Gaspar
Περιβόητο μέλος
Ο Gaspar αυτή τη στιγμή δεν είναι συνδεδεμένος. Μας γράφει απο Θεσσαλονίκη (Θεσσαλονίκη). Έχει γράψει 4,101 μηνύματα.
23-05-23
03:46
Αυτό που άλλαξε είναι η ψυχολογία του κόσμου.Τι σε κάνει να πιστεύεις ότι εκείνη η κρίση πέρασε και πλεον όλα είναι καλά και ρόδινα; Ακρίβεια παντού, χαμηλοί μισθοί, λιτότητα, κοινωνικές ανισότητες, χρέη που καλπαζουν και πλήρης εξάρτηση από Γερμανία/τρόικα/ΕΚΤ και δανειστές. Τι αλλαξε;
Τότε μπροστά στην κρίση ο λαός διάλεξε ρηξη ανατροπή και ψήφισε Τσίπρα τον Μεσσία που θα τα φτιάξει όλα και τελικά έφαγε την πατάτα.
Τώρα διάλεξε Μητσοτάκη γιατί τους μεσσίες τους δοκίμασε και σταμάτησε να πιστεύει σε αυτούς.
Εξάλλου πληθωρισμός υπάρχει παντού όχι μόνο στην Ελλάδα. Το κόστος ζωής έχει ανέβει παντού. Οι αιτίες του ξεφεύγουν από τα στενά όρια της κυβέρνησης μιας μικρής χώρας όπως η Ελλάδα.
Gaspar
Περιβόητο μέλος
Ο Gaspar αυτή τη στιγμή δεν είναι συνδεδεμένος. Μας γράφει απο Θεσσαλονίκη (Θεσσαλονίκη). Έχει γράψει 4,101 μηνύματα.
23-05-23
03:17
Μπήκα στην σελίδα της πλεύσης ελευθερίας και είδα το πρόγραμμα..
Διάβασα για αντιμνημόνιο, γερμανικές αποζημιώσεις, διαγραφή δημοσίου χρέους και πήγα 10 χρόνια πριν στην εποχή του ακραίου λαϊκισμού, των γερμανοτσολιάδων, της πλατείας με τις κρεμάλες, το δήθεν σκισιμο των μνημονίων και τελικά την κωλοτουμπα του Αλέξη, τα capital control και την 4ετια ΣΥΡΙΖΑ ΑΝΕΛ.
Ολα αυτά είναι πλέον μια δυσάρεστη ανάμνηση, ένα συλλογικό τραύμα που ο ελληνικός λαός θέλει να ξεπεράσει. Ο μέσος boomer εργαζόμενος, αυτόαπασχολούμενος, συνταξιούχος,
υπάλληλος, επιχειρηματίας εκεί έξω.
Η ΝΔ κατάφερε αυτή την 4ετια να περάσει το προφίλ της σοβαρής σταθερής κυβέρνησης που κοιτάει μπροστά και μπορεί να ανταπεξέλθει σε κρίσεις. Για αυτό και το τεράστιο ποσοστό.
Ο ΣΥΡΙΖΑ αντίθετα είναι ακόμα ταυτισμένος με εκείνη την περίοδο του συλλογικού τραύματος, για αυτό και θα εξαυλωθει όπως και τα αποπαιδια του μέρα 25 και πλεύση. Οι ψηφοφόροι τους είναι κυρίως η gen z που τότε ήταν παιδάκια, και άτομα χαμηλης πολιτικής αντίληψης που πιστεύουν ακόμα τις μπαρουφες εκείνης της εποχής.
Το μέλλον είναι επιστροφή σε δικομματισμό κεντροδεξιάς κεντροαριστεράς ΝΔ ΠΑΣΟΚ ως κόμματα εξουσίας και 3-4 μικρότερα για τους ρομαντικούς.
Διάβασα για αντιμνημόνιο, γερμανικές αποζημιώσεις, διαγραφή δημοσίου χρέους και πήγα 10 χρόνια πριν στην εποχή του ακραίου λαϊκισμού, των γερμανοτσολιάδων, της πλατείας με τις κρεμάλες, το δήθεν σκισιμο των μνημονίων και τελικά την κωλοτουμπα του Αλέξη, τα capital control και την 4ετια ΣΥΡΙΖΑ ΑΝΕΛ.
Ολα αυτά είναι πλέον μια δυσάρεστη ανάμνηση, ένα συλλογικό τραύμα που ο ελληνικός λαός θέλει να ξεπεράσει. Ο μέσος boomer εργαζόμενος, αυτόαπασχολούμενος, συνταξιούχος,
υπάλληλος, επιχειρηματίας εκεί έξω.
Η ΝΔ κατάφερε αυτή την 4ετια να περάσει το προφίλ της σοβαρής σταθερής κυβέρνησης που κοιτάει μπροστά και μπορεί να ανταπεξέλθει σε κρίσεις. Για αυτό και το τεράστιο ποσοστό.
Ο ΣΥΡΙΖΑ αντίθετα είναι ακόμα ταυτισμένος με εκείνη την περίοδο του συλλογικού τραύματος, για αυτό και θα εξαυλωθει όπως και τα αποπαιδια του μέρα 25 και πλεύση. Οι ψηφοφόροι τους είναι κυρίως η gen z που τότε ήταν παιδάκια, και άτομα χαμηλης πολιτικής αντίληψης που πιστεύουν ακόμα τις μπαρουφες εκείνης της εποχής.
Το μέλλον είναι επιστροφή σε δικομματισμό κεντροδεξιάς κεντροαριστεράς ΝΔ ΠΑΣΟΚ ως κόμματα εξουσίας και 3-4 μικρότερα για τους ρομαντικούς.
Gaspar
Περιβόητο μέλος
Ο Gaspar αυτή τη στιγμή δεν είναι συνδεδεμένος. Μας γράφει απο Θεσσαλονίκη (Θεσσαλονίκη). Έχει γράψει 4,101 μηνύματα.
23-05-23
01:10
Εξαιρετικό άρθρο@Valder (επειδή βαριέσαι να ανοίγεις το λινκ της lifo)
(Κείμενο – προσοχή! – γραμμένο το 1977. Από τις "Κοινοτοπίες")
ΠΡΟΟΙΜΙΟ
Σε χρόνια περασμένα, όταν ένας ρήτορας ήθελε να δώσει το μέτρο της ρητορικής του δεινότητας, διάλεγε το πιο ασήμαντο, το πιο ανάξιο θέμα και το στόλιζε με τον πιο πλούσιο, τον πιο γλαφυρό έπαινο. Όσο πιο ταπεινό το θέμα, και πιο πειστικό το εγκώμιο, τόσο μεγαλύτερη η δόξα του ρήτορα. Έτσι έγραψε ο γλυκύς Λουκιανός το Εγκώμιο της Μύγας, ο νεοπλατωνικός επίσκοπος Συνέσιος το Εγκώμιο της Φαλάκρας, ο Ρωμαίος Φαβορίνος το Εγκώμιο του Θερσίτη και του Τεταρταίου Πυρετού. Ο Βυζαντινός Μιχαήλ Ψελλός έγραψε εγκώμια για τον ψύλλο, την ψείρα και τον κοριό. Ο Έρασμος το αθάνατο Μωρίας Εγκώμιον και ο Βολταίρος το Εγκώμιο της Υποκρισίας. Πολλά άλλα μικρά και ανάξια επαινέθηκαν: ο γάιδαρος, οι αρουραίοι, η λάσπη, ο διάβολος. Και το 1799 ο Γάλλος λόγιος Μερσιέ Ντε Κομπιέν έγραψε το εμβριθέστατον Πορδής Εγκώμιον - μόνο που, για την ηχηρή αυτή περίπτωση, διάλεξε το βροντώδες ψευδώνυμο Ροντόλφους Γκοκλένιους.
Ψάχνοντας κι εγώ να βρω θέμα ποταπό και όλως διόλου ανάξιο να επαινεθεί -έτσι, για να ακονίσω τις ρητορικές και διαλεκτικές μου ικανότητες- σκόνταψα στον καπιταλισμό. Πραγματικά, σκέφθηκα, πιο περιφρονημένο και κατάπτυστο θέμα δεν υπάρχει σήμερα στον κόσμο. Κανένας δεν λέει καλό λόγο γι' αυτό. Ακόμη κι αυτοί που τον εφαρμόζουν, τον μασκαρεύουνε κάπως -που να μη μοιάζει- και φυσικά ποτέ δεν λένε τ' όνομά του.
Για κοιτάξτε σ' αυτό τον τόπο: όλα τα κόμματα είναι κεντρώα, αριστερά και αριστερότερα. Μέχρι που θα φτιάξουνε νέα αίθουσα Βουλής με αριστερές μόνο πτέρυγες. Αληθινά, ο καπιταλισμός για μας, σήμερα, είναι χειρότερος απ' ό,τι ο διάβολος το Μεσαίωνα. Όπου συναντάς τη λέξη (μακριά από μας, κι οξ' από δω) είναι για βρισιά ή ξόρκι. Ομολογώ πως μ' έπιανε λύπηση όσο τον σκεφτόμουνα. Κι έχω και μιαν αδυναμία στους κατατρεγμένους!
Είπα λοιπόν: να, στόχος υψηλός ρητορικής δεξιοτεχνίας! "Εγκώμιον του καπιταλισμού" να γράψεις, λογιότατε, κι αν πετύχεις, η δόξα σου στους αιώνες! Όχι βέβαια πως θα σώσεις τον καπιταλισμό! Πάει πια αυτός, πνέει τα λοίσθια... και τίποτα δεν τον ανασταίνει. Αλλά τι ωραίο -απροσδόκητο- θέμα για γυμναστική του μυαλού και της πέννας! Τον άτιμο, θα πούνε, τον μπαγαπόντη, πού βρήκε επιχειρήματα, πού βρήκε αποδείξεις, πού βρήκε λόγους να στηρίξει - ποιον; τον καπιταλισμό; Το θεό του δεν έχει ο θεομπαίχτης!
Κι όμοια με ταχυδακτυλουργό, που πετυχαίνει να εμφανίσει λαγούς από άδειο καπέλο, έτσι θα με θαυμάσουνε. Ο ταχυδακτυλουργός παραβαίνει το νόμο του τίποτα (ex nihilo nihil fit) κι εγώ το ίδιο. Γιατί, βέβαια, επιχειρήματα υπέρ του καπιταλισμού δεν υπάρχουν (από τον καιρό του Κάρολου Μαρξ κι εδώθε) και γι' αυτό δεν υπάρχουν και υπερασπιστές. Όλοι οι διανοούμενοι είναι αντικαπιταλιστές. Όλοι οι πολιτικοί είναι σοσιαλιστές - διαφέρουν μόνο στις διαβαθμίσεις της προσδοκώμενης κοινοκτημοσύνης. Όλοι οι καλλιτέχνες είναι αριστεροί - διαφέρουν μόνο στις αποχρώσεις. Όλοι οι λόγιοι είναι προοδευτικοί - διαφέρουν μόνο στο βαθμό της προόδου.
Αυτά που γράφω δεν είναι διαπιστώσεις. Είναι αξιώματα της σύγχρονης κοινωνικής λογικής που ισχύουν -όπως θα' λεγε κι ο Καντ- αναγκαστικά και γενικά. Δεν μπορείς καν να συλλάβεις το αντίθετο μιας τέτοιας λογικής πρότασης (όπως δεν μπορείς να σκεφθείς ένα "ξύλινο σίδερο"). Μπορείς να φαντασθείς διανοούμενο - καπιταλιστή; Ή καλλιτέχνη - δεξιό; Το μυαλό σαλεύει! Αν είναι δεξιός δεν θα' ναι διανοούμενος, αν πάλι διανοούμενος...
Κι εδώ έρχομαι στο σημαντικότερο πλεονέκτημά μου - αυτό που θα μου ανοίξει τις πύλες της Φήμης. Φίλοι μου, είμαι ο μόνος που μπορεί να γράψει αυτό το εγκώμιο - το δυσκολότερο της εποχής μας. Ο μόνος.
Γιατί είναι προφανές πως, τούτο το εγκώμιο, δεν μπορεί να το γράψει διανοούμενος. Έστω κι αν το έγραφε μόνο για ρητορικό γύμνασμα, θα δημιουργούσε οπωσδήποτε αμφιβολίες για την προοδευτική του τοποθέτηση. Βέβαια είναι δύσκολο να υποστηρίζει κανείς τώρα, πως ο Έρασμος ήταν υπέρ της Μωρίας κι ο Βολταίρος υπέρ της Υποκρισίας - αλλά, σήμερα να βρεθείς υπερασπιστής του καπιταλισμού; Έτσι και τον πάρουν λίγο στα σοβαρά (ή έτσι και δεν διαβάσουν το κείμενο αλλά μόνο τον τίτλο - πράγμα που συνηθίζεται στους διανοούμενους) χάθηκες! Πάνε και οι επιφυλλίδες, και τα βραβεία, και ο "έπαινος των σοφιστών"...
Ενώ εγώ! Εγώ δεν είμαι διανοούμενος! Όλοι οι διανοούμενοι συμφωνούν σ' αυτό. Για μένα δεν υπάρχει φόβος να κλείσουν οι φιλολογικές στήλες των εφημερίδων - είναι ήδη κλειστές. Ούτε βραβεία περιμένω, ούτε επαίνους.
Έτσι, τι ρισκάρω; να με πουν καπιταλιστή; Μα ήδη με λένε. Κι ας τρίζουν τα κόκαλα του Μαρξ, σαν ονομάζουν καπιταλιστή έναν άνθρωπο που μοναδική του περιουσία είναι μερικές χιλιάδες βιβλία και μοναδικό του κεφάλαιο το κεφάλι του. (Βέβαια, αν στύψω το κεφάλι μου άλλα δέκα χρόνια, από το εισόδημά μου θα αποταμιεύσω κεφάλαια - ίσως αγοράσω και ακίνητο! Αλλά, άραγε, είμαι καπιταλιστής όταν δουλεύω εγώ για το κεφάλαιο - κι όχι το κεφάλαιο για μένα.
Δεν έχω λοιπόν να χάσω τίποτα. Σε αντίθεση, μπορεί να κερδίσω. Γιατί, έξω από τη δόξα που περιμένω μετά θάνατον (τη μόνη που μπορεί να προσμένει Έλληνας γραφιάς), σκέπτομαι πως το εγκώμιο αυτό μπορεί να μου ανοίξει πόρτες. Αν το πάρουν στα σοβαρά οι δεξιοί, μπορεί να με αναγορεύσουν θεωρητικό τους (αν και η δεξιά τρέμει τους διανοούμενους - ακόμη κι αυτούς που δεν είναι). Αν πάλι το πάρουν στα σοβαρά οι αριστεροί, μπορεί κάποιος μεγαλοφυής μαρξιστής να με κατακεραυνώσει με κανένα αντί-σύγγραμμα, και να μείνω στην ιστορία, όπως έμειναν ο Ντύριγκ (που μερικοί σχεδόν τον λένε... Αντιντύριγκ) και ο Φόυερμπαχ. Από ολότελα, καλύτερα σαν Αντιδήμου στην αιωνιότητα.
(Τώρα θα μου πείτε τι γίνεται αν δεν το πάρουν στα σοβαρά; Ε! λοιπόν τότε, τόσο το καλύτερο). Αρκετά όμως οι πρόλογοι. Στο ψητό!
ΚΑΠΙΤΑΛΙΣΜΟΥ ΕΓΚΩΜΙΟΝ
Προτίθεμαι, φίλοι, στο κείμενο αυτό να παινέψω τον καπιταλισμό. Γιατί νομίζω πως άδικα τον κατηγορούν και του αποδίδουν την ευθύνη για όλες τις πληγές του Φαραώ. Και χωρίς να προσπαθήσω (πράγμα που δεν το σηκώνει ο χώρος ενός ρητορικού γυμνάσματος) να αντικρούσω όλα τα επιχειρήματα που εκατό χρόνια τώρα σωρεύονται εναντίον του - θα διατυπώσω μονάχα μερικές θέσεις. Αν είναι σωστές - κι εγώ πιστεύω πως είναι - τότε κι αν ακόμη δεν έχω αποδείξει την υπεροχή του καπιταλισμού, θα έχω καταδείξει πως έχει και τούτο το σύστημα τα καλά του. Κι αυτό είναι ήδη άριστο αποτέλεσμα για ένα εγκώμιο (τι παραπάνω έκανε ο Λουκιανός για τη μύγα
Το πρώτο που πρέπει να πούμε για τον καπιταλισμό (αχ αυτή η λέξη: τι ζημιά μου κάνει κάθε φορά που τη γράφω - είναι σαν να διαφημίζεις απορρυπαντικό καμπινέδων), το πρώτο λοιπόν πράγμα είναι πως το σύστημα αυτό γεννήθηκε με την ανθρώπινη κοινωνία και εξελίχθηκε μαζί της εντελώς φυσιολογικά. Από την πρώτη στιγμή που υπήρξε, η οικονομία ήταν ελεύθερη. Θα έλεγα πως ο άνθρωπος γεννιέται καπιταλιστής - σοσιαλιστής όμως γίνεται (αν γίνεται). Οι ανάγκες της ιδιοκτησίας, του κέρδους, το μεράκι της εμπορίας, είναι βαθιά ριζωμένες στον άνθρωπο - κι αυτές τις ανάγκες εκφράζει ο καπιταλισμός. Σύμφωνοι, οι ανάγκες αυτές οδηγούν σε καταχρήσεις, αλλά το ίδιο κάνουν όλες οι ανάγκες. Σκέφθηκε κανείς να καταργήσει το φαΐ επειδή υπάρχουν οι λαίμαργοι; τον ύπνο επειδή υπάρχουν υπναράδες; Όλα τα πράγματα, σε μεγάλες δόσεις, κάνουν κακό - έτσι και η συσσώρευση κεφαλαίου, ιδιοκτησίας και κέρδους. Αλλά, σε λογικά πλαίσια, το σύστημα αυτό φαίνεται να είναι εκείνο που ανταποκρίνεται στην ανθρώπινη φύση. Άλλωστε "δυνάμει" καπιταλιστική ήταν η ανθρώπινη οικονομία από την εποχή του πρώτου σπηλαιάνθρωπου, που χώρισε το "δικό μου" από το "δικό σου". Σουμέριοι και Βαβυλώνιοι, Φοίνικες και Ασσύριοι, Έλληνες και Ρωμαίοι, Κινέζοι και Ινδοί, Βυζαντινοί και Αζτέκοι είχανε και ιδιοκτησία και εμπόριο και κέρδη. Και πλούσιοι υπήρχαν και κεφάλαια σωρεύονταν - μόνο που, με την εμπορική και βιομηχανική επανάσταση, τα μεγέθη αυτά μεγάλωσαν και ξαφνικά έγιναν αισθητές μερικές (εγγενείς) αδυναμίες του συστήματος. Αλλά και αυτές εξισορροπήθηκαν, μέσα στο ίδιο το σύστημα.
Υποστηρίζω λοιπόν όχι απλώς πως ο καπιταλισμός είναι το καλύτερο σύστημα - αλλά βασικά πως είναι το μόνο που υπάρχει. Ο σοσιαλισμός δεν υπήρξε ποτέ, παρά μόνο σαν αντίδραση στον καπιταλισμό. Αντίδραση που γεννήθηκε από μια δυσλειτουργία του καπιταλισμού. Ο σοσιαλισμός είναι μια απλή υποσημείωση στην πενταχιλιάχρονη ιστορία του καπιταλισμού.
Σαν αντίδραση μόνο έπαιξε ρόλο στην εξέλιξη του καπιταλισμού. Τον βοήθησε να ξεπεράσει διαλεκτικά τις αδυναμίες του - και να δημιουργήσει τη νέα εξελικτική του βαθμίδα: τη μικτή οικονομία.
Σκεφθείτε το άλλη μια φορά και θα δείτε πως αληθινά δεν υπάρχει - ούτε υπήρξε - άλλο σύστημα από τον καπιταλισμό. Γιατί κι αυτό που σήμερα ονομάζουμε εφαρμοσμένο σοσιαλισμό, ξέρουμε όλοι πως ουσιαστικά είναι ένας κρατικός καπιταλισμός - με όλα τα γνωρίσματα του ιδιωτικού και με μόνη διαφορά στον ιδιοκτήτη. (Άλλαξε ο Μανωλιός!). Και πώς αλλιώς θα μπορούσε να γίνει, όταν ο σοσιαλισμός δεν είναι εφαρμόσιμος, γιατί δύσκολα συμβιβάζεται με την ανθρώπινη φύση! Ο άνθρωπος πονάει το έχει του, το βιος του, την περιουσία του. Ενδιαφέρεται για το κέρδος, την προβολή, τη διαφοροποίηση. Χαίρεται την ελευθερία του και απεχθάνεται να τον χρησιμοποιούν σαν άλογο του μαγγανοπήγαδου, στα πλαίσια μιας "προγραμματισμένης" οικονομίας.
Ίσως η πιο ανεδαφική φράση που γράφτηκε ποτέ (γεμάτη ηθικό μεγαλείο, αλλά για τούτο όχι λιγότερο ανεδαφική) είναι η γνωστή ρήση του Μαρξ: "από τον καθένα σύμφωνα με τις ικανότητές του, στον καθένα σύμφωνα με τις ανάγκες του". Σκεφθήκατε στην πράξη τον ικανότατο κύριο "Α" να δουλεύει για 10 και να εισπράττει 1, επειδή τα 9 τα εισπράττει ο πολύ λιγότερο ικανός (ίσως κι ολότελα ανίκανος) κύριος "Β", που είχε όμως το ταλέντο να δημιουργήσει ανάγκες; Κι έπειτα λέμε ουτοπικό το Χριστιανισμό! Αμ ετούτο; δεν είναι σαν να γυρίζεις κάθε μέρα το άλλο μάγουλο;
Νομίζω, λοιπόν, πως έγινε σαφές ότι ο καπιταλισμός είναι το μόνο σύστημα που οικονομικά εκφράζει τον άνθρωπο. Κι επειδή ο άνθρωπος δεν είναι τέλειος - έτσι κι ο καπιταλισμός δεν είναι τέλειος. Είναι όμως ανθρώπινος (και καμιά φορά απάνθρωπος - και τούτο από τον άνθρωπο έρχεται). Ο σοσιαλισμός πάλι είναι ξένος προς τον άνθρωπο. Είναι ένα θεωρητικό, "συνθετικό" κατασκεύασμα, που γεννήθηκε στα χαρτιά, όχι στην πιάτσα. Ο καπιταλισμός πρώτα υπήρξε και μετά περιγράφηκε - ο σοσιαλισμός, ως τώρα, μόνο περιγραφή είναι. Μπορεί να κάνει για τα μυρμήγκια και τις μέλισσες (που με κάποιο τρόπο τον εφαρμόζουν) αλλά το αν κάνει για μας, μένει ακόμη να αποδειχθεί.
Κανονικά εδώ θα έπρεπε να λήξει το εγκώμιο, γιατί καλύτερος έπαινος από τα στοιχεία του μοναδικού και του πραγματικού δεν υπάρχει. Αλλά έχουμε κι άλλα να πούμε, σαν καλοί ρήτορες. Και συνεχίζουμε.
Μια δεύτερη "θέση" είναι πως, όταν κρίνουμε τον καπιταλισμό, κρίνουμε ένα σύστημα του παρελθόντος με τα κριτήρια ενός συστήματος του μέλλοντος. Αντιπαραθέτουμε δηλαδή δύο ανύπαρκτα συστήματα. Ούτε ο καπιταλισμός που κρίνουμε υπάρχει πια -εδώ και πολλές δεκαετίες- ούτε ο σοσιαλισμός, με βάση τον οποίο κρίνουμε, πραγματώθηκε ακόμη. Τούτο όμως είναι διπλά άδικο. Μια φορά, γιατί κρίνουμε κάτι που δεν υπάρχει, και δεύτερη, γιατί το κρίνουμε με κριτήρια εξωπραγματικά.
Όταν μιλάμε για καπιταλισμό έρχονται στο νου μας οι φτωχοί του Ντίκενς που, αφεντικά, τύπου Σκρουτζ, τους πίνουν το αίμα. Κι αλήθεια, αυτός είναι ο καπιταλισμός που κατακεραύνωσε ο Μαρξ - κι εκεί η εκμετάλλευση ήταν κανόνας και η υπεραξία νόμος. Όμως, πέρασε ο δέκατος ένατος αιώνας, και μαζί του έσβησαν και τα σκοτεινά τοπία του Ντίκενς, του Μπαλζάκ, του Ζολά. Οι εργαζόμενοι συνδικαλίστηκαν, οργανώθηκαν, συνασπίσθηκαν. Με το όπλο της απεργίας, με το βάρος της ψήφου τους, κατέλυσαν την ασυδοσία των αφεντικών. Η παλιά έννοια της εκμετάλλευσης έμεινε κενή. Πανίσχυρα συνδικάτα καθορίζουν σήμερα όρους και θεσμούς - σε μερικές χώρες μάλιστα ελέγχουν την πορεία της οικονομίας.
Σίγουρα, σε κράτη που τώρα περνάνε τη βιομηχανική τους επανάσταση, υπάρχει ακόμη εκμετάλλευση με την έννοια του 19ου αιώνα. Αλλά στις σημερινές βιομηχανικά αναπτυγμένες χώρες - αυτές που σύμφωνα με τις προβλέψεις του Μαρξ θα έβλεπαν πρώτες την κατάρρευση του καπιταλισμού - έγινε μέγα θαύμα: και ο καπιταλισμός επέζησε και η θέση των εργαζομένων βελτιώθηκε. Αντί μάλιστα το προλεταριάτο να κυριαρχήσει πάνω στην αστική τάξη, αστικοποιήθηκε εκείνο. Στη Σουηδία, στην Ολλανδία, στη Δυτική Γερμανία, στο Βέλγιο, στην Ελβετία, προλετάριοι -με την κλασσική έννοια- δεν υπάρχουν. Μονάχα μικροαστοί, μεσοαστοί και μεγαλοαστοί.
Όπως γράφει ο Σάμουελσον, "ο καπιταλισμός με την έννοια του άκρατου laisser - faire, πέθανε πριν από τη βασίλισσα Βικτωρία". (Αυτό για όσους επιμένουν να πυροβολούν τα πτώματα).
Όταν λοιπόν κρίνουμε τον καπιταλισμό - ποιον κρίνουμε; Όχι βέβαια το σημερινό! Ποια σχέση έχει με τους πάτρωνες του Ντίκενς ο σημερινός καπιταλίστας, που από εκμεταλλευτής έγινε θήραμα! Ξοπίσω του τρέχουν όλα τα λαγωνικά της Γης: συνδικάτα, κράτη, εφορίες, εργατικές νομοθεσίες, ΙΚΑ, εισφορές! Όποιος έχει κάνει εργοδότης ξέρει τι τρομερές υποχρεώσεις έχει - και πόσο λίγα δικαιώματα. Ξέρει πως ο κάθε εργαζόμενος μπορεί να σηκωθεί να φύγει ό,τι ώρα θέλει χωρίς καμιά συνέπεια, έστω κι αν με την αναχώρησή του κάνει τεράστια ζημιά στην επιχείρηση. Μπορεί να σαμποτάρει τη δουλειά, να κωλυσιεργεί, να απουσιάζει - στο όριο του νομίμου. Εσύ όμως δεν μπορείς να τον απολύσεις χωρίς αποζημιώσεις, να του καθυστερήσεις τις αποδοχές, να μην του πληρώσεις το ΙΚΑ, να του ζητήσεις πληρωμένες υπερωρίες: πας φυλακή!
Αυτός λοιπόν είναι ο εργάτης του Ντίκενς που δούλευε 84 ώρες την εβδομάδα (και Κυριακές!) για ένα κομμάτι ψωμί; Όχι βέβαια! Η εκμετάλλευση, σίγουρα, δεν καταργήθηκε ολότελα. Πάντα θα υπάρχει (και μιλάω για την εκμετάλλευση κι όχι για το νόμιμο κέρδος του κεφαλαίου που αυθαίρετα ονομάζεται υπεραξία). Θέλω όμως να ρωτήσω: πού δεν υπάρχει εκμετάλλευση; Σε ποιο σύστημα;
Γιατί εδώ είναι το δεύτερο σκέλος της θέσης μου. Για να βγάλουν σκάρτο τον καπιταλισμό οι κριτικοί του, από τη μια μεριά "ξεχνάνε" όλες τις αλλαγές που σημειώθηκαν στα τελευταία 100 χρόνια, και από την άλλη τον κρίνουν με βάση ένα σύστημα που δεν λειτούργησε ποτέ - κι άγνωστο αν μπορεί να λειτουργήσει.
Γιατί βέβαια, στις μέχρι σήμερα εφαρμογές του, ο σοσιαλισμός δεν κατάργησε την εκμετάλλευση. Την τροποποίησε απλώς - κι αντί να σε εκμεταλλεύεται το αφεντικό, εκεί σε εκμεταλλεύεται το κράτος και το κόμμα. Και πολύ πιο σκληρά - μια και ούτε να συνδικαλίζεσαι μπορείς, ούτε ν' απεργήσεις, ούτε να διαμαρτυρηθείς. Ούτε, φυσικά, αν δεν σ' αρέσει αυτή η κυβέρνηση να την αλλάξεις με την ψήφο σου. Ούτε ακόμη να φύγεις από τη χώρα - αν το θελήσεις. Γιατί εδώ, κοντά στην εκμετάλλευση, προστέθηκε και η ανελευθερία.
Σε τελευταία σφυγμομέτρηση ρώτησαν τους Γάλλους ποιοι λαοί είναι κατά τη γνώμη τους οι πιο ευτυχισμένοι: 77% ανέφεραν τους Ελβετούς, 64% τους Αμερικάνους, 56% τους Δυτικογερμανούς και 52% τους Σουηδούς. Ακολουθούν πολλά άλλα κράτη (όλα καπιταλιστικά) και το πρώτο σοσιαλιστικό, η Σοβιετική Ένωση, αναφέρθηκε μόνο από 11%. Φαίνεται πως ούτε οι Γάλλοι κομμουνιστές πιστεύουν στη σοσιαλιστική ευτυχία.
Όσοι επικρίνουν τον καπιταλισμό, που είναι ένα υπαρκτό και συγκεκριμένο σύστημα, μπορούν να το συγκρίνουν μόνο με ένα εξίσου υπαρκτό πρότυπο. Κριτική και συγκρίσεις με βάση ουτοπίες δεν έχουν καμιά ουσιαστική αξία. Βέβαια οι ουτοπίες χρειάζονται - γιατί μ' αυτές προκόβει ο άνθρωπος. Και τα οράματα χρήσιμα και η κριτική. Αλλά να μην ξεχνάμε ποια είναι η πραγματικότητα. Και αυτή είναι πως συγκρίνοντας σήμερα το υπαρκτό καπιταλιστικό και το υπαρκτό σοσιαλιστικό σύστημα στην καλύτερη μορφή τους, βλέπουμε πως το καπιταλιστικό σύστημα εξασφαλίζει στον άνθρωπο λιγότερη εκμετάλλευση, καλύτερη ποιότητα ζωής, μεγαλύτερη ελευθερία.
Δεν χρειάζονται καθόλου οι θεωρίες όταν υπάρχουν τα αποτελέσματα. Πάρτε ανθρώπους αμερόληπτους, δείξτε τους την Ελβετία και τη Σοβιετική Ένωση, ρωτήστε τους: πού θέλουν να ζήσουν; Ούτε ένας στους χίλιους δεν θα προτιμήσει τη Ρωσία!
Φοβάμαι, άλλωστε, πως η αποφασιστική στιγμή του σοσιαλισμού πέρασε ανεπανόρθωτα. Τότε ήταν η ώρα, τότε που κυριαρχούσε η ασύδοτη εκμετάλλευση. Τότε που οι εργάτες δεν είχαν άλλο να χάσουν παρά τις αλυσίδες τους! Τώρα γιατί να ρισκάρουν το διαμέρισμά τους, το αυτοκίνητό τους, την περίθαλψή τους, τις εξωτικές διακοπές τους, και την έγχρωμη τηλεόραση; Και, κυρίως, γιατί να ρισκάρουν την ελευθερία τους;
Για πολλά κατόρθωσε να μας πείσει ο σοσιαλισμός - για τούτο το τελευταίο, την ελευθερία, δεν τα κατάφερε. Πουθενά δεν μπόρεσε να πραγματωθεί σοσιαλισμός με ελευθερία. Στις "σοσιαλδημοκρατίες" τελικά το δεύτερο συνθετικό έφαγε το πρώτο (ευτυχώς). Κι ενώ η δικτατορία βολεύεται και με σοσιαλισμό και με καπιταλισμό, η δημοκρατία, ως σήμερα, μόνο με το καπιταλιστικό σύστημα μπόρεσε να συνυπάρξει. Και τούτο είναι φυσικό: αφού ο καπιταλισμός είναι το σύστημα της ελεύθερης οικονομίας! Και μη μου πείτε το παλιό επιχείρημα πως η ελευθερία του καπιταλισμού είναι η ελευθερία να διαλέξω τη σκλαβιά μου - γιατί θα απαντήσω πως, έστω κι αν έτσι ήταν (που δείξαμε πως δεν είναι), προτιμώ να διαλέγω εγώ τη σκλαβιά μου, παρά να διαλέγουν άλλοι για μένα!
Αλλά το ερώτημα παραμένει: είναι δυνατός ένας δημοκρατικός σοσιαλισμός; Όλοι οι "νέοι φιλόσοφοι" λένε όχι - ούτε θεωρητικά είναι δυνατός. Η ίδια η θεωρία του σοσιαλισμού, γράφουν, περικλείει την ανελευθερία. Αλλά εδώ δεν μιλάμε θεωρητικά. Ζητάμε την πρακτική απόδειξη: πού λειτουργεί ένα σοσιαλισμός με ελευθερία επιλογών; - να πάμε να τον δούμε!
Το θέμα της ελευθερίας είναι -τελικά- το πιο σημαντικό. Γιατί κι αν ακόμη φθάσουμε στο σημείο διαζευκτικής εκλογής: ελευθερία με ανισότητα, ή ανελευθερία με ισότητα - νομίζω πως οι περισσότεροι άνθρωποι θα προτιμούσαν την ελευθερία. Εδώ προτιμούμε την ελευθερία από την ίδια τη ζωή!
Είπαμε δύο καλά για τον καπιταλισμό. Είπαμε πως είναι -φαίνεται- προϋπόθεση της δημοκρατίας. Είπαμε πως τελικά εξασφαλίζει καλύτερη ποιότητα ζωής και λιγότερη εκμετάλλευση. Είπαμε πως αποδείχθηκε πολύ πιο μακρόβιος από ό,τι τον περίμεναν ακόμη και οι φίλοι του.
Θα πούμε κι άλλα. Θα πούμε πως ο καπιταλισμός είναι το μόνο αποτελεσματικό σύστημα - γιατί δίνει στον άνθρωπο κίνητρα για τη δράση του. Ποταπό κίνητρο το κέρδος; Ίσως, αλλά άκρως αποτελεσματικό! Το κέρδος σημαίνει καλύτερη ζωή, πιο πλούσια σε αγαθά, σε απόλαυση, σε ευτυχία. Αν είναι αυτό ποταπό - τότε, αλήθεια, δεν κάνω για... πουριτανός. Αυτοί που τοποθετούν την ευτυχία στη μέλλουσα ζωή - μόνο αυτοί έχουν το δικαίωμα να περιφρονούν το κέρδος...
Το κέρδος κινεί τους ανθρώπους, ο ανταγωνισμός τους βελτιώνει και τους προστατεύει· Από τον καιρό του Άνταμ Σμιθ ξέρουμε πως οι νόμοι της αγοράς λειτουργούν για το καλό του συνόλου. Κοιτάξτε τα προϊόντα των χωρών όπου δεν υπάρχουν κίνητρα, ούτε ανταγωνισμός: Θέλετε να συγκρίνουμε - τι; ραδιόφωνα; αυτοκίνητα; φάρμακα; ρούχα; Τα καπιταλιστικά είναι καλύτερα, πιο προηγμένα, και κυρίως... φθηνότερα. Η δύναμη εκλογής του καταναλωτή καταστρέφει τα κακά προϊόντα, φθηναίνει τα ακριβά, βελτιώνει τα μέτρια. Οδηγεί σε συστηματικότερη έρευνα, καλύτερη κατασκευή, σωστότερη μελέτη, καλύτερη εξυπηρέτηση. Και φυσικά υπάρχει η ένδοξη ποικιλία (έστω σπατάλη!) των παραλλαγών. Όχι να μυρίζουμε όλοι λεβάντα - επειδή μόνο αυτή την κολόνια παράγει το κρατικό εργοστάσιο!
Η ποικιλία είναι το αλάτι της ζωής. Η επιλογή είναι η ηδονή της ελευθερίας. Και μη μου μιλήσετε για τη σπατάλη των "άχρηστων" προϊόντων - γιατί θα σας ζητήσω τα αντικειμενικά κριτήρια του "χρήσιμου" και δεν τα έχετε. Όχι! να μου βγάλετε άχρηστα τα ρόδα και τα ποιήματα! Σας ξέρω 'γω τι πουριτανοί και ψοφοδεείς είσαστε μπροστά στη ζωή!
Καλά, θα πείτε, και τα μονοπώλια και οι πολυεθνικές που μας κυβερνούνε; Αχ! αυτοί οι μπαμπούλες! Είναι σαν τους μυστηριώδεις "Επτά Σοφούς της Σιών" που κυβερνούνε τον κόσμο (δεν τους ξέρετε. Είναι η αρρώστια των υπανάπτυκτων λαών, να βλέπουν παντού συνωμοσίες - να βλέπουν όλη την ιστορία να κινείται από κρυμμένα καταχθόνια νήματα. "Πέστε μου, παρακαλώ, αυτές οι πολυεθνικές εταιρίες για ποιανού λογαριασμό δουλεύουν;" "Μα των μετόχων τους φυσικά". "Και ποιοι είναι αυτοί οι μέτοχοι;". "Μα οι πέντε-δέκα Αμερικανοί δισεκατομμυριούχοι, βέβαια...".
Λάθος λοιπόν, φίλοι μου - οι μέτοχοι των πολυεθνικών είναι εκατομμύρια άνθρωποι. Οι μισοί, π.χ., Αμερικανοί έχουν μετοχές τους. Οι μέτοχοι της Τζένεραλ Μότορς είναι δεκάδες χιλιάδες άτομα - και κανένας δεν έχει πάνω από το 2% των μετοχών. Το ίδιο συμβαίνει σε όλες τις πολυεθνικές. Ο σημερινός καπιταλίστας, είναι η κυρα-Μαρία. Όλοι αυτοί λοιπόν οι μέτοχοι, τα εκατομμύρια των ανθρώπων, συνωμοτούν εναντίον μας; (Και εναντίον του εαυτού τους; Γιατί αυτόν που έχει 5 μετοχές της ESSO δεν τον συμφέρει να ανεβάσει την τιμή της βενζίνης!). - Μα, θα μου πείτε, τελικά και στις πολυεθνικές αποφασίζουν οι γραφειοκράτες. (Δηλαδή γραφειοκράτες και στον καπιταλισμό όπως και στον κομμουνισμό). Ίσως, αλλά τουλάχιστον εδώ οι γραφειοκράτες έχουν 3 ελέγχους: 1) τους μετόχους, 2) τον ανταγωνισμό, και 3) την κυβέρνηση. Από... κει δεν έχουν κανένα. Γιάννης κερνάει και πίνει. Και πρέπει να πω πως προτιμώ να υπάρχουν πολυεθνικές και κράτη -κάτι βγαίνει πάντα από τον ανταγωνισμό- παρά να είναι το κράτος μου μια μεγάλη μονοπωλιακή πολυεθνική εταιρία! Για να μην αναφέρω όλα τα άλλα καλά των πολυεθνικών, που επισημαίνει ο Γκάλμπραιηθ.
Τότε, γιατί φωνάζουν οι διανοούμενοι; θα ρωτήσετε. -Μα, φίλοι μου, οι διανοούμενοι πάντα είναι φύσει και θέσει ενάντια στο κατεστημένο! Όταν το κατεστημένο είναι καπιταλιστικό, τότε οι διανοούμενοι είναι αριστεροί. Έτσι κι αλλάξει το κατεστημένο και πάει αριστερά - θα τοποθετηθούν δεξιότερα. Τώρα που έχουν ελευθερία, φωνάζουν για ψωμί. Όταν θα έχουν ψωμί, θα ζητούν ελευθερία. (Βλέπε και τα συμβαίνοντα στα ανατολικά κράτη. Κι εκεί η ιντελιγκέντσια διαμαρτύρεται - όπως κι εδώ. Για τους ακριβώς αντίθετους λόγους). Ποτέ οι διανοούμενοι δεν είναι ευχαριστημένοι - κι ευτυχώς. Ένας ευχαριστημένος διανοούμενος, θα έπαυε να είναι διανοούμενος. Πρέπει οι διανοούμενοι να γκρινιάζουν, γιατί έτσι και αυτοί δημιουργούν - κι όλοι και κάτι βελτιώνεται.
Αλλά τότε, θα με ρωτήσετε, αν είναι τόσο καλός ο καπιταλισμός, γιατί εδώ στη χώρα μας, που έχουμε καπιταλισμό, δεν πάμε καλά;
Πρώτα, γιατί είμαστε ακόμη σε φάση ανάπτυξης (και ίσως, μόνο για τις υπανάπτυκτες οικονομίες, ο σοσιαλισμός -με την απαραίτητη δικτατορία- παρουσιάζει μερικά πλεονεκτήματα). Ύστερα, γιατί όλο και τον νοθεύουμε τον καπιταλισμό μας. Κρατικοποιούμε, εθνικοποιούμε -δεν δίνουμε κίνητρα, τρελαινόμαστε στα αντικίνητρα- κι έτσι έχουμε ένα καπιταλισμό χωρίς καπιταλιστές - μια και τους τρέψαμε σε φυγή!
Γιατί τούτο είναι το ξεχωριστό χαρακτηριστικό του καπιταλισμού - ότι κεντρίζει τους δημιουργικούς, τους πολυμήχανους και τους βάζει να δουλέψουν, να χτίσουν, να δημιουργήσουν για το κέρδος το δικό τους - και το καλό όλων.
Αντίθετα, γιατί να "σκιστείς" στο σοσιαλισμό; Εκτός αν αρχίσουμε κι εδώ τις ταξικές διακρίσεις κι αν χορηγούμε επιδόματα, αυτοκίνητα και "ντάτσα" στην Κριμαία. (Αλλά τότε: πού το "από τον καθένα σύμφωνα με τις ικανότητές του, κλπ.".
Έτσι λοιπόν μπορούμε να καταλήξουμε. Ο καπιταλισμός είναι το μόνο οικονομικό σύστημα που έχουμε. Το μόνο που εφαρμόσθηκε - με τα αναπόφευκτα ανθρώπινα λάθη. Είναι το μόνο που μπορεί να συμβιώσει με τη δημοκρατία και τις ατομικές ελευθερίες. Είναι το μόνο που οδηγεί σε καλύτερη ποιότητα προϊόντων και υπηρεσιών, σε αποτελεσματικότερη αξιοποίηση των δυνατοτήτων μας. Είναι το μόνο που μας δίνει ευκαιρίες επιλογής. Και πέρα από το να είναι ξεπερασμένο - είναι σήμερα πιο ζωτικό και πιο ζωντανό παρά ποτέ.
Μα, θα μου πείτε, οι αδυναμίες του καπιταλισμού; Η εκμετάλλευση; Η ανισότητα; Πρώτα, είπαμε, πως με τη δημοκρατική συνύπαρξη διαφόρων ομάδων, η εκμετάλλευση μπορεί να περιορισθεί στο ελάχιστο. Το ίδιο και η ανισότητα. Αυτό άλλωστε είναι το ωραίο στη δημοκρατική κοινωνία: οι διάφορες ομάδες συμφερόντων πολεμάνε ελεύθερα μεταξύ τους και από τον πόλεμο και τη διαμάχη πηγάζει η ισορροπία. Σωστό είναι και η ανισότητα να περιορισθεί και η εκμετάλλευση να σταματήσει. Και είναι αυτά δυνατά - πιο δυνατά, θα έλεγα, στα πλαίσια του καπιταλισμού, από ό,τι του σημερινού σοσιαλισμού. Η τεχνολογική ανάπτυξη και η αφθονία των αγαθών της δεν μας επιβάλλουν πια τη διαζευκτική σκέψη "πλούσιοι - φτωχοί". Όλοι μπορούν τώρα να είναι πλούσιοι, όπως όλοι είναι πλούσιοι, σε σύγκριση με μας, σε μια χώρα σαν την Ολλανδία ή την Ελβετία.
Βέβαια θα υπάρχουν και μερικοί "πιο πλούσιοι". Αλλά τι ενοχλεί αυτό, όταν όλοι θα έχουν τα απαραίτητα, μαζί με τη δυνατότητα, αν βαστάνε τα κότσια τους, να γίνουν κι αυτοί "πιο πλούσιοι"; Κι άραγε μόνο και μόνο για να μην υπάρξουν αυτοί οι λίγοι "πιο πλούσιοι" πρέπει να καταδικασθούν όλοι να ζήσουν μια ζωή φτωχή, ανιαρά προγραμματισμένη, κάτω από την εκμετάλλευση του πιο ανελέητου εργοδότη - του κράτους;
Αν ζούσε σήμερα ο Μαρξ δεν θα ξεσηκωνότανε ενάντια στον καπιταλισμό -γιατί πάει αυτός ο μπαμπούλας, φρονίμεψε (χάρη και στα δικά του γραπτά)- θα χτυπούσε όμως την κρατική εξουσία και γραφειοκρατία. Από κει κινδυνεύουμε όλοι, δεξιοί κι αριστεροί, καπιταλιστές και σοσιαλιστές. Κι αχ! Τι ειρωνεία, αυτός, που οραματιζόταν την κατάργηση του κράτους, να γίνει (με το ζόρι) ο πατέρας του φοβερότερου κρατικού Μολώχ!
Το εγκώμιο τελείωσε - μένει, τώρα, το στερνό σάλπισμα: Καπιταλιστές* (* Με τη λέξη καπιταλιστές εννοώ εδώ τους οπαδούς της ελεύθερης οικονομίας - κι όχι βέβαια μόνο όσους έχουν κεφάλαια.) όλων των χωρών ενωθείτε! Πάψτε να ντρέπεστε για το όνομά σας. Ό,τι καλό υπάρχει σήμερα στον πλανήτη, οφείλεται σε σας (ακόμη κι ο σοσιαλισμός!). Οι πιο πλούσιες, δίκαιες, εύρυθμες κοινωνίες, οι πλησιέστερες προσεγγίσεις στον παράδεισο, φτιάχτηκαν από σας. Τα κυριότερα δημιουργήματα του πνεύματος και της τέχνης, εκπορεύτηκαν από τον καπιταλιστικό χώρο. Μόνο στον καπιταλισμό είναι δημιουργικοί, διανοούμενοι και καλλιτέχνες. Μόλις αποκτήσουν τον παράδεισό τους βουβαίνονται (ή τους βουβαίνουν). Είναι προϋπόθεση της δημιουργίας η ελευθερία.
Ενωθείτε, καπιταλιστές! Ο κομμουνισμός ήταν ένα όραμα που απέτυχε, και τώρα είναι απλώς μια ιδεολογία διαμαρτυρίας. Ενώ ο καπιταλισμός μας, συνδυασμένος με τη δημοκρατία, με τις αρχές της ισότητας, της δικαιοσύνης, της ελευθερίας (δικές μας είναι αυτές οι αρχές, καπιταλιστικές, αστικές!) δημιουργεί ακόμη τις πιο σωστές κοινωνίες. Σηκώστε ψηλά το κεφάλι, καπιταλιστές, και φτιάξτε τον κόσμο σας καλύτερο!
ΕΠΙΛΟΓΟΣ
Εδώ τελείωσε το ρητορικό γύμνασμα. Μπορεί να μην κατάφερε να σας πείσει για την αξία του καπιταλισμού. Ελπίζω όμως να κατόρθωσε να σας πείσει για τη σημασία του αντίλογου. Αν -έστω και για ένα λεπτό- μπόρεσα να σας κάνω να πάψετε να αισθάνεστε απέχθεια για το περιφρονημένο αυτό σύστημα, αν, έστω κάποια στιγμή μόνο, ψιθυρίσατε "μωρέ, έχει και λίγο δίκιο" - τότε το εγκώμιο αυτό δικαιώνεται.
Γιατί, πέρα από επίδειξη ρητορικής δεξιοτεχνίας, τούτα τα εγκώμια έχουν ίσως κι ένα βαθύτερο σκοπό. Να ταράξουν λίγο, με την παραδοξολογία τους, τις κατεστημένες απόψεις. Να θυμίσουν πως υπάρχουν δύο πλευρές σε κάθε νόμισμα. Πως ακόμη και για τη μύγα και για το διάβολο και για τον καπιταλισμό υπάρχουν επιχειρήματα!
Έτσι κι εδώ. Ίσως, υποσυνείδητα, θέλησα να εξισορροπήσω τα εκατοντάδες "σοσιαλισμού εγκώμια" που ακούμε κάθε μέρα. Στο κάτω-κάτω, στη διαδικασία της αλήθειας που λέγεται δικαιοσύνη, υπάρχει πάντα, κοντά στον εισαγγελέα, και ο συνήγορος. Και οι δύο υπερβάλλουν. Και οι δύο μεροληπτούν. Αλλά, από την αντίθεσή τους, βγαίνει, συνήθως, η αλήθεια.
Ελπίζω να βοήθησα λίγο στη διαλεκτική της αλήθειας. "Εύχομαι να 'ναι για το καλό των ανθρώπων" (έτσι κλείνει ο Συνέσιος το Φαλάκρας Εγκώμιον), "που πήραν στα χέρια τους αυτό μου το έργο".
Gaspar
Περιβόητο μέλος
Ο Gaspar αυτή τη στιγμή δεν είναι συνδεδεμένος. Μας γράφει απο Θεσσαλονίκη (Θεσσαλονίκη). Έχει γράψει 4,101 μηνύματα.
22-05-23
18:12
,Για αυτό οι εθνικόφρονες προσέξτε τι ψηφίζετε μην νομίζοντας πως στηρίζετε πατριώτες στη πραγματικότητα στηρίζετε εν δυνάμει δεκανίκια της Νέας Δημοκρατίας.
Gaspar
Περιβόητο μέλος
Ο Gaspar αυτή τη στιγμή δεν είναι συνδεδεμένος. Μας γράφει απο Θεσσαλονίκη (Θεσσαλονίκη). Έχει γράψει 4,101 μηνύματα.
22-05-23
13:45
Το να ακούγεται να ψοφήσουν οι γέροι για να μην ψηφίζουν από άτομα "δημοκράτες" και προοδευτικούς, δείχνει σοβαρή ψυχασθένεια που χρήζει άμεσα βοήθεια ειδικού.
Gaspar
Περιβόητο μέλος
Ο Gaspar αυτή τη στιγμή δεν είναι συνδεδεμένος. Μας γράφει απο Θεσσαλονίκη (Θεσσαλονίκη). Έχει γράψει 4,101 μηνύματα.
21-05-23
21:13
Άρνηση
Οργή
Πένθος
Αποδοχή
Οργή
Πένθος
Αποδοχή
Gaspar
Περιβόητο μέλος
Ο Gaspar αυτή τη στιγμή δεν είναι συνδεδεμένος. Μας γράφει απο Θεσσαλονίκη (Θεσσαλονίκη). Έχει γράψει 4,101 μηνύματα.
21-05-23
20:47
Δεν ξέρω τι ηλικία έχεις..εγω που ήμουν εκεί από την αρχή ξέρω ότι επί ΣΥΡΙΖΑ έμπαιναν τα μιλουνια από παντού ελεύθερα και λιαζονταν..Φαντασου να σαι δεξιος και να πανηγυριζεις που η ΝΔ θα φερει με το τσουβαλι ολη τη Μεση Ανατολη.
Τουλάχιστον ο Κούλης αντικειμενικά έκανε και έναν φράκτη
Gaspar
Περιβόητο μέλος
Ο Gaspar αυτή τη στιγμή δεν είναι συνδεδεμένος. Μας γράφει απο Θεσσαλονίκη (Θεσσαλονίκη). Έχει γράψει 4,101 μηνύματα.
21-05-23
20:42
Win win
Και η νίκη παίζει δυνατά για βουλή οπότε έγινε γνωστή και στις επόμενες θα ρουφήξει βελό.
Και οι κατσαπλιαδες του ΣΥΡΙΖΑ έφαγαν ιστορική φαπα.
Δλδ αν δεν είχαν φυλακισμένους-γυφτους-πομακους πόσο θα έπιαναν?
Και η νίκη παίζει δυνατά για βουλή οπότε έγινε γνωστή και στις επόμενες θα ρουφήξει βελό.
Και οι κατσαπλιαδες του ΣΥΡΙΖΑ έφαγαν ιστορική φαπα.
Δλδ αν δεν είχαν φυλακισμένους-γυφτους-πομακους πόσο θα έπιαναν?
Gaspar
Περιβόητο μέλος
Ο Gaspar αυτή τη στιγμή δεν είναι συνδεδεμένος. Μας γράφει απο Θεσσαλονίκη (Θεσσαλονίκη). Έχει γράψει 4,101 μηνύματα.
21-05-23
19:53
Ο λαός μίλησε
Ο ΣΥΡΙΖΑ από αύριο θα έχει σοβαρό εσωτερικό πρόβλημα
Ο ΣΥΡΙΖΑ από αύριο θα έχει σοβαρό εσωτερικό πρόβλημα
Gaspar
Περιβόητο μέλος
Ο Gaspar αυτή τη στιγμή δεν είναι συνδεδεμένος. Μας γράφει απο Θεσσαλονίκη (Θεσσαλονίκη). Έχει γράψει 4,101 μηνύματα.
21-05-23
12:54
Έριξα Νίκη τελικά..
Όπως είπα, πιστεύω ότι το διακυβευμα της εποχής μας δεν είναι οικονομικό αλλά πολιτισμικό.
Από την μια η woke κοσμοθεώρηση των δικαιωμάτων χωρίς ευθύνες, του ατομικισμού, των εφήμερων σχέσεων, της θεοποίησης του χρήματος, της μίζερης άδειας ζωής χωρίς πατρίδα οικογένεια και αξίες,
Και από την άλλη ο δρόμος της παράδοσης, του σεβασμού στην μητρότητα και τον θεσμό της οικογένειας, την πίστη στον Θεό και την πατρίδα.
Δοκιμασμένη συνταγή που διαχρονικά οδηγεί τα άτομα σε ψυχική ισορροπία και τα έθνη σε ευημερία!
Όπως είπα, πιστεύω ότι το διακυβευμα της εποχής μας δεν είναι οικονομικό αλλά πολιτισμικό.
Από την μια η woke κοσμοθεώρηση των δικαιωμάτων χωρίς ευθύνες, του ατομικισμού, των εφήμερων σχέσεων, της θεοποίησης του χρήματος, της μίζερης άδειας ζωής χωρίς πατρίδα οικογένεια και αξίες,
Και από την άλλη ο δρόμος της παράδοσης, του σεβασμού στην μητρότητα και τον θεσμό της οικογένειας, την πίστη στον Θεό και την πατρίδα.
Δοκιμασμένη συνταγή που διαχρονικά οδηγεί τα άτομα σε ψυχική ισορροπία και τα έθνη σε ευημερία!
Gaspar
Περιβόητο μέλος
Ο Gaspar αυτή τη στιγμή δεν είναι συνδεδεμένος. Μας γράφει απο Θεσσαλονίκη (Θεσσαλονίκη). Έχει γράψει 4,101 μηνύματα.
20-05-23
19:13
Έχεις μείνει πίσω τα παλια ξεχάστηκαν.και στους συναδέλφους σου η χα μέχρι πρότινος, your point ?
Ψωμί και αλάτι.
Ο αρχηγός έδωσε ξεκάθαρη κατεύθυνση για ΣΥΡΙΖΑ και ο ΣΥΡΙΖΑ άνοιξε αγκαλιά.
Οπότε χεράκι χεράκι στις κάλπες και αγκαζέ
Gaspar
Περιβόητο μέλος
Ο Gaspar αυτή τη στιγμή δεν είναι συνδεδεμένος. Μας γράφει απο Θεσσαλονίκη (Θεσσαλονίκη). Έχει γράψει 4,101 μηνύματα.
20-05-23
17:49
Οι γυφτοι ΝΔ ψηφιζουν
Σάρωσε ο ΣΥΡΙΖΑ μεταξύ των Ρομά του Δενδροποτάμου -Ελαβε 63,5% και η ΝΔ μόλις 15,8% - iefimerida.gr
Ποσοστά σοβιετικού τύπου πήρε ο ΣΥΡΙΖΑ στις εθνικές εκλογές 2019 στα 5 εκλογικά τμήματα της περιοχής Δενδροπόταμου, του δήμου Μενεμένης, όπου ψηφίζουν οι Ρομά.
www.iefimerida.gr
Gaspar
Περιβόητο μέλος
Ο Gaspar αυτή τη στιγμή δεν είναι συνδεδεμένος. Μας γράφει απο Θεσσαλονίκη (Θεσσαλονίκη). Έχει γράψει 4,101 μηνύματα.
20-05-23
17:44
Σε ρομά και φυλακισμένους πάντως ο ΣΥΡΙΖΑ είναι πρώτος με διαφορά.Φαίνεται πως προηγείται και στους μη απόδημους.
Gaspar
Περιβόητο μέλος
Ο Gaspar αυτή τη στιγμή δεν είναι συνδεδεμένος. Μας γράφει απο Θεσσαλονίκη (Θεσσαλονίκη). Έχει γράψει 4,101 μηνύματα.
20-05-23
17:38
Εσύ τελευταία φορά που θυμάμαι εξωτερικο δεν ήσουν?Άρα Έλληνα σε κάνει το χρώμα.
Αυτό ομολογείς εσύ κ όσοι σου έκαναν like.
Ενδιαφέρον.
Τελικά ο Αντετοκουνμπο είναι Έλληνας;
Κρίνοντας από τα δικά σου like συμφωνείς με himela
Άρα γιατί κόπτεσαι τόσο πολύ για τα πολιτικά?
Gaspar
Περιβόητο μέλος
Ο Gaspar αυτή τη στιγμή δεν είναι συνδεδεμένος. Μας γράφει απο Θεσσαλονίκη (Θεσσαλονίκη). Έχει γράψει 4,101 μηνύματα.
20-05-23
13:42
το σκεπτικό είναι ότι από τους αναποφάσιστους δύσκολα να πάνε σε πασόκΣτο τελευταίο και στο δεύτερο είσαι λίγο επίφοβος. Τα άλλα θα τα πιάσεις θεωρώ.
και Βελόπουλος πιέζεται απο Τζήμερο νίκη
Gaspar
Περιβόητο μέλος
Ο Gaspar αυτή τη στιγμή δεν είναι συνδεδεμένος. Μας γράφει απο Θεσσαλονίκη (Θεσσαλονίκη). Έχει γράψει 4,101 μηνύματα.
20-05-23
13:34
Τα δίνω
Gaspar
Περιβόητο μέλος
Ο Gaspar αυτή τη στιγμή δεν είναι συνδεδεμένος. Μας γράφει απο Θεσσαλονίκη (Θεσσαλονίκη). Έχει γράψει 4,101 μηνύματα.
19-05-23
22:01
Από την μεγαλειώδη συγκέντρωση του ΣΥΡΙΖΑ κρατάμε αυτές τις μικρές στιγμές..
Τις πολιτικές ζυμώσεις σε επίπεδο παρέας..
που γεννιούνται μέσα από την γνήσια ανησυχία για τον τόπο.
Τις πολιτικές ζυμώσεις σε επίπεδο παρέας..
που γεννιούνται μέσα από την γνήσια ανησυχία για τον τόπο.
Gaspar
Περιβόητο μέλος
Ο Gaspar αυτή τη στιγμή δεν είναι συνδεδεμένος. Μας γράφει απο Θεσσαλονίκη (Θεσσαλονίκη). Έχει γράψει 4,101 μηνύματα.
19-05-23
14:24
Εδώ οι άλλοι έβαλαν τον κόσμο να κάτσει μακριά από τα δέντρα και έπεισαν και εσένα ότι μάζεψαν λαοθαλασσα και μιλάς για προπαγάνδα?Ο λεγόμενος προπαγανδιστικός μηχανισμός στα καλύτερα του. Τυχαίο ;
Το Λάος ήταν ένα λαϊκό δεξιό κόμμα που μακάρι να υπήρχε και σήμερα στην βουλή.Εν τέλει ο Καρατζαφέρης του ΛΑΟΣ με τον ΣΥΡΙΖΑ κατεβαίνει ή με την Νέα Δημοκρατία γιατί θα μας μπερδέψετε οι χουντομητσοτάκηδες εδώ μέσα.
Οι Χρυσαυγήτες ήταν οι τύποι με τα ναζιστικά τατουάζ και χαιρετισμούς, τα άρθρα ύμνοι στον Χίτλερ, με τα στρατιωτικά γυμνάσια, τις εξόδους για ξύλο σε Πακιστανούς και την ουγκανη φαλακρή αισθητική.
Με αυτούς φλερτάρει ο ΣΥΡΙΖΑ..τι συγκρίνουμε τώρα..
Gaspar
Περιβόητο μέλος
Ο Gaspar αυτή τη στιγμή δεν είναι συνδεδεμένος. Μας γράφει απο Θεσσαλονίκη (Θεσσαλονίκη). Έχει γράψει 4,101 μηνύματα.
19-05-23
14:01
Τσίπρας για Χρυσή Αυγή: Ανόητο να λες φασίστα κάποιον που κάποτε ψήφισε φασιστικό κόμμα | LiFO
«Κάποια στιγμή παρασύρθηκαν και ψήφισαν ένα φασιστικό κόμμα»
www.lifo.gr
Επιθεση αγάπης υπάρχει και από τις 2 πλευρές
Gaspar
Περιβόητο μέλος
Ο Gaspar αυτή τη στιγμή δεν είναι συνδεδεμένος. Μας γράφει απο Θεσσαλονίκη (Θεσσαλονίκη). Έχει γράψει 4,101 μηνύματα.
19-05-23
13:49
Εντάξει σβήσε εκλογικό σύστημα και γράψε εκλογικοί κατάλογοι.Ωραία.
Βλέπω επιλεκτικά απαντάς. Στα άλλα μάλλον τυφλώθηκες. Συμβαίνουν
Αυτόματη ένωση συνεχόμενων μηνυμάτων:
Όχι ότι δεν ξέρεις να διαβάζεις. Δεν με εκπλήσσει.
Με τάπωσες.
Gaspar
Περιβόητο μέλος
Ο Gaspar αυτή τη στιγμή δεν είναι συνδεδεμένος. Μας γράφει απο Θεσσαλονίκη (Θεσσαλονίκη). Έχει γράψει 4,101 μηνύματα.
19-05-23
12:33
Όσοι είστε από Αθήνα, είχε κόσμο η συγκέντρωση στο Σύνταγμα;
Γιατί διαβάζω κάτι tweets που μάλλον τα φουσκώνουν κάπως
Άτιμα drones..
Gaspar
Περιβόητο μέλος
Ο Gaspar αυτή τη στιγμή δεν είναι συνδεδεμένος. Μας γράφει απο Θεσσαλονίκη (Θεσσαλονίκη). Έχει γράψει 4,101 μηνύματα.
18-05-23
18:27
Επειδή ο ΣΥΡΙΖΑ έχει μεγαλύτερη πέραση στις νέες ηλικίες θα πρέπει να αλλάξει και το εκλογικό σύστημα?Γιατι άραγε τους το αρνήθηκε η κυβέρνηση; Είναι πολύ ξεκάθαρο: επειδή η ΝΔ τρέμει τους νέους.
Δεν τους φτάνει η ψήφος στα 17 που οι ίδιοι έφεραν ξεκάθαρα ψηφοθηρικα?
Gaspar
Περιβόητο μέλος
Ο Gaspar αυτή τη στιγμή δεν είναι συνδεδεμένος. Μας γράφει απο Θεσσαλονίκη (Θεσσαλονίκη). Έχει γράψει 4,101 μηνύματα.
18-05-23
17:32
Ο λόγος που έφυγε
Ο Κατρούγκαλος ομολόγησε ότι θα πάνε στο 20% τις κρατήσεις ΕΦΚΑ στους ελεύθερους επαγγελματίες, λέει η ΝΔ - iefimerida.gr
Ανοιχτό άφησε το ενδεχόμενο ο Γ. Κατρούγκαλος, μιλώντας το βράδυ της Τετάρτης στην τηλεόραση του Blue Sky, εάν ο ΣΥΡΙΖΑ επανεκλεγεί, να επαναφέρουν το 20% του ΕΦΚΑ για τους ελεύθερους επαγγελματίες.
www.iefimerida.gr
Gaspar
Περιβόητο μέλος
Ο Gaspar αυτή τη στιγμή δεν είναι συνδεδεμένος. Μας γράφει απο Θεσσαλονίκη (Θεσσαλονίκη). Έχει γράψει 4,101 μηνύματα.
17-05-23
19:02
Εκλογές 2023 - Μετά την Ακρίτα «επιτέθηκε» και ο Πολάκης στον Σαββόπουλο: «Άντε χάσου θεραπαινίδα του Μητσοτακέικου»
Ακραίοι χαρακτηρισμοί από τον βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ κατά του τραγουδοποιού, ο οποίος εξέφρασε, ενόψει εκλογών, την προτίμησή του σε διακυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας
www.protothema.gr
Πολιτικός πολιτισμός..
Gaspar
Περιβόητο μέλος
Ο Gaspar αυτή τη στιγμή δεν είναι συνδεδεμένος. Μας γράφει απο Θεσσαλονίκη (Θεσσαλονίκη). Έχει γράψει 4,101 μηνύματα.
17-05-23
02:41
«Ελπίζω σε αυτοδυναμία της Νέας Δημοκρατίας» δηλώνει ο Διονύσης Σαββόπουλος
Ενδεχομένως πάρα πολύ επικίνδυνη η «φοιτητική ξεγνοιασιά» που δείχνουν, πριν τις εκλογές, κόμματα της υποτιθέμενης προοδευτικης διακυβέρνησης
www.protothema.gr
Εκλογές 2023 - Ακρίτα: Θέλει να επιστρέψει δίσκο του Σαββόπουλου μετά τις δηλώσεις του πως ελπίζει σε αυτοδύναμη ΝΔ
Το γεγονός ότι ο Διονύσης Σαββόπουλος ελπίζει να δει αυτοδύναμη τη ΝΔ, στις εκλογές της 21ης Μαΐου σχολίασε με ανάρτησή της στο Facebook η υποψήφια βουλευτής Επικρατείας με τον ΣΥΡΙΖΑ
www.protothema.gr
Gaspar
Περιβόητο μέλος
Ο Gaspar αυτή τη στιγμή δεν είναι συνδεδεμένος. Μας γράφει απο Θεσσαλονίκη (Θεσσαλονίκη). Έχει γράψει 4,101 μηνύματα.
16-05-23
23:19
Αλ. Τσίπρας: «Ανοησίες» η «Δήμητρα» - Ο Βαρουφάκης αυτοεξαιρέθηκε αυτοβούλως από το προσκλητήριο των προοδευτικών δυνάμεων
«Ο λαός έχει μνήμη και εμπειρία, γνωρίζει ποιοι μας έβαλαν στα μνημόνια και ποιοι το 2015 άφησαν τη χώρα με άδεια ταμεία και ποια κυβέρνηση
m.tribune.gr
Βαρουφάκης για Τσίπρα και σχέδιο «Δήμητρα»: Θλίβομαι που έχει πέσει τόσο χαμηλά
Η πρώτη αντίδραση, του Γιάννη Βαρουφάκη σε όσα είπε για εκείνον και το σχέδιο «Δήμητρα» ο Αλέξης Τσίπρας
www.voria.gr
Gaspar
Περιβόητο μέλος
Ο Gaspar αυτή τη στιγμή δεν είναι συνδεδεμένος. Μας γράφει απο Θεσσαλονίκη (Θεσσαλονίκη). Έχει γράψει 4,101 μηνύματα.
15-05-23
16:26
Καλά ο Γιάνης είναι μάστερ στο να κατασκευάζει βολικές φαντασιώσεις.
Όπως τότε που τον πλάκωσαν στο ξύλο τα ανάρχια και κατασκεύασε τα περί μπράβων της νύχτας για να καλύψει τον ιδεολογικό χώρο.
Όπως τότε που τον πλάκωσαν στο ξύλο τα ανάρχια και κατασκεύασε τα περί μπράβων της νύχτας για να καλύψει τον ιδεολογικό χώρο.
Gaspar
Περιβόητο μέλος
Ο Gaspar αυτή τη στιγμή δεν είναι συνδεδεμένος. Μας γράφει απο Θεσσαλονίκη (Θεσσαλονίκη). Έχει γράψει 4,101 μηνύματα.
13-05-23
14:21
Οι εφορευτικές γίνονται από πολίτες με κλήρωση ώστε να δωθεί ένας πιο δημοκρατικός χαρακτήρας στις εκλογές και να είναι δύσκολη η νοθεία.
Ωστόσο αφού πλέον η κυρίαρχη ιδεολογία ειναι δικαιώματα χωρίς υποχρεώσεις και όλους εμάς ενώνει ο παράς, θα μπορούσε να δωθεί μια αποζημίωση σε όσους κάνουν αυτήν την αγγαρεία.
Ωστόσο αφού πλέον η κυρίαρχη ιδεολογία ειναι δικαιώματα χωρίς υποχρεώσεις και όλους εμάς ενώνει ο παράς, θα μπορούσε να δωθεί μια αποζημίωση σε όσους κάνουν αυτήν την αγγαρεία.
Gaspar
Περιβόητο μέλος
Ο Gaspar αυτή τη στιγμή δεν είναι συνδεδεμένος. Μας γράφει απο Θεσσαλονίκη (Θεσσαλονίκη). Έχει γράψει 4,101 μηνύματα.
10-05-23
23:09
Ο Βελόπουλος είναι άριστος δημαγωγός και ξέρει πολύ καλά τι να πει για να τσιμπήσει τον μέσο Έλληνα θείο του fb που νομίζει ότι κολυμπάμε στο πετρέλαιο και το αέριο αλλά δεν μας αφήνουν να το βγάλουμε οι σιωνιστές,
Που πιστεύει ακόμα στην υπερδύναμη Ρωσία,
Ενώ τολμά να επικαλείται και την χριστιανική πίστη ενώ με τις επιστολές αποδείχθηκε κοινός χριστέμπορας και θεομπαικτης.
Που πιστεύει ακόμα στην υπερδύναμη Ρωσία,
Ενώ τολμά να επικαλείται και την χριστιανική πίστη ενώ με τις επιστολές αποδείχθηκε κοινός χριστέμπορας και θεομπαικτης.
Gaspar
Περιβόητο μέλος
Ο Gaspar αυτή τη στιγμή δεν είναι συνδεδεμένος. Μας γράφει απο Θεσσαλονίκη (Θεσσαλονίκη). Έχει γράψει 4,101 μηνύματα.
10-05-23
22:48
Ο Τσίπρας παραδέχτηκε ότι η επαναφορά της 13ης σύνταξης μόνο κοστίζει 4.5 δις,
Ενώ εξακολουθεί να πιστεύει ότι όλο το πρόγραμμα παροχολογίας του θα κοστίσει συνολικά μόνο 5.5δις..
Ενώ εξακολουθεί να πιστεύει ότι όλο το πρόγραμμα παροχολογίας του θα κοστίσει συνολικά μόνο 5.5δις..
Gaspar
Περιβόητο μέλος
Ο Gaspar αυτή τη στιγμή δεν είναι συνδεδεμένος. Μας γράφει απο Θεσσαλονίκη (Θεσσαλονίκη). Έχει γράψει 4,101 μηνύματα.
10-05-23
21:50
Βελόπουλος kits mode δείχνει φωτογραφίες σε φωτοτυπίες!
Ένα βήμα πριν τις επιστολές και κεραλοιφες
Ένα βήμα πριν τις επιστολές και κεραλοιφες
Gaspar
Περιβόητο μέλος
Ο Gaspar αυτή τη στιγμή δεν είναι συνδεδεμένος. Μας γράφει απο Θεσσαλονίκη (Θεσσαλονίκη). Έχει γράψει 4,101 μηνύματα.
10-05-23
13:26
Μήπως απ' την κεφάλα του Τζήμερου;
Γιατί μου φαίνεται απίστευτο να μην είναι καλυμμένο το Κ.Κ.Ε. εδώ και δεκαετίες νομικά στον Άρειο Πάγο (έστω μέσα από κάποιο παραθυράκι) και να μην έχει ανακύψει ποτέ κι από κανέναν από το 1974 ζήτημα νομιμότητάς του!
Η πράξη νομιμοποίησης του ΚΚΕ
<p>Το ν.δ. (νομοθετικό διάταγμα) 59/1974 συγκαταλέγεται αναμφισβήτητα στις πιο σημαντικές στιγμές της μεταπολίτευσης. Με δύο μόλις άρθρα και μόνον 209 λέξεις, νομιμοποίησε το ΚΚΕ (και στις δύο συνιστώσες του) και γενικότερα όλα τα πολιτικά κόμματα.</p>
www.kathimerini.gr
Gaspar
Περιβόητο μέλος
Ο Gaspar αυτή τη στιγμή δεν είναι συνδεδεμένος. Μας γράφει απο Θεσσαλονίκη (Θεσσαλονίκη). Έχει γράψει 4,101 μηνύματα.
10-05-23
11:31
Ο νόμος που επέτρεπε στο ΚΚΕ να κατέβει στις εκλογές προέβλεπε το εξής..Ακόμη κι αν ασχολούταν ο Άρειος Πάγος μ' αυτή την προσφυγή, πως ακριβώς θ' απέκλειε το Κ.Κ.Ε.;
Υπάρχει σχετικός νόμος, διάταγμα ή οτιδήποτε άλλο που λέει π.χ. ότι αν ένα κόμμα γράφει στο καταστατικό του μπούρδες περί κατάλυσης του πολιτεύματος εφόσον αναλάβει την εξουσία κ.λπ. απαγορεύεται να συμμετάσχει στις εκλογές;
Στο φινάλε αν ο λαός γουστάρει δικτατορία του προλεταριάτου και βγάλει πρώτο κόμμα το Κ.Κ.Ε. γιατί όχι;
Εμένα μου φαίνεται απλώς μια ακόμη απόπειρα της θλιβερής παράταξης των θλιβερών ΤζημεροΚρανιδιώτηδων ν' αποκτήσουν λίγη ακόμη δημοσιότητα...
ν.δ. 59/1974: «Τα πολιτικά κόμματα, υφιστάμενα ή εφεξής ιδρυόμενα, υποχρεούνται όπως προ της αναλήψεως οιασδήποτε δραστηριότητας καταθέσουν εις τον Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου δήλωσιν του Αρχηγού ή της Διοικούσης Επιτροπής αυτών περιλαμβάνουσαν ότι αι αρχαί του κόμματος αντιτίθενται προς πάσαν ενέργειαν αποσκοπούσαν εις την βία κατάληψιν της εξουσίας ή την ανατροπήν του ελευθέρου δημοκρατικού πολιτεύματος» (άρθρο 1 παρ. 2).
Το ΚΚΕ όχι μόνο δεν κατέθεσε την δήλωση αυτή αλλά αντιθέτως, κατέθεσε ότι αρνείται να δηλώσει όσα προβλέπει το άρθρο 1 παρ. 2 του ν.δ. 59/1974.
Gaspar
Περιβόητο μέλος
Ο Gaspar αυτή τη στιγμή δεν είναι συνδεδεμένος. Μας γράφει απο Θεσσαλονίκη (Θεσσαλονίκη). Έχει γράψει 4,101 μηνύματα.
10-05-23
07:12
Εκλογές 2023 - Ανοίγει και άλλο η ψαλίδα υπέρ της ΝΔ: Υψηλή αποδοχή Μητσοτάκη και στους κεντρώους ψηφοφόρους
Συνεργασία αντί δεύτερου γύρου επιθυμούν οι πολίτες - Δείτε αναλυτικά
www.protothema.gr
Gaspar
Περιβόητο μέλος
Ο Gaspar αυτή τη στιγμή δεν είναι συνδεδεμένος. Μας γράφει απο Θεσσαλονίκη (Θεσσαλονίκη). Έχει γράψει 4,101 μηνύματα.
09-05-23
17:01
Πολύ δημοκρατικόΓια αρχή ας σταματήσουν να ψηφίζουν οι γέροι με το ένα πόδι στον τάφο για το μέλλον ΜΑΣ, και μετά συζητάμε για το αν θα αλλάξουν τα πράγματα.
Gaspar
Περιβόητο μέλος
Ο Gaspar αυτή τη στιγμή δεν είναι συνδεδεμένος. Μας γράφει απο Θεσσαλονίκη (Θεσσαλονίκη). Έχει γράψει 4,101 μηνύματα.
06-05-23
22:06
Έτυχε και είδα στην tv μερικά 10λεπτα κομμάτων.
Το βίντεο του ΣΥΡΙΖΑ και η προεκλογική του εκστρατεία πλασάρει τέτοια παροχολογία που έκανε τον Γιανη και το μέρα 25 να δείχνει σοβαρό κόμμα με ρεαλιστικό σχέδιο για την χώρα.
Το βίντεο του ΣΥΡΙΖΑ και η προεκλογική του εκστρατεία πλασάρει τέτοια παροχολογία που έκανε τον Γιανη και το μέρα 25 να δείχνει σοβαρό κόμμα με ρεαλιστικό σχέδιο για την χώρα.
Gaspar
Περιβόητο μέλος
Ο Gaspar αυτή τη στιγμή δεν είναι συνδεδεμένος. Μας γράφει απο Θεσσαλονίκη (Θεσσαλονίκη). Έχει γράψει 4,101 μηνύματα.
06-05-23
08:42
Αυτόματη ένωση συνεχόμενων μηνυμάτων:
Πιστεύω ότι ο Μητσοτάκης θα προτιμήσει πάει σε 2ο γύρο και αυτοδυναμία παρά σε συνεργασίαΣύμφωνα με την δημοσκόπηση αυτή ΝΔ και ΠΑΣΟΚ βγάζουν κυβέρνηση 157 εδρών από τις πρώτες εκλογές.
Gaspar
Περιβόητο μέλος
Ο Gaspar αυτή τη στιγμή δεν είναι συνδεδεμένος. Μας γράφει απο Θεσσαλονίκη (Θεσσαλονίκη). Έχει γράψει 4,101 μηνύματα.
05-05-23
01:00
Η μεγαλύτερη κρίση της εποχής μας είναι ηθική και πολιτισμική.Ο,τι να'ναι. Το Α και το Ω είναι το οικονομικό πρόγραμμα
Από εκεί πηγάζουν όλα.
Gaspar
Περιβόητο μέλος
Ο Gaspar αυτή τη στιγμή δεν είναι συνδεδεμένος. Μας γράφει απο Θεσσαλονίκη (Θεσσαλονίκη). Έχει γράψει 4,101 μηνύματα.
05-05-23
00:35
Φαίνεται χριστιανοδημοκρατικό κόμμα με πρόεδρο τον Δημήτρη Νατσιο ο οποίος είναι θεολόγος.Νέοι σωτήρες; Πω ρε φίλε έλεος σε αυτόν τον χώρο. Τσίρκο γίναμε.
Από ότι βλέπω προτάσει τα παραδοσιακά ήθη και αξίες του παρελθόντος πατρίδα θρησκεία οικογένεια, ενώ παράλληλα δεν είναι ενάντια στην Ευρώπη.
Στην σελίδα τους υπάρχει και επιλογή για πολυτονικό.
Σε σχέση με τηλεμπορα Βελόπουλο και psychoδιαρη τους βλέπω ως σοβαρή επιλογή. Καλύπτει ένα μεγάλο κενό στον χώρο της λαϊκής δεξιάς.
Gaspar
Περιβόητο μέλος
Ο Gaspar αυτή τη στιγμή δεν είναι συνδεδεμένος. Μας γράφει απο Θεσσαλονίκη (Θεσσαλονίκη). Έχει γράψει 4,101 μηνύματα.
05-05-23
00:10
Δημοσκόπηση Metron Analysis: Στο 35,4% η ΝΔ, στο 27,7% ο ΣΥΡΙΖΑ στην εκτίμηση ψήφου
Με 37% - 21% προηγείται στην καταλληλότητα για πρωθυπουργός ο Κυριάκος Μητσοτάκης του Αλέξη Τσίπρα - Μικρή άνοδος για το ΠΑΣΟΚ - Καταρρέει η Ελληνική Λύση
www.protothema.gr
Πέφτει η ελληνική λύση, ενώ εμφανίζεται το κόμμα Νίκη.
ΝΙΚΗ – Πολιτική Διακήρυξη
«Να νοσταλγείς τον τόπο σου, ζώντας στον τόπο σου, τίποτε δεν είναι πιο πικρό» Γ. Σεφέρης Η πατρίδα μας περνά τις χειρότερες συμπληγάδες στη...
nikh.gr
Gaspar
Περιβόητο μέλος
Ο Gaspar αυτή τη στιγμή δεν είναι συνδεδεμένος. Μας γράφει απο Θεσσαλονίκη (Θεσσαλονίκη). Έχει γράψει 4,101 μηνύματα.
04-05-23
02:57
Το μόνο που βρήκα είναι αυτόΕσύ Gaspar που μάλλον στηρίζεις Τζήμερο τι έχεις να πεις που απεκάλεσε "αγνό πατριώτη" τον "psychoδιαρη" όπως λες
Και να είπε κάτι τέτοιο δεν συμφωνώ.
Θα μου πεις 120.000 ψήφοι είναι αυτοί θα προσπαθήσει να τσιμπήσει ότι μπορεί
Gaspar
Περιβόητο μέλος
Ο Gaspar αυτή τη στιγμή δεν είναι συνδεδεμένος. Μας γράφει απο Θεσσαλονίκη (Θεσσαλονίκη). Έχει γράψει 4,101 μηνύματα.
03-05-23
13:03
Οι χαυγητες δεν είναι οι μόνοι στην Ελλάδα που παλεύουν για τον δυτικό πολιτισμό.Με κραζατε που στήριζα Πούτιν ως προδότη του Δυτικού πολιτισμού. Εσείς που στηρίζετε κομματικά καθεστώτα που θέλουν να καταστρέψουν τον δυτικό πολιτισμό και παλεύουν για τον αφελληνισμό της χώρας τι είστε;
βασικά οι χαυγήτες έχουν μια πολύ στενή οπτική που τους εγκλωβίζει σε μια κατάσταση διαρκούς αμφισβήτησης των πάντων, πίστης σε κανέναν θεσμό, παράλογες φοβίες, σύνδρομα καταδίωξης..
όταν βρίσκεσαι σε μια τέτοια κατάσταση το μόνο για το οποίο παλεύεις είναι για την επιβίωση σου από τους φανταστικούς εχθρούς που ο ίδιος δημιουργείς.
παιδικός μου φίλος απόφοιτος οικονομικών, χαυγητης και νυν κασιδιαραίος, ακολουθεί το ίδιο μοτίβο.
Ολοι είναι πρόβατα, καμιά εμπιστοσύνη σε πολίτευμα και δικαστική εξουσία, οι ρώσοι πολεμούν την νέα τάξη πραγμάτων και τον σόρος, το εμβόλιο και ο κοβιντ είναι συνωμοσία, το 4g προκαλεί καρκίνο, σπάνια βγαίνει από το σπίτι και ποτέ εκτός πόλης.
χωρίς γκόμενα γιατί θα του φάει τα λεφτά,
μια ζωή περιμένει πότε θα πέσει το σύστημα για να φτιάξει η ζωή του.
Gaspar
Περιβόητο μέλος
Ο Gaspar αυτή τη στιγμή δεν είναι συνδεδεμένος. Μας γράφει απο Θεσσαλονίκη (Θεσσαλονίκη). Έχει γράψει 4,101 μηνύματα.
03-05-23
12:22
Σε αυτές τις ηλικίες λογικό. μετά αποκτούν ευθύνες και ωριμάζουν.Από αυτή την έρευνα σε ηλικίες 17-29 βλέπουμε πως δεν έχει ιδιαίτερη απήχηση ο φιλελευθερισμός (ΝΔ και ΕΔ)
Αλλά οι πιο ριζοσπαστικές ιδέες (αριστερά και δεξιά)
Σε αυτό συμφωνώ. Για αυτό τον psychoδιαρη και τους χγιτες το πολιτικό σύστημα τους έστειλε εκεί που είναι.Ακόμα και οι κομμουνιστές αποδέχονται πως η ανθρωπότητα πάει μπροστά μόνον με τη Βία
πάμε μπροστά.
Gaspar
Περιβόητο μέλος
Ο Gaspar αυτή τη στιγμή δεν είναι συνδεδεμένος. Μας γράφει απο Θεσσαλονίκη (Θεσσαλονίκη). Έχει γράψει 4,101 μηνύματα.
02-05-23
21:12
Σωστή απόφαση να τεθεί εκτός ο Psycho.
Το ίδιο θα πρέπει να γίνει και με ΚΚΕ ως κόμμα που επιδιώκει επίσημα κατάλυση δημοκρατίας και επιβολή δικτατορίας.
Αν θέλουμε να είμαστε αντικειμενικοί.
Το ίδιο θα πρέπει να γίνει και με ΚΚΕ ως κόμμα που επιδιώκει επίσημα κατάλυση δημοκρατίας και επιβολή δικτατορίας.
Αν θέλουμε να είμαστε αντικειμενικοί.
Gaspar
Περιβόητο μέλος
Ο Gaspar αυτή τη στιγμή δεν είναι συνδεδεμένος. Μας γράφει απο Θεσσαλονίκη (Θεσσαλονίκη). Έχει γράψει 4,101 μηνύματα.
28-04-23
16:08
Τσίπρας αντιγράφει Μητσοτάκη
Συνέντευξη στην youtuber, Zoe Pre, έδωσε ο Τσίπρας - Δείτε βίντεο
Κάλεσε τους πολίτες να προσέλθουν στις εκλογές της 21ης Μαΐου - «Δεν κάναμε λίγα για τους ΛΟΑΤΚΙ» - Η προτίμηση σε Θανάση Παπακωνσταντίνου και Σωκράτη Μάλαμα
www.protothema.gr
Gaspar
Περιβόητο μέλος
Ο Gaspar αυτή τη στιγμή δεν είναι συνδεδεμένος. Μας γράφει απο Θεσσαλονίκη (Θεσσαλονίκη). Έχει γράψει 4,101 μηνύματα.
27-04-23
22:02
Υπάρχει σχέδιο
-
Το forum μας χρησιμοποιεί cookies για να βελτιστοποιήσει την εμπειρία σας.
Συνεχίζοντας την περιήγησή σας, συναινείτε στη χρήση cookies στον περιηγητή σας.