Λέξεις που απειλούνται με εξαφάνιση

[Isiliel]

Σε αυτό το νήμα βάζουμε στόχο να σώσουμε ελληνικές λέξεις και φράσεις που απειλούνται με εξαφάνιση.
Κι επειδή ο καλύτερος τρόπος για να σώσεις μια λέξη, είναι να τη χρησιμοποιείς, βάζουμε στόχο να χρησιμοποιούμε τη λέξη μας, σωστά, όσο πιο συχνά μπορούμε.


---
Ξεκινάω με μια λεξούλα που κοντεύει να εξαφανιστεί ήδη.

Είναι το:
​

ό,τι
​

Spoiler

ό,τι [óti] αντων. αναφ. (άκλ.) : στις πτώσεις της ονομαστικής και της αιτιατικής. I1. σε θέση ουσιαστικού ουδέτερου γένους ενικού αριθμού· αυτό το οποίο / που: Πάρε ~ θέλεις. Έχει ~ χρειαζόμαστε. Kάνε ~ νομίζεις. ~ έχω, είναι δικό σας, όλα όσα έχω. Διάβα σε ~ έχεις να διαβάσεις και τηλεφώνησέ μου. (προφ.) Tι θα παραγ γείλεις; -~ κι εσύ, ό,τι παραγγείλεις κι εσύ. ΦΡ και εκφράσεις ~ έχω και δεν έχω, τα πάντα, όλη μου η περιουσία, καθετί που θεωρούμε πολύτιμο, αναντικατάστατο κτλ. ~ έγινε* έγινε. ας γίνει* ~ θέλει. ~ ~, όσα όσα, σε πολύ μεγάλη ή μικρή τιμή ανάλογα με τα συμφραζόμενα: Tου έδιναν ~ ~ αρκεί να τους βοηθούσε, όσα πολλά κι αν τους ζητούσε. ~ έγινε / γίνεται δεν ξεγίνεται*. ~ κι ~, σε αποφατική πρόταση, για να χαρακτηρίσει κτ. σημαντικό και σπουδαίο: Aυτό το χαλί δεν είναι ~ κι ~. ΠAΡ ΦΡ ~ φέρνει η ώρα δεν το φέρνει ο χρόνος*.2. σε θέση επιθέτου με ουσιαστικό οποιουδήποτε γένους: ~ καιρό έχει εδώ έχει κι εκεί, όποιο. ~ ώρα τελειώσεις, έλα να μας δεις, οποιαδήποτε. Είπε ότι θα έρθει ~ ώρα μπορεί. ~ χρήματα χρειαστείς, θα τα έχεις, όλα όσα. ~ βιβλία σχετικά υπήρχαν τα συμβουλεύτηκε. || με επίθετο συγκριτικού βαθμού: ~ καλύτερο / ωραιότερο / εκλεκτότερο, αυτό το οποίο είναι το πιο καλό, ωραίο και εκλεκτό. Aυτό το βιβλίο είναι ~ πιο τελευταίο έχει γραφτεί γι΄ αυτό το θέμα. II. ~ και να / ~ κι αν, εισάγει αντίστοιχα δευτερεύουσες παραχωρητικές ή εναντιωματικές προτάσεις: ~ και να του πεις, δεν αλλάζει γνώμη. ~ και να κάνεις, ~ και να πεις, δεν πρόκειται να σε πιστέψουμε. ~ κι αν συμβεί, θα είμαστε μαζί σου. ~ δουλειά και να κάνει κανείς, η ξένη γλώσσα είναι απαραίτητη. Θα έρθουμε ~ καιρό κι αν έχει. (έκφρ.) ~ και να γίνει*.

που δεν πρέπει να το μπερδεύουμε με το:
​

ότι
​

Spoiler

ότι 1 [oti] σύνδ. ειδ. : 1. εισάγει δευτερεύουσες ειδικές προτάσεις ύστερα από ορισμένης κατηγορίας ρήματα, κανονικά για να εκφράσει κτ. πραγματικό και αδιαμφισβήτητο· κατ΄ επέκταση όμως χρησιμοποιείται αδιακρίτως προς τον ειδικό σύνδεσμο πως: Ομολογώ ~ τέτοια αναίδεια δεν ξαναείδα. Nόμιζα ~ θα σας βρω εδώ. Yπέθεσαν ~ κάποιος θα τους είχε μιλήσει. Είναι φανερό ~ κάτι δεν πάει καλά. Διαδίδεται ~ θα παντρευτούν. || επεξηγηματικά ή αναπτύσσοντας την έννοια προηγούμενου έναρθρου ουσιαστικού: Έφυγε με την ελπίδα ~ γρήγορα θα ξαναγύριζε. Είχε τη βεβαιότητα ~ θα τον βοηθήσουν. 2. παρά* (το) ~, παρόλο* ~. 3. ύστερα από πρόθεση, επίρρημα ή επιρρηματική έκφραση συνήθ. έναρθρο και στην κατάλληλη πτώση δηλώνει ανάλογες επιρρηματικές σχέσεις: Εκτός του ~ / παρά το ~ / παρά το γεγονός ~ / για το λόγο ~ / εξαιτίας του ~. 4. με το άρθρο το σε ουσιαστικοποίηση προτάσεων: Tο ~ το παραδέχτηκε είναι προς τιμήν του.

ότι 2 [óti] σύνδ. : (προφ.) 1. χρονικός· προσδιορίζει χρονικά μια πράξη που έγινε στο παρελθόν σχεδόν ταυτόχρονα με την πράξη της κύριας πρότασης: Πού είναι ο πατέρας σου; -~ έφυγε, μόλις προ ολίγου. || συχνά και απολύτως: ~ ετοιμαζόμουν να σου τηλεφωνήσω, αλλά πρόλαβες και τηλεφώνησες ή ήρθες. ~ πήγαινα να το ζητήσω εγώ, ακριβώς αυτή τη στιγ μή ετοιμαζόμουν αλλά το ζήτησες πρώτος. 2. (σπάν.) αιτιολογικός· διότι, που: Xαίρομαι ~ πέτυχαν οι προσπάθειές μας, διότι πέτυχαν. Λυπάμαι ~… || κάποτε δεν είναι σαφές αν πρόκειται για το ειδικό ότι, ή για το αιτιολογικό: Tους έκανε εντύπωση ~ έφυγε θυμωμένος.

...διότι έχουν διαφορετική σημασία!!!
​

​

- Ό,τι και να πεις, ξέρω ότι ήσουν εκεί.
- Είπε ότι θα φέρει ό,τι της ζητήσω.

Αν μπορείς ν' αντικαταστήσεις το 'ό,τι' που γράφεις με τη λέξη 'οτιδήποτε', τότε θυμήσου πως το 'ό,τι' αυτό, θέλει κόμμα!



​

Ελάτε να σώσουμε το «ό,τι» από εξαφάνιση!!!

...τα λήμματα είναι από το λεξικό.
​

 

Σημείωση: Το μήνυμα αυτό γράφτηκε 12 χρόνια πριν. Ο συντάκτης του πιθανόν να έχει αλλάξει απόψεις έκτοτε.

[Άγγελος]

τριγενη και δικαταληκτα

ο,η ευγενης το ευγενες
κανεις δεν το λεει σωστα πια,
αν το ακουσεις σωστα νομιζεις οτι κανουν πουλακια τα αυτια σου

 

Σημείωση: Το μήνυμα αυτό γράφτηκε 12 χρόνια πριν. Ο συντάκτης του πιθανόν να έχει αλλάξει απόψεις έκτοτε.

[Ψαραδέλλη]

ευρω

 

Σημείωση: Το μήνυμα αυτό γράφτηκε 12 χρόνια πριν. Ο συντάκτης του πιθανόν να έχει αλλάξει απόψεις έκτοτε.

[diotima]

μπεσα

 

Σημείωση: Το μήνυμα αυτό γράφτηκε 12 χρόνια πριν. Ο συντάκτης του πιθανόν να έχει αλλάξει απόψεις έκτοτε.

[Νωεύς]

μπεσα

Ετυμολογία;

 

Σημείωση: Το μήνυμα αυτό γράφτηκε 12 χρόνια πριν. Ο συντάκτης του πιθανόν να έχει αλλάξει απόψεις έκτοτε.

[Άγγελος]

αλβανικη λεξη ειναι

αρβανιτικη που λεμε

 

Σημείωση: Το μήνυμα αυτό γράφτηκε 12 χρόνια πριν. Ο συντάκτης του πιθανόν να έχει αλλάξει απόψεις έκτοτε.

[εμμα_τριντεντ]

δεν είναι το ίδιο η αλβανική με την αρβανίτικη language I think.

και μιας και κάνετε και διορθώσεις,
κάτι που επίσης μπερδεύουμε συχνά: το ΝΤαι
στον πληθυντικό το αι με άλφα-γιώτα

 

Σημείωση: Το μήνυμα αυτό γράφτηκε 12 χρόνια πριν. Ο συντάκτης του πιθανόν να έχει αλλάξει απόψεις έκτοτε.

[christinelle]

Αυτές δεν είναι λέξεις που απειλούνται με εξαφάνιση, είναι κοινά λάθη που κάνει ο περισσότερος κόσμος. Θα βρείτε πολλά τέτοια στο βιβλίο "Το γράφουμε σωστά? Το λέμε σωστά?"

Spoiler

της Ινας Αναγνωστοπούλου από τις εκδόσεις Μεταίχμιο

Μια λέξη που μου ήρθε τώρα, και δεν χρησιμοποιείται σχεδόν καθόλου με την κυριολεκτική της σημασία, είναι το τέλμα (βάλτος/έλος).

 

Σημείωση: Το μήνυμα αυτό γράφτηκε 12 χρόνια πριν. Ο συντάκτης του πιθανόν να έχει αλλάξει απόψεις έκτοτε.

[diotima]

Μπαμπη....τρολλινγκ ηταν
οχι ελληνικη λεξη


ο...αλλαξε ο τιτλος;

 

Σημείωση: Το μήνυμα αυτό γράφτηκε 12 χρόνια πριν. Ο συντάκτης του πιθανόν να έχει αλλάξει απόψεις έκτοτε.

[christinelle]

Μια λέξη που λέμε πολύ συχνά με τον αδερφό μου για πλάκα, αλλά δεν χρησιμοποιείται σχεδόν καθόλου είναι και το ασκαρδαμυκτί (χωρίς να ανοιγοκλείσουν τα μάτια). Μάλιστα κάθε φορά που το λέμε το συνοδεύουμε με το οσονούπω (σύντομα).

 

Σημείωση: Το μήνυμα αυτό γράφτηκε 12 χρόνια πριν. Ο συντάκτης του πιθανόν να έχει αλλάξει απόψεις έκτοτε.

[Oralee]

Το πάραυτα που σημαίνει αμέσως. Η θερινή ραστώνη που περιγράφει τέλεια αυτό που νιώθεις όταν γυρνάς από την θάλασσα το καλοκαίρι και θες μόνο να ξαπλώσεις στο κρεβάτι σου με την αλμύρα. Το οιονεί που σημαίνει σαν, ιμιτασιόν, πχ το πολίτευμα είναι οιονεί δημοκρατικό.

 

Σημείωση: Το μήνυμα αυτό γράφτηκε 12 χρόνια πριν. Ο συντάκτης του πιθανόν να έχει αλλάξει απόψεις έκτοτε.

[Aeneas]

Το ρήμα βυσσοδομώ που σημαίνει μηχανορραφώ, σκευωρώ, ραδιουργώ. Μ' αρέσει πάρα πολύ!

 

Σημείωση: Το μήνυμα αυτό γράφτηκε 12 χρόνια πριν. Ο συντάκτης του πιθανόν να έχει αλλάξει απόψεις έκτοτε.

[DreamsRevenge]

Εμένα μου αρέσει πολύ το "παρεμπιπτόντως" που έχει υποστεί δύο μεταβολές στην ελληνική ζωούλα του:
Το by the way ολόκληρο και το "χαϊδευτικό" btw

 

Σημείωση: Το μήνυμα αυτό γράφτηκε 12 χρόνια πριν. Ο συντάκτης του πιθανόν να έχει αλλάξει απόψεις έκτοτε.

[prinCess.]

Spoiler

Είναι το:

Spoiler

ό,τι
​

Spoiler

ό,τι [óti] αντων. αναφ. (άκλ.) : στις πτώσεις της ονομαστικής και της αιτιατικής. I1. σε θέση ουσιαστικού ουδέτερου γένους ενικού αριθμού· αυτό το οποίο / που: Πάρε ~ θέλεις. Έχει ~ χρειαζόμαστε. Kάνε ~ νομίζεις. ~ έχω, είναι δικό σας, όλα όσα έχω. Διάβα σε ~ έχεις να διαβάσεις και τηλεφώνησέ μου. (προφ.) Tι θα παραγ γείλεις; -~ κι εσύ, ό,τι παραγγείλεις κι εσύ. ΦΡ και εκφράσεις ~ έχω και δεν έχω, τα πάντα, όλη μου η περιουσία, καθετί που θεωρούμε πολύτιμο, αναντικατάστατο κτλ. ~ έγινε* έγινε. ας γίνει* ~ θέλει. ~ ~, όσα όσα, σε πολύ μεγάλη ή μικρή τιμή ανάλογα με τα συμφραζόμενα: Tου έδιναν ~ ~ αρκεί να τους βοηθούσε, όσα πολλά κι αν τους ζητούσε. ~ έγινε / γίνεται δεν ξεγίνεται*. ~ κι ~, σε αποφατική πρόταση, για να χαρακτηρίσει κτ. σημαντικό και σπουδαίο: Aυτό το χαλί δεν είναι ~ κι ~. ΠAΡ ΦΡ ~ φέρνει η ώρα δεν το φέρνει ο χρόνος*.2. σε θέση επιθέτου με ουσιαστικό οποιουδήποτε γένους: ~ καιρό έχει εδώ έχει κι εκεί, όποιο. ~ ώρα τελειώσεις, έλα να μας δεις, οποιαδήποτε. Είπε ότι θα έρθει ~ ώρα μπορεί. ~ χρήματα χρειαστείς, θα τα έχεις, όλα όσα. ~ βιβλία σχετικά υπήρχαν τα συμβουλεύτηκε. || με επίθετο συγκριτικού βαθμού: ~ καλύτερο / ωραιότερο / εκλεκτότερο, αυτό το οποίο είναι το πιο καλό, ωραίο και εκλεκτό. Aυτό το βιβλίο είναι ~ πιο τελευταίο έχει γραφτεί γι΄ αυτό το θέμα. II. ~ και να / ~ κι αν, εισάγει αντίστοιχα δευτερεύουσες παραχωρητικές ή εναντιωματικές προτάσεις: ~ και να του πεις, δεν αλλάζει γνώμη. ~ και να κάνεις, ~ και να πεις, δεν πρόκειται να σε πιστέψουμε. ~ κι αν συμβεί, θα είμαστε μαζί σου. ~ δουλειά και να κάνει κανείς, η ξένη γλώσσα είναι απαραίτητη. Θα έρθουμε ~ καιρό κι αν έχει. (έκφρ.) ~ και να γίνει*.

που δεν πρέπει να το μπερδεύουμε με το:
​

ότι
​

Spoiler

ότι 1 [oti] σύνδ. ειδ. : 1. εισάγει δευτερεύουσες ειδικές προτάσεις ύστερα από ορισμένης κατηγορίας ρήματα, κανονικά για να εκφράσει κτ. πραγματικό και αδιαμφισβήτητο· κατ΄ επέκταση όμως χρησιμοποιείται αδιακρίτως προς τον ειδικό σύνδεσμο πως: Ομολογώ ~ τέτοια αναίδεια δεν ξαναείδα. Nόμιζα ~ θα σας βρω εδώ. Yπέθεσαν ~ κάποιος θα τους είχε μιλήσει. Είναι φανερό ~ κάτι δεν πάει καλά. Διαδίδεται ~ θα παντρευτούν. || επεξηγηματικά ή αναπτύσσοντας την έννοια προηγούμενου έναρθρου ουσιαστικού: Έφυγε με την ελπίδα ~ γρήγορα θα ξαναγύριζε. Είχε τη βεβαιότητα ~ θα τον βοηθήσουν. 2. παρά* (το) ~, παρόλο* ~. 3. ύστερα από πρόθεση, επίρρημα ή επιρρηματική έκφραση συνήθ. έναρθρο και στην κατάλληλη πτώση δηλώνει ανάλογες επιρρηματικές σχέσεις: Εκτός του ~ / παρά το ~ / παρά το γεγονός ~ / για το λόγο ~ / εξαιτίας του ~. 4. με το άρθρο το σε ουσιαστικοποίηση προτάσεων: Tο ~ το παραδέχτηκε είναι προς τιμήν του.

ότι 2 [óti] σύνδ. : (προφ.) 1. χρονικός· προσδιορίζει χρονικά μια πράξη που έγινε στο παρελθόν σχεδόν ταυτόχρονα με την πράξη της κύριας πρότασης: Πού είναι ο πατέρας σου; -~ έφυγε, μόλις προ ολίγου. || συχνά και απολύτως: ~ ετοιμαζόμουν να σου τηλεφωνήσω, αλλά πρόλαβες και τηλεφώνησες ή ήρθες. ~ πήγαινα να το ζητήσω εγώ, ακριβώς αυτή τη στιγ μή ετοιμαζόμουν αλλά το ζήτησες πρώτος. 2. (σπάν.) αιτιολογικός· διότι, που: Xαίρομαι ~ πέτυχαν οι προσπάθειές μας, διότι πέτυχαν. Λυπάμαι ~… || κάποτε δεν είναι σαφές αν πρόκειται για το ειδικό ότι, ή για το αιτιολογικό: Tους έκανε εντύπωση ~ έφυγε θυμωμένος.

...διότι έχουν διαφορετική σημασία!!!
​

​

- Ό,τι και να πεις, ξέρω ότι ήσουν εκεί.
- Είπε ότι θα φέρει ό,τι της ζητήσω.

Αν μπορείς ν' αντικαταστήσεις το 'ό,τι' που γράφεις με τη λέξη 'οτιδήποτε', τότε θυμήσου πως το 'ό,τι' αυτό, θέλει κόμμα!



​

Ελάτε να σώσουμε το «ό,τι» από εξαφάνιση!!!

...τα λήμματα είναι από το λεξικό.​

​

Βασικά υπάρχει ένα τεράστιο θέμα με τους τόνους.
Υπάρχουν πάρα πολλοί που δε ξέρουν πότε μπαίνουν τόνοι και γιατί.
Βλέπω σε κείμενα (σε άρθρα κυρίως ή σε επίσημα σάιτς κτλ - στα καθημερινά γραπτά δε δίνω σημασία), προτάσεις του στυλ
"Γύρισε ο Κώστας πού έμενε στο εξωτερικό" ή
"...μου είπε πως να φτιάχνω κέικ".


Τόνος μπαίνει σε ερωτηματική (ή/και πλάγια ερωτηματική) πρόταση, δηλαδή : Πώς είσαι σήμερα; Πού ήσουν όλη μέρα; Μου είπε από πού βρήκε τη διεύθυνσή μου.
Τόνος ΔΕΝ μπαίνει όταν απλά αναφερόμαστε σε κάτι, δηλαδή : Μου έκανε εντύπωση που ήρθε. Κάνει πως δεν καταλαβαίνει. (= Κάνει ότι δε καταλαβαίνει.)

Γενικά ο τόνος πολλές φορές μπορεί να αλλάξει το νόημα μιας ολόκληρης πρότασης.
Επίσης, δε θυμάμαι τι παίζει με το "πού και πού" + "πώς και πώς", αλλά εγώ τα τονίζω για κάποιο λόγο.

Δεν είναι ορισμοί αυτοί Που' βαλα - είναι δικά μου παραδείγματα, που μάλλον είναι σωστά - αν θέλει ας βάλει κάποιος από πηγή.

ΝΟΜΙΖΩ ΕΙΜΑΙ ΟΦΦ. Τ_Τ

 

Σημείωση: Το μήνυμα αυτό γράφτηκε 12 χρόνια πριν. Ο συντάκτης του πιθανόν να έχει αλλάξει απόψεις έκτοτε.

[Τάσος97]

δεν ξερω καν αν χρησιμοποιειται αλλου η λεξη αυτη: Ανταριαζω. πχ Ο καιρος ανταριασε. (μεταφορικη σημασια βεβαια)

 

Σημείωση: Το μήνυμα αυτό γράφτηκε 12 χρόνια πριν. Ο συντάκτης του πιθανόν να έχει αλλάξει απόψεις έκτοτε.

[rakels]

''κουτοπόνηρος''
Σπάνια την ακούω πλέον.

 

Σημείωση: Το μήνυμα αυτό γράφτηκε 12 χρόνια πριν. Ο συντάκτης του πιθανόν να έχει αλλάξει απόψεις έκτοτε.

[Τάσος97]

καθημερινα το ακουω εγω στο χωριο μου

 

Σημείωση: Το μήνυμα αυτό γράφτηκε 12 χρόνια πριν. Ο συντάκτης του πιθανόν να έχει αλλάξει απόψεις έκτοτε.

[rakels]

καθημερινα το ακουω εγω στο χωριο μου

Σου το λένε; Γιατί δε θεωρείται κοπλιμέντο.


Υ.Γ.: Είναι cute πάντως.

 

Σημείωση: Το μήνυμα αυτό γράφτηκε 12 χρόνια πριν. Ο συντάκτης του πιθανόν να έχει αλλάξει απόψεις έκτοτε.

[Τάσος97]

οχι δεν το λενε σε εμενα. δε μου το εχουν πει ποτε

πιο χαριτωμενο ειναι το χαγιάτι-χαγιάτ

 

Σημείωση: Το μήνυμα αυτό γράφτηκε 12 χρόνια πριν. Ο συντάκτης του πιθανόν να έχει αλλάξει απόψεις έκτοτε.

[just smile!]

οι λεξεις που εεχω καιρω να ακουσω και μου αρεσουν πολυ ειναι:
εν γενει, εντρυφω, ελλοχευω

 

Σημείωση: Το μήνυμα αυτό γράφτηκε 12 χρόνια πριν. Ο συντάκτης του πιθανόν να έχει αλλάξει απόψεις έκτοτε.