιτιοκρατία κλονίζεται από την αβεβαιότητα της απροσδιοριστίας.
https://filosofia.gr/thematafilosofi...ll&id=1131730455&archive=&start_from=&ucat=1&
Ο Laplace και η άκρατη αυτή μορφή νεωτερικότητας που εισάγει θα λέγαμε ότι θυμίζει τους πρώτους Ίωνες κοσμολόγους που προσπαθούσαν να πείσουν τον κόσμο με λογικά επιχειρήματα και με φιλοσοφική μέθοδο ότι η γη δεν στηρίζεται στους θεούς, ότι η ανθρώπινη ζωή δεν εξελίσσεται μέσω μυστηριακών οδών και αυθαίρετων μεταφυσικών υποθέσεων. Ο Καρτέσιος άλλωστε θα διατυπώσει πως μόνο για ένα πράγμα είναι σίγουρος, το ότι είναι ένα πράγμα που σκέπτεται (Descartes, 1641). Μπορεί όλα να του φαίνονται γύρω του απατηλά, να μην μπορεί ακόμα και να ξεχωρίσει την κατάσταση ύπνου από την κατάσταση ξύπνιου, αλλά ένα είναι σίγουρο και αυτό που τον κάνει να έχει έναν δεδομένο βαθμό αυτογνωσίας: το ότι σκέφτεται, το ότι έχει λογική, το ότι μπορεί να διακρίνει τη λογική συνάφεια των πραγμάτων πίσω από τους μηχανισμούς της φύσης.
Ο Νίτσε μερικά χρόνια αργότερα θα εισάγει αγωνιωδώς και γεμάτος πάθος την ανάγκη να περάσει πλέον ο άνθρωπος από το γεφύρι που θα τον οδηγήσει στον Υπεράνθρωπο (Nietzsche, 1885), όπως κάποτε πέρασε το γεφύρι από τη ζωώδη κατάσταση στην ανθρώπινη. Η λογική θα πρέπει πλέον να ξεπεραστεί και το φαινόμενο της ζωής να αντιμετωπιστεί με μια διαφορετική ματιά, εκείνη του φιλοσόφου της υπερβάσεως της παραδεδομένης και περιορισμένων δυνατοτήτων ορθολογιστικής φιλοσοφίας.
Οι θεωρίες της κβαντικής απροσδιοριστίας από τους Χάιζενμπεργκ και Σρέντιγκερ θα καταφέρουν ισχυρότατο πλήγμα στην κραταιά μέχρι τότε αιτιοκρατία: Υπάρχει και ο παράγων του αναίτιου λοιπόν στον κόσμο και πιο συγκεκριμένα, στο θεμελιώδες στοιχείο του, τον μικρόκοσμο. Δεν θα ήταν ποτέ δυνατόν επομένως να υπήρχε ο δαίμων του Laplace που θα γνώριζε σε μια δεδομένη χρονική στιγμή όλες τις κινήσεις των σωμάτων του κόσμου, αφού σε κβαντικό επίπεδο αποδείχθηκε πειραματικά η απροσδιοριστία, η τυχαιότητα των κινήσεων των υποατομικών σωματιδίων (Heisenberg, 1927).
Τώρα σηματοδοτείται ο μεταμοντερνισμός, ο οποίος και εισάγει τον λόγο και τη λογική σε πιο χαλαρά πλαίσια εξαρτώντας τα από ποικίλους παράγοντες που τα διαμορφώνουν. Τέτοιοι είναι ο τόπος, ο χρόνος και οι εκάστοτε κοινωνικές ανάγκες.
Ο ανθρωποκεντρικός χαρακτήρας της φιλοσοφίας υποβαθμίζεται και αυτό γίνεται καθόλα φανερό στον δυναμικά αναδυόμενο κλάδο της Οικολογικής Ηθικής όπου τονίζεται ότι πλέον πρέπει να προβληματιζόμαστε πάνω στα δικαιώματα ενός βράχου ή μιας κότας (Rolston, 1991) βλέποντας τον κόσμο μέσα από τα μάτια του Οικοσυστήματος χωρίς να το περνάμε από το άλεσμα της ανθρώπινης αξιολόγησης. Ο άνθρωπος δεν είναι το κέντρο του σύμπαντος, δεν είναι το κέντρο του κόσμου. Πόσο μάλλον η λογική του δεν είναι παντοδύναμη.
Πάνω σε αυτό το σημείο, ο ύστερος υπαρξιστής φιλόσοφος Σαρτρ θα παρατηρήσει ότι τα πράγματα δε μπορούν να διαλυθούν μέσα στη συνείδηση (Sartre, 1939) και πως ο άνθρωπος και η λογική του νοούνται μόνο μέσα στα σχετικά πλαίσια του κόσμου. Τον άνθρωπο, διατυπώνει ο Σαρτρ, δεν θα τον βρεις αποκομμένο και χαμένο σε κάποιο σημείο της ύπαρξης, αλλά μόνο σαν άνθρωπο μέσα στον κόσμο και τα πράγματα που τον περιβάλλουν.
Δεν πρέπει να αποδέχομαι μονάχα ότι παρουσιάζεται με τρόπο πειστικό στη σκέψη μου. Η λογική δεν είναι πλέον ο απόλυτος οδηγός κατάκτησης της αλήθειας. Πόσο μάλλον όταν και η ίδια η αιτιοκρατία κλονίζεται από την αβεβαιότητα της απροσδιοριστίας.
https://filosofia.gr/thematafilosofi...ll&id=1131730455&archive=&start_from=&ucat=1&
Σημείωση: Το μήνυμα αυτό γράφτηκε 17 χρόνια πριν. Ο συντάκτης του πιθανόν να έχει αλλάξει απόψεις έκτοτε.
kynofilos
Δραστήριο μέλος
Ο kynofilos αυτή τη στιγμή δεν είναι συνδεδεμένος. Έχει γράψει 448 μηνύματα.
09-04-07
14:34
Δεν συμφωνώ με το όλο σκεπτικό του. Η Αιτία δεν μπορεί να χάσει ποτέ την δύναμή της.
Ίσως Όχι...
Δίνει υπερβολική σημασία στην ιστορία και στις κοινωνικές συνθήκες.
Το τέλος της ιστορίας επίσης δεν το δέχομαι, σαν ιδέα είναι τελείως εξωπραγματικό το οποιοδήποτε τέλος της ιστορίας.
Να την δεχτούμε ως παραμύθι, μια πιθανή εκδοχή...
Συμφωνώ με το ότι η νόηση δεν είναι ικανή να γνωρίζει την κατάσταση του όντος και γι αυτό δε μπορεί ακόμα να καθορίζει αξίες αντικειμενικά ισχύουσες για όλους τους ανθρώπους, αλλά ότι το αντικείμενο της Φιλοσοφίας είναι οι συνέπειες των εποχιακών κοινωνικών καταστάσεων μου φαίνεται τελείως εξωφρενική θέση. Δηλαδή τί θέλει, να γίνει η Φιλοσοφία κοινωνιολογία ?
Να θεαθεί λαμβάνοντας και την κοινωνιολογία υπ' όψιν, ίσως, σαν μια 'νεύρωση' εποχιακή...
Σημείωση: Το μήνυμα αυτό γράφτηκε 17 χρόνια πριν. Ο συντάκτης του πιθανόν να έχει αλλάξει απόψεις έκτοτε.