Το «φαινόμενο του θεατή» (bystander effect)

[Πουπουλίνα]

Δηλαδη το κερατο μου,,τοσο δυσκολο ειναι να χτισουν φυλακες; ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΕΙ ΑΥΤΟ ΠΟΥ ΖΟΥΜΕ.Κια φανταστητε στην Αμερικη ειναι πολυ πιο αυστηρα τα πραγματα.ΕΔΩ ΓΕΛΑΜΕ.

 

[ultraviolence]

Σήμερα το πρωί που πήρα το τρένο σε κάποια φάση δεν σας κρύβω ότι ήμουν σε αναμμένα κάρβουνα, με ενα συναίσθημα περίεργο. Άλλαξα θέση για να μην βρίσκεται κανένας πίσω μου και κοιτούσα τους πάντες με φόβο.
Σε επηρεάζουν κάτι τέτοια κι ας συνέβησαν τόσα μα τόσα χιλιόμετρα μακριά Σε κάνει πραγματικά να σκέφτεσαι ότι το θύμα θα μπορούσε να ήταν ο οποιοδήποτε. Ακόμη κι εσύ ο ίδιος.

Πόσο πιο τρομακτική μπορεί να γίνει η κοινωνία; Πόσο πιο απάνθρωπη; Πόσο πιο κοινωνικά αναίσθητοι μπορούμε να γίνουμε; Κλαίει η ψυχή μου για την κοπέλα αυτή.

 

[Πουπουλίνα]

Σήμερα το πρωί που πήρα το τρένο σε κάποια φάση δεν σας κρύβω ότι ήμουν σε αναμμένα κάρβουνα, με ενα συναίσθημα περίεργο. Άλλαξα θέση για να μην βρίσκεται κανένας πίσω μου και κοιτούσα τους πάντες με φόβο.
Σε επηρεάζουν κάτι τέτοια κι ας συνέβησαν τόσα μα τόσα χιλιόμετρα μακριά Σε κάνει πραγματικά να σκέφτεσαι ότι το θύμα θα μπορούσε να ήταν ο οποιοδήποτε. Ακόμη κι εσύ ο ίδιος.

Πόσο πιο τρομακτική μπορεί να γίνει η κοινωνία; Πόσο πιο απάνθρωπη; Πόσο πιο κοινωνικά αναίσθητοι μπορούμε να γίνουμε; Κλαίει η ψυχή μου για την κοπέλα αυτή.

Οταν εμενα λουτρακι αλλα ειχα παρει αρχικα μεταθεση απο ζακυνθο /Μεγαρα...μετακινουμουν καθε μερα με τον προαστιακο.
Ειχα ενσν φοβο..αλλα οταν εγινε ενα υρομοκρατικο χτυπημα στο μετριο του Λονδινου ή της ισπανιας..δεν θυμαμαι ποιο απο τα 2 ηταν...την επομενη μερα οταν μπηκα προαστιακο ηταν σχεδον αδειος...δεν ξαναπηγα με προαστιακο και δεν ξαναπατω σε μετρό και προαστιακο για τρομοκρατικες επιθεσεις και γενικοτερα επιθεσεις..ΔΕΝ ΞΕΡΕΙΣ ΠΟΣΟ ΣΕ ΝΙΩΘΩ.

Αυτόματη ένωση συνεχόμενων μηνυμάτων: Σάββατο στις 22:13

Κλαίει η ψυχή μου για την κοπέλα αυτή.

Κσι εμενα και δεν εχω δει ακτι παραπανω απο τις φωτο δω...δεν το αντεχω.Την λυπαμαι τοσο πολυ και το χειροτερο πεθανε μονη της..ενω ηταν με αλλους.ΔΕΝ ΤΟ ΑΝΤΕΧΩ λεμε.

 

[American Economist]

Δόθηκε από το FBI το πλήρες video.

Spoiler

 

[giannhs2001]

Πάντως και σε αυτό το θέμα τα πλυντήρια πήραν μπρος και με το παραπάνω...

 

[American Economist]

Πάντως και σε αυτό το θέμα τα πλυντήρια πήραν μπρος και με το παραπάνω...

Ε καλά, λογικό μου φαίνεται.

 

[Pyotr_Krasnov]

Δόθηκε από το FBI το πλήρες video.

Spoiler

View attachment 152733

View attachment 152734

Πραγματικα κριμα, αιωνια μνημη.

 

[American Economist]

Πραγματικα κριμα, αιωνια μνημη.

Το Video πραγματικά είναι πολύ disturbing and haunting με όλη τη σημασία των λέξεων. Μακάρι να του δοθεί θανατική ποινή, αλήθεια.​

 

[Samael]

Είδατε καθόλου το βίντεο τι έγινε;;;

Είδες τι έγραφαν φιλοτραμπικοί σε γνωστές σελίδες με αφορμή το περιστατικό ;
Προφανώς και αυτό το τραγικό συμβάν εργαλειοποιείται απο κάποιους, όχι όλους, για να στηρίξει συγκεκριμένη ρητορική μίσους και να προωθήσει την ρατσιστική ιδέα πως όλοι οι μαύροι είναι επικίνδυνοι εγκληματίες. Παλιά μου τέχνη κόσκινο, το κάνουν όλοι.

 

[Pyotr_Krasnov]

Το Video πραγματικά είναι πολύ disturbing and haunting με όλη τη σημασία των λέξεων. Μακάρι να του δοθεί θανατική ποινή, αλήθεια.​

Το χα δει πριν κατι μερες και απο τοτε ειμαι λιγο mad...

 

[American Economist]

 

[nearos]

Δόθηκε από το FBI το πλήρες video.

Spoiler

View attachment 152733

View attachment 152734

Πληροφοριακά, το πάτωμα ήταν γεμάτο αίμα όπως το πρώτο στιγμιότυπο για 2 λεπτά ολόκληρα πριν βρεθεί κάποιος να πάει κοντά της. Πραγματικά αισχρό.

 

[adams33]

Πληροφοριακά, το πάτωμα ήταν γεμάτο αίμα όπως το πρώτο στιγμιότυπο για 2 λεπτά ολόκληρα πριν βρεθεί κάποιος να πάει κοντά της. Πραγματικά αισχρό.

εγω ακομα ψαχνω να διασταυρωσω ολα αυτα που ειπες για 3 χτυπήματα

 

[nearos]

εγω ακομα ψαχνω να διασταυρωσω ολα αυτα που ειπες για 3 χτυπήματα

3 χτυπήματα μπόρεσα να διακρίνω εγώ. Το ένα στην καροτιδα το καταλαβαινεις από τον τρόπο που χάνει τόσο αίμα αλλά σχετικά αργά και χάνει τόσο γρήγορα τις αισθήσεις της (ούτως ή άλλως έχει επιβεβαιωθεί το χτύπημα στην καροτιδα) και διακρίνεται ένα χτύπημα στο κεφάλι από την αριστερή μεριά. Με ένα χτύπημα σίγουρα δεν έγινε αυτό...

 

[American Economist]

Εγώ θα ξαναπώ ότι οι γνωστοί φιλάνθρωποι είναι άφαντοι στην υπόθεση αυτή. Φεμινιστικές οργανώσεις, BLM και λοιπά κινήματα, LIFO, Rosa, και πολλοί άλλοι. Τίποτα δεν είπαν για το περιστατικό ή το πέρασαν στα απλά κάνοντας μια αναφορά λες και δεν συνέβη τίποτα.​

 

[ROM32]

Σοκ έχει προκαλέσει στις Ηνωμένες Πολιτείες η άγρια δολοφονία της 23χρονης Ουκρανής πρόσφυγα Ιρίνα Ζαρούτσκα μέσα σε συρμό του μετρό στη Σάρλοτ της Βόρειας Καρολίνας. Το περιστατικό σημειώθηκε στις 22 Αυγούστου, όταν ο 34χρονος Ντεκάρλος Μπράουν επιτέθηκε απρόκλητα με μαχαίρι στη νεαρή γυναίκα, τραυματίζοντάς την θανάσιμα στον λαιμό.

View attachment 152549

Η Ζαρούτσκα, που είχε εγκαταλείψει το Κίεβο το 2022 για να γλιτώσει από τον πόλεμο και ζούσε στις ΗΠΑ με την οικογένειά της, κατέρρευσε μπροστά στα έντρομα βλέμματα των συνεπιβατών. Οι εικόνες που κατέγραψαν οι κάμερες ασφαλείας σοκάρουν: επιβάτες παραμένουν ακίνητοι, άλλοι κοιτούν αλλού, ενώ κανείς δεν επεμβαίνει ούτε για να ακινητοποιήσει τον δράστη ούτε για να προσφέρει πρώτες βοήθειες. Ο Μπράουν εγκατέλειψε τον συρμό στον επόμενο σταθμό και συνελήφθη λίγο αργότερα· κατηγορείται για ανθρωποκτονία πρώτου βαθμού.

Η στάση των επιβατών έχει ανοίξει έναν έντονο δημόσιο διάλογο στις ΗΠΑ γύρω από την κοινωνική απάθεια απέναντι στη βία. Η εικόνα μιας νεαρής γυναίκας που επιβίωσε από τις βόμβες στο Κίεβο για να βρει τον θάνατο μπροστά σε δεκάδες αμέτοχους αυτόπτες μάρτυρες έχει μετατραπεί σε σύμβολο.

Τι είναι το «φαινόμενο του θεατή» (bystander effect)​

Αυτό που συνέβη στο μετρό της Σάρλοτ δεν είναι μεμονωμένο. Οι ψυχολόγοι εδώ και δεκαετίες μιλούν για το «φαινόμενο του θεατή» (bystander effect): όσο περισσότεροι άνθρωποι είναι παρόντες σε μια κατάσταση έκτακτης ανάγκης, τόσο μειώνονται οι πιθανότητες να δράσει κάποιος.

Η θεωρία αναδείχθηκε τη δεκαετία του 1960, μετά τη δολοφονία της Κίττυ Τζενοβέζε στη Νέα Υόρκη. Αν και αργότερα αποδείχθηκε ότι ο τρόπος που είχε παρουσιαστεί τότε η ιστορία της Τζενοβέζε ήταν βασισμένος σε ψευδείς ειδήσεις (περισσότερα για αυτό παρακάτω), το περιστατικό έγινε σημείο αναφοράς για την κατανόηση της ανθρώπινης αδράνειας μπροστά στη βία. Το bystander effect είναι πραγματικό, αλλά το παράδειγμα της Genovese δεν είναι το καλύτερο.

Οι ερευνητές Bibb Latané και John Darley απέδειξαν με πειράματα ότι το φαινόμενο οφείλεται κυρίως σε τρεις παράγοντες:

• Διάχυση της ευθύνης: «ας το κάνει κάποιος άλλος».
• Κοινωνική συμμόρφωση: όταν όλοι γύρω μας μένουν αδρανείς, τείνουμε να θεωρούμε ότι δεν πρέπει να δράσουμε.
• Ασάφεια της κατάστασης: σε ένα χαοτικό σκηνικό, πολλοί διστάζουν επειδή δεν είναι βέβαιοι τι ακριβώς συμβαίνει ή επειδή φοβούνται ότι μπορεί να γίνουν κι εκείνοι θύματα.

Το αποτέλεσμα είναι τραγικό: σε στιγμές όπου κάθε δευτερόλεπτο μετρά, η ανθρώπινη ζωή αφήνεται στην τύχη.

Μπορεί να αποφευχθεί;​

Οι ειδικοί σημειώνουν ότι η ενημέρωση και η συνειδητοποίηση είναι το πρώτο βήμα για να σπάσει ο κύκλος της απάθειας. Εκστρατείες ευαισθητοποίησης σε πανεπιστήμια και οργανισμούς έχουν δείξει ότι όταν οι πολίτες κατανοούν το φαινόμενο, είναι πιο πιθανό να δράσουν.

Επιπλέον, οι αρχές τονίζουν ότι η δράση δεν σημαίνει πάντα σωματική παρέμβαση: μπορεί να είναι η άμεση κλήση της αστυνομίας, η ενεργοποίηση του συναγερμού ή το να φωνάξουμε καθαρά σε κάποιον «εσύ, βοήθησέ την». Η στοχοποίηση ενός συγκεκριμένου ατόμου περιορίζει τη «διάχυση της ευθύνης» και αυξάνει τις πιθανότητες αντίδρασης.

Η δολοφονία της Ιρίνα Ζαρούτσκα ανέδειξε με τον πιο βίαιο τρόπο μια σκληρή αλήθεια: πολλές φορές, η σιωπή και η αδράνεια γύρω από το έγκλημα είναι σχεδόν τόσο καταστροφικές όσο και η ίδια η πράξη.

Τι συνέβη πράγματι στην Κίττυ Τζενοβέζε​

Όσοι ασχολείστε με την ψυχολογία, τις κοινωνικές επιστήμες ή το true crime, θα έχετε σίγουρα ακούσει την ιστορία της Κίττυ Τζενοβέζε. Η 28χρονη γυναίκα δολοφονήθηκε τον Μάρτιο του 1964 στη Νέα Υόρκη, και ο μύθος λέει ότι επί μισή ώρα δεχόταν μαχαιριές, ενώ 38 μάρτυρες παρακολουθούσαν απαθείς από τα παράθυρά τους. Η εικόνα αυτή έγινε θρυλική και χρησιμοποιήθηκε για να ερμηνεύσει το λεγόμενο bystander effect.

Ωστόσο, η αλήθεια είναι πολύ πιο σύνθετη και πολύ λιγότερο «καθαρή» από το διδακτικό αφήγημα που πέρασε στα εγχειρίδια. Δεν υπήρξαν ποτέ 38 αδρανείς μάρτυρες. Κάποιοι άκουσαν φωνές, χωρίς να έχουν καθαρή εικόνα του τι συμβαίνει. Άλλοι κάλεσαν την αστυνομία, αλλά σε μια εποχή χωρίς τριψήφιο αριθμό έκτακτης ανάγκης, η διαδικασία ήταν χρονοβόρα και αναξιόπιστη. Και το σημαντικότερο: μια φίλη της Κίττυ, η Σοφία Φεράρ, έτρεξε να την αγκαλιάσει, παρά τον κίνδυνο, κρατώντας την ζωντανή μέχρι να φτάσει το ασθενοφόρο.

Η παραπληροφόρηση ξεκίνησε λίγες μέρες αργότερα, όταν οι New York Times μετέτρεψαν την υπόθεση σε πρωτοσέλιδο: «38 άνθρωποι είδαν μια δολοφονία και δεν έκαναν τίποτα». Το αφήγημα ταίριαζε γάντι στο κλίμα της δεκαετίας, που ήθελε τη μεγαλούπολη να γεννά αποξένωση και αστική αδιαφορία. Στην πραγματικότητα, ήταν περισσότερο δημοσιογραφική υπερβολή παρά ακριβής περιγραφή. Το ίδιο το bystander effect όντως μελετήθηκε αργότερα, αλλά με ελεγχόμενα κοινωνικά πειράματα και όχι βάσει του εγκλήματος της Τζενοβέζε.

Η ιστορία της Κίττυ, αν διδάσκει κάτι, είναι λιγότερο για την ατομική αδράνεια και περισσότερο για το πώς τα ΜΜΕ μπορούν να χτίσουν έναν μύθο, να τον παγιώσουν στην κοινή γνώμη και να τον μετατρέψουν σε «επιστημονικό παράδειγμα». Και πέρα από αυτό, φωτίζει και μια άλλη πτυχή της Νέας Υόρκης του ’60: μια κοινωνία όπου η ομοφυλοφιλία ήταν έγκλημα (η Κίττυ και ένας από τους βασικούς μάρτυρες ήταν ομοφυλόφιλος σε μια εποχή που ήταν παράνομο και το να καλέσει την αστυνομία θα του επέφερε νομικά προβλήματα. Τελικα την κάλεσε), η ενδοοικογενειακή βία «ιδιωτική υπόθεση» και οι αστυνομικές αρχές συχνά διεφθαρμένες. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, η Κίττυ Τζενοβέζε βρέθηκε διπλά ευάλωτη, όχι μόνο απέναντι στον δολοφόνο της, αλλά και απέναντι στους θεσμούς που έπρεπε να την προστατεύσουν.

(πηγή: tovima.gr)

Καλά εντάξει, μην το γενικεύουμε. Τα βίαια επεισόδια ξεσπάνε γρήγορα και δεν γίνονται άμεσα αντιληπτά από τον περίγυρο. Είναι πολύ σύντομοι οι χρόνοι ξεσπάσματος σε σχέση με τον χρόνο αντίληψης.

 

[parafernalia]

Είχα στα κλειδιά μου ένα μικρό σουγιαδάκι, εντελώς ακίνδυνο.

Η ιδέα ήταν πως αν μου την έπεφτε ποτέ ένας άγριος κακός, θα το έβγαζα με ψυχραιμία, θα του το έδειχνα, θα έκανα μια χαρακιά στο χέρι μου να στάξει αίμα, θα το έγλειφα με ύφος ανωμαλιάρικο και θα έλεγα:

"Έχω AIDS, γουστάρεις να τα φας;"

Τελικά μου κράτησαν το σουγιαδάκι σε ένα αεροδρόμιο και το αποχωρίστηκα.

 

[Zukov_v2]

Εγώ θα ξαναπώ ότι οι γνωστοί φιλάνθρωποι είναι άφαντοι στην υπόθεση αυτή. Φεμινιστικές οργανώσεις, BLM και λοιπά κινήματα, LIFO, Rosa, και πολλοί άλλοι. Τίποτα δεν είπαν για το περιστατικό ή το πέρασαν στα απλά κάνοντας μια αναφορά λες και δεν συνέβη τίποτα.​

Οι usuals suspects εχουν τις συστημικες πλατες να τους καλυπτουν.

 

[giannhs2001]

Εγώ θα ξαναπώ ότι οι γνωστοί φιλάνθρωποι είναι άφαντοι στην υπόθεση αυτή. Φεμινιστικές οργανώσεις, BLM και λοιπά κινήματα, LIFO, Rosa, και πολλοί άλλοι. Τίποτα δεν είπαν για το περιστατικό ή το πέρασαν στα απλά κάνοντας μια αναφορά λες και δεν συνέβη τίποτα.​

Καθόλου άφαντοι δεν είναι. Ήρθαν να μας τονίσουν και πάλι πως δεν φταίει η φυλή, το χρώμα κλπ. Ίσα ίσα που τελικά ο θύτης ήταν και θύμα. Η ακροδεξιά ρατσιστική βία του όπλισε το χέρι και σκότωσε την κοπέλα.

Άρα καταλήγουμε πως πάλι φταίνε οι μπασίστες.

 

[American Economist]

Καθόλου άφαντοι δεν είναι. Ήρθαν να μας τονίσουν και πάλι πως δεν φταίει η φυλή, το χρώμα κλπ. Ίσα ίσα που τελικά ο θύτης ήταν και θύμα. Η ακροδεξιά ρατσιστική βία του όπλισε το χέρι και σκότωσε την κοπέλα.​

Άρα καταλήγουμε πως πάλι φταίνε οι μπασίστες.

Καλά ναι δεν έχεις άδικο. Αναρωτιέμαι αν η δημοσιογράφος της κακιάς ώρας (Γιάμαλη) έκανε κάποιο βιντεάκι σχετικά με την υπόθεση, ή ξόδεψε όλη την ενέργεια της στο να κράζει τον Charlie Kirk ως δήθεν ρατσιστή. Κάτι μου λέει ότι δεν είπε κάτι ή αν είπε ήταν σύντομο ώστε να ξεπετάξει το θέμα.​