Η χαμένη τέχνη του δημοκρατικού διαλόγου

Isiliel

Επιφανές μέλος

Η Φεγγάρω αυτή τη στιγμή δεν είναι συνδεδεμένη. Είναι 51 ετών και μας γράφει απο Θεσσαλονίκη (Θεσσαλονίκη). Έχει γράψει 13,854 μηνύματα.
Ο Μάικλ Σαντέλ, διδάσκει πολιτική φιλοσοφία στο πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ.
Από το φθινόπωρο του 2009, περίπου 14.000 φοιτητές του Χάρβαρντ έχουν λάβει μέρος στο μάθημά του με τίτλο "Δικαιοσύνη".
Οι διαλέξεις του έλκουν χιλιάδες και πλέον φοιτητές πρόθυμους να συζητήσουν μεγάλα ερωτήματα της σύγχρονης πολιτικής ζωής: τη βιοηθική, τα βασανιστήρια, το γάμο ομοφυλόφιλων, τα κίνητρα και τα δικαιώματα σε σχέση με τις υποχρεώσεις.
Το μάθημα του Σαντέλ δημιουργεί προβληματισμό πάνω στις δύσκολες επιλογές που αντιμετωπίζουμε ως πολίτες.
Στο e-steki μας είναι γνωστός από το θέμα: Ηθικά Διλήμματα.

Η ομιλία που ακολουθεί πραγματοποιήθηκε το Φεβρουάριο του 2010 στο συνέδριο του TED. Ο Σαντέλ, ενθαρρύνοντας το κοινό να συμμετέχει στο διάλογο, υποστήριξε πως η εμπλοκή των ηθικών μας πεποιθήσεων στο δημόσιο βίο, οδηγεί σε μια υγιέστερη κοινωνία ενεργών πολιτών, αφού είναι ουτοπική η απαίτηση να αφήνουν οι άνθρωποι τις ηθικές πεποιθήσεις τους εκτός της πολιτικής όταν πρόκειται να ασχοληθούν μ' αυτήν.


Η μετάφραση έγινε από την Αγγελική Τσιόλη


Έτσι λοιπόν, τόσο με τα φλάουτα, όσο και με το αμαξάκι του γκολφ, ακόμη και με μια έντονη αντιπαράθεση όπως ο γάμος ομοφυλόφιλων, ο Αριστοτέλης έχει δίκιο. Είναι πολύ δύσκολο να υποστηρίξει κανείς τι είναι δίκαιο, αν δεν προσδιορίσει πρώτα το σκοπό των κοινωνικών θεσμών και ποια ποιοτικά χαρακτηριστικά είναι άξια τιμής και αναγνώρισης.
[...]
Τείνουμε να πιστεύουμε ότι η πολύ άμεση εμπλοκή της πολιτικής με ηθικά ζητήματα, είναι συνταγή για διαφωνίες, και, εδώ που τα λέμε, συνταγή για μισαλλοδοξία και εξαναγκασμό. Έτσι, καλύτερα να αποφεύγονται, να αγνοούνται, οι ηθικές και θρησκευτικές πεποιθήσεις που οι άνθρωποι θέτουν στο δημόσιο βίο. Μου φαίνεται ότι η συζήτησή μας αντικατοπτρίζει μάλλον το αντίθετο, ότι ο καλύτερος τρόπος για την επίτευξη αμοιβαίου σεβασμού είναι η άμεση εμπλοκή των ηθικών πεποιθήσεων που οι πολίτες φέρουν στο δημόσιο βίο, παρά η απαίτηση ν' αφήνουν οι άνθρωποι τις βαθύτερες ηθικές τους πεποιθήσεις εκτός της πολιτικής πριν ασχοληθούν μ' αυτήν. Αυτός είναι, κατά τη γνώμη μου, ο τρόπος για την έναρξη της αποκατάστασης της τέχνης του δημοκρατικού διαλόγου.
Michael Sandel


tedlink
Justice course
Michael Sandel's bio


Περισσότερες ομιλίες από το TED στο e-steki, θα βρείτε εδώ.​
 

Σημείωση: Το μήνυμα αυτό γράφτηκε 13 χρόνια πριν. Ο συντάκτης του πιθανόν να έχει αλλάξει απόψεις έκτοτε.

Τελευταία επεξεργασία:

Πατρεύς

Περιβόητο μέλος

Ο Πέτρος αυτή τη στιγμή δεν είναι συνδεδεμένος. Είναι 37 ετών, επαγγέλεται Μεταπτυχιακός Φοιτητής/τρια και μας γράφει απο Ρέθυμνο (Ρέθυμνο). Έχει γράψει 5,268 μηνύματα.
Παρακολούθησα με πολύ ενδιαφέρον την ομιλία και μπορώ να πω ότι συμφωνώ απολύτως με το συμπέρασμα του Σαντέλ. Αυτό μόνο που μπορώ να προσθέσω είναι ότι θα ήταν ευχής έργον αν στις πολιτικές συζητήσεις αυτά τα θέματα συζητούντο σε περισσότερο βάθος ώστε να αντιλαμβανόμαστε όσο καλύτερα γίνεται ποιό είναι το πραγματικό υπόβαθρο αυτών που εκφράζουν μια άποψη και κατά πόσον μπορούν να τη στηρίξουν. Δυστυχώς, αυτό που γίνεται στην Ελλάδα, είναι να χρησιμοποιούνται στη συζήτηση χιλιοφορεμένα κλισέ και αφορισμοί τα οποία αφ'ενός δε βοηθούν το διάλογο και αφ'ετέρου δε φωτίζουν ποτέ το πραγματικό βάθος μιας τοποθέτησης...

Φυσικά, οι πολιτικοί μας, ως επί το πλείστον, αυτό δεν το κάνουν επειδή είναι ανίκανοι και δεν μπορούν να συζητήσουν αλλά επειδή απλούστατα αν γίνει ουσιαστικός σε βάθος διάλογος, θα προδοθούν τα πραγματικά αίτια για τα οποία υποστηρίζουν μια άποψη. Τα οποία ποτέ δεν είναι ιδεολογικά αλλά σχεδόν πάντα είναι άκρως πραγματιστικά και καιροσκοπικά κι ας επικαλούνται δήθεν «αξίες», «ιδανικά» κλπ
 

Σημείωση: Το μήνυμα αυτό γράφτηκε 13 χρόνια πριν. Ο συντάκτης του πιθανόν να έχει αλλάξει απόψεις έκτοτε.

Isiliel

Επιφανές μέλος

Η Φεγγάρω αυτή τη στιγμή δεν είναι συνδεδεμένη. Είναι 51 ετών και μας γράφει απο Θεσσαλονίκη (Θεσσαλονίκη). Έχει γράψει 13,854 μηνύματα.
Είναι ουτοπικά λοιπόν όσα προτείνει ο Σαντέλ; Τίποτα δεν αντιστέκεται στις σκοπιμότητες; :/:
 

Σημείωση: Το μήνυμα αυτό γράφτηκε 13 χρόνια πριν. Ο συντάκτης του πιθανόν να έχει αλλάξει απόψεις έκτοτε.

mariophys

Εκκολαπτόμενο μέλος

Ο Μάριος αυτή τη στιγμή δεν είναι συνδεδεμένος. Είναι 33 ετών, επαγγέλεται Φοιτητής/τρια και μας γράφει απο Ελβετία (Ευρώπη). Έχει γράψει 335 μηνύματα.
Το πρόβλημα, θεωρώ είναι πολυδιάστατο και δεν περιορίζεται το φταίξιμο, μόνο στους πολιτικούς.
Σε πρώτο και κύριο στάδιο, προσωπικά θεωρώ οτι φταίει ο πολίτης. Ιδιαίτερα στις μέρες μας οι άνθρωποι έχουν αναπτύξει οι ίδιοι τη φιλοσοφία καιροσκόπων. Έτσι λοιπόν, δεν τους ενδιαφέρει η αναζήτηση της αλήθειας, πίσω από τις λέξεις, αλλά οι υποσχέσεις που δίδονται. Είμαστε διατεθειμένοι να πιστέψουμε οτιδήποτε από τον οποιονδήποτε, ανεξαρτήτως της αλήθειας των λόγων του, αρκεί βέβαια να μας υποσχεθεί κάτι, έστω και λίγο που να ικανοποιεί τα θέλω μας.

Έπειτα, έρχεται η ευθύνη του καθοδηγούμενου και ελεγχόμενου απο τα συμφέροντα τύπου. Τα κανάλια, είναι θεμιτά ή αθέμιτα, λίγο ή πολυ συνδεδεμένα ή εξαρτώμενα οικονομικά από πολιτικούς παράγοντες ή λόμπι που έχουν συμφέροντα με ένα χώρο, ή προς ένα σκοπο. Δεν είναι αναγκαίο να περιορισουμε τη συζήτηση σε πολιτική. Η πληροφορίες λοιπόν, οι οποίες θα μπορούσαν να δώσουν τροφή για σκέψη στο μέσο άνθρωπο, που εκ των πραγμάτων, είτε δεν έχει είτε δεν ξέρει πως να αναζητήσει πληροφόρηση από άλλα πιο ανεξάρτητα μέσα. Διακριτικά λοιπόν, χειραγωγούνται οι μάζες. Το μεγαλύτερο επίτευγμα του συστήματος αυτού δε είναι οτι έχει περάσει στο ευρύ κοινό την πεποίθηση οτι υπάρχει αντικειμενική και αξιόπιστη ενημέρωση. Δεν είναι τυχαίο που αυτή την περίοδο γίνεται προσπάθεια από το κράτος να περάσουν νόμοι λογοκρισίας των Bloggers, με το πρόσχημα ότι τα Blogs προσφέρουν βήμα για λασπολογία προς τον οποιονδήποτε.


Τέλος, νομίζω οτι η ευθύνη πέφτει στου πολιτικούς. Αυτοί, αν και αποτελούν μέρος της κοινωνίας και προέρχονται από αυτήν, μετά από κάποιο σημείο λησμονούν το κοινό συμφέρον και προάγουν είτε τα δικά τους συμφέροντα, είτε υποκύπτουν στις πιέσεις άλλων. Έτσι, αναγκαστικά παρακάμπτεται τόσο η ηθική όσο και η σε βάθος προσέγγιση των ζητημάτων που συζητούνται. Αυτά περι πολιτικής.

Όμως, πέραν τούτου, προβληματικοί διάλογοι επικρατούν καθημερινά στη ζωή μας. Γι αυτό το τελευταίο, και για να μην πλατειάσω εις άπειρον, θεωρώ οτι είναι υπόλογοι ο εγωισμός μας, και τέλος η επιθυμία που έχουν πάρα πολλοί να εκρφάρζουν άποψη επι παντός επιστητού, ακόμη και σε ειδικά θέματα, και να την λανσάρουν ως γνώση ειδικού αν και απέχει πολύ.
 

Σημείωση: Το μήνυμα αυτό γράφτηκε 13 χρόνια πριν. Ο συντάκτης του πιθανόν να έχει αλλάξει απόψεις έκτοτε.

parafernalia

Περιβόητο μέλος

Ο Νίκος αυτή τη στιγμή δεν είναι συνδεδεμένος. Επαγγέλεται Προγραμματιστής/τρια και μας γράφει απο Αθήνα (Αττική). Έχει γράψει 4,796 μηνύματα.
Η ηθική της κοινωνίας των αρίστων, όπου η μεγαλοφανφάρα τους αναγνωρίζεται, τιμάται και επιβραβεύεται. Όπου οι καθηγητές του Χάβαρντ απολαμβάνουν την αναγνώριση της αριστείας τους και χιλιάδες μπετόβλακες κρεμάμενοι απ' τα χείλη τους πληρώνουν 500 δολάρια στη μαύρη αγορά για να αγοράσουν ένα δωρεάν εισιτήριο και να τους ακούσουν. :worry: («Είναι δίκαιη ή άδικη η “μαύρη” αγορά εισιτηρίων;» - Μάικλ Σαντέλ)

Πίσω από το λούστρο της Αριστοτελικής Αριστοκρατίας υπάρχουν γυναίκες καταπιεσμένες, σκλάβοι και πολίτες β' διαλογής. Η αριστεία δεν είναι τίποτα άλλο από το ορόσημο ενός υπετροφικού ΕΓΩ. Ο αληθινά προικισμένος έχει ταπεινότητα και αδιαφορεί προκλητικά για την αναγνώριση της "αριστείας" του.

Η δικαιοσύνη δεν είναι να παίρνει κανείς ότι του αξίζει (όπως μας μετέφερε ο Σαντέλ κατά Αριστοτέλη), αλλά να παίρνει κανείς αυτό που δικαιούται (το λέει και η ρίζα της λέξης). Η διαφορά ανάμεσα στην αξία και το δικαίωμα είναι ότι οι αξίες είναι παγερές, σταθερές και γι' αυτό αμφισβητούνται ή διαφθείρονται ενώ τα δικαιώματα είναι αναγκασμένα να πραγματώνονται μέσα απ' τις υποχρεώσεις. Έχεις π.χ. την υποχρέωση ως πολίτης να αναζητάς την αλήθεια για να δικαιούσαι καλούς πολιτικούς.

Ποια είναι τελικά η Αριστοτελική απάντηση για το αμαξάκι του γκολφ; Έξυπνα ο Σαντέλ περιγράφει το πρόβλημα αλλά δεν απαντά ξεκάθαρα μάλλον γιατί η απάντηση θα μπορούσε να ήταν αντίθετη στην απόφαση του δικαστηρίου. Ακόμα και αν δεχτούμε ότι δεν υπήρχε αλλοίωση της θεμελιώδους φύσης του, αμφισβητήθηκε σίγουρα η αριστεία των μεγάλων παικτών του γκολφ (που βαδίζουν και ιδρώνουν το χορτάρι :P). Νομίζω ότι κατά Αριστοτέλη, το δίκαιο θα έπρεπε να το αποδώσουν οι διακεκριμένοι παίχτες που είχαν με τη σειρά τους αποφανθεί αρνητικά. Το δικαστήριο κινήθηκε σωστά με βάση το "δικαίωμα του γκολφίζειν" και όχι την πάγια αξία του γκολφ.

Όταν μιλάμε για δικαιοσύνη, λέει ο Αριστοτέλης αυτό που θα πρέπει να σκεφτόμαστε είναι η θεμελιώδης φύση της εκάστοτε δραστηριότητας και οι ποιοτικές της εκφάνσεις που αξίζει να τιμά, να θαυμάζει και να αναγνωρίζει κανείς. Ένας από τους λόγους για τους οποίους, θα έπρεπε οι καλύτεροι φλαουτίστες να πάρουν τα καλύτερα φλάουτα είναι ότι η μουσική ερμηνεία όχι μόνο μας κάνει χαρούμενους, αλλά τιμά και βοηθά στην αναγνώριση της αριστείας των καλύτερων μουσικών.
Δηλαδή όποιος τιμάται σε συγκεντρώσεις, με βραβεία, μετάλλια, Νόμπελ, Όσκαρ, κύπελα, φοίνηκες, σφαίρες, μπάλες, μαϊμουδάκια, ελεφαντάκια....υποβοηθάτε στην αναγνώριση της αξίας του; Και τι γίνεται με τους άλλους που μένουν απ' έξω; :hmm:Είναι ευγενικό αυτό που λέει ο Αριστοτέλης αφού το λέει με ειλικρίνεια, αλλά το είπε σε εποχές που ο πληθυσμός της Γης δεν ήταν 6,5 δις.

Οι αξίες είναι πάντα μερικές γι' αυτό η αναγνώριση θα πρέπει να είναι πάντα μερική. Ένας φοβερός κιθαριστής π.χ. 8) όταν βραβεύεται με μια χρυσή κιθάρα :redface: αναγνωρίζεται ως κιθαριστής και μόνο. Αλίμονο αν μπορούσε να προεξοφλήσει την κιθάρα του για μια πολιτική καριέρα χωρίς επιπλέον αξία. Θα γεμίζαμε με Φασούλες και Καϊλήδες. Απ' την άλλη πόση πια αριστεία χρειάζεται κανείς να έχει για να σταθεί με αξιοπρέπεια σε έναν δημοκρατικό διάλογο;

Τεράστια αντίφαση.
 

Σημείωση: Το μήνυμα αυτό γράφτηκε 12 χρόνια πριν. Ο συντάκτης του πιθανόν να έχει αλλάξει απόψεις έκτοτε.

Χρήστες Βρείτε παρόμοια

  • Τα παρακάτω 0 μέλη και 1 επισκέπτες διαβάζουν μαζί με εσάς αυτό το θέμα:
    Tα παρακάτω 1 μέλη διάβασαν αυτό το θέμα:
  • Φορτώνει...
Top